CHỈ THỊ

VỀ TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG THIÊN TAI VÀ TÌM KIẾM CỨU NẠN NĂM 2024, TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÀO CAI

Trước biến đổi khí hậu toàn cầu, diễn biến thời tiết, thiên tai hết sức phức tạp và khó lường. Theo thông tin của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, Đài Khí tượng, Thủy văn Lào Cai, trong năm 2024 thời tiết, thiên tai diễn biến phức tạp, bất thường, cực đoan với tần xuất và cường độ ngày càng nghiêm trọng hơn như: Rét hại, mưa lớn, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất,... Để chủ động phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai gây ra trong năm 2024; Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành, đoàn thể, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố tập trung triển khai, thực hiện nghiêm túc một số nhiệm vụ sau:

I. Nhiệm vụ chung: Các cấp, các ngành, các địa phương triển khai, thực hiện tốt: Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 24/3/2020 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai; Luật Phòng, chống thiên tai; Luật Phòng thủ dân sự; Nghị định số 66/2021/NĐ-CP ngày 06/07/2021 của Chính phủ; Nghị định số 30/2017/NĐ-CP ngày 21/03/2017 của Chính phủ quy định tổ chức, hoạt động, ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 18/6/2018 của Chính phủ về công tác phòng chống thiên tai; Nghị định số 78/2021/NĐ-CP ngày 01/8/2021 của Chính phủ về thành lập và quản lý Quỹ Phòng, chống thiên tai. Các kế hoạch chiến lược, chương trình tổng thể, Phòng, chống thiên tai quốc gia; các văn bản của Trung ương, của Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo về công tác phòng ngừa, ứng phó sự cố, thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn.

II. Nhiệm vụ cụ thể

1. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Chủ động tham mưu cho UBND tỉnh, Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh chỉ đạo, triển khai các nhiệm vụ liên quan đến công tác Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tai theo quy định của pháp Luật về Phòng chống thiên tai; phối hợp thực hiện Luật Phòng thủ dân sự. Tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch, Phương án phòng chống thiên tai.

- Ban hành các công điện, văn bản chỉ đạo về công tác phòng chống thiên tai. Phối hợp với các sở, ban, ngành, các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo và triển khai có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, chiến lược, chương trình, kế hoạch, dự án, đề án của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, của tỉnh về phát triển kinh tế - xã hội gắn với giảm nhẹ rủi ro thiên tai và biến đổi khí hậu. Tham mưu UBND tỉnh đầu tư mới, nâng cấp, tu bổ các công trình thủy lợi, kè chống sạt lở, hồ đập, kênh mương, nước sạch; hệ thống cảnh báo sớm thiên tai; hợp tác quốc tế. Hướng dẫn, đôn đốc cấp huyện, cấp xã thực hiện tốt Chỉ thị số 18/CT-TTg ngày 09/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ; thống kê tổng hợp, đánh giá đúng thiệt hại theo quy định tại Thông tư số 43/2015/TTLT-BNNPTNT-BKHĐT ngày 23/11/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nông nghiệp và PTNT. Chỉ đạo cấp huyện, cấp xã tổ chức thực hiện tốt công tác phòng chống thiên tai, phát triển sản xuất nông nghiệp, điều chỉnh mùa vụ thích ứng với thời tiết của từng địa phương để hạn chế thấp nhất thiệt hại. Đề xuất các giải pháp ứng dụng khoa học công nghệ phục vụ công tác quản lý thiên tai. Xây dựng kế hoạch thu Quỹ phòng, chống thiên tai; đôn đốc thu, nộp Quỹ phòng, chống thiên tai.

- Phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, các đơn vị liên quan đề xuất UBND tỉnh bố trí nguồn ngân sách và huy động các nguồn lực hợp pháp để thực hiện công tác phòng chống thiên tai kịp thời hiệu quả.

- Chịu trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Chỉ thị này; tổng hợp báo cáo, đề xuất với UBND tỉnh những khó khăn, vướng mắc, phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện.

2. Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh: Tổ chức thực hiện tốt công tác phòng ngừa, ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn. Sẵn sàng chi viện, hỗ trợ cho các địa phương về lực lượng, phương tiện cứu nạn, cứu hộ đảm bảo lực lượng quân đội là lực lượng nòng cốt trong công tác tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ, khắc phục sự cố, thiên tai. Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố xây dựng kế hoạch và tổ chức huấn luyện, diễn tập phòng chống mưa, lũ, tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ lồng ghép với huấn luyện Quân sự - Quốc phòng. Chủ trì tham mưu UBND tỉnh triển khai thực hiện tốt Luật Phòng thủ dân sự; Nghị định số 30/2017/NĐ-CP ngày 21/03/2017 của Chính phủ.

3. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh: Tổ chức lực lượng, phương tiện tham gia tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ, nhất là khu vực Biên giới, cửa khẩu. Hỗ trợ Nhân dân khu vực Biên giới phòng ngừa, ứng phó với sự cố, thiên tai; giúp Nhân dân khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai. Đảm bảo an ninh, trật tự khu vực Biên giới, cửa khẩu khi có thiên tai xảy ra; huy động lực lượng tham gia các cuộc diễn tập phòng, chống thiên tai, cứu nạn, cứu hộ tại địa phương.

4. Công an tỉnh: Chủ động xây dựng kế hoạch bố trí lực lượng đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội khu vực bị thiên tai. Tổ chức thực hiện tốt công tác cứu nạn, cứu hộ theo Nghị định số 83/2017/NĐ-CP ngày 18/7/2017 của Chính phủ; Thông tư số 05/2021/TT-BCA ngày 14/01/2021 của Bộ Công an quy định về hoạt động ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn của lực lượng Công an nhân dân. Chủ trì, phối hợp với Sở Giao thông vận tải bố trí lực lượng phân luồng giao thông, hướng dẫn giao thông ở các khu vực bị thiên tai, nhất là các khu vực cầu, ngầm tràn, sạt lở đất, sụt lún đất,...

5. Đài Khí tượng, Thủy văn tỉnh Lào Cai: Theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, thiên tai; cập nhật, xử lý, truyền tải kịp thời thông tin về diễn biến thời tiết, khí hậu; dự báo sớm diễn biến thời tiết, khí hậu, đặc biệt là các hiện tượng thời tiết cực đoan nguy hiểm. Thông tin kịp thời các bản tin dự báo thời tiết cho Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Báo Lào Cai, Sở Nông nghiệp và PTNT, Văn phòng Ban Chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh để kịp thời thông tin cho các cấp, các ngành, các địa phương và người dân chủ động phòng ngừa, ứng phó với thiên tai.

6. Sở Công thương: Chỉ đạo vận hành, điều tiết các hồ chứa thủy điện đúng quy định; kiểm soát an toàn hồ đập thủy điện bảo đảm an toàn công trình, vùng hạ du trong mùa mưa, lũ. Kiểm tra rà soát bảo đảm an toàn các bãi thải, hồ thải, khu vực khai thác khoáng sản; chủ động xử lý và có phương án đảm bảo an toàn công trình, khu dân cư lân cận, nhất là trong các tình huống xảy ra mưa lớn, lũ lớn, sạt lở đất. Hướng dẫn, đôn đốc các địa phương xây dựng Kế hoạch khai thác vận chuyển, dự trữ hàng hóa tiêu dùng thiết yếu; điều tiết hàng hóa để phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai. Tham mưu UBND tỉnh bình ổn giá cả thị trường khi có thiên tai xảy ra.

7. Sở Tài nguyên và Môi trường: Phối hợp với các sở, ban ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố chuẩn bị quỹ đất để di chuyển sắp xếp dân cư ra khỏi khu vực thiên tai nguy hiểm phù hợp với Quy hoạch của tỉnh Lào Cai tại Quyết định số 316/QĐ-TTg ngày 29/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ. Chủ động chuẩn bị quỹ đất để thực hiện các dự án phòng chống thiên tai. Hướng dẫn thực hiện tốt việc phòng, chống biến đổi khí hậu, môi trường khu vực bị thiên tai; chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra xử lý các cá nhân, đơn vị khai thác tài nguyên khoáng sản vi phạm các quy định của Luật Phòng, chống thiên tai.

8. Sở Giao thông vận tải: Chủ trì, phối hợp với Công an tỉnh lập kế hoạch đảm bảo giao thông thông suốt cho người, phương tiện khi xảy gia sự cố, thiên tai; quản lý chặt chẽ các hoạt động phương tiện vận tải, nhất là các phương tiện vận tải khách, đảm bảo an toàn giao thông trước, trong khi thiên tai xảy ra; chuẩn bị đầy đủ vật tư, bố trí lực lượng, phương tiện sẵn sàng ứng cứu, khắc phục sự cố, thiên tai, đặc biệt các tuyến đường trọng điểm, xung yếu; cải tạo nâng cấp các tuyến đường giao thông, nhất là các tuyến đường giao thông qua vùng ngập lũ phải bố trí thoát lũ phù hợp, không gây cản trở thoát lũ; có phương án thay thế khi có sự cố ách tắc giao thông trong thời gian nhanh nhất.

9. Sở Xây dựng: Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương kiểm tra, hướng dẫn các chủ đầu tư thi công đúng tiêu chuẩn, chất lượng công trình, tránh mất an toàn khi thiên tai xảy ra. Chủ động triển khai khắc phục nhanh tình trạng ngập úng, nhất là ngập úng khu đô thị. Tăng cường kiểm tra các công trình đã hết thời hạn sử dụng, các công trình có nguy cơ mất an toàn. Hướng dẫn sửa chữa, gia cố nhà ở đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật phòng chống thiên tai như: Mưa lớn, sạt lở đất, lốc xoáy, mưa đá,...

10. Sở Lao động Thương binh và Xã hội: Chủ động tham mưu, đề xuất với UBND tỉnh triển khai thực hiện tốt Nghị quyết số 14/2021/NQ-HĐND ngày 16/7/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh; các chính sách an sinh xã hội, bảo trợ xã hội, cứu đói, thăm hỏi động viên những hộ gia đình, cá nhân bị thiệt hại do thiên tai; hỗ trợ kịp thời cho dân cư khu vực bị thiệt hại do sự cố, thiên tai, bảo đảm ổn định đời sống người dân vùng thiên tai.

11. Sở Y tế: Xây dựng phương án phòng, chống dịch bệnh trước, trong và sau thiên tai; chuẩn bị đầy đủ lực lượng cán bộ y tế; dự trữ đủ cơ số thuốc; phương tiện vật tư y tế cần thiết đáp ứng nhu cầu cứu thương, phòng ngừa bệnh dịch; cấp cứu nạn nhân bị thiên tai kịp thời. Hướng dẫn nhân dân về kỹ thuật sơ cấp cứu; biện pháp vệ sinh, xử lý môi trường vùng bị thiên tai; tham gia các cuộc diễn tập phòng, chống thiên tai, cứu nạn, cứu hộ.

12. Sở Kế hoạch và Đầu tư: Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành của tỉnh, cấp huyện, cấp xã hướng dẫn lồng ghép nội dung phòng chống thiên tai vào quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, kế hoạch đầu tư công năm 2024 tại Quyết định số 3399/QĐ-UBND ngày 12/12/2023 của UBND tỉnh. Bố trí nguồn vốn đầu tư các chương trình, kế hoạch, đề án, dự án về phòng chống thiên tai. Phối hợp với các sở, ngành liên quan rà soát, hoàn thiện chính sách liên quan đến đầu tư, đầu tư công và các quy định pháp luật liên quan để có cơ chế, chính sách thu hút, huy động nguồn vốn ngoài ngân sách đầu tư cho công tác phòng chống thiên tai.

13. Sở Tài chính: Cân đối, bố trí nguồn ngân sách, Quỹ phòng chống thiên tai và các nguồn kinh phí hợp pháp khác trong kế hoạch vốn đầu tư năm 2024 để di dời dân cư; sửa chữa, nâng cấp duy tu bảo dưỡng công trình thủy lợi, hồ đập, kè chống sạt lở đất,... huy động, lồng ghép các nguồn kinh phí đầu tư hoạt động phòng ngừa, ứng phó sự cố, thiên tai với phát triển kinh tế - xã hội; trong đó, ưu tiên bố trí nguồn vốn dự phòng ngân sách cho việc mua sắm trang thiết bị phòng chống thiên tai, nhất là hệ thống dự báo, cảnh báo thời tiết, thiên tai.

14. Sở Giáo dục và Đào tạo: Xây dựng phương án ứng phó với thiên tai của ngành giáo dục bảo đảm an toàn cho học sinh; kiểm tra trường lớp trước mùa mưa, lũ để có kế hoạch sửa chữa đảm bảo cho công tác dạy và học. Lồng ghép kiến thức phòng chống thiên tai với kiến thức giảng dạy trong trường học; chủ động tham mưu UBND tỉnh quyết định cho học sinh nghỉ học khi cần thiết.

15. Sở Thông tin và Truyền thông, Báo Lào Cai, Đài Phát thanh - Truyền hình, các cơ quan thông tin đại chúng: Thông tin kịp thời về tình hình thời tiết, khí hậu, thiên tai đúng Nghị định số 66/2021/NĐ-CP ngày 06/07/2021 của Chính phủ; các công điện, văn bản chỉ đạo dự báo, cảnh báo thiên tai kịp thời, đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt đến được các địa phương và người dân. Phối hợp với các cơ quan liên quan tuyên truyền, phổ biến các biện pháp phòng chống thiên tai; tuyên truyền các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về phòng chống thiên tai.

16. UBND các huyện, thị xã, thành phố

- Chủ động xây dựng kế hoạch, phương án phòng chống thiên tai. Chỉ đạo cấp xã xây dựng kế hoạch, phương án phòng chống thiên tai. Kế hoạch, phương án phải có sơ họa bản đồ các khu vực sạt lở đất, sụt lún đất, lũ ống, lũ quét, ngập lụt, các khu vực tránh trú,.. .Thường xuyên rà soát, đánh giá mức độ nguy cơ rủi ro thiên tai để có phương án di dời dân cư kịp thời ra khỏi khu vực thiên tai nguy hiểm.

- Tăng cường kiểm tra, đánh giá, quản lý việc xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn, khu hầm lò khai thác mỏ, khu dân cư, khu vực ven sông, suối; kiểm tra, rà soát an toàn hồ đập; đánh giá mức độ an toàn hồ đập. Ngăn chặn các hoạt động làm gia tăng rủi ro thiên tai.

- Chuẩn bị đầy đủ các điều kiện phòng ngừa, ứng phó với sự cố, thiên tai, cứu hộ, cứu nạn. Triển khai, thực hiện tốt Chỉ thị số 18/CT-TTg ngày 09/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ. Thống kê báo cáo thiệt hại kịp thời, khách quan, chính xác.

- Chủ động bố trí nguồn ngân sách địa phương và huy động các nguồn lực hợp pháp khác để thực hiện công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn.

- Chỉ đạo các hộ gia đình chủ động sửa chữa, gia cố nhà ở để tăng khả năng chống chịu với thiên tai; tuyên truyền vận động Nhân dân chuẩn bị tốt phương châm “4 tại chỗ”; chủ động khắc phục hậu quả thiệt hại do thiên tai gây ra.

- Tổ chức rà soát, xây dựng kế hoạch thu, nộp Quỹ; tăng cường công tác thu, nộp Quỹ để tăng nguồn tài chính đầu tư cho phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai.

17. Các sở, ban, ngành, các cơ quan đơn vị: Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 1601/QĐ-UBND ngày 20/7/2022 của UBND tỉnh; Quy chế hoạt động của Ban Chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh Lào Cai tại Quyết định 3928/QĐ-UBND ngày 05/11/2021 của UBND tỉnh triển khai thực hiện tốt công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai. Chỉ đạo, theo dõi, trực tiếp xuống các địa phương kiểm tra, đôn đốc. Đề xuất kịp thời với UBND tỉnh các biện pháp phòng chống thiên tai, nhằm hạn chế tối đa thiệt hại do thiên tai gây ra.

Căn cứ nội dung chỉ đạo, yêu cầu Thủ trưởng các sở, ban, ngành của tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức thực hiện tốt Chỉ thị này;