TT - Chủ đầm tôm Đoàn Văn Vươn - người cùng các đồng phạm chống trả quyết liệt việc cưỡng chế thu hồi đất làm sáu công an và quân nhân bị trọng thương ngày 5-1 - vốn có nhân thân tốt.

Ông Lê Văn Hiền, chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng, từ chối trả lời phỏng vấn báo chí chiều 9-1 - Ảnh: Nguyễn Khánh

Ông từng được một tờ báo phong tặng là “kỳ tài đất Tiên Lãng”. Vì sao đến nỗi? Phóng viên Tuổi Trẻ đã đi tìm hiểu sự việc...

Đầm nuôi trồng thủy sản khu vực cống Rộc, xã Vinh Quang được ông Đoàn Văn Vươn nhận khai hoang từ năm 1992. Theo những thông tin Tuổi Trẻ có được, năm 1997 UBND huyện Tiên Lãng (Hải Phòng) ra quyết định giao bổ sung đất nuôi trồng thủy sản với diện tích 19,3ha cho ông Vươn. Thời hạn sử dụng đất là 14 năm, tính từ ngày 4-10-1993.

Từ một biên bản thỏa thuận lập sai

Hết thời hạn sử dụng, UBND huyện Tiên Lãng ra quyết định thu hồi đất. Không đồng tình, ông Đoàn Văn Vươn và một chủ đầm tôm là ông Vũ Văn Luân đã có đơn khởi kiện quyết định thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng ra TAND huyện. Bị bác đơn, ông Vươn và ông Luân tiếp tục kháng cáo lên TAND TP Hải Phòng.

Ngày 9-4-2010, ông Ngô Văn Anh - thẩm phán TAND TP Hải Phòng - đã cho lập một biên bản thỏa thuận giữa các bên đương sự. Ông Phạm Xuân Hoa, trưởng Phòng tài nguyên - môi trường huyện Tiên Lãng, nói trong biên bản: “Quan điểm của UBND huyện Tiên Lãng là quan tâm đến người lao động nếu người lao động chấp hành tốt quy định của Nhà nước. Nếu ông Luân rút đơn thì huyện sẽ cho ông Luân tiếp tục thuê đất theo quy định của pháp luật”. Biên bản được thẩm phán Ngô Văn Anh ký, đóng dấu cùng chữ ký xác nhận của ông Phạm Xuân Hoa và các ông Vươn, Luân. Nhận được biên bản này, các ông Vươn, Luân đã rút đơn kháng cáo.

Tuy nhiên, UBND huyện Tiên Lãng đã không thực hiện lời hứa nói trên. Ngược lại, cuối năm 2011 UBND huyện đã ra quyết định thu hồi đất của ông Vươn, tổ chức cưỡng chế và xảy ra sự việc ngày 5-1 nêu trên.

Để nghe tiếng nói từ phía UBND huyện Tiên Lãng, ngày 9-1 phóng viên Tuổi Trẻ đã đến UBND huyện. Sau nhiều giờ liên lạc và chờ đợi ngay tại cửa văn phòng, kết quả phóng viên nhận được vào cuối giờ chiều là cái xua tay của ông Lê Văn Hiền, chủ tịch UBND huyện. Ông Hiền cáo bận và giao lại cho ông Khanh (phó chủ tịch UBND huyện) tiếp. Sau một hồi chờ đợi thêm, chúng tôi nhận được hồi đáp của ông Khanh: “Đề nghị các anh chị đăng ký lịch và nội dung làm việc để chủ tịch bố trí thời gian tiếp, tôi không phải là người có thẩm quyền trả lời”.

Văn bản được lập tại TAND TP Hải Phòng có tựa đề “tạo điều kiện để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án” - Ảnh: Nguyễn Khánh

Người trong cuộc nói gì?

Trao đổi với phóng viên Tuổi Trẻ, ông Vũ Văn Luân - người cùng khởi kiện quyết định của UBND huyện Tiên Lãng như ông Vươn, cũng là người nhận được quyết định cưỡng chế thu hồi đất cùng ngày với ông Vươn - bức xúc: “UBND huyện Tiên Lãng đã bội ước với tôi. Sau thỏa thuận ở TAND Hải Phòng, tôi rất tin tưởng chính quyền huyện Tiên Lãng sẽ tiếp tục giao mảnh đất mà chúng tôi đã gắn bó. Nào ngờ họ đã bội ước, thỏa thuận đặt bút ký vào rồi mà về địa phương thì họ bảo cứ phải giao đất rồi mới giải quyết sau”.

Ông Luân cho biết bản thân ông đã nhiều lần đề nghị được gặp để đối chất với chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng nhưng luôn bị từ chối. “Khi nhận được quyết định cưỡng chế thu hồi đất, tôi tiếp tục đề nghị được gặp để đối chất, trình bày với chủ tịch UBND huyện nhưng cũng bị khước từ. Lẽ ra tôi đã bị cưỡng chế rồi vì tôi với anh Vươn nhận được quyết định cưỡng chế cùng ngày, nhưng có lẽ vụ việc của anh Vươn như vậy nên họ dừng chưa cưỡng chế tôi. Mấy hôm nay tôi sống trong lo lắng, nó như cái án treo lơ lửng trên đầu” - ông Luân buồn rầu tâm sự.

Phóng viên Tuổi Trẻ sẽ tiếp tục chờ ý kiến hồi đáp của lãnh đạo UBND huyện Tiên Lãng để có thông tin đa chiều đến bạn đọc.

Đoàn Văn Vươn là “hiệp sĩ lấn biển”

Ông Đoàn Văn Vươn không phải là người ở xã Vinh Quang. Ông sinh ra và lớn lên ở thôn Thúy Nẻo, xã Bắc Hưng, cách xã Vinh Quang vài ba cây số.

Sau khi xuất ngũ, ông Vươn học lấy bằng đại học nông nghiệp. Không đi làm cán bộ như nhiều đồng nghiệp khác, ông Vươn về xin khẩn hoang khai hóa tại vùng đất ven sông cửa bể của xã Vinh Quang từ năm 1992. Ông Vươn từng được một số tờ báo viết chân dung, coi ông là “hiệp sĩ lấn biển”. Một số người dân xã Vinh Quang mà chúng tôi gặp đều nói ngày ông Vươn đặt chân tới cống Rộc, nơi đây chỉ là một vùng biển hoang, từ tay ông mà biến thành khu đầm thủy sản với vạt rừng chắn sóng vững chãi phía sau. Không ít người đã gọi ông Vươn như kẻ gàn đâm đầu vào sóng, đánh bạc với trời, nhưng cuối cùng ông Vươn đã thắng. Vợ chồng ông đã rất đớn đau khi con gái đầu lòng bị chết đuối năm 8 tuổi ngay tại “trận địa” khai hoang phục hóa này.

“Thằng Vươn nó chống lại người thi hành công vụ là sai rồi. Nhưng nghĩ cũng thương cho nó chú ạ, đã bỏ ra bao nhiêu công sức với khu đầm này” - một cụ già (từ chối đăng tên lên báo) nói khi gặp chúng tôi ở xã Vinh Quang.

Chánh án TAND TP Hải Phòng:

Biên bản thỏa thuận không có căn cứ pháp lý

Chiều 9-1, trả lời phóng viên Tuổi Trẻ về tính pháp lý của biên bản thỏa thuận, bà Nguyễn Thị Mai - chánh án TAND TP Hải Phòng - cho biết:

- Việc lập biên bản thỏa thuận xảy ra khi tôi chưa về nhận nhiệm vụ tại TAND TP Hải Phòng. Sau khi xảy ra vụ việc đáng tiếc ngày 5-1, tôi đã yêu cầu thẩm phán Ngô Văn Anh làm tường trình vụ việc, trên cơ sở đó ban thẩm phán sẽ họp và đưa ra kết luận chính thức.

* Việc thẩm phán lập biên bản thỏa thuận và giao cho các đương sự có đúng với quy định của pháp luật không, thưa bà?

- Pháp luật về tố tụng hành chính không cho phép tòa án công nhận thỏa thuận của các bên đương sự. Biên bản thỏa thuận nếu có chỉ là tài liệu để lưu hồ sơ, không được trao cho các bên đương sự vì không phải là căn cứ pháp lý.

* Ông Luân nói rằng ông hiểu biên bản đó là biên bản được TAND giải quyết, vụ việc có kết quả rồi nên ông mới rút đơn kiện?

- Đúng là việc trao biên bản này cho đương sự có thể dẫn đến việc người dân hiểu lầm là đã giải quyết.

LÊ KIÊN

3,323