CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TẬP TRUNG TRIỂN KHAI QUYẾT LIỆT, ĐỒNG BỘ CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG DỊCH BỆNH TRÊN ĐÀN GIA SÚC

Theo báo cáo của Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh, bệnh Dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP) đã tái phát từ ngày 10/7/2020 đến nay, xảy ra tại 43 xã của 12 huyện, thị xã, thành phố (Quế Sơn, Phước Sơn, Tam Kỳ, Thăng Bình, Núi Thành, Hiệp Đức, Điện Bàn, Bắc Trà My, Đại Lộc, Phú Ninh, Tiên Phước, Nam Giang), tổng số lợn mắc bệnh buộc phải tiêu hủy là 1.341 con, trọng lượng tiêu hủy 87.267 kg; đến nay toàn tỉnh còn 32 xã/10 huyện, thị xã, thành phố có bệnh DTLCP chưa qua 21 ngày. Bệnh Lở mồm long móng (LMLM) gia súc hiện nay đang xảy ra tại 10 xã của 04 huyện (Nông Sơn, Đại Lộc, Hiệp Đức, Đông Giang), tổng số gia súc đang còn theo dõi bệnh là 123 con trâu, bò.

Bên cạnh đó, theo thông tin của Cục Thú y, từ đầu tháng 10/2020 đến nay (15/12/2020), bệnh Viêm da nổi cục (VDNC) trên trâu, bò lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam và đã xảy ra tại 87 xã thuộc 35 huyện của 12 tỉnh: Lạng Sơn, Cao Bằng, Sơn La, Bắc Cạn, Hà Giang, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Hà Nội, Quảng Ninh, Hà Nam, Nghệ An và Quảng Trị. Tổng số gia súc mắc bệnh là 1.151 con, số gia súc tiêu hủy bắt buộc theo quy định là 174 con.

Trước tình hình dịch bệnh xảy ra trên đàn gia súc, Trung ương đã kịp thời chỉ đạo, hỗ trợ hóa chất phòng, chống dịch bệnh, UBND tỉnh cũng đã quyết liệt chỉ đạo cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành vào cuộc cùng với sự chủ động phòng, chống dịch bệnh của người chăn nuôi, nhưng nguy cơ các loại dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm tiếp tục lây lan trên đàn vật nuôi trong thời gian đến là rất cao, đặc biệt là bệnh DTLCP, LMLM gia súc và sự xâm nhiễm của bệnh VDNC trên trâu, bò vào địa bàn tỉnh Quảng Nam. Nguyên nhân chủ yếu là do: (i) tổng đàn gia súc, gia cầm tăng cao vào những tháng cuối năm, chăn nuôi quy mô nông hộ nằm trong khu dân cư chiếm tỷ lệ lớn, việc áp dụng chăn nuôi an toàn sinh học, vệ sinh, khử trùng, tiêu độc phòng bệnh còn khó khăn, hạn chế; (ii) các hoạt động buôn bán, vận chuyển, giết mổ động vật tăng mạnh để phục vụ nhu cầu trong thời gian trước, trong và sau Tết Nguyên đán Tân Sửu, trong khi đó công tác quản lý giết mổ ở nhiều nơi chưa được chính quyền địa phương vào cuộc, số lượng cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, trái quy định quá nhiều (toàn tỉnh hơn 550 điểm); (iii) công tác tổ chức tiêm vắc xin phòng bệnh bắt buộc cho đàn gia súc tại một số địa phương còn khoán trắng cho nhân viên Thú y xã, tỷ lệ tiêm phòng thấp (đạt 57% đối với bệnh LMLM trên toàn tỉnh), có địa phương không tổ chức tiêm được do bị ảnh hưởng lớn về thiên tai, sạt lở đất (huyện Nam Trà My, tỷ lệ tiêm đạt thấp 11%); (iv) công tác chủ động giám sát, phát hiện dịch bệnh còn rất hạn chế, báo cáo chậm hoặc đến khi dịch bệnh lây lan và có gia súc chết mới báo cáo để lấy mẫu xét nghiệm chẩn đoán bệnh (bệnh LMLM); (v) nhiều địa phương chưa triển khai kê khai hoạt động chăn nuôi, chưa triển khai các văn bản chỉ đạo của tỉnh, để tái đàn ồ ạt, trái quy định, người chăn nuôi chủ quan lơ là trong công tác phòng bệnh, dẫn đến dịch bệnh xảy ra, lây lan, dây dưa kéo dài (bệnh DTLCP); (vi) thời tiết mưa lạnh kéo dài, làm giảm sức đề kháng của đàn vật nuôi và tạo thuận lợi cho mầm bệnh phát sinh, phát tán diện rộng và gây ra dịch bệnh; (vii) nhiều địa phương không có nhân viên Thú y xã để tham mưu thực hiện phòng, chống dịch bệnh động vật theo quy định của pháp luật thú y, ảnh hưởng lớn đến công tác phòng, chống dịch bệnh của địa phương, nhất là công tác tham mưu tổ chức tiêm phòng; nhiều Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp, lãnh đạo không có chuyên môn chuyên ngành chăn nuôi, thú y (hoặc lãnh đạo Trung tâm vừa làm Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT kiêm nhiệm Giám đốc Trung tâm) đã ảnh hưởng đến công tác tham mưu UBND cấp huyện trong chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm trong thời gian qua.

Thực hiện các văn bản chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và PTNT: Công điện khẩn số 7575/CĐ-BNN-TY ngày 31/10/2020 về việc tập trung nguồn lực và khẩn trương triển khai các biện pháp kiểm soát, phòng, chống bệnh VDNC trên trâu, bò và các văn bản của ngành chuyên môn Trung ương; Chỉ thị số 8634/CT- BNN-TY ngày 09/12/2020 về việc tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh VDNC trên trâu, bò; Chỉ thị số 8711/CT- BNN-TY ngày 11/12/2020 về việc tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm vụ Đông Xuân; để chủ động triển khai các biện pháp ngăn chặn nguy cơ xâm nhiễm bệnh VDNC trên trâu, bò vào địa bàn tỉnh và tổ chức kiểm soát tốt, không để các loại dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm phát sinh, đặc biệt là xử lý dứt điểm các ổ dịch bệnh DTLCP, LMLM gia súc đang xảy ra, bảo đảm nguồn cung thực phẩm trong thời gian trước, trong và sau Tết Nguyên đán Tân Sửu; Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố, Giám đốc các Sở, Ban, ngành có liên quan khẩn trương phối hợp triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo đúng quy định của Luật Thú y và các văn bản nêu trên; trong đó, tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể sau:

1. UBND các huyện, thị xã, thành phố

a) Đối với bệnh DTLCP

- Triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh DTLCP theo quy định của Luật Thú y, Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT ngày 31/5/2016 của Bộ Nông nghiệp và PTNT quy định về phòng, chống dịch bệnh động vật trên cạn; Thông tư số 24/2019/TT-BNNPTNT ngày 24/12/2019 của Bộ Nông nghiệp và PTNT về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT; Quyết định số 2467/QĐ-UBND ngày 08/9/2020 của UBND tỉnh ban hành Kế hoạch phòng, chống bệnh DTLCP trên địa bàn tỉnh Quảng Nam, giai đoạn 2020-2025.

- Rà soát, thống kê toàn bộ đàn lợn trên địa bàn, lập danh sách những cơ sở chăn nuôi tái đàn trái quy định. Kiên quyết không hỗ trợ đối với những cơ sở chăn nuôi không thực hiện kê khai hoạt động chăn nuôi, khai báo trước khi tái đàn lợn.

- Hướng dẫn chủ chăn nuôi tăng cường áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học; thường xuyên vệ sinh, sát trùng bằng vôi bột, hóa chất; tổ chức tổng vệ sinh, tiêu độc, khử trùng môi trường chăn nuôi từ nguồn hóa chất hỗ trợ của Trung ương.

- Đối với địa phương có ổ dịch bệnh DTLCP chưa qua 21 ngày, cần tập trung mọi nguồn lực để tổ chức kiểm soát, không để dịch bệnh DTLCP tiếp tục phát sinh, lây lan.

b) Đối với bệnh LMLM gia súc

- Rà soát, tổ chức tiêm vắc xin phòng bệnh LMLM cho đàn gia súc, bảo đảm đạt tỷ lệ tối thiểu 80% tổng đàn có nguy cơ và thuộc diện tiêm phòng.

- Tăng cường kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển gia súc, sản phẩm gia súc trên địa bàn, nhằm ngăn chặn nguy cơ dịch bệnh phát sinh, lây lan. Tổ chức giám sát, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển gia súc, sản phẩm gia súc không đúng quy định của pháp luật.

- Đối với địa phương đang có dịch LMLM cần quản lý chặt chẽ ổ dịch; phải cách ly gia súc mắc bệnh, tăng cường chăm sóc nuôi dưỡng, xử lý vết thương, vệ sinh sạch sẽ chuồng trại chăn nuôi.

c) Đối với bệnh VDNC trên trâu, bò

- Tổ chức rà soát, thống kê các hộ chăn nuôi trâu, bò trên địa bàn; hướng dẫn người chăn nuôi chủ động giám sát, kịp thời phát hiện các trường hợp trâu, bò có biểu hiện bệnh, nghi bị bệnh, báo cáo ngay cho nhân viên Thú y xã, hoặc UBND cấp xã, để báo cáo lên cơ quan chuyên môn cấp trên kiểm tra, lấy mẫu gửi xét nghiệm bệnh theo quy định.

- Trâu, bò mua về nuôi phải rõ nguồn gốc, đã qua kiểm dịch của cơ quan Thú y theo quy định của pháp luật.

- Tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống bệnh VDNC theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn.

- Tăng cường kiểm tra, kiểm soát việc vận chuyển, mua, bán, giết mổ trâu, bò trái quy định. Xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển trâu, bò trái phép nhập vào địa bàn.

- Chỉ đạo các cơ quan truyền thông tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền để người dân, người chăn nuôi hiểu rõ về sự nguy hiểm của bệnh VDNC trên trâu, bò nhằm phối hợp phát hiện, phòng chống dịch bệnh đạt hiệu quả.

2. Sở Nông nghiệp và PTNT chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y

- Chuẩn bị đầy đủ nhân lực, vật lực (vắc xin, vật tư, dụng cụ, hóa chất) để phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh động vật trên địa bàn tỉnh.

- Căn cứ diễn biến tình hình dịch bệnh VDNC trên trâu, bò để xây dựng kế hoạch phòng chống dịch cụ thể, trình UBND tỉnh phê duyệt và bố trí kinh phí để thực hiện. Trong đó, lưu ý kinh phí mua vắc xin để tiêm phòng khẩn cấp, bao vây ổ dịch khi có phát sinh ổ dịch, kinh phí mua thuốc diệt côn trùng (ruồi, muỗi, ve, mòng…); kinh phí lấy mẫu giám sát đối với gia súc có dấu hiệu bệnh, nghi bệnh VDNC trên trâu, bò tại các cơ sở chăn nuôi, các cơ sở giết mổ động vật hoặc phát hiện trong quá trình kiểm tra, kiểm soát vận chuyển để xét nghiệm, xác định nguyên nhân gây bệnh.

- Tham mưu thành lập các chốt kiểm dịch động vật tạm thời (khi cần thiết) để kiểm tra, kiểm soát việc vận chuyển trâu, bò, sản phẩm trâu, bò vào địa bàn tỉnh.

- Tham mưu bổ sung, kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật tỉnh (nếu có phát sinh, thay thế); phân công từng thành viên đứng điểm chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật tại cơ sở.

3. Cục Quản lý thị trường chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường phối hợp với lực lượng Thú y, Công an tăng cường kiểm tra các trường hợp buôn bán, vận chuyển động vật, sản phẩm động vật không rõ nguồn gốc, chưa qua kiểm dịch trên thị trường nhằm ngăn chặn dịch bệnh.

4. Công an tỉnh chỉ đạo lực lượng Công an phối hợp lực lượng Thú y, Quản lý thị trường ngăn chặn, xử lý các trường hợp buôn bán, vận chuyển động vật và sản phẩm động vật không rõ nguồn gốc.

5. Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và PTNT tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí để thực hiện công tác phòng, chống dịch bệnh động vật đạt hiệu quả.

6. Đài Phát thanh - Truyền hình Quảng Nam, Báo Quảng Nam tích cực thông tin, tuyên truyền bằng nhiều hình thức về tác hại và tính chất nguy hiểm của bệnh DTLCP, LMLM và đặc biệt là bệnh VDNC trên trâu, bò để nhân dân biết và phòng tránh.

7. Thành viên Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật tỉnh theo chức năng nhiệm vụ được giao, chủ động phối hợp với các địa phương triển khai các giải pháp phòng, chống dịch bệnh cụ thể, hiệu quả; hướng dẫn, chỉ đạo địa phương thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch bệnh trên đàn vật nuôi.

Yêu cầu Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố; thủ trưởng các Sở, ngành, đơn vị có liên quan khẩn trương triển khai thực hiện nội dung Chỉ thị này và thường xuyên báo cáo về UBND tỉnh (qua Sở Nông nghiệp và PTNT) để theo dõi, chỉ đạo./.