CHỈ THỊ

VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG, HIỆU QUẢ CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN HÌNH SỰ TẠI CỘNG ĐỒNG VÀ CÔNG TÁC TÁI HÒA NHẬP CỘNG ĐỒNG CHO NGƯỜI CHẤP HÀNH XONG ÁN PHẠT TÙ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KON TUM

Sau gần 05 năm triển khai thực hiện Luật Thi hành án hình sự năm 2019 và các văn bản hướng dẫn, thi hành(1)[1], công tác quản lý, giám sát, giáo dục người thi hành án hình sự tại cộng đồng(2)[2] và công tác tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù, người được đặc xá (gồm phạm nhân được đặc xá, người được tạm đình chỉ được đặc xá), người được tha tù trước thời hạn có điều kiện chấp hành xong án thử thách(3)[3] trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, đảm bảo thi hành nghiêm các bản án, quyết định của Tòa án nhân dân các cấp. Các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh đã quan tâm chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện và đã có những chuyển biến tích cực, đặc biệt Ủy ban nhân dân cấp xã đã có nhiều nỗ lực trong công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng và công tác tái hòa nhập cộng đồng cho người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương làm ăn sinh sống dưới sự quản lý, giám sát, giáo dục của chính quyền cơ sở; kết hợp với sự giáo dục của gia đình và cộng đồng dân cư nơi sinh sống, phát huy được tính giáo dục cao, làm cho người chấp hành án hình sự tại cộng đồng và người chấp hành xong án phạt tù nhận thấy được chính sách khoan hồng, nhân đạo của Nhà nước, thật sự hối cải, làm ăn sinh sống, hòa nhập cộng đồng, qua đó góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về thi hành án hình sự và đấu tranh phòng chống tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tuy nhiên, qua công tác kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng, công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng và công tác tái hòa nhập cộng đồng vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, đó là: việc tuyên truyền, phổ biến, quán triệt thực hiện Luật Thi hành án hình sự năm 2019 và các văn bản có liên quan còn chưa kịp thời; công tác quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án hình sự tại cộng đồng còn có mặt hạn chế(4)[4]; việc đề nghị xét giảm thời hạn chấp hành án hình sự tại cộng đồng còn chưa được quan tâm; công tác phối hợp giữa Tòa án, Viện kiểm sát với lực lượng Công an và chính quyền cấp cơ sở trong việc quản lý, theo dõi đối tượng tại ngoại, hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án ở một số nơi chưa chặt chẽ dẫn đến một số đối tượng trốn thi hành án; công tác tái hòa nhập cộng đồng chưa được quan tâm đúng mức(5)[5]; công tác hỗ trợ vay vốn, giải quyết việc làm cho người thuộc diện tái hòa nhập cộng đồng đã được quan tâm nhưng còn hạn chế; việc xóa án tích chưa được thực hiện theo quy định của pháp luật. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trên một phần là do công tác chỉ đạo triển khai thực hiện chưa thật sự quyết liệt; chưa phát huy hiệu quả các nguồn lực trong xã hội; không ít người chấp hành xong án phạt tù, người chấp hành án tại cộng đồng vẫn có tư tưởng tự ti, mặc cảm với quá khứ lầm lỗi của mình, không chịu sự quản lý, giáo dục của chính quyền địa phương…

Để nâng cao hiệu quả công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng và công tác tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù trên địa bàn tỉnh trong tình hình mới, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu:

1. Công an tỉnh:

- Tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả công tác quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án hình sự tại cộng đồng; triển khai thực hiện các biện pháp bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù theo quy định Luật Thi hành án hình sự năm 2019 và các văn bản có liên quan(6)[6].

- Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Đề án về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng và công tác tái hòa nhập cộng đồng cho người chấp hành xong án phạt tù trên địa bàn tỉnh; tham mưu cấp có thẩm quyền bố trí nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng chính sách xã hội Chi nhánh tỉnh để cho đối tượng thụ hưởng chính sách vay theo Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg ngày 17 tháng 8 năm 2023 của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù.

- Tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật nghiệp vụ cho cán bộ, chiến sĩ thuộc lực lượng Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp cấp tỉnh, cấp huyện, các đơn vị liên quan và Công an cấp xã để nâng cao nhận thức, trách nhiệm, trình độ, kỹ năng trong tổ chức quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án hình sự tại cộng đồng, người trong diện tái hòa nhập cộng đồng theo quy định của pháp luật.

- Tổ chức rà soát đội ngũ cán bộ làm công tác thi hành án hình sự, bổ sung biên chế cho các đơn vị còn thiếu, đảm bảo về số lượng và nâng cao chất lượng cán bộ; chủ trì xây dựng kế hoạch triển khai công tác phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương có liên quan thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn trong việc chấp hành pháp luật về thi hành án hình sự tại cộng đồng và tái hòa nhập cộng đồng.

- Chỉ đạo Cơ quan thi hành án hình sự Công an tỉnh tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn định kỳ, đột xuất công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng và tái hòa nhập cộng đồng đối với Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện và Ủy ban nhân dân cấp xã; hướng dẫn, kiểm tra công tác rút ngắn thời gian thử thách của người chấp hành án treo, người được tha tù trước thời hạn có điều kiện, việc giảm, miễn thời hạn chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ và miễn chấp hành thời hạn cấm cư trú, quản chế còn lại theo quy định của pháp luật; đôn đốc, chỉ đạo Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện tổ chức tốt công tác tiếp nhận bản án, quyết định của Tòa án, hoàn chỉnh thủ tục hồ sơ thi hành án, chuyển giao Ủy ban nhân dân cấp xã để tổ chức thi hành.

- Chủ trì, phối hợp với đơn vị có liên quan theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc triển khai thực hiện Chỉ thị này; tổng hợp kết quả triển khai thực hiện báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh theo dõi, chỉ đạo.

2. Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh chủ trì, phối hợp chặt chẽ với cơ sở giam giữ thuộc Bộ Quốc phòng quản lý (trại giam, trại tạm giam) để nắm danh sách người chấp hành xong án phạt tù về địa phương cư trú; phối hợp các cơ quan chức năng có liên quan tổ chức thực hiện công tác quản lý, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù thực hiện có hiệu quả các biện pháp bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng theo chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Quốc phòng.

3. Sở Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp các cơ quan, đơn vị liên quan chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan báo chí, truyền hình tăng cường tuyên truyền Luật Thi hành án hình sự năm 2019 và các văn bản hướng dẫn thi hành để nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của Nhân dân; chú trọng tuyên truyền các mô hình, cá nhân tiêu biểu có cách làm sáng tạo, có hiệu quả thiết thực giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng.

4. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội:

- Hướng dẫn, đôn đốc Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội các huyện, thành phố, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tỉnh phối hợp với các cơ quan chức năng ở địa phương tổ chức đào tạo nghề, giới thiệu việc làm cho người chấp hành xong án phạt tù; phối hợp với Công an tỉnh, các cơ sở giam giữ đứng chân trên địa bàn tham gia các hoạt động tư vấn, định hướng nghề nghiệp, nâng cao khả năng tìm kiếm việc làm cho số phạm nhân sắp chấp hành xong án phạt tù.

- Chỉ đạo, hướng dẫn Trung tâm Bảo trợ và Công tác Xã hội tỉnh tiếp nhận người chấp hành xong án phạt tù không có nơi nương tựa thuộc đối tượng chăm sóc, nuôi dưỡng tại cơ sở bảo trợ xã hội theo đúng quy định hiện hành.

5. Sở Tài chính phối hợp với Công an tỉnh, Ngân hàng Chính sách xã hội Chi nhánh tỉnh Kon Tum và các đơn vị, địa phương có liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh trình cấp có thẩm quyền xem xét, bố trí kinh phí để nâng cao hiệu quả công tác thi hành án hình sự tại cộng đồng và tái hòa nhập cộng đồng trên địa bàn tỉnh và kinh phí từ nguồn ngân sách nhà nước ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay đối với các đối tượng được thụ hưởng theo Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg, quy định của Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản hướng dẫn liên quan, phù hợp khả năng cân đối ngân sách địa phương và theo phân cấp ngân sách hiện hành.

6. Tòa án nhân dân tỉnh và Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, Cục Thi hành án dân sự tỉnh trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của ngành mình để chỉ đạo, hướng dẫn việc rút ngắn, miễn, giảm trong thi hành án hình sự tại cộng đồng, việc xóa án tích cho người chấp hành xong án phạt tù khi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.

7. Sở Tư pháp phối hợp với Công an tỉnh trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về thi hành án hình sự tại cộng đồng và tái hòa nhập cộng đồng trên địa bàn tỉnh; cập nhật kịp thời, đầy đủ các thông tin lý lịch tư pháp và thực hiện việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp để xóa án tích khi đủ điều kiện cho người chấp hành xong bản án khi có yêu cầu.

8. Ngân hàng Chính sách xã hội Chi nhánh tỉnh Kon Tum chỉ đạo, hướng dẫn về hồ sơ vay vốn, trình tự thủ tục cho vay, kỳ hạn trả nợ, mức trả nợ đảm bảo đơn giản, rõ ràng, dễ thực hiện; quản lý, huy động và sử dụng nguồn vốn có hiệu quả, thực hiện cho vay đúng đối tượng theo Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Phối hợp với Công an tỉnh và các sở, ban ngành liên quan báo cáo cấp có thẩm quyền để kịp thời xử lý những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện cho vay theo quy định.

9. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh phối hợp với các cấp chính quyền và các đơn vị liên quan trong việc tuyên truyền Luật Thi hành án hình sự năm 2019 và các văn bản có liên quan cho cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân trên địa bàn tỉnh để nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật. Phối hợp với đơn vị liên quan thực hiện việc quản lý, giám sát, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù, người chấp hành án tại cộng đồng; xây dựng các mô hình, vận động, khuyến khích các tổ chức kinh tế, xã hội và cá nhân hỗ trợ vốn thành lập quỹ xã hội, quỹ từ thiện theo quy định của pháp luật để hỗ trợ, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù vay vốn học nghề, tạo việc làm, ổn định cuộc sống; phối hợp hướng dẫn các tổ chức thành viên thực hiện Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, phát huy vai trò nòng cốt trong công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, tham gia quản lý, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù.

10. Đề nghị Ban Thường vụ Tỉnh đoàn, Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh theo chức năng nhiệm vụ tiếp tục phối hợp Công an tỉnh và các cơ sở giam giữ trên địa bàn tỉnh thực hiện tốt công tác giáo dục, cải tạo phạm nhân trong độ tuổi thanh niên và vị thành niên, động viên, giúp đỡ họ tích cực học tập, cải tạo tốt để sớm được trở về với gia đình và xã hội, tái hòa nhập cộng đồng; huy động các nguồn lực xã hội và chỉ đạo các cấp Đoàn - Hội phối hợp với cấp ủy, chính quyền cấp cơ sở trong công tác quản lý, giám sát, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù, ổn định cuộc sống tái hòa nhập cộng đồng.

11. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố chỉ đạo các cơ quan có liên quan, Ủy ban nhân dân cấp xã trong quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án hình sự tại cộng đồng. Tổ chức thực hiện các biện pháp đảm bảo tái hòa nhập cộng đồng; tạo điều kiện để người chấp hành xong án phạt tù học nghề, tìm kiếm việc làm, ổn định cuộc sống. Chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp xã và các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện công tác tiếp nhận, giám sát, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù về cư trú tại địa phương. Tổ chức việc dạy nghề, giải quyết việc làm giúp người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng. Chỉ đạo các đơn vị liên quan hằng năm tham mưu, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, bố trí ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội chi nhánh cấp huyện để cho đối tượng thụ hưởng chính sách vay vốn theo Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Các cơ quan, đơn vị, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện gửi về Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Công an tỉnh) trước ngày 30 tháng 10 năm 2024. Định kỳ 6 tháng (trước ngày 20 tháng 6) và 01 năm (trước ngày 20 tháng 11) báo cáo kết quả triển khai thực hiện về Ủy ban nhân dân tỉnh (qua Công an tỉnh) để theo dõi, chỉ đạo.

Đề nghị các cơ quan, đơn vị, địa phương nghiêm túc thực hiện./.