KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH NÂNG CAO NĂNG LỰC VÀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG CÁC XÃ VÙNG ĐỒNG BÀO DÂN TỘC THIỂU SỐ VÀ MIỀN NÚI ĐẾN NĂM 2030 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NINH BÌNH

Thực hiện Quyết định số 1716/QĐ-TTg ngày 31/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2030, Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Ninh Bình ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng[1] các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Ninh Bình như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Nâng cao nhận thức của hệ thống chính trị và mọi tầng lớp nhân dân về vai trò, nhiệm vụ của trung tâm học tập cộng đồng (TTHTCĐ) cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trong việc cung ứng các chương trình giáo dục; thúc đẩy học tập suốt đời của người dân, góp phần xây dựng xã hội học tập từ cơ sở.

2. Tăng cường sự quản lý của các cấp chính quyền, các cơ quan chức năng và sự tham gia của toàn xã hội về nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của TTHTCĐ các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Ninh Bình.

3. Tăng cường các hoạt động thúc đẩy học tập suốt đời tại TTHTCĐ với nhiều nội dung, hình thức phong phú, phù hợp với phong tục tập quán, điều kiện của địa phương. Phát huy vai trò của các cơ quan, đoàn thể, tổ chức, cá nhân trong việc tuyên truyền, vận động người dân học tập suốt đời, hỗ trợ hoạt động của TTHTCĐ.

4. Tổ chức triển khai, thực hiện Kế hoạch gắn với các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; lồng ghép với các kế hoạch, đề án, dự án, các chương trình mục tiêu có liên quan đang triển khai thực hiện tại tỉnh.

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu tổng quát

Tạo chuyển biến trong việc tổ chức các chương trình và hoạt động giáo dục của TTHTCĐ tại các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Ninh Bình[2]. Đảm bảo duy trì tốt kết quả xóa mù chữ; người lớn tuổi, người lao động có cơ hội theo học chương trình giáo dục đáp ứng nhu cầu của người học, cập nhật kiến thức kỹ năng chuyển giao công nghệ một cách thiết thực, hiệu quả; góp phần vào nâng cao dân trí, tìm việc làm và tạo việc làm, nâng cao thu nhập và chất lượng cuộc sống, phát triển kinh tế và tiến bộ xã hội, xây dựng xã hội học tập.

2. Mục tiêu cụ thể

a) 100% TTHTCĐ thuộc các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Ninh Bình được bổ sung nhân lực để tổ chức hoạt động, trong đó:

- Ít nhất 60% giáo viên của các cơ sở giáo dục thường xuyên, giáo dục chính quy được cử sang hỗ trợ hoạt động tại trung tâm.

- 100% Trung tâm phát triển được mạng lưới báo cáo viên, cộng tác viên trong số các ban ngành, đoàn thể, tổ chức, doanh nghiệp, lực lượng vũ trang đóng trên địa bàn hỗ trợ trung tâm tổ chức và hoạt động.

- 100% Trung tâm có giáo viên, nhà giáo nghỉ hưu, già làng, trưởng bản, sinh viên tình nguyện, tự nguyện tham gia hỗ trợ hoạt động tại trung tâm.

b) 100% Trung tâm có địa điểm làm việc hoặc văn phòng điều hành riêng, có máy tính kết nối internet; 100% trung tâm có tủ sách/thư viện cộng đồng, có kết nối internet/wifi miễn phí để hỗ trợ người dân học tập.

c) 100% cán bộ quản lý, giáo viên, báo cáo viên được tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý và tổ chức hoạt động tại Trung tâm; 70% giáo viên, báo cáo viên được tập huấn nâng cao năng lực phát triển học liệu số; 70% tình nguyện viên tham gia hỗ trợ hoạt động của Trung tâm được tập huấn về nghiệp vụ chuyên môn phát triển giáo dục cộng đồng.

d) 100% Trung tâm sử dụng tài liệu được biên soạn theo Chương trình giáo dục hiện hành đáp ứng nhu cầu của người học, cập nhật kiến thức, kỹ năng, chuyển giao công nghệ.

đ) 100% Trung tâm ứng dụng công nghệ thông tin trong quản trị, tổ chức hoạt động giáo dục, đạt mức độ cơ bản trở lên. 100% Trung tâm được bổ sung, cập nhật dữ liệu vào cơ sở dữ liệu của ngành giáo dục.

III. PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG VÀ THỜI GIAN THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH

1. Phạm vi: Địa bàn tỉnh Ninh Bình.

2. Đối tượng: TTHTCĐ thuộc các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; cán bộ quản lý, giáo viên, báo cáo viên, già làng, trưởng bản và những người tình nguyện tham gia quản lý, hỗ trợ hoạt động cho các TTHTCĐ này; học viên theo học chương trình giáo dục đáp ứng nhu cầu người học, cập nhật kiến thức, kỹ năng, chuyển giao công nghệ tại TTHTCĐ tại các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh.

3. Thời gian thực hiện: Từ năm 2025 đến năm 2030.

IV. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU

1. Truyền thông nâng cao nhận thức và tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo trung tâm học tập cộng đồng

a) Truyền thông nâng cao nhận thức

- Truyền thông về vai trò, nhiệm vụ của TTHTCĐ cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trong việc cung ứng các chương trình giáo dục; thúc đẩy học tập suốt đời của người dân, góp phần xây dựng xã hội học tập từ cơ sở.

- Tăng cường các hoạt động thúc đẩy học tập suốt đời tại Trung tâm thông qua tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày sách và văn hóa đọc Việt Nam và Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời hằng năm; xây dựng không gian văn hóa, học tập cộng đồng gắn với phong tục, tập quán của người dân tại các thôn/bản, nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng, khu dân cư, nhà truyền thống...; phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín trong việc tuyên truyền, vận động người dân học tập suốt đời, hỗ trợ hoạt động của Trung tâm.

b) Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp chính quyền địa phương

- Các cấp chính quyền địa phương tích cực xây dựng kế hoạch truyền thông giáo dục, phổ biến, quán triệt quan điểm chỉ đạo, lãnh đạo của Đảng đến Đảng viên và nhân dân về thúc đẩy học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập; thông qua hoạt động tại trung tâm giúp người dân học tập, phát triển kinh tế gia đình, tăng năng suất lao động.

- Thực hiện sơ kết, tổng kết: Phát hiện các vấn đề mới phát sinh cần xử lý kịp thời; phát hiện, chia sẻ kinh nghiệm và nhân rộng các điển hình hoạt động hiệu quả của các Trung tâm, giữa các địa phương; tổ chức thực hiện kiểm tra, thanh tra định kỳ và đột xuất trong quản lý, tổ chức hoạt động của Trung tâm.

2. Hoàn thiện cơ chế, chính sách đối với trung tâm học tập cộng đồng

a) Rà soát, nghiên cứu kiện toàn tổ chức của TTHTCĐ này để thực thi có hiệu quả các nhiệm vụ.

b) Nghiên cứu đề xuất cơ chế phối hợp giữa trung tâm với các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn, cơ chế huy động nguồn lực cho trung tâm học tập cộng đồng.

c) Tham mưu chính sách phù hợp để các trung tâm có cán bộ chuyên trách hoặc bán chuyên trách; chính sách hỗ trợ giáo viên được cử sang hỗ trợ hoạt động trong các TTHTCĐ; cơ chế hỗ trợ kinh phí động viên các nhà giáo đã nghỉ hưu, già làng, trưởng bản tự nguyện tham gia các hoạt động tại các TTHTCĐ.

3. Nâng cao năng lực và hiệu quả thực hiện các chương trình giáo dục tại trung tâm học tập cộng đồng

a) Bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, giám đốc TTHTCĐ; tập huấn về đổi mới phương pháp dạy học người lớn/giáo dục cộng đồng cho giáo viên, báo cáo viên, già làng, trưởng bản,..

b) Cung cấp sổ tay hướng dẫn tổ chức hoạt động TTHTCĐ; quy trình tổ chức thực hiện Chương trình giáo dục đáp ứng nhu cầu người học trong các trung tâm theo hướng phối kết hợp với các cơ sở giáo dục, lực lượng hỗ trợ khác.

c) Phối hợp hoạt động giữa trung tâm học tập cộng đồng với trung tâm văn hóa - thể thao cấp xã trong việc duy trì, phát huy và thúc đẩy các nét văn hóa, di sản và bản sắc cộng đồng các dân tộc thiểu số thông qua các lớp học của người dân tại TTHTCĐ.

4. Huy động nguồn lực cho trung tâm học tập cộng đồng

a) Củng cố, xây dựng và hỗ trợ cơ sở vật chất và các trang thiết bị tối thiểu để trung tâm đủ năng lực hoạt động; huy động nguồn tài trợ, đóng góp của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân cho hoạt động của các TTHTCĐ.

b) Động viên, khuyến khích sự tham gia của các cá nhân và tổ chức đoàn thể tại địa phương tự nguyện tham gia hỗ trợ hoạt động của các TTHTCĐ.

5. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, tổ chức hoạt động tại trung tâm học tập cộng đồng

a) Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong công tác quản lý hoạt động của Trung tâm và cung cấp kiến thức, tổ chức các chuyên đề cho người dân trong cộng đồng; cung cấp nguồn học liệu số thông qua môi trường internet.

b) Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên có trách nhiệm phối hợp với TTHTCĐ trên địa bàn trong việc cung cấp nguồn học liệu để hỗ trợ đáp ứng nhu cầu học tập của người học.

V. KINH PHÍ THỰC HIỆN

1. Nguồn ngân sách nhà nước bố trí trong dự toán ngân sách hằng năm của các sở, ngành, cơ quan cấp tỉnh và địa phương theo phân cấp ngân sách hiện hành.

2. Nguồn kinh phí hỗ trợ từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước và các nguồn hợp pháp khác.

VI. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Chủ trì giúp UBND tỉnh chỉ đạo thống nhất việc tổ chức thực hiện Kế hoạch trên địa bàn tỉnh.

- Phối hợp với Sở Tài chính hướng dẫn việc sử dụng ngân sách hỗ trợ đầu tư, quản lý và hoạt động của các Trung tâm học tập cộng đồng này.

- Tổ chức bồi dưỡng cho cán bộ quản lý, giáo viên tại các Trung tâm học tập cộng đồng nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động toàn diện của các trung tâm.

- Tham mưu tổ chức xét tặng, ghi nhận những tấm gương tiêu biểu về quản lý hiệu quả mô hình trung tâm học tập cộng đồng và các tổ chức, cá nhân có nhiều đóng góp cho việc phát triển mô hình, hỗ trợ thường xuyên hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng tại các địa phương.

- Tham mưu, đôn đốc, phối hợp kiểm tra, giám sát và đánh giá, tổng hợp kết quả thực hiện hằng năm; tổ chức sơ kết, tổng kết Chương trình theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo và đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh, Thủ tướng Chính phủ khen thưởng đối với tập thể, cá nhân tiêu biểu.

2. Sở Tài chính

Chủ trì, phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo và các cơ quan, đơn vị có liên quan, căn cứ khả năng cân đối ngân sách tỉnh, tham mưu bố trí kinh phí chi thường xuyên ngân sách tỉnh và lồng ghép với nguồn kinh phí thực hiện các Chương trình, đề án có liên quan thực hiện Kế hoạch theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

3. Sở Thông tin và Truyền thông[3]

Chỉ đạo các cơ quan thông tấn, báo chí tổ chức tuyên truyền về vai trò của TTHTCĐ trong việc thúc đẩy học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập từ cơ sở.

4. Các sở, ban, ngành

- Phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo trong việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp của Kế hoạch.

- Nghiên cứu, lồng ghép các chương trình, dự án, bồi dưỡng, tập huấn liên quan trực tiếp tới người dân được tổ chức thông qua TTHTCĐ.

5. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội nghề nghiệp và tổ chức xã hội cấp tỉnh

a) Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh: Phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo và các sở, cơ quan triển khai thực hiện chương trình theo chức năng nhiệm vụ; xây dựng các hoạt động tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham gia học tập thường xuyên, liên tục, học tập suốt đời thông qua các TTHTCĐ.

b) Hội Khuyến học tỉnh: Chỉ đạo hội khuyến học các cấp tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia học tập tại TTHTCĐ; phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo đẩy mạnh hoạt động của các TTHTCĐ.

c) Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh: Huy động đoàn viên tham gia hỗ trợ hoạt động của TTHTCĐ.

d) Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh: Lồng ghép các hoạt động, các phong trào của hội trong việc vận động nữ giới và trẻ em gái ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tham gia học tập, nâng cao trình độ văn hóa tại các TTHTCĐ.

đ) Hội Nông dân tỉnh, Hội người cao tuổi tỉnh, Hội Cựu chiến binh tỉnh, Hội Cựu giáo chức tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội động viên các hội viên tham gia học tập tại TTHTCĐ; tuyên truyền, vận động, động viên, khuyến khích người dân tham gia học tập, hỗ trợ hoạt động tại TTHTCĐ.

6. Ủy ban nhân dân huyện Nho Quan

- Ban hành Kế hoạch thực hiện chương trình nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của TTHTCĐ thuộc các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi huyện Nho Quan từ năm 2025 đến năm 2030 phù hợp với tình hình thực tế của địa phương (hoàn thành trước ngày 26/3/2025).

- Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan trên địa bàn huyện Nho Quan căn cứ chức năng, nhiệm vụ, tham gia hỗ trợ hoạt động của các TTHTCĐ thuộc các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh.

- Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn cử giáo viên sang hỗ trợ hoạt động của TTHTCĐ; động viên, khuyến khích già làng, trưởng bản, nhà giáo nghỉ hưu, người tình nguyện hỗ trợ hoạt động cho TTHTCĐ; xây dựng quy chế khen thưởng cho đội ngũ cộng tác viên trên.

- Định kỳ hàng năm đánh giá kết quả việc thực hiện kế hoạch, báo cáo UBND tỉnh và Sở Giáo dục và Đào tạo theo quy định; kịp thời điều chỉnh những giải pháp cho phù hợp với tình hình thực tế nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của TTHTCĐ các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi huyện Nho Quan.

Trên đây là Kế hoạch thực hiện Chương trình nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của các TTHTCĐ xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, UBND huyện Nho Quan căn cứ Kế hoạch này, theo chức năng, nhiệm vụ để tổ chức triển khai thực hiện đảm bảo đúng mục tiêu, tiến độ của Kế hoạch đề ra. Giao Sở Giáo dục và Đào tạo chịu trách nhiệm đôn đốc, theo dõi, tổng hợp tình hình triển khai thực hiện Kế hoạch, báo cáo kết quả về UBND tỉnh theo quy định./.