CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TẬP TRUNG TRIỂN KHAI QUYẾT LIỆT, ĐỒNG BỘ CÁC GIẢI PHÁP PHÒNG, CHỐNG BỆNH CÚM GIA CẦM Ở ĐỘNG VẬT TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH

Theo thông tin từ Bộ Nông nghiệp và PTNT, tình hình dịch bệnh Cúm gia cầm (CGC) trên động vật và trên người trong năm 2024 đang có nhiều diễn biến phức tạp, cụ thể: Từ đầu năm 2024 đến nay, trên toàn thế giới đã xảy ra 544 ổ dịch CGC với tổng số gia cầm mắc bệnh hơn 39 triệu con, số gia cầm chết, hủy hơn 33,6 triệu con. Tại Hoa Kỳ từ tháng 3/2024 đến nay, bệnh Cúm A/H5 đã được ghi nhận trên 440 con bò sữa tại 15 bang và vào tháng 10/2024, vi rút Cúm A/H5 lần đầu tiên phát hiện trên lợn ở quốc gia này. Trên người, có các ca mắc CGC A/H5N1 (46 ca tại Hoa Kỳ, 01 ca tại Canada, 01 ca tại Úc, 01 ca tại Ấn Độ và đặc biệt tại quốc gia láng giềng Căm-pu-chia có 10 ca), A/H5N2 (01 ca tại Mexico), A/H5N6 (03 ca tại Trung Quốc), A/H9N2 (16 ca tại Trung Quốc, 01 ca tại Ấn Độ, 01 ca tại Ghana) và A/H10N3 (01 ca tại Trung Quốc).

Tại Việt Nam, từ đầu năm 2024 đến nay, đã xảy ra 14 ổ dịch CGC A/H5N1 tại 9 tỉnh, làm gần 100 nghìn con gia cầm mắc bệnh, bị chết và bị tiêu hủy (tăng 2,64 lần so với cùng kỳ năm 2023), có 02 ổ dịch CGC A/H5N1 trên động vật hoang dã (hổ, báo) nuôi nhốt tại các tỉnh Long An và Đồng Nai. Tình hình dịch bệnh Cúm gia cầm trên người trong năm 2024 gia tăng, cụ thể: Theo báo cáo của ngành y tế đã có 01 người bị nhiễm và chết do Cúm A/H5N1 (tại tỉnh Khánh Hòa vào ngày 23/3/2024) và 01 người nghi bị nhiễm Cúm A/H5 (tại tỉnh Long An vào ngày 07/11/2024); ngoài ra cũng đã phát hiện 01 ca người mắc CGC A/H9N2 (tại tỉnh Tiền Giang ngày 16/3/2024) và 01 ca người mắc Cúm lợn chủng H1N1 (tại tỉnh Sơn La ngày 01/6/2024).

Thanh Hóa là tỉnh có tổng đàn gia cầm lớn với 27 triệu con gia cầm, nhưng chăn nuôi nhỏ lẻ còn chiếm đa số, chưa đảm bảo an toàn sinh học, nhiều đàn gia cầm chưa được tiêm phòng vắc xin; hoạt động kinh doanh, vận chuyển, tiêu thụ gia cầm, sản phẩm gia cầm tăng mạnh vào các tháng cuối năm 2024, đầu năm 2025 và khó kiểm soát. Vì vậy, nguy cơ dịch bệnh phát sinh và lây lan trên gia cầm, lây sang các loài động vật mẫn cảm và người ở Tỉnh ta trong thời gian tới, đặc biệt là giai đoạn trước, trong và sau Tết Nguyên Đán Ất Tỵ là cao.

Để chủ động phòng, chống dịch bệnh CGC, hạn chế thấp nhất vi rút CGC lây nhiễm và gây tử vong cho người, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, giảm thiểu thiệt hại cho ngành chăn nuôi, giữ vững thành quả phòng, chống dịch động vật trên địa bàn tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu Giám đốc các sở, Thủ trưởng các ban, ngành cấp tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh CGC theo quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 172/QĐ-TTg ngày 13/02/2019; chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và PTNT tại Chỉ thị số 8974/CT-BNN-TY ngày 26/11/2024; chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh tại: Kế hoạch số 85/KH-UBND ngày 04/4/2019, Kế hoạch số 282/KH-UBND ngày 16/11/2023, Công điện số 11/CĐ-UBND ngày 18/6/2024 và hướng dẫn của ngành Nông nghiệp và PTNT, ngành Y tế, trong đó tập trung vào một số nhiệm vụ chủ yếu sau đây:

1. Sở Nông nghiệp và PTNT, Sở Y tế, Sở Thông tin và Truyền thông, UBND các huyện, thị xã, thành phố, Báo Thanh Hóa, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh và các cơ quan thông tin đại chúng tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền sâu rộng, hướng dẫn người dân: (i) Chủ động giám sát gia cầm bị bệnh, nghi bị bệnh, kịp thời phát hiện, báo cáo chính quyền, cơ quan thú y và triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh; (ii) tuyệt đối không buôn bán, giết mổ, tiêu thụ gia cầm mắc bệnh, nghi mắc bệnh, vứt xác gia cầm, chất thải chưa qua xử lý ra môi trường; (iii) thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, báo cáo dịch bệnh theo quy định; (iv) hằng ngày vệ sinh, sát trùng bằng hóa chất, vôi bột tại khu vực nuôi gia cầm; không sử dụng gia cầm, sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc; (v) sử dụng thịt gia cầm phải nấu chín, không ăn tiết canh; (vi) tăng cường truyền thông để người dân không tham gia vào hoạt động buôn bán, vận chuyển lậu gia cầm, sản phẩm gia cầm; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm; (vii) xử lý nghiêm những trường hợp không tuân thủ quy định pháp luật về thú y (bao gồm cả những cơ sở nuôi nhốt động vật hoang dã), để lây lan dịch bệnh và xử lý trách nhiệm cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

2. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố

- Tổ chức phân công lực lượng tăng cường giám sát dịch bệnh đến tận thôn, bản nhằm phát hiện và xử lý sớm các ổ dịch trên gia cầm; thông báo kịp thời cho ngành Nông nghiệp và PTNT, Y tế khi phát hiện các ổ dịch trên đàn gia cầm để tập trung mọi nguồn lực để tổ chức kiểm soát, không để dịch bệnh lây lan diện rộng; chủ động triển khai các hoạt động giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi mắc bệnh viêm đường hô hấp có tiền sử tiếp xúc với gia cầm để cách ly, điều trị kịp thời, tránh lây nhiễm cho cộng đồng.

- Trong trường hợp phát hiện gia cầm có kết quả dương tính với vi rút CGC A/H5, gia cầm mắc bệnh, nghi mắc bệnh do các chủng vi rút cúm A/H5: cần xử lý tiêu hủy gia cầm, công bố dịch và thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh; tổ chức điều tra xác định nguyên nhân, nguồn lây nhiễm để xử lý kịp thời, hiệu quả, không để dịch bệnh lây lan diện rộng; tổ chức tiêm phòng bao vây ổ dịch, tiêm cho toàn bộ đàn gia cầm tại thôn, xã có dịch và các địa phương có nguy cơ cao; chỉ đạo các cơ quan thú y, y tế phối hợp chặt chẽ trong việc điều tra, lấy mẫu xét nghiệm, xác định nguyên nhân ổ dịch trên gia cầm, trên người và xử lý ổ dịch.

- Rà soát, tổ chức tiêm vắc xin CGC phòng bệnh cho đàn gia cầm, bảo đảm đạt tỷ lệ trên 80% tổng đàn có nguy cơ; thường xuyên rà soát, tiêm phòng bổ sung cho đàn gia cầm mới phát sinh và chưa được tiêm phòng.

- Tổ chức giám sát chủ động vi rút CGC trên gia cầm; căn cứ thực tế dịch bệnh CGC tại các địa phương thời gian vừa qua để chủ động giám sát trên các loài động vật mẫn cảm, động vật hoang dã để tăng cường giám sát, phát hiện sớm mầm bệnh, không để dịch bệnh lây lan trên nhiều loài động vật, lây lan sang con người.

- Tăng cường kiểm tra việc bảo đảm vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm tại các cơ sở sơ chế, chế biến, tiêu thụ, kinh doanh, vận chuyển động vật; kiểm tra các cơ sở thu mua động vật, sản phẩm động vật để chế biến làm thức ăn cho động vật.

- Thực hiện nghiêm công tác quản lý, kiểm soát vận chuyển động vật trong đó có động vật hoang dã, sản phẩm động vật vận chuyển trên địa bàn tỉnh theo quy định.

- Hướng dẫn chủ chăn nuôi gia cầm tăng cường áp dụng các biện pháp chăn nuôi đảm bảo vệ sinh phòng bệnh; thường xuyên vệ sinh, sát trùng bằng vôi bột, hóa chất để tiêu diệt mầm bệnh; tiêm phòng đầy đủ vắc xin phòng bệnh CGC cho đàn gia cầm.

- Ban chỉ đạo 389 cấp huyện thực hiện quyết liệt ngăn chặn, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật trên địa bàn quản lý, đặc biệt đối với các trường hợp vận chuyển trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm từ nước ngoài vào địa bàn.

- Bố trí đủ nguồn lực và chủ động từ ngân sách dự phòng hỗ trợ công tác phòng, chống dịch bệnh CGC, đặc biệt là công tác tiêm phòng; có kế hoạch dự phòng kinh phí, chuẩn bị đầy đủ các phương tiện, dụng cụ, hóa chất, để chủ động phòng chống dịch khi có dịch xảy ra.

2. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh Cúm gia cầm trên địa bàn tỉnh; tăng cường hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra công tác phòng, chống dịch bệnh động vật tại các địa phương; tiếp tục duy trì hoạt động của các đội phản ứng nhanh để chỉ đạo, hướng dẫn xử lý dứt điểm các ổ dịch ngay khi mới xuất hiện, không để dịch lây lan ra diện rộng.

- Chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tổ chức giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh và chủ động lấy mẫu xét nghiệm giám sát sự lưu hành vi rút cúm A/H5 và các loại Cúm gia cầm khác tại các địa bàn có nguy cơ cao (các điểm, cơ sở buôn bán, tập kết gia cầm, chợ buôn bán, cơ sở giết mổ, cơ sở tiêu hủy gia cầm, địa phương giáp biên giới,...); phát hiện sớm và xử lý triệt để ổ dịch, không để dịch bệnh lây lan diện rộng; thông báo kịp thời cho Sở Y tế để phối hợp triển khai các hoạt động phòng, chống dịch lây lan sang người.

- Tổ chức thực hiện nghiêm việc kiểm dịch tại gốc; kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển, buôn bán gia cầm và sản phẩm gia cầm trên địa bàn. Tăng cường truyền thông để người dân không tham gia vào hoạt động buôn bán, vận chuyển lậu gia cầm qua biên giới; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm.

3. Sở Y tế tăng cường chỉ đạo, giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi nhiễm cúm A/H5 và các loại cúm gia cầm khác trên người để cách ly, chủ động giám sát tại cộng đồng, khoanh vùng xử lý triệt để, không để dịch lây lan; sẵn sàng tiếp nhận, điều trị bệnh nhân, đảm bảo đủ cơ số trang thiết bị y tế, thuốc và hóa chất thiết yếu phục vụ công tác phòng, chống dịch ở các tuyến; khuyến cáo người dân về các biện pháp phòng, chống dịch Cúm gia cầm lây từ gia cầm sang người.

4. Công an tỉnh tổ chức điều tra, ngăn chặn và xử lý nghiêm các đối tượng buôn lậu gia cầm, sản phẩm gia cầm không đảm bảo an toàn thực phẩm theo quy định của pháp luật; các đối tượng thông tin sai sự thật về dịch bệnh trên địa bàn tỉnh.

5. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tăng cường phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện bắt giữ và xử lý nghiêm các đối tượng nhập lậu gia cầm và sản phẩm gia cầm; tổ chức tuyên truyền cho Nhân dân khu vực biên giới về sự nguy hiểm của bệnh Cúm gia cầm và tác hại khi buôn bán, vận chuyển gia cầm không được kiểm dịch, không rõ nguồn gốc.

6. Sở Công Thương, Ban chỉ đạo 389 tỉnh, Cục Quản lý Thị trường tỉnh quyết liệt ngăn chặn, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật trên địa bàn quản lý, đặc biệt đối với các trường hợp vận chuyển trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm từ nước ngoài vào địa bàn.

7. Sở Tài chính chủ động tham mưu, ưu tiên cân đối nguồn kinh phí phục vụ công tác phòng, chống dịch theo đề xuất của các đơn vị, đảm bảo các hoạt động phòng, chống dịch được triển khai có hiệu quả.

Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố, Giám đốc các sở, Thủ trưởng các ban, ngành cấp tỉnh có liên quan triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Chỉ thị này./.