KẾ HOẠCH

PHÒNG, CHỐNG HẠN BẢO VỆ SẢN XUẤT NĂM 2022 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐỒNG THÁP

Thực hiện Chỉ thị số 8712/CT-BNN-TCTL ngày 22 tháng 12 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc triển khai các giải pháp ứng phó với hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn mùa khô năm 2021-2022 vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp ban hành Kế hoạch phòng, chống hạn bảo vệ sản xuất năm 2022 trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp như sau:

1. Nhận định tình hình

Theo nhận định dự báo của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Đồng Tháp tình hình khí tượng thủy văn đến tháng 6/2022 như sau:

- Tình hình mùa mưa: từ tháng 01 đến tháng 3/2022, lượng mưa có xu hướng mưa cao hơn so với trung bình nhiều năm do có khả năng xuất hiện các đợt mưa trái mùa. Tháng 4/2022 lượng mưa cao hơn từ 10-30% so với trung bình nhiều năm; tháng 5/2022 lượng mưa phổ biến ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Nhìn chung mùa khô năm 2022 sẽ có mưa trái mùa với tổng lượng mưa nhiều hơn trung bình nhiều năm khoảng 20%. Khoảng nửa cuối tháng 4/2022 sẽ có mưa chuyển mùa, mùa mưa năm 2022 có khả năng bắt đầu vào khoảng đầu tháng 5/2022, sớm hơn hàng năm khoảng 5 ngày. Trong thời kỳ cuối tháng 4, đầu tháng 5, các địa phương cần đề phòng dông lốc, sấm sét,…

- Nhiệt độ: từ tháng 02 - 05/2022 nhiệt độ ở mức cao hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ khoảng 0,2°C. Nhiệt độ thấp nhất xuất hiện vào cuối tháng 12/2021 và tháng 1/2022 ở mức 19 - 20°C. Nhiệt độ cao nhất xuất hiện cuối tháng 4 đầu tháng 5/2022 ở mức 35 - 37°C.

- Thủy văn: từ tháng 01/2022 - 5/2022 mực nước các nơi trong Tỉnh chịu ảnh hưởng chính của thủy triều biển Đông và theo xu thế xuống thấp dần. Nhìn chung trong thời gian này mực nước ở các nơi trong Tỉnh ở mức xấp xỉ và thấp hơn trung bình nhiều năm khoảng từ 0,2 - 0,3 mét. Vì vậy các địa phương cần chủ động đối phó với tình hình khô hạn, thiếu nước trong mùa khô năm 2022.

2. Mục tiêu

Đảm bảo đủ nước tưới cho 216.200 ha diện tích gieo trồng vụ Hè Thu năm 2022 (186.000 ha lúa; 34.000 ha hoa màu cây công nghiệp ngắn ngày; 40.117 ha cây lâu năm; 6.700 ha nuôi trồng thủy sản; 115.000 ha lúa Thu Đông) và nhu cầu nước sinh hoạt của người dân.

3. Giải pháp thực hiện

3.1. Biện pháp công trình

- Tăng cường thực hiện nạo vét các công trình kênh trục, kênh tạo nguồn do Tỉnh quản lý đã được Ủy ban nhân dân Tỉnh phê duyệt từ nguồn vốn hỗ trợ kinh phí sử dụng sản phẩm dịch vụ công ích thủy lợi, vốn hỗ trợ phát triển đất trồng lúa[1] đối với các công trình cấp nước sinh hoạt, công trình nuôi trồng thủy sản và công trình tưới cho cây trồng có giá trị kinh tế cao nhằm cung cấp nước kịp thời cho hệ thống các kênh rạch nội đồng, đảm bảo đủ nguồn nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân.

- Đối với các công trình kênh rạch do cấp huyện quản lý: ưu tiên đẩy nhanh tiến độ thực hiện các thủ tục đầu tư và khẩn trương nạo vét các kênh cạn kiệt ở các khu vực có khả năng gây thiếu nước bơm tưới; tháo dỡ các chướng ngại vật gây cản trở dòng chảy, nhằm đảm bảo đưa nguồn nước tưới tới đất sản xuất của người dân.

- Ủy ban nhân dân huyện, thành phố tập trung chỉ đạo kiểm tra, sửa chữa và vận hành các trạm bơm, chủ động bơm tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp; áp dụng các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho cây lúa và cây trồng cạn (tưới phun mưa, tưới nhỏ giọt,…) đối với các vùng khó khăn về nước tưới; đồng thời bố trí lịch xuống giống, chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện nguồn nước, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất.

- Ủy ban nhân dân cấp xã tập trung chỉ đạo các Hợp tác xã, Tổ hợp tác, chủ đường nước phối hợp với các đoàn thể và người dân tổ chức nạo vét, tu sửa các kênh mương nội đồng; nạo vét các bể hút các trạm bơm; tu sửa bờ bao, cống đảm bảo đủ nước phục vụ sản xuất, khuyến khích áp dụng các biện pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước.

3.2. Biện pháp phi công trình

- Theo dõi chặt chẽ tình hình diễn biến thời tiết, khí hậu, mực nước trong mùa khô, rà soát, kiểm tra các công trình kênh mương, cống đập để chủ động triển khai thực hiện có hiệu quả các biện pháp phòng, chống hạn bảo vệ sản xuất nông nghiệp và nhu cầu nước sinh hoạt của người dân.

- Tăng cường các biện pháp quản lý công trình thủy lợi theo phân cấp; quản lý chặt chẽ nguồn nước, chống thất thoát nước để cung cấp, phân phối nước hợp lý, hiệu quả.

- Chủ động lịch thời vụ xuống giống vụ Hè Thu, vụ Thu Đông năm 2022 theo khuyến cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, bố trí lịch bơm tưới nước hợp lý, tưới tiết kiệm trong điều kiện nguồn điện phục vụ mùa khô có khả năng thiếu hụt.

- Rà soát các vùng sản xuất, khuyến cáo chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp; đối với các vùng có khó khăn về nguồn nước, các địa phương hướng dẫn người dân chuyển từ trồng lúa sang trồng một số loại cây hoa màu thích hợp, sử dụng giống lúa ngắn ngày, giống chịu hạn phù hợp với điều kiện từng vùng, địa phương, áp dụng các mô hình, công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm hiệu quả.

4. Tổ chức thực hiện

4.1. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Chủ động xây dựng kịch bản ứng phó với các tình huống về phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn,... phù hợp với điều kiện sản xuất, sinh hoạt của địa phương; thường xuyên theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết, thủy văn và đôn đốc các cơ quan, đơn vị chủ động thực hiện công tác phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn trên địa bàn Tỉnh.

- Chủ trì, phối hợp với các ngành, địa phương tiến hành kiểm tra, rà soát các công trình thủy lợi (kênh mương, cống, đập,...) bị hư hỏng, để có kế hoạch duy tu, sửa chữa, nạo vét các công trình bị cạn kiệt và các vùng sản xuất có khả năng thiếu nước tưới.

- Rà soát các khu vực trọng điểm có nguy cơ cháy rừng cao; tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện các điểm cháy rừng và chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện để triển khai các biện pháp chữa cháy theo phương châm 4 tại chỗ, kiên quyết không để xảy ra cháy lớn.

- Chủ động phối hợp với các ngành, địa phương tham mưu Ủy ban nhân dân Tỉnh chỉ đạo chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện thực tế; khuyến khích sử dụng các giống cây trồng thích ứng với điều kiện hạn hán, xâm nhập mặn và áp dụng các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho cây lúa và cây trồng cạn; đồng thời bố trí thời điểm xuống giống, chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện nguồn nước, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất.

- Thường xuyên cung cấp thông tin về tình hình nguồn nước, hạn hán, xâm nhập mặn về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; chủ động tham mưu Ủy ban nhân dân Tỉnh đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương hỗ trợ kinh phí thực hiện các công trình cấp bách về phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn trên địa bàn Tỉnh.

4.2. Ban Quản lý dự án Đầu tư Xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Tỉnh

Đẩy nhanh tiến độ thi công nạo vét các công trình kênh trục, kênh tạo nguồn, cống, trạm bơm đã được bố trí vốn, để kịp thời cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân trong mùa khô hạn năm 2022.

4.3. Sở Thông tin và Truyền thông

Chỉ đạo các cơ quan truyền thông tăng cường thông tin, tuyên truyền về tình hình nguồn nước, xâm nhập mặn đến người dân biết để nâng cao ý thức, đồng thời sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả.

4.4. Sở Công Thương, Công ty Điện lực Đồng Tháp

Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan và các địa phương xây dựng phương án, kế hoạch cụ thể đảm bảo cung ứng đủ điện phục vụ cho sinh hoạt, sản xuất, kinh doanh và công tác phòng, chống hạn trên địa bàn Tỉnh.

4.5. Sở Tài chính

Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các đơn vị liên quan, Ủy ban nhân dân huyện, thành phố chủ động tham mưu bố trí ngân sách thực hiện phòng, chống thiên tai, hạn hán cấp bách.

4.6. Đài Khí tượng Thủy văn Tỉnh

Theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết; kịp thời thông tin, dự báo tình hình mực nước, khí tượng, thủy văn để các ngành, địa phương biết, thực hiện tốt công tác phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn.

4.7. Ủy ban nhân dân huyện, thành phố

- Chỉ đạo đơn vị chuyên môn xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện có hiệu quả các biện pháp phòng, chống hạn, xâm nhập mặn; kiểm tra, sửa chữa và đầu tư nâng cấp các trạm bơm để chủ động bơm tưới, kịp thời phục vụ sản xuất; đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình từ nguồn vốn thủy lợi phí và vốn hỗ trợ đất trồng lúa theo Nghị định số 35/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Rà soát các khu vực cấp nước có khả năng thiếu nước sinh hoạt cho người dân để có giải pháp đầu tư đảm bảo nguồn nước cho sinh hoạt của người dân, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng thiếu nước sinh hoạt.

- Chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phòng Kinh tế theo dõi chặt chẽ tình hình sản xuất nông nghiệp của người dân, hệ thống thủy lợi đảm bảo phục vụ tốt cho tưới tiêu; tăng cường tuyên truyền vận động, hướng dẫn người dân sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, an toàn; điều chỉnh cơ cấu cây trồng phù hợp lịch thời vụ, khuyến khích người dân áp dụng các biện pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho cây lúa, cây trồng cạn có giá trị kinh tế cao; phối hợp với các cơ quan chức năng theo dõi diễn biến tình hình thời tiết, thông báo kịp thời cho các địa phương để có biện pháp ứng phó, hạn chế thấp nhất ảnh hưởng của hạn hán, xâm nhập mặn đến sản xuất và sinh hoạt của người dân.

- Chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp xã, các Hợp tác xã, Tổ hợp tác dùng nước, chủ đường nước phối hợp với các đoàn thể và người dân thực hiện nạo vét khơi thông các đường nước nội đồng, nạo vét bể hút máy bơm trong phạm vi quản lý, để tăng hiệu quả bơm tưới, tu sửa bờ bao, cống; đảm bảo đồng bộ hệ thống thủy lợi phục vụ tốt sản xuất và sinh hoạt của người dân.

Yêu cầu thủ trưởng các sở, ngành Tỉnh và Ủy ban nhân dân huyện, thành phố khẩn trương tổ chức thực hiện./.