KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN ĐỀ ÁN CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ "GIẢM THIỂU TÌNH TRẠNG TẢO HÔN VÀ HÔN NHÂN CẬN HUYẾT THỐNG TRONG VÙNG DÂN TỘC THIỂU SỐ GIAI ĐOẠN 2021 - 2025" TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TÂY NINH

Căn cứ Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án "Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 - 2025";

Thực hiện Công văn số 1721/UBDT-DTTS ngày 09/12/2020 của Ủy ban Dân tộc về hướng dẫn thực hiện Quyết định số 498/QĐ-TTg ngày 14/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ giai đoạn 2021 - 2025 (giai đoạn II);

Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh ban hành Kế hoạch thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2021-2025” trên địa bàn tỉnh, với những nội dung chủ yếu sau:

I. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU

1. Mục đích.

Nâng cao nhận thức và ý thức pháp luật, chuyển đổi hành vi trong hôn nhân của đồng bào dân tộc thiểu số, nhằm giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, góp phần nâng cao chất lượng dân số và nguồn nhân lực trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

2. Yêu cầu.

- Chú trọng công tác điều tra, khảo sát, thống kê, cập nhật vùng đồng bào dân tộc thiểu số có tỷ lệ hoặc nguy cơ tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống cao để xác định các hoạt động ưu tiên và tăng cường nguồn lực trong triển khai thực hiện Kế hoạch này.

- Lồng ghép, kết hợp các hoạt động thực hiện Đề án với các chương trình, đề án, kế hoạch khác có liên quan đã, đang được triển khai trên địa bàn tỉnh bảo đảm không chồng chéo, tiết kiệm, hiệu quả.

- Các cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan tổ chức triển khai thực hiện Đề án phải đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ và phân công nhiệm vụ cụ thể.

II. PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG VÀ THỜI GIAN THỰC HIỆN

1. Phạm vi thực hiện.

Đề án được thực hiện trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố, các địa phương có đồng bào các dân tộc thiểu số đang sinh sống.

2. Đối tượng áp dụng.

- Hộ gia đình và đồng bào người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh, trong đó đặc biệt chú trọng đến nhóm vị thành niên, thanh niên là người dân tộc thiểu số; phụ huynh, học sinh trường Phổ thông dân tộc nội trú và các trường phổ thông vùng dân tộc thiểu số;

- Cán bộ, công chức xã, ấp, khu phố và người có uy tín trong đồng bào người dân tộc thiểu số;

- Các đối tượng liên quan khác.

3. Thời gian thực hiện: từ năm 2021 đến năm 2025.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG CỤ THỂ

1. Tổ chức các hoạt động truyền thông, vận động, nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi trong hôn nhân.

Căn cứ vào điều kiện và tình hình cụ thể của địa phương để có phương pháp, hình thức tuyên truyền riêng cho đối tượng đặc thù là người dân tộc thiểu số, vùng dân tộc thiểu số, gắn với những tình huống phát sinh trong đời sống hằng ngày, phù hợp với tập quán, văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số để lựa chọn các hoạt động trong kế hoạch cho phù hợp:

- Tăng cường các hoạt động tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi tại các cấp (tỉnh, huyện, xã, trường học, các ấp, khu phố, hộ gia đình), trên các phương tiện thông tin đại chúng; mở các chuyên trang, chuyên mục trên Báo Tây Ninh, Đài Phát thanh - Truyền hình Tây Ninh, Cổng thông tin điện tử tỉnh, qua hệ thống thông tin, truyền thanh; thi tìm hiểu pháp luật; tổ chức hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật, hoạt động tư vấn, trợ giúp pháp lý miễn phí tại cộng đồng và lưu động tại các địa phương.

- Lồng ghép các hoạt động tuyên truyền, vận động với các hoạt động giao lưu văn hóa, lễ hội, hoạt động hòa giải tại cộng đồng, các cuộc họp, hội nghị, sinh hoạt của chính quyền, đoàn thể, hoạt động ngoại khóa trong các trường học, các câu lạc bộ, các tổ, nhóm.

- Phát huy vai trò của của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Đoàn thanh niên, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Bộ đội biên phòng, đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, cộng tác viên, chức sắc, chức việc trong tôn giáo, trưởng ấp, khu phố, già làng, người có uy tín trong vùng dân tộc thiểu số.

2. Tổ chức biên soạn tài liệu, liên quan đến luật hôn nhân và gia đình, phụ nữ, trẻ em, bình đẳng giới, dân số... để tuyên truyền Kế hoạch thực hiện Đề án một cách hiệu quả.

- Biên soạn tờ rơi, tờ gấp... nội dung đơn giản, dễ hiểu, trọng tâm.

- Biên soạn tài liệu tuyên truyền, cung cấp kiến thức, kỹ năng truyền thông, vận động, tư vấn, hỏi-đáp, phổ biến pháp luật liên quan về hôn nhân và gia đình, sức khỏe bà mẹ, trẻ em.

- Tổ chức nhân bản các sản phẩm truyền thông do Ủy ban Dân tộc cung cấp như: Sổ tay hướng dẫn, tìm hiểu, hỏi-đáp, phổ biến pháp luật, tuyên truyền viên cơ sở, băng đĩa CD, VCD... bổ sung thêm vào bộ tài liệu cho phù hợp với hình thức tuyên truyền tại địa phương.

3. Xây dựng, triển khai nhân rộng mới Mô hình điểm và các mô hình chuyên đề “Can thiệp làm giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”:

Giao Sở Nội vụ tham mưu UBND tỉnh thành lập Ban Chỉ đạo của tỉnh thực hiện Kế hoạch “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Tây Ninh giai đoạn 2021 - 2025” do Lãnh đạo UBND tỉnh làm Trưởng Ban, Lãnh đạo Sở Nội vụ làm Phó trưởng Ban Phường trực và thành viên là đại diện các sở, ngành có liên quan gồm: Giáo dục và Đào tạo, Y tế, Tư pháp, Thông tin và Truyền thông, Tài chính, Lao động - Thương binh và Xã hội, Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh, Đài Phát thanh và Truyền hình, Báo Tây Ninh, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Tỉnh đoàn, Ban Tôn giáo - Dân tộc (thuộc Sở Nội vụ).

+ Thành lập Ban Chỉ đạo cấp xã, phường: do Giám đốc Sở Nội vụ ra Quyết định thành lập trên cơ sở đề nghị của UBND các huyện, thị xã, thành phố. Thành phần gồm: 01 đồng chí Lãnh đạo Sở Nội vụ là Trưởng ban; các Phó trưởng Ban là Lãnh đạo Ban Tôn giáo - Dân tộc thuộc Sở Nội vụ, Lãnh đạo Văn phòng HĐND và UBND cấp huyện - Cơ quan làm công tác dân tộc cấp huyện và Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND xã; các thành viên là đại diện các cơ quan, đơn vị, ban, ngành, đoàn thể có liên quan của xã thực hiện Mô hình.

+ Ban chỉ đạo có nhiệm vụ xây dựng quy chế hoạt động, phân công trách nhiệm cụ thể cho các thành viên và chỉ đạo xây dựng, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra việc tổ chức triển khai thực hiện Mô hình.

+ Sở Nội vụ là cơ quan Thường trực, tham mưu giúp Ban Chỉ đạo tỉnh chỉ đạo xây dựng Mô hình trình Ban Chỉ đạo tỉnh quyết định; phối hợp với Ban Chỉ đạo xã tổ chức triển khai thực hiện các hoạt động của Mô hình. Định kỳ 06 tháng, 01 năm tổng hợp báo cáo tiến độ, kết quả, thuận lợi, khó khăn trong thực hiện kế hoạch và Mô hình điểm với UBND tỉnh và Ủy ban Dân tộc.

4. Tổ chức các hoạt động nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ tham gia thực hiện Đề án.

- Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật và kỹ năng truyền thông, vận động, tư vấn pháp luật liên quan về hôn nhân và gia đình trong đồng bào dân tộc thiểu số;

- Cung cấp tài liệu tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng truyền thông, vận động, tư vấn và các sản phẩm truyền thông, tài liệu pháp luật liên quan về hôn nhân và gia đình;

- Tổ chức các hội nghị, hội thảo, giao lưu, thăm quan, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao năng lực về chuyên môn, nghiệp vụ, kiến thức, kỹ năng truyền thông, vận động, tư vấn pháp luật liên quan về hôn nhân và gia đình.

5. Các hoạt động chỉ đạo, quản lý, kiểm tra, đánh giá, sơ, tổng kết thực hiện Đề án.

- Đưa mục tiêu, nhiệm vụ thực hiện Luật Hôn nhân và Gia đình, Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống vào trong chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội hằng năm của chính quyền các cấp ở địa phương;

- Xây dựng, đưa các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, các quy định pháp luật liên quan khác, xử lý vi phạm vào hương ước, quy ước, tiêu chuẩn bản làng văn hóa, gia đình văn hóa;

- Hỗ trợ hoạt động tư pháp xã thực hiện quản lý, cung cấp thông tin, tư vấn cho các đối tượng chuẩn bị kết hôn, làm giấy đăng ký kết hôn và giấy khai sinh cho trẻ em tại địa bàn;

- Phối hợp và tăng cường các hoạt động giao lưu giữa các địa phương lân cận và thực hiện ngăn ngừa, phòng chống nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số;

- Kiểm tra, giám sát, phát hiện, ngăn ngừa, kiến nghị và xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình trong và ngoài nước (nếu có).

IV. KINH PHÍ THỰC HIỆN KẾ HOẠCH

Kinh phí thực hiện do ngân sách nhà nước theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước hiện hành và các nguồn kinh phí viện trợ, hỗ trợ hợp pháp của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước (nếu có). Đồng thời các đơn vị lập dự toán kinh phí gửi về Sở Tài chính thẩm định.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Nội vụ:

- Là cơ quan Thường trực: Chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành liên quan triển khai thực hiện kế hoạch.

- Phối hợp, xây dựng dự toán kinh phí thực hiện hàng năm trình UBND tỉnh phê duyệt, tổ chức, kiểm tra, đánh giá, tổng hợp kết quả thực hiện kế hoạch, theo định kỳ báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh.

2. Sở Tài chính:

Phối hợp với Sở Nội vụ tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí để thực hiện Kế hoạch theo quy định.

3. Sở Y tế:

Thực hiện lồng ghép các hoạt động tư vấn, can thiệp y tế trong các chương trình, đề án được phê duyệt nhằm giảm thiểu tỷ lệ tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống để thực hiện các mục tiêu Kế hoạch của tỉnh và Đề án của Chính phủ.

4. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch:

Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan lồng ghép triển khai thực hiện các quy định về phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong các thiết chế văn hóa, lồng ghép tuyên truyền thông qua các hoạt động giao lưu văn hóa, lễ hội ở địa phương; hướng dẫn việc rà soát, bổ sung nội dung quy định về phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vào quy ước khu dân cư có đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

5. Sở Thông tin và Truyền thông:

Chủ trì, phối hợp với Báo Tây Ninh, Đài Phát thanh và Truyền hình Tây Ninh, Cổng thông tin điện tử tỉnh đẩy mạnh các hoạt động thông tin, tuyên truyền, giáo dục, chuyển đổi hành vi về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số để thực hiện các mục tiêu của Kế hoạch.

6. Các Sở, ngành liên quan theo chức năng, nhiệm vụ được giao phối hợp, lồng ghép các hoạt động liên quan góp phần thực hiện có hiệu quả các mục tiêu Kế hoạch của tỉnh và Đề án của Chính phủ.

7. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tỉnh, Tỉnh đoàn, Hội Nông dân tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội:

Trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao phối hợp với các Sở, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố lồng ghép các hoạt động trong các chương trình, kế hoạch của ngành để thực hiện Kế hoạch này.

8. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố

- Xây dựng Chương trình thực hiện Kế hoạch này và chỉ đạo các cơ quan có liên quan, UBND các xã, phường, thị trấn tổ chức triển khai thực hiện; Tổng hợp báo cáo từ BCĐ các xã, phường về thực hiện Kế hoạch của tỉnh, chương trình của huyện về nội dung trên định kỳ 6 tháng, năm.

- Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, các tổ chức chính trị - xã hội, các Trạm Y tế phối hợp, lồng ghép thực hiện kế hoạch trong chương trình, kế hoạch công tác hàng năm của địa phương. Huy động các nguồn lực hợp pháp khác trong xã hội cùng tham gia thực hiện.

9. Chế độ báo cáo

- Các sở, ban, ngành liên quan; UBND các huyện, thị xã, thành phố báo cáo UBND tỉnh (qua Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo tỉnh là Sở Nội vụ: Ban Tôn giáo - Dân tộc thuộc Sở Nội vụ tổng hợp): Báo cáo 6 tháng (trước ngày 20/5), báo cáo năm (trước ngày 25/11).

- Ban Tôn giáo - Dân tộc thuộc Sở Nội vụ hàng năm tổng hợp tình hình, kết quả thực hiện Kế hoạch gửi Ủy ban Dân tộc và UBND tỉnh. Báo cáo 6 tháng (trước ngày 20/6), báo cáo năm (trước ngày 10/12).

Yêu cầu các sở, ban, ngành tỉnh, các cơ quan, đơn vị liên quan và UBND các huyện, thị xã, thành phố nghiêm túc triển khai thực hiện, quá trình thực hiện nếu có khó khăn, vướng mắc kịp thời báo cáo UBND tỉnh (qua Sở Nội vụ) để chỉ đạo giải quyết./.