CHỈ THỊ

TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC PHÒNG NGỪA, NGĂN CHẶN, XỬ LÝ CÁC HOẠT ĐỘNG LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC KẠN

Từ năm 2018 đến nay, các cơ quan chức năng của tỉnh Bắc Kạn đã tiếp nhận, giải quyết 59 tin báo, tố giác về tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản với giá trị thiệt hại trên 12 tỷ đồng, trong đó có 08 tin liên quan đến hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng (lừa đảo trên không gian mạng) với thiệt hại trên 04 tỷ đồng.

Trước diễn biến phức tạp của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, đặc biệt là các hoạt động lừa đảo trên không gian mạng Công an tỉnh Bắc Kạn đã tích cực tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh (UBND) ban hành văn bản chỉ đạo, đồng thời chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương triển khai nhiều giải pháp phòng, chống loại tội phạm này. Tuy nhiên, công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản còn tồn tại một số hạn chế, thiếu sót, như:

Công tác tuyên truyền, phổ biến và phòng ngừa các hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản chưa sâu rộng, người dân chưa được tiếp cận kịp thời đầy đủ, chính xác thông tin. Một số người dân chưa có ý thức cảnh giác, chưa tích cực tố giác các hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Một số cấp ủy, lãnh đạo đơn vị chưa chú trọng trong công tác chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thực hiện các mặt công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản; còn có trường hợp cán bộ, công nhân viên tham gia, tiếp tay, tuyên truyền cho những chương trình đầu tư hưởng lãi suất cao, ứng dụng cho vay trực tuyến hoặc các loại hình kinh doanh có nguy cơ bị lừa đảo.

Quá trình hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản, các đối tượng thường xuyên lợi dụng việc dễ dàng mở tài khoản ngân hàng bằng thông tin của người khác, đăng ký số thuê bao di động bằng thông tin ảo để sử dụng làm phương tiện lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Việc phong tỏa tài khoản ngân hàng, thu hồi tài sản bị chiếm đoạt thường gặp nhiều khó khăn do các bất cập về mặt pháp lý và thiếu sự phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan.

Để chủ động trong công tác phòng ngừa, ngăn chặn hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Chỉ thị:

1. Thủ trưởng các Sở, Ban, Ngành, đoàn thể, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Tiếp tục thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về công tác phòng, chống tội phạm và đảm bảo an ninh, trật tự, trọng tâm là: Chỉ thị số 21/CT-TTg ngày 25/5/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Công văn số 3015/UBND-NCPC ngày 01/6/2020; Công văn số 4554/UBND-NCPC ngày 27/7/2020 của UBND tỉnh về triển khai thực hiện Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 25/5/2020 của Thủ tướng Chính phủ; Công văn số 2600/UBND-NCPC ngày 12/5/2020 của UBND tỉnh về việc tăng cường phòng, chống tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng internet, viễn thông.

Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và Nhân dân trong việc nhận diện, cảnh giác trước mọi thủ đoạn lừa đảo, nhất là tội phạm lừa đảo trên không gian mạng internet, mạng viễn thông đang rất phổ biến hiện nay như: Giả danh cán bộ Công an, Tòa án, Viện Kiểm sát, Hải quan, nhân viên sân bay đề nghị chuyển tiền để xác minh, điều tra hoặc nộp thuế, nộp phạt; huy động vốn trả lãi suất cao rồi chiếm đoạt; giả mạo website chuyển tiền để chiếm đoạt tiền của người bán hàng qua mạng; chuyển tiền để nhận quà tặng...

2. Công an tỉnh

- Tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo, thực hiện tốt công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

- Thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; chủ động nắm chắc tình hình địa bàn, kịp thời phát hiện, tập trung đấu tranh, triệt xóa các nhóm tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, trong đó chú trọng thu hồi tài sản bị chiếm đoạt cho bị hại trong các vụ án hình sự. Căn cứ tình hình và chỉ đạo của Bộ Công an để tiến hành mở các đợt cao điểm tấn công, trấn áp, triệt xóa các loại tội phạm lừa đảo, trong đó chú trọng đấu tranh với tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng.

- Thường xuyên phối hợp với các Sở, Ban, Ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương, các trường học trên địa bàn để tổ chức phát động Phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; tích cực tuyên truyền, vận động các cơ quan, doanh nghiệp và Nhân dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm, nhất là các đối tượng có biểu hiện tham gia các hoạt động lừa đảo như: Lôi kéo người khác tham gia vào các đường dây huy động vốn trả lãi suất cao; đường dây xin việc làm, xuất khẩu lao động; đối tượng mua bán hoặc thuê người khác mở tài khoản ngân hàng; đối tượng sử dụng tài khoản mạng xã hội ảo để đăng tải các thông tin trúng thưởng, tặng quà; đối tượng mua bán, sử dụng giấy tờ giả nhằm mục đích lừa đảo; đối tượng gian dối trong kinh doanh.

- Quản lý chặt chẽ công tác cấp mới, cấp lại giấy chứng minh nhân dân; tăng cường quản lý, kiểm tra, xử lý vi phạm đối với các trường hợp mua bán, làm giả giấy chứng minh nhân dân; mua bán giấy tờ, bằng cấp giả và thông tin cá nhân phục vụ các hoạt động lừa đảo.

- Tăng cường công tác quản lý cư trú, đặc biệt chú ý các nhóm người nước ngoài, người ngoại tỉnh đến địa phương lưu trú dài ngày, có biểu hiện tham gia hoạt động vi phạm pháp luật.

- Chỉ đạo thiết lập, duy trì các trang thông tin tuyên truyền trên mạng Internet để phục vụ công tác tuyên truyền phương thức, thủ đoạn của các loại tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, trong đó đặc biệt chú trọng về loại tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng; qua đó nắm bắt thông tin trên không gian mạng, kịp thời phát hiện, xử lý hoặc kiến nghị xử lý đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật có liên quan đến hoạt động lừa đảo.

- Thực hiện nghiêm các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, Thông tư liên tịch số 01/2017/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC ngày 29/12/2017 của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và các văn bản hướng dẫn liên quan về tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố.

- Thường xuyên tập hợp ý kiến về khó khăn, vướng mắc, sơ hở, bất cập trong công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự và công tác phòng ngừa, điều tra xử lý tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản để kịp thời trao đổi, phối hợp cùng Sở Tư pháp đưa ra kiến nghị, đề xuất cấp có thẩm quyền giải quyết.

3. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Chi nhánh tỉnh Bắc Kạn

- Chỉ đạo các tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh kiểm tra chặt chẽ thủ tục mở tài khoản, không để xảy ra việc tài khoản ngân hàng được đăng ký bằng giấy chứng minh nhân dân, căn cước công dân, hộ chiếu giả hoặc đăng ký bằng giấy tờ tùy thân, thông tin cá nhân của người khác. Chỉ đạo niêm yết thông tin cảnh báo về các thủ đoạn phạm tội lừa đảo (chủ yếu là các thủ đoạn tội phạm lừa đảo trên không gian mạng), niêm yết số điện thoại đường dây nóng của Công an tại các quầy giao dịch (vị trí khách hàng dễ quan sát). Yêu cầu các nhân viên khi giao dịch với khách hàng cần kiểm tra thông tin giao dịch, nếu nghi ngờ liên quan đến hoạt động lừa đảo phải có trách nhiệm tuyên truyền, cảnh báo kịp thời cho khách hàng và báo ngay cho cơ quan Công an để phối hợp xử lý.

- Phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an trong điều tra các tin báo, tố giác, vụ án về tội phạm hoặc các vụ việc liên quan đến sử dụng tài khoản ngân hàng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát các ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng, đảm bảo hoạt động đúng quy định của pháp luật; kịp thời phát hiện, xử lý các vi phạm, chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra đối với các vụ việc có dấu hiệu tội phạm để điều tra, xử lý trước pháp luật.

- Chỉ đạo các tổ chức tín dụng trên địa bàn chủ động rà soát, kịp thời phát hiện và có biện pháp thu hồi các tài khoản cá nhân đăng ký bằng các thông tin không đúng thực tế, không đúng người sử dụng.... sẵn sàng hợp tác, đẩy nhanh tiến độ giải quyết các yêu cầu của cơ quan điều tra như: Cung cấp thông tin chủ tài khoản, sao kê giao dịch và tài liệu khác có liên quan đến tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, kịp thời có biện pháp phong tỏa tài khoản ngân hàng khi cơ quan điều tra có yêu cầu để phục vụ xác minh nguồn tin về tội phạm, điều tra vụ án hình sự.

4. Sở Tư pháp

- Phối hợp, hướng dẫn các đơn vị, địa phương tuyên truyền, phổ biến quy định của pháp luật về hình sự và xử lý vi phạm hành chính liên quan đến các hành vi lừa đảo, đặc biệt là lừa đảo trên không gian mạng. Tăng cường bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật.

- Phối hợp các Sở, Ban, Ngành liên quan tập hợp những khó khăn, vướng mắc trong việc thi hành các quy định pháp luật về phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động lừa đảo từ đó có kiến nghị, đề xuất cấp có thẩm quyền điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn đấu tranh với tội phạm lừa đảo, nhất là tội phạm lừa đảo trên không gian mạng.

5. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

- Theo chức năng, nhiệm vụ tổ chức tuyên truyền về phương thức, thủ đoạn của các loại tội phạm liên quan đến lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong xã hội. Trong đó tập trung tuyên truyền về các phương thức, thủ đoạn của tội phạm lừa đảo trên không gian mạng để người dân biết cảnh giác.

- Quản lý có hiệu quả hoạt động quảng cáo theo quy định của pháp luật; phối hợp các cơ quan, chính quyền địa phương ngăn chặn, bóc gỡ, tháo dỡ hoặc xóa quảng cáo, tờ rơi có nội dung liên quan đến huy động vốn, đầu tư online trái phép và xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động quảng cáo.

6. Sở Thông tin và Truyền thông

- Chỉ đạo các cơ quan thông tấn, báo chí ở địa phương, hệ thống thông tin cơ sở tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về phương thức, thủ đoạn của tội phạm lừa đảo, các vụ việc liên quan lừa đảo trên không gian mạng bị phát hiện, xử lý; tập trung đưa tin, bài về kết quả phòng ngừa, đấu tranh của lực lượng chức năng.

- Tăng cường công tác quản lý các nội dung quảng cáo đăng tải trên báo chí, môi trường mạng và quảng cáo tích hợp trên các sản phẩm dịch vụ bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin; chủ động phối hợp xử lý nghiêm các hành vi đăng tải bài viết, quảng cáo trái phép liên quan đến lừa đảo trên không gian mạng, huy động vốn, cho vay qua mạng. Phối hợp các cơ quan liên quan rà soát, thu hồi sim rác (sim đăng ký thuê bao không đúng quy định); thực hiện tạm dừng cung cấp dịch vụ viễn thông hoặc thu hồi về kho số viễn thông đối với các thuê bao thực hiện nhắn tin, gọi điện đề nghị chuyển tiền để xác minh sự trong sạch, để đóng thuế, phí… không đúng quy định của pháp luật.

- Hướng dẫn, kiểm tra, tổ chức việc thực hiện công tác bảo vệ an toàn mạng viễn thông, an toàn và an ninh thông tin trong hoạt động viễn thông, Internet trên địa bàn toàn tỉnh theo quy định của pháp luật.

7. Sở Giáo dục và Đào tạo

Tăng cường quản lý, giáo dục học sinh, sinh viên và tổ chức ký cam kết chấp hành nghiêm pháp luật, không vi phạm pháp luật, không vay tiền qua mạng và tham gia hoạt động mua bán thông tin cá nhân, tài khoản mạng xã hội, tài khoản ngân hàng, hoạt động đầu tư đa cấp. Chỉ đạo thực hiện có hiệu quả Quy chế phối hợp số 1017/QCPH-CAT-SGDĐT-CĐCĐ-CĐN-TCY ngày 16/5/2016 giữa Công an tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo, Trường Cao đẳng Cộng đồng, Trường Cao đẳng Nghề dân tộc nội trú, Trường Trung cấp Y về phối hợp thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật khác trong Ngành Giáo dục trên địa bàn tỉnh.

8. Sở Lao động, Thương binh và Xã hội và Liên đoàn Lao động tỉnh

Tuyên truyền phương thức, thủ đoạn của các loại tội phạm lừa đảo, đặc biệt là lừa đảo trên không gian mạng cho người lao động; cảnh báo một số hình thức lừa đảo trên không gian mạng như: Giả danh tổng đài, nhân viên bưu điện, cơ quan nhà nước, Công an, Viện Kiểm sát để lừa đảo; vờ yêu đương, đề nghị tặng quà, đề nghị nộp thuế, phí để nhận quà; vờ bán hàng để chiếm đoạt tiền đặt cọc; đánh cắp thông tin đăng nhập tài khoản ngân hàng bằng các trang web giả mạo dịch vụ chuyển tiền; giả mạo hoặc chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội của người khác để lừa đảo.

10. Sở Tài chính

Hằng năm, cân đối nguồn ngân sách của tỉnh, tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí hỗ trợ cho đơn vị trực tiếp thực hiện nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, đặc biệt là lừa đảo trên không gian mạng.

11. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh

Chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống tội phạm lừa đảo, nhất là tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng. Thực hiện vai trò giám sát ngay từ địa bàn khu dân cư, vận động Nhân dân giám sát và tố giác các tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động lừa đảo. Chỉ đạo lực lượng đoàn viên, hội viên, thanh niên, học sinh, sinh viên, phối hợp lực lượng Công an cơ sở tăng cường tuyên truyền phổ biến phương thức thủ đoạn các loại tội phạm lừa đảo trong các buổi sinh hoạt tại trường, buổi tình nguyện tại cộng đồng.

12. Đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh, Tòa án nhân dân tỉnh

Phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra trong công tác điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, nhất là những vụ liên quan đến hoạt động “lừa đảo”, đảm bảo xử lý nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để xảy ra oan, sai, bỏ lọt tội phạm. Quá trình tiến hành tố tụng chú ý làm rõ nguyên nhân, điều kiện phát sinh loại tội phạm trên để kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền đề ra các biện pháp khắc phục và phòng ngừa tội phạm; đồng thời tăng cường giải quyết, xét xử dứt điểm các vụ án điểm nhằm giáo dục, răn đe, phòng ngừa chung.

13. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống tội phạm, xây dựng Phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; chỉ đạo các Phòng, Ban chức năng tổ chức tuyên truyền (trực tiếp và trên phương tiện thông tin đại chúng) cho Nhân dân biết về phương thức thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng để chủ động phòng, chống, tố giác tội phạm “lừa đảo” trong xã hội.

- Tiếp tục duy trì các đường dây nóng về an ninh trật tự và phổ biến rộng rãi thông tin các đường dây nóng để toàn thể Nhân dân biết, phản ánh các thông tin về tội phạm, vi phạm pháp luật, giúp cho lực lượng chức năng tổ chức ngăn chặn và xử lý kịp thời các vụ “lừa đảo” trước khi tội phạm gây ra thiệt hại trên địa bàn.

- Chỉ đạo các cơ quan liên quan phối hợp với lực lượng Công an thực hiện các đợt cao điểm tấn công, trấn áp, xử lý nghiêm các loại tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “lừa đảo”. Xem xét hỗ trợ kinh phí cho Công an địa phương triển khai thực hiện mở các đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm.

Với nhiệm vụ trên, yêu cầu các Sở, Ban, Ngành, UBND các huyện, thành phố triển khai thực hiện nghiêm túc./.