CHỈ THỊ

VỀ CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG LỤT, BÃO, THIÊN TAI VÀ TÌM KIẾM CỨU NẠN NĂM 2010 TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ

Do tình hình thời tiết, khí tượng - thủy văn diễn biến bất thường và ngày càng phức tạp, hiện tượng biến đổi khí hậu toàn cầu đã tác động đến nước ta. Ở thành phố Hồ Chí Minh, năm 2009 xảy ra 05 đợt lốc xoáy, giông gió lớn, đồng thời xuất hiện nhiều cơn mưa lớn và 04 đợt triều cường cao, 14 vụ sạt lở bờ sông. Tổng thiệt hại 66 căn nhà (5 căn nhà bị hư hỏng nặng, 61 căn nhà hư hỏng một phần), bể 39 đoạn bờ bao với chiều dài 295 m, sạt lở 4.048 m2 đất, với tổng số tiền thiệt hại khoảng 949,5 triệu đồng… Dự báo tình hình khí tượng thủy văn, thời tiết xấu, nhất là các loại thiên tai, mưa, bão, triều cường… năm 2010 có những diễn biến phức tạp, khó lường.

Để chủ động phòng, chống, ứng phó kịp thời và có hiệu quả, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do lụt, bão, triều cường, thiên tai gây ra, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2010 của thành phố, Ủy ban nhân dân thành phố yêu cầu các sở - ban - ngành, đơn vị thành phố và Ủy ban nhân dân các quận - huyện, phường - xã, thị trấn triển khai thực hiện tốt các nội dung sau đây:

1. Ban Chỉ huy Phòng, chống lụt, bão thành phố, Thủ trưởng các sở - ban - ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các quận - huyện, phường - xã, thị trấn tổ chức tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm về công tác chỉ đạo, điều hành phòng, chống, ứng phó với lụt, bão, thiên tai năm 2009, phát huy những ưu điểm, những công việc mang lại hiệu quả thiết thực; đồng thời làm rõ nguyên nhân những mặt còn hạn chế, yếu kém để có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục. Chú trọng nâng cao năng lực điều hành, chỉ huy, thực hiện các biện pháp phòng, chống, ứng phó với lụt, bão, thiên tai ngay tại cơ sở. Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình hành động thực hiện Chiến lược quốc gia phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai đến năm 2020 của thành phố (ban hành kèm theo Quyết định số 5745/QĐ-UBND ngày 31 tháng 12 năm 2008 của Ủy ban nhân dân thành phố).

2. Kiện toàn Ban Chỉ huy Phòng, chống lụt, bão các cấp (thành phố, sở - ban - ngành, quận - huyện, phường - xã, thị trấn) theo Nghị định số 14/2010/NĐ-CP ngày 27 tháng 02 năm 2010 của Chính phủ quy định về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ chế phối hợp của Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương, Ban Chỉ huy Phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn các Bộ, ngành và địa phương, theo hướng thống nhất công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ phòng ngừa, ứng phó, tìm kiếm cứu nạn và khắc phục hậu quả thiên tai ở mỗi cấp, mỗi ngành, đảm bảo kịp thời triển khai các biện pháp phòng, tránh, xử lý có hiệu quả trước, trong và sau khi thiên tai xảy ra; hình thành các tiểu ban chuyên môn trực thuộc Ban Chỉ huy Phòng, chống lụt, bão; phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên để tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương, thủ trưởng đơn vị.

3. Ủy ban nhân dân các quận - huyện:

a) Tập trung chỉ đạo các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ triển khai thi công, hoàn thành dứt điểm các công trình phòng, chống lụt, bão, triều cường chuyển tiếp từ năm 2008 và các công trình năm 2009 đảm bảo tiến độ hoàn thành công trình trong quý II năm 2010; đồng thời triển khai nhanh các công trình năm 2010 khi có chủ trương của Ủy ban nhân dân thành phố. Các công trình hoàn thành đưa vào sử dụng phải tổ chức phân công đơn vị quản lý để thường xuyên kiểm tra, ngăn chặn, xử lý các trường hợp sử dụng, lấn chiếm, xâm hại công trình theo đúng quy định hiện hành. Phối hợp với các chủ đầu tư dự án tiêu thoát nước, chống ngập đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng để sớm triển khai thi công.

b) Thành lập và tổ chức hoạt động lực lượng quản lý đê nhân dân trên địa bàn các quận - huyện xung yếu thường xuyên bị ngập úng. Trong thời gian lực lượng quản lý đê nhân dân chưa được thành lập, các quận - huyện chỉ đạo các phường - xã, thị trấn phân công nhiệm vụ cho Ban điều hành các ấp - khu phố, tổ dân phố theo dõi và vận động nhân dân sống xung quanh khu vực bờ bao thường xuyên tham gia kiểm tra và kịp thời thông báo cho chính quyền địa phương để huy động lực lượng, phương tiện, vật tư xử lý ngay từ đầu các nguyên nhân có thể dẫn đến bể bờ, tràn bờ.

c) Rà soát, bổ sung, hoàn chỉnh các phương án phòng, tránh, ứng phó lụt, bão, thiên tai của quận - huyện, đặc biệt là kiểm tra, cập nhật các địa điểm xung yếu, vị trí an toàn, số hộ dân, số dân phải sơ tán, di dời khi có lụt, bão, thiên tai xảy ra. Tính toán chi tiết việc huy động lực lượng, phương tiện cơ giới để di dời dân nhanh chóng, an toàn, hướng dẫn người dân chủ động di chuyển đến nơi trú ẩn an toàn, thuận tiện nhất khi xảy ra thiên tai. Đồng thời, phối hợp, hiệp đồng với chủ các phương tiện cơ giới trên địa bàn để kịp thời huy động, trưng dụng khi cần thiết. Tại các địa điểm tạm cư phải được tổ chức chu đáo, chuẩn bị đầy đủ lương thực, thực phẩm, nước uống, điều kiện sinh hoạt, đảm bảo môi trường, vệ sinh cho người dân.

d) Ủy ban nhân dân quận 2, quận 12, quận Thủ Đức, quận Bình Thạnh, quận Gò Vấp, quận Bình Tân, huyện Hóc Môn, huyện Củ Chi, huyện Bình Chánh… chủ động lập kế hoạch huy động lực lượng, sử dụng kinh phí, vật tư tại chỗ để xử lý, gia cố các đoạn bờ bao thấp, yếu phát sinh nhằm đảm bảo khả năng ngăn triều cường, xả lũ, không để xảy ra bể, tràn bờ bao gây ngập úng, ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt và sản xuất của nhân dân, doanh nghiệp trên địa bàn.

đ) Ủy ban nhân dân huyện Cần Giờ khẩn trương hoàn thành và xây dựng quy chế quản lý, tổ chức, sử dụng đúng mục đích, có hiệu quả dự án xây dựng khu neo đậu cho tàu, thuyền tránh, trú bão.

e) Ủy ban nhân dân huyện Cần Giờ và huyện Nhà Bè thực hiện khẩn trương các dự án di dời dân đang sinh sống trong khu vực ven sông, ven biển, có nguy cơ sạt lở cao, vùng trũng thấp, hộ dân có nhà ở trong rừng phòng hộ và di dời dân xã đảo Thạnh An vào đất liền. Các quận - huyện khác có kế hoạch di dời các hộ dân sống trong các khu vực có nguy cơ sạt lở cao, trong các chung cư xuống cấp nghiêm trọng đến nơi định cư an toàn.

g) Ủy ban nhân dân quận Thủ Đức, các Sở - ngành liên quan khẩn trương triển khai dự án đê bao bờ tả sông Sài Gòn và các cống ngăn triều trên địa bàn các quận -  huyện ven sông.

4. Ban Chỉ huy Phòng, chống lụt, bão thành phố:

a) Xây dựng Kế hoạch thực hiện chiến lược quốc gia phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai đến năm 2020 của thành phố.

b) Điều chỉnh, bổ sung và tổ chức thực hiện các phương án phòng, chống lụt, bão, thiên tai trên địa bàn thành phố; đồng thời có trách nhiệm thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc và hướng dẫn các sở - ban - ngành, quận - huyện thực hiện tốt kế hoạch, phương án phòng, chống, ứng phó, khắc phục hậu quả lụt, bão, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn.

c) Tổ chức tập huấn công tác phòng, chống lụt, bão, thiên tai cho cán bộ, chuyên viên các sở - ban - ngành, quận - huyện. Kiểm tra công tác phòng, chống lụt, bão, thiên tai tại các quận - huyện trước mùa mưa bão năm 2010.

d) Chủ trì phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ủy ban nhân dân các quận - huyện rà soát, đề xuất Ủy ban nhân dân thành phố quyết định đầu tư các công trình phòng, chống triều cường, bờ bao kết hợp giao thông nông thôn, chống sạt lở bờ sông, tiêu thoát nước năm 2010. Phối hợp với Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư rà soát, kiểm tra, thống kê các phương tiện, trang thiết bị phòng, chống lụt, bão, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn hiện có của thành phố và đề xuất đầu tư bổ sung số lượng, chủng loại cần thiết theo nhu cầu của thành phố trong năm 2010 để thực hiện có hiệu quả phương châm “bốn tại chỗ”.

đ) Phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng thành phố, Sở Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy thành phố và các sở - ngành thành phố lập Đề án quy hoạch tổng thể lĩnh vực tìm kiếm cứu nạn - cứu hộ trên địa bàn thành phố đến năm 2015 và tầm nhìn đến năm 2020. Xây dựng Quy chế phối hợp hoạt động tìm kiếm cứu nạn - cứu hộ trên địa bàn thành phố.

e) Triển khai Kế hoạch thực hiện Đề án nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng trên địa bàn thành phố. Phối hợp với Ủy ban nhân dân các quận - huyện tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến kiến thức, kinh nghiệm thực tiễn phòng, chống lụt, bão, thiên tai (trực tiếp, tìm hiểu trên các phương tiện truyền thông, sổ tay, tờ bướm…) cho cộng đồng dân cư để người dân luôn tự ý thức chủ động phòng, chống ứng phó đạt hiệu quả, kịp thời ngay khi có cảnh báo thiên tai của cơ quan chức năng.

5. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

a) Khi có thiên tai, bão, áp thấp nhiệt đới, vùng áp thấp, thời tiết xấu trên biển Đông phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng thành phố và Ủy ban nhân dân huyện Cần Giờ và các đơn vị liên quan nắm chắc số lượng, vị trí tàu thuyền và ngư dân đang hoạt động trên biển để kịp thời hướng dẫn di chuyển phòng, tránh, neo đậu đảm bảo an toàn.

b) Xây dựng đề án trồng cây chống sạt lở đê bao, bờ bao, bờ sông, rạch tại các huyện, quận ven để triển khai đại trà từ năm 2010.

c) Chỉ đạo Chi cục Quản lý chất lượng và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản: kiểm tra chặt chẽ việc trang bị các thiết bị thông tin liên lạc, phao cứu sinh, phương tiện, thiết bị đảm bảo an toàn cho tàu thuyền và ngư dân hoạt động trên sông, trên biển; sơ kết rút kinh nghiệm để mở rộng việc trang bị máy thu trực canh cho ngư dân theo Quyết định số 459/QĐ-TTg ngày 28 tháng 4 năm 2008 của Thủ tướng Chính phủ.

6. Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố:

a) Chủ trì, phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng thành phố, Công an thành phố, Sở Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy thành phố, Lực lượng Thanh niên xung phong thành phố và các sở - ngành, quận - huyện điều chỉnh, bổ sung phương án tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ ứng với từng loại hình thiên tai, tình huống, cấp độ thiệt hại để tổ chức thực hiện công tác tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ đạt hiệu quả khi có lụt, bão, thiên tai xảy ra, đặc biệt là những bài học kinh nghiệm rút ra từ đợt diễn tập kiểm tra phương án phòng, chống lụt, bão, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2009.

b) Tổ chức tập huấn công tác tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ cho lực lượng của các sở - ngành, quận - huyện.

7. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng thành phố:

Kiểm soát chặt chẽ các tàu thuyền đánh bắt hải sản khi xuất bến; cập nhật đầy đủ các thông tin về người, tàu thuyền, ngư trường hoạt động khai thác. Kiên quyết không cho xuất bến đối với tàu thuyền hết hạn đăng kiểm, tàu thuyền không trang bị đầy đủ các thiết bị đảm bảo an toàn theo quy định và khi có lệnh cấm tàu thuyền ra khơi của Ban Chỉ huy Phòng, chống lụt, bão thành phố.

8. Công an thành phố:

a) Triển khai lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự xã hội, các công trình trọng điểm, tài sản của nhân dân, Nhà nước và doanh nghiệp, ngăn ngừa các đối tượng xấu lợi dụng khi xảy ra thiên tai để trộm cắp, cướp giật.

b) Huy động lực lượng, vật tư, phương tiện để tham gia công tác tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ và sơ tán, di dời dân khỏi những nơi nguy hiểm, phối hợp với các Sở - ban - ngành, đoàn thể làm tốt công tác vận động, tuyên truyền để người dân hiểu, chấp hành sơ tán, di dời khi có thiên tai.

9. Sở Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy thành phố:

Phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng thành phố, Công an thành phố, Lực lượng Thanh niên xung phong thành phố để thực hiện có hiệu quả công tác cứu hộ, cứu nạn, cứu sập, sơ tán, di dời dân khi lụt, bão, thiên tai xảy ra, tham gia ứng cứu sự cố tràn dầu trên địa bàn thành phố.

10. Lực lượng Thanh niên xung phong thành phố:

Chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện, vật tư và kinh phí để chủ động tham gia phòng, chống và khắc phục hậu quả lụt, bão, thiên tai và công tác cứu nạn, cứu hộ. Triển khai các lực lượng tham gia điều phối, hướng dẫn giao thông tại các tuyến đường, cầu phà khi xảy ra ngập lụt, thiên tai.

11. Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập nước thành phố:

a) Đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án tiêu thoát nước, chống ngập trên địa bàn thành phố để sớm xóa các điểm ngập cũ và hạn chế phát sinh các điểm ngập mới; phối hợp với các chủ đầu tư thực hiện các dự án sử dụng nguồn vốn ODA tại lưu vực trung tâm. Kiểm tra và đề xuất giải pháp xử lý các điểm ngập phát sinh cục bộ ngoài khu vực các dự án đang triển khai.

b) Phối hợp với các cơ quan, ban - ngành Trung ương và thành phố tổ chức triển khai dự án quy hoạch thủy lợi chống ngập úng khu vực thành phố.

12. Sở Giao thông vận tải:

a) Phối hợp với Công an thành phố, Lực lượng Thanh niên xung phong thành phố huy động lực lượng kiểm tra, kiểm soát, đảm bảo an toàn tại các bến phà, đò ngang, cầu yếu. Tăng cường tuyên truyền, vận động thực hiện có hiệu quả chủ trương mọi người khi tham gia giao thông trên phương tiện thủy đều tự giác mặc áo phao. Tổ chức phân luồng, điều phối giao thông khi lụt, bão, thiên tai xảy ra; có biện pháp giải tỏa ùn tắc giao thông để đảm bảo thông suốt trong tình huống xảy ra sự cố cầu, đường; cắm biển báo tại các tuyến đường nguy hiểm, bị ngập sâu để người dân biết, hạn chế đi lại và tránh ùn tắc giao thông.

b) Phối hợp với Ủy ban nhân dân các quận - huyện và các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các phương tiện thủy neo đậu trái phép làm hư hỏng công trình phòng, chống lụt, bão; các trường hợp lấn chiếm hành lang bảo vệ bờ và lòng sông, kênh, rạch gây sạt lở, bồi lắng, tắc nghẽn dòng chảy.

13. Sở Tài nguyên và Môi trường:

a) Phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng thành phố, Cảng vụ thành phố, các địa phương, đơn vị liên quan xây dựng phương án, kế hoạch và tổ chức ứng phó, khắc phục kịp thời, bảo vệ môi trường khi thiên tai xảy ra và các sự cố tràn dầu trên sông, trên biển. Rà soát, bổ sung, điều chỉnh phương án phòng, chống, ứng phó với động đất, sóng thần và kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu trên địa bàn thành phố.

b) Phổ biến, tuyên truyền sâu rộng đến nhân dân các tình huống và biện pháp ứng phó khi xảy ra động đất, sóng thần.

14. Sở Xây dựng:

a) Kiểm tra, cảnh báo các chủ đầu tư không để xảy ra đổ sập giàn dáo, cần cẩu tại các công trình đang thi công gây tai nạn; đảm bảo an toàn cho các nhà ở, chung cư cũ, xuống cấp, các công trình ngầm khi xảy ra lụt, bão, thiên tai.

b) Nghiên cứu đề xuất và phổ biến, hướng dẫn, tập huấn thực hiện tiêu chuẩn thiết kế, xây dựng các công trình, nhà ở, chung cư, pa nô, biển quảng cáo nhằm có khả năng chịu được bão, lốc xoáy, giông gió có cường độ cao, nhất là ở những vùng thường xuyên, trực tiếp chịu ảnh hưởng.

15. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch:

a) Có trách nhiệm thông báo, khuyến cáo, yêu cầu các doanh nghiệp quảng cáo thực hiện chằng chống, gia cố các pa nô, biển quảng cáo đúng kỹ thuật do ngành xây dựng quy định nhằm đảm bảo an toàn khi có bão, lốc xoáy, giông gió.

b) Tiếp tục triển khai cuộc vận động người dân kỹ năng bơi để mọi người tự cứu mình, cứu người khác bị nạn trước khi lực lượng cứu hộ đến cứu.

16. Sở Thông tin và Truyền thông:

Phối hợp với các doanh nghiệp viễn thông, doanh nghiệp thông tin di động kiểm tra các trạm tiếp sóng viễn thông, bảo đảm cho mạng thông tin phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành, tiếp nhận, xử lý thông tin trong công tác phòng, chống lụt, bão, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn thông suốt trong mọi tình huống.

17. Sở Y tế:

Chuẩn bị đủ cơ số phương tiện, vật tư, thiết bị, thuốc men cần thiết, lực lượng y - bác sĩ để đáp ứng nhu cầu cứu thương và khắc phục hậu quả thiên tai, đảm bảo điều kiện sinh hoạt, vệ sinh môi trường, phòng dịch kịp thời. Phối hợp chặt chẽ với lực lượng vũ trang làm tốt công tác kết hợp quân - dân y trong phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai.

18. Công ty Điện lực thành phố:

Kiểm tra, bảo vệ hệ thống truyền tải, thiết bị điện, trạm biến thế, công trình điện lực; đồng thời, xử lý khắc phục nhanh chóng sự cố đường dây tải điện bị hư hỏng, đảm bảo cung cấp điện ổn định, liên tục và an toàn điện; chuẩn bị máy phát điện dự phòng khi thành phố bị ảnh hưởng của lụt, bão, thiên tai.

19. Các cơ quan thông tấn báo chí thành phố phối hợp với Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ tăng thời lượng cung cấp thông tin, dự báo tình hình diễn biến thời tiết, lụt, bão, thiên tai một cách nhanh chóng, kịp thời, chính xác cho Ban Chỉ huy Phòng, chống lụt, bão thành phố, các sở - ngành, quận - huyện; tăng thời lượng phát sóng các chương trình truyền hình tuyên truyền các chủ trương, chính sách, các biện pháp phòng ngừa thiên tai, các chương trình hướng dẫn người dân ứng phó với các sự cố có thể phát sinh khi có thời tiết xấu, thiên tai bất thường.

20. Các sở - ban - ngành, Tổng Công ty 90, 91 đóng trên địa bàn thành phố theo chức năng, nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 04/QĐ-UBND ngày 16 tháng 01 năm 2008 và Quyết định số 44/2009/QĐ-UBND ngày 26 tháng 6 năm 2009 của Ủy ban nhân dân thành phố có trách nhiệm chỉ đạo, triển khai thực hiện tốt công tác phòng, chống lụt, bão, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, khắc phục hậu quả do lụt, bão, thiên tai trong phạm vi đơn vị mình; đồng thời phải chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện, trang thiết bị, vật tư cần thiết để tham gia phòng, chống lụt, bão, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn theo yêu cầu, chỉ đạo của Ủy ban nhân dân thành phố và Ban Chỉ huy Phòng, chống lụt, bão thành phố.

21. Các cấp, các ngành, các đơn vị tổ chức trực ban nghiêm túc, đảm bảo chế độ thông tin, báo cáo, đặc biệt là khi có lụt, bão, thiên tai xảy ra và trong những ngày nghỉ, ngày lễ.

22. Các thành viên Ban Chỉ huy Phòng, chống lụt, bão thành phố thực hiện nhiệm vụ và đôn đốc quận - huyện được phân công phụ trách thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống lụt, bão, thiên tai; khi có lụt, bão, thiên tai xảy ra phải trực tiếp xuống địa bàn để kiểm tra, đôn đốc quận - huyện thực hiện công tác phòng, chống, ứng phó.

Chỉ thị này có hiệu lực thi hành sau 10 ngày, kể từ ngày ký. Thay thế cho Chỉ thị số 04/2009/CT-UBND ngày 02 tháng 3 năm 2009 của Ủy ban nhân dân thành phố về công tác phòng, chống lụt, bão, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2009 trên địa bàn thành phố.

Yêu cầu Thủ trưởng các sở - ban - ngành thành phố, Tổng Công ty 90, 91, cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn thành phố, các thành viên Ban Chỉ huy Phòng, chống lụt, bão thành phố và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các quận - huyện, phường - xã, thị trấn triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này./.