QUYẾT ĐỊNH

BAN HÀNH QUY ĐỊNH VỀ QUY TẮC ỨNG XỬ CỦA KIỂM TOÁN VIÊN NHÀ NƯỚC

TỔNG KIỂM TOÁN NHÀ NƯỚC

Căn cứ Luật Kiểm toán nhà nước;

Căn cứ Luật Phòng, chống tham nhũng;

Căn cứ Luật Cán bộ, công chức;

Xét đề nghị của Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ và Vụ trưởng Vụ Pháp chế,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết định này Quy định về quy tắc ứng xử của Kiểm toán viên nhà nước.

Điều 2. Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký và thay thế Quyết định số 07/2008/QĐ-KTNN ngày 16/5/2008 của Tổng Kiểm toán Nhà nước về ban hành Quy tắc ứng xử của Kiểm toán viên nhà nước.

Điều 3. Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Kiểm toán Nhà nước, các Trưởng đoàn kiểm toán, các thành viên đoàn kiểm toán và các tổ chức, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

QUY ĐỊNH

VỀ QUY TẮC ỨNG XỬ CỦA KIỂM TOÁN VIÊN NHÀ NƯỚC
(Ban hành kèm theo Quyết định số 62/QĐ-KTNN ngày 01 tháng 02 năm 2013 của Tổng Kiểm toán Nhà nước)

Chương I

NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG

Điều 1. Phạm vi điều chỉnh

Quy tắc này quy định các chuẩn mực ứng xử trong hoạt động kiểm toán và trong quan hệ xã hội của Kiểm toán viên nhà nước; cán bộ, công chức, viên chức, cộng tác viên kiểm toán khi tham gia hoạt động kiểm toán.

Điều 2. Đối tượng áp dụng

Đối tượng áp dụng theo quy định tại Quy tắc này bao gồm:

1. Lãnh đạo Kiểm toán nhà nước;

2. Kiểm toán viên nhà nước;

3. Cộng tác viên kiểm toán ;

4. Các công chức, viên chức khác của Kiểm toán Nhà nước khi tham gia hoạt động kiểm toán.

Các đối tượng trên, sau đây gọi chung là Kiểm toán viên nhà nước.

Điều 3. Mục đích

1. Nhằm chuẩn mực hoá việc ứng xử của Kiểm toán viên nhà nước khi thực hiện hoạt động kiểm toán và trong quan hệ xã hội.

2. Thực hiện công khai các hoạt động kiểm toán và quan hệ xã hội của Kiểm toán viên nhà nước; nâng cao ý thức trách nhiệm của Kiểm toán viên nhà nước, uy tín của cơ quan Kiểm toán Nhà nước; tăng cường hiệu quả hoạt động, chất lượng kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước.

Chương II

ỨNG XỬ CỦA KIỂM TOÁN VIÊN NHÀ NƯỚC TRONG THỰC HIỆN HOẠT ĐỘNG KIỂM TOÁN

Điều 4. Thực hiện các quy định của pháp luật

Kiểm toán viên nhà nước phải tuân thủ và thực hiện chức trách, nhiệm vụ, công vụ của cán bộ, công chức, bao gồm những việc phải làm hoặc không được làm theo quy định của Luật Cán bộ, công chức, Luật Kiểm toán nhà nước, Bộ luật Lao động, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan khác. Kiểm toán viên nhà nước là đảng viên phải tuân thủ Quy định những điều đảng viên không được làm.

Điều 5. Ứng xử trong thực hiện nhiệm vụ kiểm toán

1. Kiểm toán viên nhà nước phải thực hiện đầy đủ và đúng các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Kiểm toán viên nhà nước quy định tại Luật Kiểm toán nhà nước, Quy chế tổ chức và hoạt động của Đoàn kiểm toán nhà nước và các văn bản khác có liên quan.

2. Tuân thủ đầy đủ các quy định về chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của Kiểm toán viên nhà nước, cụ thể:

a) Độc lập, khách quan và chính trực

Khi tiến hành kiểm toán chỉ tuân theo pháp luật, các chuẩn mực và quy trình kiểm toán. Các ý kiến xác nhận, đánh giá, kết luận, kiến nghị kiểm toán phải khách quan, dựa trên cơ sở bằng chứng được thu thập và tập hợp theo các chuẩn mực kiểm toán. Không để cho các định kiến cá nhân lấn át tính khách quan; không quan liêu, thiếu trách nhiệm, bao che, báo cáo sai sự thật, lạm quyền, nhũng nhiễu khi thực hiện nhiệm vụ;

Báo cáo kịp thời với người ra quyết định kiểm toán và đề nghị rút tên khỏi đoàn kiểm toán khi có quan hệ với đơn vị được kiểm toán như: Góp vốn, mua cổ phần hoặc có quan hệ khác về lợi ích kinh tế; đã từng làm lãnh đạo, kế toán trưởng hay phụ trách kế toán trong thời hạn 05 (năm) năm, kể từ khi chuyển công tác; hoặc có bố đẻ, mẹ đẻ, bố nuôi, mẹ nuôi, bố chồng, mẹ chồng, bố vợ, mẹ vợ, vợ hoặc chồng, con, anh, chị, em ruột là người đứng đầu, kế toán trưởng hoặc người phụ trách kế toán;

Thẳng thắn, trung thực, có lương tâm trách nhiệm nghề nghiệp, bảo vệ và tôn trọng lợi ích của Nhà nước, của nhân dân và của đơn vị được kiểm toán; có quan điểm vô tư, không để các lợi ích vật chất và quyền lợi cá nhân chi phối; không làm các công việc ảnh hưởng tới nhân cách hoặc tổn hại kết quả thực hiện công vụ của mình và làm ảnh hưởng đến uy tín của Kiểm toán Nhà nước.

b) Kiểm toán viên nhà nước phải không ngừng học tập và rèn luyện để nâng cao trình độ, năng lực và kỹ năng chuyên môn nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao và hoàn thành nhiệm vụ một cách tốt nhất.

c) Kiểm toán viên nhà nước phải thực hiện công việc với sự thận trọng và bảo đảm các quy định về bảo mật, cụ thể:

Thực hiện nhiệm vụ với trách nhiệm nghề nghiệp cao, sử dụng các phương pháp chuyên môn nghiệp vụ phù hợp với phạm vi và nội dung kiểm toán. Thận trọng trước mọi tình huống, không đưa ra những đánh giá hoặc kết luận khi chưa có cơ sở bằng chứng tin cậy. Trước khi đưa ra ý kiến nhận xét đánh giá phải kiểm tra, xem xét lại tính trung thực, hợp lệ, hợp pháp của hồ sơ làm việc; tính đầy đủ, chính xác, thích hợp của các bằng chứng và kết quả tính toán. Khi sử dụng kết quả của cộng tác viên, kiểm toán viên độc lập, kiểm toán viên nội bộ, các kết luận thanh tra phải xem xét, kiểm tra, sử dụng có chọn lọc và chịu trách nhiệm về tính xác thực của các số liệu, tài liệu, bằng chứng liên quan đến kết luận kiểm toán;

Có trách nhiệm giữ bí mật quốc gia, bí mật nghề nghiệp của đơn vị được kiểm toán; bảo vệ các thông tin thu thập được từ các đơn vị kiểm toán và các thông tin nội bộ của Kiểm toán Nhà nước.

3. Khi thực hiện nhiệm vụ kiểm toán, Kiểm toán viên nhà nước phải đeo thẻ và sử dụng trang phục kiểm toán viên theo quy định của Kiểm toán Nhà nước; thẻ và trang phục kiểm toán viên phải được giữ gìn cẩn thận, không được đem cho, cho mượn, bán hoặc làm quà tặng.

Điều 6. Ứng xử trong quan hệ với đơn vị được kiểm toán

1. Khi giao tiếp với đơn vị được kiểm toán phải có thái độ ứng xử văn hoá, lắng nghe, tôn trọng, lịch thiệp, thiện chí; ngôn ngữ giao tiếp phải rõ ràng, mạch lạc.

2. Kiểm toán viên nhà nước phải rèn luyện và sử dụng các kỹ năng giao tiếp như kỹ năng nghe, đọc, nói và kỹ năng trình bày, diễn giải phù hợp với từng mối quan hệ; rèn luyện khả năng tự kiềm chế, kiểm soát bản thân, tránh nổi nóng hoặc tranh luận to tiếng với người giao tiếp.

3. Không được lợi dụng danh nghĩa Kiểm toán Nhà nước để thực hiện hành vi trái pháp luật như: Nhận tiền, tài sản, lợi ích vật chất hoặc lợi ích tinh thần nhằm vụ lợi; không sách nhiễu, gây khó khăn, phiền hà cho đơn vị được kiểm toán; không dùng phương tiện, tài sản của đơn vị được kiểm toán vì nhu cầu cá nhân; không gợi ý, đề nghị được ưu đãi hoặc thiên vị cho những người quen thân trong quan hệ với đơn vị kiểm toán và quan hệ khác.

4. Không được cản trở, can thiệp trái pháp luật vào hoạt động bình thường của đơn vị được kiểm toán; không tiết lộ thông tin về tình hình và kết luận kiểm toán khi chưa được công bố chính thức; tôn trọng các quy định nội bộ của đơn vị được kiểm toán.

Điều 7. Ứng xử trong quan hệ nội bộ Kiểm toán Nhà nước

1. Đối với Kiểm toán viên nhà nước

a) Ứng xử với cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý:

Phải tôn trọng lãnh đạo, người quản lý. Chấp hành quyết định của cấp trên. Khi có căn cứ cho rằng quyết định của cấp trên trái pháp luật thì phải kịp thời báo cáo bằng văn bản với người ra quyết định; trường hợp người ra quyết định vẫn quyết định việc thi hành thì phải chấp hành nhưng yêu cầu phải có ý kiến bằng văn bản và không chịu trách nhiệm về hậu quả của việc thi hành đó, đồng thời báo cáo với cấp trên trực tiếp của người ra quyết định.

Thực hiện việc bảo lưu kết quả kiểm toán theo quy định của pháp luật và của Kiểm toán Nhà nước.

Không lợi dụng việc góp ý, phê bình làm tổn hại uy tín của cán bộ lãnh đạo, quản lý.

b) Ứng xử với đồng nghiệp:

Trong quan hệ với đồng nghiệp, Kiểm toán viên nhà nước phải trung thực, có thái độ thân thiện, cởi mở, chào hỏi khi gặp nhau; tôn trọng, bảo vệ danh dự và giữ uy tín của đồng nghiệp; không gây ồn ào, mất trật tự trong cơ quan hoặc to tiếng khi giao tiếp; trong quá trình thực hiện kiểm toán phải phối hợp và giúp đỡ đồng nghiệp để công việc hoàn thành đúng tiến độ và hiệu quả tốt nhất; không gây bè phái chia rẽ mất đoàn kết nội bộ hoặc lợi dụng góp ý, phê bình làm tổn hại đến uy tín của đồng nghiệp. Không quấy rối, gây phiền hà hoặc coi thường đồng nghiệp trong cơ quan.

c) Ứng xử khác

Không tố cáo mang tính bịa đặt; viết đơn tố cáo giấu tên, mạo tên; cùng người khác tham gia viết, ký tên trong một đơn tố cáo; tổ chức, tham gia kích động, xúi giục, mua chuộc, cưỡng ép người khác khiếu nại, tố cáo; cố ý gửi hoặc phát tán đơn khiếu nại, tố cáo đến những nơi không có thẩm quyền giải quyết.

2. Đối với Kiểm toán viên Nhà nước là lãnh đạo, quản lý

a) Phải xây dựng, giữ gìn sự đoàn kết, đạo đức và văn hóa công sở trong cơ quan, đơn vị, trong Đoàn, Tổ kiểm toán; nắm bắt kịp thời tâm lý của cán bộ, kiểm toán viên thuộc thẩm quyền quản lý để có cách thức điều hành phù hợp với từng đối tượng nhằm phát huy hết khả năng, kinh nghiệm, tính sáng tạo, chủ động trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm toán; tạo điều kiện phát huy dân chủ trong công tác và phát huy sáng kiến của các Kiểm toán viên; tôn trọng và tạo niềm tin cho Kiểm toán viên khi giao nhiệm vụ và chỉ đạo thực hiện kiểm toán; bảo vệ danh dự của Kiểm toán viên khi bị phản ánh, khiếu nại, tố cáo không đúng sự thật.

b) Tránh thái độ bề trên, hách dịch đối với cấp dưới, áp đặt ý kiến theo cảm tính cá nhân của mình làm ảnh hưởng việc thực hiện nhiệm vụ, kết quả quản lý điều hành và kết quả kiểm toán.

c) Đảm bảo cho các Kiểm toán viên không bị thiên vị, phân biệt về giới tính, tình trạng hôn nhân, quan hệ gia đình, khuyết tật, tôn giáo, dân tộc trong quá trình quản lý, phân công nhiệm vụ, đánh giá cán bộ và đề bạt thăng chức. Không đe dọa, trù dập, trả thù người góp ý, phê bình.

d) Phải đưa ra ý kiến chỉ đạo, kết luận cụ thể các vấn đề trong điều hành, quản lý hoạt động kiểm toán, tránh tình trạng chung chung gây khó khăn cho cấp dưới thực hiện; không được trốn tránh, đùn đẩy trách nhiệm khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ do mình thực hiện làm ảnh hưởng đến hoạt động của đơn vị hoặc quyền lợi chính đáng, danh dự của đồng nghiệp, cấp dưới.

đ) Không được che dấu, bưng bít và làm sai lệch nội dung phản ánh của cấp dưới, của cơ quan, tổ chức khác hoặc của công dân về những việc liên quan đến chức năng, nhiệm vụ do đơn vị mình được giao thực hiện không đúng quy định của pháp luật.

Điều 8. Ứng xử trong mối quan hệ với cơ quan, tổ chức có liên quan, cơ quan thông tin báo chí và với tổ chức, cá nhân nước ngoài

1. Chỉ cung cấp những thông tin tài liệu về kiểm toán với các cơ quan, tổ chức có liên quan một cách trung thực, đúng đắn khi có kết luận chính thức của Kiểm toán Nhà nước và được lãnh đạo Kiểm toán Nhà nước giao nhiệm vụ theo quy định của pháp luật.

2. Thực hiện đúng quy định tại Quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí của Kiểm toán Nhà nước.

3. Thực hiện đúng quy định của pháp luật và cơ quan khi quan hệ với các tổ chức, cá nhân người nước ngoài.

4. Không cung cấp, để lộ, làm mất hoặc viết bài, đăng những thông tin, tài liệu bí mật của Đảng, Nhà nước hoặc những thông tin chưa được phép công bố; không tàng trữ, tuyên truyền, phát tán hoặc xúi giục người khác tuyên truyền, phát tán thông tin, tài liệu dưới mọi hình thức để truyền bá những quan điểm trái với đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước; không viết bài, cho đăng tải tin, bài sai sự thật, vu cáo, bịa đặt hoặc quy kết về tội danh, mức án trước khi xét xử; không đăng tải ý kiến phản hồi, cải chính theo quy định; không sáng tác, sản xuất, tàng trữ, phát tán các tác phẩm, công trình văn học, nghệ thuật không lành mạnh, mang tính kích động gây ảnh hưởng xấu trong xã hội; không phát tán bài viết, hồi ký không đúng sự thật.

Điều 9. Ứng xử trong thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí

1. Trong hoạt động của tổ kiểm toán và đoàn kiểm toán

a) Kiểm toán viên phải nêu cao ý thức trách nhiệm trong công tác phòng, chống tham nhũng và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong hoạt động của tổ kiểm toán, đoàn kiểm toán. Kiểm toán viên nhà nước không được đưa, nhận hối lộ, môi giới làm thủ tục hành chính hoặc lợi dụng vị trí công tác để môi giới hưởng thù lao dưới mọi hình thức trái quy định; không đưa, nhận hoa hồng hoặc môi giới đưa, nhận hoa hồng trái quy định; phải trung thực trong việc báo cáo, lập hồ sơ, kê khai lý lịch, lịch sử bản thân, kê khai tài sản, thu nhập; không mở tài khoản ở nước ngoài trái quy định hoặc tham gia hoạt động rửa tiền.

b) Từ khâu lập kế hoạch kiểm toán đến tổ chức thực hiện kiểm toán, tổ kiểm toán, đoàn kiểm toán phải luôn quán triệt việc tiết kiệm, chống lãng phí thời gian và chi phí hoạt động kiểm toán. Kiểm toán viên nhà nước chỉ được sử dụng tài sản công với mục đích hợp pháp và chính đáng; phải tuân thủ quy định của Kiểm toán Nhà nước về tạm ứng, thanh toán công tác phí và các khoản khác; nghiêm cấm việc thanh toán trùng lặp công tác phí từ nhiều nguồn khác nhau hoặc lợi dụng thanh toán công tác phí để thu lợi bất chính.

2. Trong kiểm toán đối với đơn vị được kiểm toán

Khi phát hiện có dấu hiệu tham nhũng, sử dụng không tiết kiệm hay lãng phí tiền, tài sản nhà nước trong cơ quan, tổ chức, đơn vị được kiểm toán thì kiểm toán viên phải báo ngay với người lãnh đạo cấp trên của mình, đồng thời tiến hành các thủ tục thẩm tra, xác minh theo thẩm quyền và tuân theo quy định của pháp luật và của Kiểm toán Nhà nước. Trong trường hợp người lãnh đạo cấp trên trực tiếp của mình không có quyết định chỉ đạo kiểm toán để làm rõ các dấu hiệu về tham nhũng, lãng phí tiền và tài sản nhà nước của đơn vị được kiểm toán hoặc không báo cáo với cấp trên của người đó thì kiểm toán viên phải báo cáo trực tiếp với người ra quyết định kiểm toán.

Chương III

ỨNG XỬ CỦA KIỂM TOÁN VIÊN NHÀ NƯỚC TRONG QUAN HỆ XÃ HỘI KHÁC

Điều 10. Ứng xử ở nơi công cộng và các hoạt động xã hội

1. Kiểm toán viên nhà nước khi tham gia các hoạt động xã hội phải thể hiện nếp sống văn minh, lịch sự trong giao tiếp, ứng xử để mọi người tin yêu; chủ động, tích cực tham gia tuyên truyền, phổ biến về hoạt động kiểm toán, về phòng, chống tham nhũng, các văn bản pháp luật khác.

2. Không được lợi dụng chức vụ, quyền hạn, mạo danh để tạo thanh thế khi tham gia các hoạt động trong xã hội; không được tham gia, tiếp tay hoặc bao che cho các hành vi vi phạm pháp luật; kịp thời thông báo ngay cho cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền biết các thông tin về những hành vi vi phạm pháp luật.

3. Không được vi phạm các quy định về nội quy và quy tắc, các chuẩn mực về thuần phong mỹ tục tại nơi công cộng để đảm bảo sự văn minh, tiến bộ của xã hội; các quy định về đạo đức công dân đã được pháp luật quy định hoặc đã được cộng đồng dân cư thống nhất thực hiện.

Điều 11. Ứng xử trong gia đình

1. Tích cực tuyên truyền, giáo dục, vận động người thân trong gia đình chấp hành nghiêm túc, đúng đắn chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

2. Không để cho bố đẻ, mẹ đẻ, bố nuôi, mẹ nuôi, bố chồng, mẹ chồng, bố vợ, mẹ vợ, vợ hoặc chồng, con, anh, chị, em ruột lợi dụng danh nghĩa của bản thân để vụ lợi cho gia đình.

3. Không có hành vi bạo lực trong gia đình, vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình, sống chung với người khác như vợ chồng; bản thân hoặc không để con kết hôn với người nước ngoài trái quy định.

4. Không được tổ chức việc cưới hỏi, việc tang, các ngày lễ, tết, sinh nhật, kỷ niệm ngày cưới, mừng thọ, mừng nhà mới, lên chức, lên cấp, chuyển công tác và các việc khác của bản thân và gia đình xa hoa, lãng phí hoặc nhằm trục lợi.

Điều 12. Ứng xử trong mối quan hệ khác

1. Không được thành lập, tham gia thành lập hoặc tham gia quản lý, điều hành các doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, trường học tư nhân và tổ chức nghiên cứu khoa học tư nhân.

2. Không làm tư vấn, môi giới cho các doanh nghiệp, tổ chức kinh doanh, dịch vụ và các tổ chức, cá nhân khác ở trong nước và nước ngoài về các công việc có liên quan đến bí mật nhà nước, bí mật công tác, những công việc thuộc thẩm quyền giải quyết của mình và các công việc khác mà việc tư vấn, môi giới đó có khả năng gây phương hại đến lợi ích quốc gia, đến Kiểm toán Nhà nước.

3. Không tổ chức, tham gia đánh bạc dưới mọi hình thức; cho vay trái quy định của pháp luật; không sử dụng các chất ma túy, uống rượu, bia đến mức bê tha và các tệ nạn xã hội khác làm ảnh hưởng tới nhân phẩm của kiểm toán viên nhà nước và ảnh hưởng đến uy tín của Kiểm toán Nhà nước.

Chương IV

TỔ CHỨC THỰC HIỆN

Điều 13. Trách nhiệm của Kiểm toán viên nhà nước

1. Kiểm toán viên nhà nước có trách nhiệm thực hiện đúng các quy định về quy tắc ứng xử này.

2. Kiểm toán viên nhà nước có trách nhiệm vận động các Kiểm toán viên nhà nước khác thực hiện đúng Quy định về quy tắc ứng xử này; phát hiện và báo cáo lãnh đạo, người quản lý có thẩm quyền những vi phạm Quy định về quy tắc ứng xử này của các Kiểm toán viên nhà nước khác.

Điều 14. Trách nhiệm của lãnh đạo Kiểm toán Nhà nước, thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Kiểm toán Nhà nước

1. Quán triệt, hướng dẫn, tổ chức thực hiện Quy định về quy tắc ứng xử này.

2. Kiểm tra, giám sát việc thực hiện Quy định về quy tắc ứng xử này của Kiểm toán viên trong đơn vị.

3. Phê bình, chấn chỉnh các vi phạm hoặc đề nghị Tổng Kiểm toán Nhà nước xử lý các vi phạm đối với Kiểm toán viên nhà nước trong đơn vị.

4. Trong quá trình thực hiện, nếu có vấn đề gì vướng mắc đề nghị phản ánh về Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán để trình Tổng kiểm toán Nhà nước xem xét, sửa đổi./.