CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG THỰC HIỆN CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG NẮNG NÓNG, HẠN HÁN THIẾU NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

Do ảnh hưởng của El Nino, từ đầu năm đến nay lượng mưa trên địa bàn tỉnh bị thiếu hụt (lượng mưa trung bình toàn tỉnh đến nay đạt 21,3 mm, bằng 1,2% so với trung bình nhiều năm và 36,1% so với trung bình nhiều năm cùng kỳ); mực nước trên các sông trên địa bàn tỉnh phổ biến duy trì mức thấp, lượng dòng chảy phổ biến thấp hơn TBNN cùng thời kỳ từ 20 - 40% (riêng trên sông Krông Ana tại trạm thủy văn Giang Sơn thấp hơn từ 160 - 190%); theo số liệu thống kê hiện nay có 44/619 hồ đã cạn nước; 139/619 hồ có dung tích hiện tại dưới 50%. Trong thời gian tới nếu không có mưa và thời tiết tiếp tục nắng nóng thì mực nước ở các hồ chứa, sông suối sẽ tiếp tục giảm mạnh. Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn Quốc gia, El Nino sẽ suy yếu dần và chuyển sang trạng thái trung tính trong khoảng thời gian từ tháng 4-6/2024 với xác suất 75-80%; nắng nóng vẫn tiếp tục xảy ra; theo đó tình trạng khô hạn trên địa bàn tỉnh tiếp tục diễn biến khốc liệt hơn trong thời gian tới.

Thực hiện Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 01/4/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường thực hiện các biện pháp phòng, chống nắng nóng, hạn hán thiếu nước, xâm nhập mặn; Công văn số 2605/BNN-TL ngày 10/4/2024 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, về việc tổ chức thực hiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ số 11/CT-TTg ngày 01/4/2024 về việc tăng cường thực hiện các biện pháp phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.

Để hạn chế thiệt hại đối với sản xuất kinh doanh, ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân, UBND tỉnh yêu cầu các Sở, ban, ngành của tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các cơ quan đơn vị liên quan tổ chức theo dõi sát tình hình, tăng cường chỉ đạo triển khai các giải pháp ứng phó kịp thời, hiệu quả với thiên tai, thời tiết cực đoan, nhất là nắng nóng, hạn hán, trong đó tập trung thực hiện một số nhiệm vụ cụ thể sau:

1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố:

a) Chỉ đạo cơ quan chức năng của địa phương: Theo dõi chặt chẽ diễn biến và dự báo về thời tiết, khí tượng, thủy văn, nguồn nước; kiểm kê, nắm chắc thông tin về nguồn nước trên địa bàn để cập nhật phương án, kế hoạch phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước của địa phương phù hợp với các kịch bản nguồn nước. Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn người dân chủ động có hình thức linh hoạt tích trữ nước ngọt, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, triệt để chống thất thoát, lãng phí nguồn nước.

b) Tuân thủ chỉ đạo, hướng dẫn của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các Sở, ngành có liên quan để tổ chức triển khai thực hiện kịp thời, có hiệu quả giải pháp phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước; trường hợp xảy ra thiếu nước không bảo đảm cung cấp đủ cho các nhu cầu sử dụng, phải ưu tiên cấp đủ nước cho sinh hoạt, tưới cho cây lâu năm có giá trị kinh tế cao và các nhu cầu thiết yếu khác; vận hành hiệu quả các công trình thủy lợi để lấy nước, chủ động trữ nước bảo đảm đáp ứng nhu cầu tối thiểu nước tưới cho cây trồng khi xảy ra thiếu nước, hạn chế thiệt hại đối với sản xuất kinh doanh, nhất là sản xuất nông nghiệp.

c) Xác định các khu vực có nguy cơ xảy ra thiếu nước sinh hoạt để chủ động tổ chức triển khai giải pháp bảo đảm cấp nước sinh hoạt cho nhân dân, không để người dân thiếu nước sinh hoạt, trường hợp cần thiết phải huy động lực lượng, phương tiện vận chuyển nước để cung cấp cho người dân.

d) Chủ động nạo vét các kênh mương, hồ chứa nước bị bồi lắng để khôi phục, tăng khả năng trữ nước, kết hợp tận thu vật liệu xây dựng theo quy định của pháp luật; rà soát, đánh giá khả năng lấy nước các công trình thủy lợi, nhất là dọc các tuyến sông xảy ra tình trạng hạ thấp mực nước để chủ động triển khai các giải pháp thích ứng phù hợp.

e) Chủ động bố trí ngân sách địa phương để triển khai thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước trên địa bàn; ưu tiên bố trí kinh phí để đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng, sửa chữa, nâng cấp công trình phục vụ cấp nước, kiểm soát nguồn nước, đặc biệt công trình cấp nước sinh hoạt tập trung, công trình lấy nước ven sông và hồ chứa nước.

f) Hằng tuần tổng hợp tình hình nguồn nước, diễn biến hạn hán, thiếu nước trên địa bàn, các giải pháp xử lý và nội dung kiến nghị báo cáo về Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tổng hợp.

2. Các cơ quan, đơn vị trực thuộc UBND tỉnh:

a) Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh:

- Theo dõi chặt chẽ tình hình diễn biến thời tiết, tình hình hạn hán trên địa bàn tỉnh; kiểm kê nắm chắc diễn biến hạn hán, thiếu nước trên địa bàn tỉnh để cập nhật phương án ứng phó hạn hán trong Phương án ứng phó thiên tai năm 2024 trên địa bàn tỉnh; chủ động chỉ đạo điều hành công tác phòng chống hạn hán, thiếu nước trên địa bàn tỉnh; kịp thời tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo đối với các nội dung thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh.

- Chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, các địa phương, đơn vị liên quan tổng hợp kinh phí để triển khai thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước trên địa bàn tỉnh, tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí hỗ trợ các địa phương, đơn vị triển khai công tác ứng phó hạn hán, thiếu nước (nếu có) theo quy định.

- Tổng hợp tình hình hạn hán, thiếu nước và nhu cầu hỗ trợ kinh phí để thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống, khắc phục hậu quả hạn hán, thiếu nước trên địa bàn tỉnh, chủ động tham mưu UBND tỉnh báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các Bộ, ngành Trung ương theo quy định.

b) Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:

- Chủ động, kịp thời tổ chức theo dõi tình hình nguồn nước, cung cấp thông tin phục vụ công tác chỉ đạo điều hành; chủ động chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc các địa phương triển khai các biện pháp ứng phó phù hợp, hiệu quả, giảm thiệt hại do hạn hán.

- Chỉ đạo vận hành hiệu quả các hệ thống, công trình thủy lợi để điều phối nguồn nước, đáp ứng tốt nhất nhu cầu nước cho các đối tượng sử dụng nước theo khả năng nguồn nước; hiện đại hóa, vận hành tối ưu, khai thác hiệu quả công trình thủy lợi, chống thất thoát, lãng phí nước.

- Chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành có liên quan và các địa phương rà soát, đánh giá ảnh hưởng của tình trạng hạ thấp mực nước trên các tuyến sông đến khả năng lấy nước của các công trình thủy lợi để có giải pháp khắc phục, bảo đảm hoạt động của công trình thủy lợi.

- Chỉ đạo rà soát, khoanh vùng cụ thể các diện tích đã và có nguy cơ bị hạn hán, thiếu nước; hướng dẫn, hỗ trợ người dân giải pháp ứng phó phù hợp, đặc biệt là ở khu vực ngoài vùng công trình phụ trách tưới; lưu ý thực hiện giải pháp tích trữ nước phân tán, trường hợp nguy cơ bị thiếu nước nghiêm trọng, chỉ thực hiện tưới để duy trì sức sống tối thiểu của cây trồng, kết hợp với việc sử dụng vật liệu sẵn có ở địa phương để giữ ẩm, hạn chế thất thoát nước do bốc hơi.

- Chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tổ chức thực hiện các giải pháp đảm bảo cấp nước sinh hoạt nông thôn trên địa bàn tỉnh.

c) Sở Tài nguyên và Môi trường: Hướng dẫn các địa phương, đơn vị thực hiện đúng quy định pháp luật liên quan đến việc sử dụng vật liệu tận thu (khoáng sản) khi nạo vét kênh mương, hồ chứa nước, tạo điều kiện tăng cường xã hội hóa tham gia thực hiện.

d) Đài Khí tượng thủy văn tỉnh: Tăng cường theo dõi, dự báo sớm, đảm bảo độ tin cậy về tình hình thời tiết, khí tượng thủy văn, nắng nóng, hạn hán trên địa bàn tỉnh để kịp thời cung cấp thông tin cho các địa phương và cơ quan có liên quan nhằm chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước.

e) Sở Công Thương chỉ đạo các chủ hồ thủy điện chủ động phối hợp với các Sở, ban, ngành và địa phương có liên quan xây dựng phương án vận hành các hồ chứa thủy điện để bảo đảm nước sinh hoạt, đáp ứng tốt nhất nhu cầu sử dụng nước khác, đồng thời sử dụng hiệu quả nguồn nước cho phát điện.

f) Sở Y tế chỉ đạo cơ quan chức năng phối hợp với các cơ quan truyền thông tăng cường phổ biến, hướng dẫn cho người dân các biện pháp bảo vệ sức khỏe, nhất là trong những ngày nắng nóng gay gắt kéo dài.

g) Sở Xây dựng phối hợp với các địa phương chỉ đạo triển khai các giải pháp ứng phó nguy cơ thiếu nước sinh hoạt theo lĩnh vực được phân công; chủ động phối hợp với các địa phương và cơ quan có liên quan nghiên cứu, triển khai phương án để từng bước chủ động cấp nước sinh hoạt cho người dân tại các khu vực thường xuyên xảy ra thiếu nước trên địa bàn tỉnh.

h) Các Sở: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư theo chức năng được giao chủ trì, phối hợp với Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và cơ quan liên quan kịp thời đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh bố trí ngân sách tỉnh để triển khai thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán trên địa bàn tỉnh; ưu tiên bố trí kinh phí để đầu tư xây dựng, sửa chữa, nâng cấp công trình phục vụ cấp nước, kiểm soát nguồn nước, đặc biệt công trình cấp nước sinh hoạt tập trung, công trình lấy nước ven sông.

i) Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh và các cơ quan truyền thông, báo chí tiếp tục làm tốt công tác truyền thông, đưa tin kịp thời, chính xác về tình hình nắng nóng, hạn hán trên địa bàn tỉnh, nâng cao nhận thức của người dân trong sử dụng tiết kiệm điện, nước và tạo ra sức mạnh của toàn dân trong phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước.

j) Công ty TNHH MTV Quản lý Công trình Thủy lợi Đắk Lắk chủ động nắm bắt tình hình diễn biến thời tiết, nguồn nước, phối hợp với các địa phương xây dựng phương án phòng chống hạn cho từng công trình, đẩy mạnh các biện pháp sử dụng nước tiết kiệm. Hằng tuần, có báo cáo tình hình hạn hán, thiếu nước các công trình thuộc phạm vi quản lý gửi Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tổng hợp.

k) Các Sở, ban, ngành, đơn vị có liên quan theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm chỉ đạo, phối hợp, hỗ trợ địa phương triển khai công tác phòng, chống hạn hán, thiếu nước trên địa bàn tỉnh theo quy định.

Nhận được Chỉ thị này, Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai thực hiện./.