5.2.2. Diễn đạt mức độ bằng lời

Mỗi cực A và B của thang xuất phát từ A = LẠNH tới B = NÓNG. Điểm bình thường tương ứng với KHÔNG LẠNH VÀ KHÔNG NÓNG.

Bảng A.1 đưa ra các ví dụ cho mỗi trường hợp.

5.3. Thang đánh giá theo hiệu ứng

5.3.1. Cấu trúc thang

Thang có 4 bậc, 1 cực, có thể mở rộng lên 5 bậc, gồm một điểm gốc khi không có các yếu tố tác động, và 3 (hay 4) bậc tăng cường độ của hiệu ứng.

Điểm

Bậc

...

...

...

gốc

1 2 3 (4)

cường độ

Cực duy nhất

5.3.2. Diễn đạt các bậc bằng lời

Một cực duy nhất đánh giá gánh nặng nhiệt về ảnh hưởng tiêu cực: KHÔNG HÀI LÒNG, KHÔNG THOẢI MÁI, hoặc KHÔNG THOẢI MÁI. Cường độ của nó có thể điều chỉnh theo trạng từ. THOẢI MÁI, được đặt ở điểm gốc, và KHÔNG KHÓ CHỊU, cũng được xếp loại là đánh giá tích cực (hài lòng, thỏa mãn).

Chú thích 5: Bảng A.2 đưa ra một số ví dụ.

5.4. Thang đánh giá theo sự ưa thích

5.4.1. Cấu trúc thang

...

...

...

Bậc

Điểm

Bậc

Cực A

- 3 - 2 - 1

cường độ

0

...

...

...

+ 1 + 2 + 3

cường độ

Cực B

5.4.2. Diễn đạt các bậc bằng lời

Các cực và B ở đầu của thang từ A = MÁT HƠN sang B = ẤM HƠN. Điểm giữa của sự do dự tương ứng với KHÔNG THAY ĐỔI.

Các bậc phải được dùng để diễn đạt cho mỗi cực là một thuật ngữ so sánh có thể điều chỉnh cường độ bằng cách dùng các trạng từ. Có thể giảm từ ba bậc ở mỗi cực xuống còn một bậc duy nhất được diễn đạt bằng một thuật ngữ so sánh không điều chỉnh.

Chú thích 6. Bảng A.3 đưa ra một ví dụ

6. Thang biểu thị khả năng chấp nhận và chịu đựng cá nhân

6.1. Khái quát

...

...

...

Đánh giá này dưới dạng từ chối và chấp nhận theo mức độ cá nhân, được bổ sung trong bất kỳ trường hợp nào qua một đánh giá tương đối của mức độ chịu đựng cá nhân. Từ chối hoặc chấp nhận được biểu hiện theo mức độ cá nhân, nghĩa là trong khung cảnh, đánh giá hoàn toàn dựa trên sở thích cá nhân. Biểu hiện từ chối theo mức độ cá nhân (không thể chấp nhận được) vì vậy không mâu thuẫn với sự chấp nhận thực tế, cần tính đến hoàn cảnh thúc đẩy (sự hướng dẫn, yêu cầu nghề nghiệp, giai đoạn trải qua ngắn, tiền thù lao)

Trái ngược với ba thang trước, sự biểu lộ khả năng chấp nhận cá nhân và thang chịu đựng gồm các đánh giá môi trường nhiệt xung quanh (khí hậu tại chỗ)

6.2. Hướng dẫn sử dụng mẫu đánh giá

Mẫu biểu thị khả năng chấp nhận và thang chịu đựng phải được áp dụng sau các thang cảm nhận và đánh giá hiệu ứng đã mô tả ở trên và theo thứ tự sau: mẫu biểu thị khả năng chấp nhận, sau đó là thang chịu đựng.

Các câu hỏi sau phải được đặt ra:

- Trước khi áp dụng mẫu biểu thị khả năng chấp nhận:

(a) từ ngữ rõ ràng: “Bạn đánh giá như thế nào về môi trường này (khí hậu tại chỗ) theo quan điểm cá nhân của bạn?”

(b) cùng với lời bắt đầu: “Xét trên quan điểm cá nhân của bạn thì bạn muốn…”

(1) hoặc: “… chấp nhận môi trường khí hậu tại chỗ này hay từ chối nó?”

...

...

...

- Trước khi áp dụng thang chịu đựng: “ Có phải môi trường này…?”

6.3. Mô tả mẫu diễn đạt sự đánh giá

6.3.1. Cấu trúc của mẫu diễn đạt sự đánh giá

Mẫu biểu thị khả năng chấp nhận cá nhân có cấu trúc dạng lưỡng cực:

SỰ CHẤP NHẬN CÁ NHÂN (CHẤP NHẬN NÓI CHUNG) – SỰ TỪ CHỐI CÁ NHÂN (KHÔNG CHẤP NHẬN CHUNG )

Thang chịu đựng theo cá nhân sẽ có cấu trúc một cực 5 bậc, cực đơn biểu thị khó khăn khi phải chịu đựng, cùng với một điểm gốc biểu thị không khó khăn khi phải chịu đựng và 4 bậc khó chịu tăng dần, bậc thứ tư biểu thị khả năng không chịu đựng được.

Điểm

Bậc

...

...

...

1, 2, 3, 4

Cực duy nhất

Gốc

Cường độ

6.3.2. Diễn đạt mức độ bằng lời

Cách diễn đạt hai loại khả năng chấp nhận, có thể bao gồm:

(a) hoặc có sự rõ ràng trong đánh giá của người được hỏi:

Loại

...

...

...

Trả lời

CÓ THỂ CHẤP NHẬN

Môi trường (khí hậu tại chỗ) có thể chấp nhận hơn là không chấp nhận

……………………………….

KHÔNG THỂ CHẤP NHẬN

Môi trường (khí hậu tại chỗ) không thể chấp nhận hơn là chấp nhận

……………………………….

(b) hoặc biểu thị sự đồng ý hay không đồng ý của người được hỏi với phát biểu lúc đầu:

Phát biểu ban đầu

...

...

...

Loại KHÔNG CHẤP NHẬN

hoặc “chấp nhận theo quan điểm cá nhân”

có (đồng ý)

không (không đồng ý)

hoặc “từ chối theo quan điểm cá nhân”

không (không đồng ý)

có (đồng ý)

Chú thích 7: Các bậc của thang chịu đựng theo quan điểm cá nhân có thể được sử dụng bằng các thuật ngữ biểu thị sự khó khăn khi chịu đựng. Bảng A.5 đưa ra một ví dụ.

7. Hướng dẫn cho yêu cầu lặp lại

...

...

...

“Vì bạn sẽ ở tại nơi làm việc này trong một vài giờ, bạn sẽ được hỏi nhiều lần, ở các khoảng thời gian bằng nhau, bằng các thang như nhau, để đánh giá điều kiện nhiệt; xin làm một cách cẩn thận, cân nhắc mỗi lần bằng cảm giác thực sự của bạn ở chính thời điểm đó. Do đó bạn có thể diễn đạt chính xác những sự thay đổi có thể xảy ra trong điều kiện nhiệt mà bạn trải qua trong một thời gian dài hơn”.

8. Tóm tắt các thang

Bảng 1 tóm tắt các đánh giá khác nhau được đề nghị để đánh giá thoải mái nhiệt hoặc căng thẳng nhiệt dựa trên dữ liệu chủ quan.

Bảng 1 - Đánh giá stress nhiệt

1

2

3

4

...

...

...

Kiểu đánh giá

Cảm giác

Đánh giá theo hiệu ứng

Trạng thái nhiệt ưa thích

Khả năng chấp nhận cá nhân

Mức chịu đựng cá nhân

Đối tượng đánh giá

Trạng thái nhiệt cá nhân

Môi trường nhiệt

...

...

...

“Bạn cảm thấy như thế nào (ở chính ngay thời điểm hiện tại?)”

Thang 7 hay 9 bậc từ RẤT LẠNH tới RẤT NÓNG

“Bạn đang cảm thấy…?”

Thang 4 hay 5 bậc từ THOẢI MÁI đến tới rất (hoặc cực kỳ) KHÔNG THOẢI MÁI

“Bây giờ bạn muốn chọn trạng thái nào hơn?”

Thang 7 hoặc 3 bậc từ LẠNH HƠN NHIỀU đến ẤM HƠN NHIỀU

“Theo quan điểm cá nhân của mình bạn đánh giá môi trường này như thế nào?”

Thang 2 bậc: NHÌN CHUNG CHẤP NHẬN, NHÌN CHUNG KHÔNG CHẤP NHẬN

“Bạn cảm thấy…?”

...

...

...

9. Định dạng và phương pháp trình bày các thang

Các thang có hơn 2 bậc có thể được trình bày theo dạng không liên tục: 3, 4, 7, hoặc 9 bậc riêng rẽ ở các khoảng bằng nhau; câu trả lời bao gồm đánh dấu mức độ tương ứng với đánh giá.

Các thang này cũng có thể được sử dụng theo dạng liên tục, ví dụ như một đoạn đường thẳng hoặc đường cong gồm 3, 4, 5, 7 hoặc 9 bậc có khoảng trống bằng nhau tương ứng với các từ bên cạnh các bậc này. Định dạng này không những có thể chỉ rõ điểm đánh dấu tương ứng với đánh giá, mà còn xác định vị trí của câu trả lời bất kỳ chỗ nào trong khoảng giữa các điểm đánh dấu.

Thông thường các mẫu viết được thực hiện bằng tay, các thang này cũng có thể được trình bày trên màn hình video và các câu trả lời được nhập qua bàn phím, hay một thiết bị tương đương khác, và với một mã hóa thích hợp.

10. Phân tích dữ liệu và áp dụng kết quả

Các thuộc tính dạng số (nghĩa là dưới dạng cấu trúc toán học) của dữ liệu đã tập hợp bởi áp dụng các thang đánh giá trên, và các đặc điểm thống kê của phân bố các dữ liệu này cho phép áp dụng kiểu phân tích định lượng một cách hợp lệ.

Ví dụ đưa ra trong Phụ lục B minh họa một số cách xử lý và các kết quả có thể đạt được, các chỉ số về xu hướng tập trung, phân tán và kết hợp trong trường hợp đặc thù, hoặc các phép thử thống kê có ý nghĩa khác biệt, ảnh hưởng của các yếu tố kết hợp.

Chú thích 8: Tiêu chuẩn này khuyến khích các nhà thực hành và các nhà nghiên cứu có đủ dữ liệu, hoặc những ai có thể tập hợp dữ liệu, công bố các nghiên cứu trên các đặc điểm thống kê về sự phân bố tiêu biểu của dữ liệu đó.

...

...

...

(Tham khảo)

Ví dụ về các thuật ngữ trong thang đánh giá chủ quan về các điều kiện nhiệt

Bảng A.1 - Thang cảm nhận trên trạng thái nhiệt cá nhân

(sau câu hỏi: “ Bây giờ bạn đang cảm thấy như thế nào?”)

Thuật ngữ

Cực

Bậc

Tiếng Việt

...

...

...

NÓNG

(+ 4)

Rất nóng

Very hot

+ 3

Nóng

Hot

+ 2

Ấm

...

...

...

+ 1

Hơi ấm

Slightly warm

BÌNH THƯỜNG

0

Bình thường

Neutral

LẠNH

- 1

...

...

...

Slightly cool

- 2

Mát

Cool

- 3

Lạnh

Cold

(- 4)

Rất lạnh

...

...

...

Các thuật ngữ mở đầu phổ biến

Tôi đang cảm thấy…

I' m feeling/I' m ...

Chú thích:

Xu hướng tập trung đánh giá cảm nhận thu được bằng cách áp dụng một trong các thang được đề cập ở trên phù hợp với số phiếu trung bình đạt được có thể đem so sánh với chỉ số PMV đã được xác định trong TCVN 7438 : 2004.

Bảng A.2 – Thang đánh giá theo hiệu ứng

(sau câu hỏi “Bạn thấy…?”)

Cực

Bậc

...

...

...

0

Thoải mái

1

Hơi khó chịu

2

Khó chịu

...

...

...

3

Rất khó chịu

4

Cực kỳ khó chịu

Các thuật ngữ mở đầu phổ biến

Tôi thấy…

Chú thích: Bằng việc tổng kết các đánh giá biểu thị không thoải mái, ta thu được phần trăm số người không thỏa mãn, dữ liệu này có thể được so sánh với chỉ số PPD (phần trăm dự đoán không thoải mái) xác định theo TCVN 7438 : 2004.

Bảng A.3 – Thang đánh giá theo sự ưa thích

...

...

...

Các cực

Bậc

Thuật ngữ chỉ bậc cho thang 7 bậc

Tương đương với thang 3 bậc

ẤM HƠN

+ 3

ấm hơn nhiều

ấm hơn

+ 2

...

...

...

+ 1

ấm hơn một chút

0

không ấm hơn cũng không mát hơn

MÁT HƠN

- 1

mát hơn một chút

mát hơn

...

...

...

mát hơn

- 3

mát hơn nhiều

Các thuật ngữ mở đầu phổ biến

Tôi muốn…hơn…

Bảng A.4 – Mẫu biểu thị khả năng chấp nhận cá nhân

Loại

a) Diễn đạt mức độ rõ ràng bằng lời

b) Diễn đạt mức độ bằng lời mở đầu (1) hoặc (2)

...

...

...

Sau câu hỏi: “Bạn đánh giá môi trường (khí hậu tại chỗ) như thế nào theo quan điểm của cá nhân bạn?”

Sau lời mở đầu chung chung: “Xét trên quan điểm cá nhân của bạn…”

Lời mở đầu (1): “…bạn muốn chấp nhận môi trường (khí hậu tại chỗ) này hơn hay từ chối nó?”

Lời mở đầu (2):

“ …bạn muốn từ chối môi trường (khí hậu tại chỗ) này hơn hay chấp nhận nó?”

Theo mức độ của cá nhân mình: Môi trường này đối với tôi…

...

...

...

1

…chấp nhận hơn từ chối

…từ chối hơn chấp nhận

Có

Không

Không

Có

Thay vì sử dụng hình thức biểu hiện 2 loại, khả năng chấp nhận có thể được biểu thị trên một thang liên tục như sau:

Rõ ràng có thể chấp nhận

...

...

...

Không thể chấp nhận ở mức vừa phải

Rõ ràng không thể chấp nhận

Lời mở đầu như sau: (sau câu hỏi “Bạn đánh giá môi trường này như thế nào theo ý thích của bạn?” hoặc sau lời mở đầu “Xét trên ý thích của bạn thì bạn thích…?”: “Xin đánh dấu vào vị trí thích hợp trên thang chỉ sự chấp thuận của bạn về môi trường khí hậu này. Không đánh dấu vào giữa thang, hay biểu lộ cả chấp nhận lẫn không chấp nhận”.

Chú thích 9: Ngoài các thông tin như nhau đạt được do áp dụng hình thức trình bày 2 loại, đánh giá từng bước một có thể biểu thị một mối liên quan tuyến tính với “phần trăm không thoải mái quan sát được”, được định rõ trong thang đánh giá hiệu ứng của Bảng A.2 (xem phụ lục B, ví dụ A).

Bảng A.5 – Thang chịu đựng

(sau câu hỏi: "Môi trường này ...?")

Cực

Bậc

Diễn đạt mức độ bằng lời

...

...

...

0

Hoàn toàn có thể chịu được

1

Hơi khó chịu khi phải chịu đựng

2

Hoàn toàn khó chịu khi phải chịu đựng

3

Rất khó chịu khi phải chịu đựng

4

...

...

...

Các thuật ngữ mở đầu phổ biến

Môi trường này…

Phụ lục B

(Tham khảo)

Áp dụng quy trình đánh giá và các thang đánh giá: một số ví dụ, bao gồm cả phân tích dữ liệu

B.1. Giới thiệu

Ba ví dụ được đưa ra. Ví dụ đầu bao quát nhất, trình bày qui trình thực hiện và phương pháp phân tích dữ liệu chi tiết. Nó liên quan đến việc áp dụng các thang đánh giá trong điều kiện làm việc mà môi trường mát có phần chiếm ưu thế, tạo một sự khó chịu nhẹ. Ví dụ thứ hai đề cập một cách cụ thể hơn về sự thoải mái nhiệt trong phòng thí nghiệm, nơi tiến hành các đánh giá nhiều lần. Ví dụ cuối cùng liên quan đến tình huống giao thông công cộng nơi có điều kiện khí hậu tương ứng với căng thẳng nhiệt nhẹ.

B.2 .Ví dụ A: Nơi làm việc không thoải mái nhiệt do hơi mát

...

...

...

B.2.2. Mục đích của các câu hỏi được giải thích cho người lao động: nó xác minh xem người lao động cảm thấy như thế nào về trạng thái nhiệt của cá nhân họ và của môi trường, dùng bảng câu hỏi đã được chuẩn hóa.

Trong khi những người lao động trả lời các câu hỏi, thông số khí hậu của 40 địa điểm được đo và đánh giá về sự sinh nhiệt chuyển hóa cũng như cách nhiệt của quần áo.

Mỗi người lao động nhận được một bộ câu hỏi như sau:

1. Anh (chị) có cảm giác về nhiệt như thế nào tại chính thời điểm này? (đánh dấu vào ô tương ứng): Tôi…

rất lạnh

lạnh

mát

hơi mát

không nóng cũng không lạnh

...

...

...

ấm

nóng

rất nóng

€

€

€

€

€

€

...

...

...

€

€

2. Anh (chị) đang cảm thấy trạng thái nào trong các trạng thái sau?:

thoải mái

hơi khó chịu

khó chịu

rất khó chịu

cực kỳ khó chịu

€

...

...

...

€

€

€

3. Tại thời điểm này, anh (chị) muốn chọn điều kiện nào hơn:

mát thêm lên rất nhiều

mát hơn lên

mát hơn thêm một chút

không thay đổi

ấm hơn một chút

...

...

...

ấm thêm lên rất nhiều

4. Theo ý của anh (chị), anh (chị) có muốn chấp nhận môi trường khí hậu này hay không?

Có €     Không €

5. Theo ý của anh (chị) về môi trường này là:

hoàn toàn có thể chịu đựng được

hơi khó chịu khi phải chịu đựng

khá khó chịu khi phải chịu đựng

rất khó chịu khi phải chịu đựng

không thể chịu đựng nổi

...

...

...

€

€

€

€

B.2.3. Tính chung kết quả cho ra phân bố câu trả lời như sau (n = số câu trả lời của một loại):

B.2.3.1. Cảm giác nhiệt

B.2.3.2. Mức độ ảnh hưởng của môi trường nhiệt

...

...

...

B.2.3.4. Khả năng chấp nhận của mỗi cá thể

B.2.3.5. Mức độ chịu đựng

B.2.4. Phân tích dữ liệu có tính đến các giá trị số của dữ liệu và các đặc điểm thống kê đã biết về sự phân bố của chúng.

Các bậc của thang cảm nhận, đánh giá hiệu ứng, trạng thái nhiệt ưa thích và khả năng chịu đựng được sắp xếp theo loại dữ liệu thu được tương ứng với toàn bộ tập hợp toán có giới hạn theo thứ tự (dữ liệu hoặc thang theo thứ tự). Thống kê thích hợp là như sau:

- với xu hướng tập trung: số trung vị (số tứ phân vị thứ hai);

- với xu hướng phân tán: nửa khoảng biến thiên tứ phân vị (phân nửa sự khác biệt giữa số tứ phân vị thứ nhất và thứ ba)

...

...

...

Các phép thử thống kê thích hợp của giả thiết không (H_o) là kiểu phi tham số (ví dụ như thử nghiệm dấu hiệu, thử nghiệm trung bình hoặc các dạng phân tích phương sai).

Các câu trả lời trong mẫu chấp nhận in sẵn rơi vào hai loại riêng biệt của dữ liệu, phù hợp với hai loại tương đương (dữ liệu chuẩn và dữ liệu tuyệt đối). Thống kê liên quan như sau:

- với xu hướng tập trung: số mode (điểm có tần số lớn nhất);

- với xu hướng phân tán: entropy của sự phân bố;

- với sự kết hợp xác suất, các hệ số khác nhau như hệ số kết hợp hoặc hệ số ngẫu nhiên.

Các thử nghiệm thống kê thích hợp của giả thiết không (H_o) cũng thuộc dạng phi tham số (ví dụ như thử nghiệm nhị thức hoặc thử nghiệm phương sai)

Các phép thử thống kê và thử nghiệm giả thiết không (H_o) phù hợp với dữ liệu định danh cũng phù hợp với dữ liệu theo thứ tự.

Nghiên cứu duy nhất về các đặc điểm thống kê của phân bố dữ liệu liên quan đến những dữ liệu thu được bằng áp dụng các thang 7 bậc: thang cảm nhận nhiệt ASHRAE và thang hỗn hợp Bedford kết hợp cảm nhận nhiệt và đánh giá [2]. Các bậc ngoài hai cực được bố trí theo tâm lý ở các khoảng cách bằng nhau và như vậy có thể xử lý như các số liệu liên tục mà sự khác biệt được xác định bằng con số (thang theo khoảng); chúng xấp xỉ các phân bố chuẩn, vì vậy rất có lý để tính trung bình và độ lệch chuẩn, và đưa ra tính toán tương quan và hồi qui áp dụng cho các biến liên tục. Các phép thử thống kê thích hợp của giả thiết không (H_o) là dạng thông số (ví dụ các phép thử t hoặc F, các phân tích biến thiên và hiệp biến).

Dường như chưa có tài liệu nào được xuất bản xét đến các đặc điểm thống kê của dữ liệu từ các thang ưa thích nhiệt và chịu đựng nhiệt, và từ các mẫu điền ý kiến chấp nhận.

...

...

...

Các kết quả sau liên quan đến dữ liệu ở phần B.2.3.

B.2.5.1. Cảm nhận nhiệt (n = 39)

Xu hướng tập trung (trung bình: ) - 0,31

Phân tán: (độ lệch chuẩn): 1,36

Sự khác nhau có ý nghĩa giữa  quan sát được và  = 0 (phép thử t với n < 60): t = 1,42; p > 0,05

Kết luận: Không có ý nghĩa thống kê

B.2.5.2. Đánh giá hiệu ứng (n = 38)

Xu hướng tập trung (điểm trung vị): thoải mái

Phân tán (phân nửa khoảng biến thiên tứ phân vị) một khoảng giữa các mức liên tiếp.

...

...

...

Ý nghĩa của sự khác nhau giữa phần trăm quan sát được không thoải mái (chỉ số không thoải mái) và phần trăm dự đoán không thoải mái (PPD) phù hợp với phiếu trung bình dự đoán (PMV) bằng - 0,31.

PPD tương ứng với PMV = - 0,31: 7% (TCVN 7438 : 2004, hình 1). Điều này định rõ một quần thể hai loại theo lý thuyết gồm các đánh giá “không thoải mái” với tỷ lệ P = 0,07 và đánh giá "thoải mái" với tỷ lệ bù Q = 0,93

Xác suất của 16 đánh giá "không thoải mái" thu được (số quan sát được) hoặc lớn hơn trong một mẫu 38 đánh giá rút ra từ quần thể lý thuyết được định rõ ở trên. Phân bố mẫu về số lượng (hay tỷ lệ) của các hiện tượng (ở đây là các đánh giá) của một loại có thể được nhận thấy trong các mẫu ngẫu nhiên rút ra từ quần thể hai loại theo lý thuyết được định rõ phía trên đã được biết. Nó cũng được gọi là phân bố nhị thức. Nó chỉ rõ rằng xác suất chính xác của x hiện tượng thu được của một loại (và n - x hiện tượng của loại khác) là:

p(x) = {n!/[( x!(n − x)!]}.P^x.Q^(n-x)

trong đó:

n là tổng số hiện tượng;

x là số hiện tượng đạt được của một loại (0 ≤ x ≤ n );

P là xác suất của x hiện tượng của loại này trong quần thể hai loại theo lý thuyết, Q = 1 - P

Tổng các xác suất của các mẫu thu được với x hiện tượng hoặc hơn (tới x = n) của loại này được rút ra từ quần thể hai loại theo lý thuyết, một hiện tượng có xác suất là  = sẽ được kiểm tra theo quan điểm thống kê [4].

...

...

...

Chú thích 10: Trong trường hợp n > 25 và các xác suất P và Q gần 0,5 thì phân bố nhị thức có xu hướng tiến tới phân bố chuẩn, khi đó có thể sử dụng sự xấp xỉ thích hợp của phép thử nhị thức (x được khai triển thành z = (x- nP); z xấp xỉ phân bố chuẩn cùng một trung bình xấp xỉ 0 và phương sai xấp xỉ 1. Theo kinh nghiệm thì nPQ ít nhất phải bằng 9 trước khi thử nghiệm thống kê dựa trên phân bố chuẩn được áp dụng. Điều này không đúng với trường hợp hiện tại (nPQ = 2,47); bởi vậy phải sử dụng công thức phân bố nhị thức.

Tóm lại, xác suất đạt được của chỉ số không thoải mái 42 % là rất nhỏ, nếu giả sử rằng tổng các đánh giá thích hợp với PMV = - 0,31.

B.2.5.3. Cảm nhận nhiệt ưa thích

Xu hướng tập trung: (điểm trung vị): không thay đổi

Xu hướng phân tán (phân nửa khoảng biến thiên tứ phân vị): 0,5 khoảng giữa các các bậc liên tiếp

Chỉ số ưa thích (phần trăm đánh giá chỉ sự ưa thích thay đổi): 55 %

Trái ngược với giả thuyết về sự phân bố có thể ngang nhau của các đánh giá cảm giác ưa thích trong số 3 loại: "mát hơn", "không thay đổi" và "ấm hơn", sự phân bố được nhận thấy của các đánh giá ưa thích là khác biệt có ý nghĩa (c² = 10,1), với 2 bậc tự do: p < 0,01). Tần số của lựa chọn "mát hơn" thấp hơn, trong khi hai loại kia cao hơn giả thiết.

B.2.5.4. Khả năng chấp nhận (n = 36)

Xu hướng tập trung: có thể chấp nhận hơn không thể chấp nhận

...

...

...

B.2.5.5. Khả năng chịu đựng (n = 36)

Xu hướng tập trung (điểm trung vị): khá khó chịu khi phải chịu đựng

Phân tán (phân nửa khoảng biến thiên tứ phân vị) 0,5 khoảng giữa các bậc liên tiếp

Chỉ số khó chịu (phần trăm đánh giá chỉ sự khó khăn khi phải chịu đựng): 86%

B.2.6. Kết luận

Tính trung bình, người lao động đánh giá trạng thái nhiệt của họ gần mức nhiệt bình thường ( Y = - 0,31) và điểm giữa của các đánh giá tương ứng của họ là "thoải mái".

Tuy nhiên, phần trăm đánh giá "không thoải mái" lên đến 42 %, khác biệt có ý nghĩa với sự xuất hiện ngẫu nhiên trong một mẫu các đánh giá rút ra từ quần thể chỉ với 7 % đánh giá "không thoải mái" (tương ứng với PMV = - 0,31). Tần số của các đánh giá ưa thích "mát hơn" thấp hơn được mong đợi một cách có ý nghĩa nếu phân bố của các đánh giá giữa 3 loại có thể có khả năng xảy ra tương đương. 40 % số người đánh giá môi trường nhiệt là "không thể chấp nhận theo quan điểm cá nhân” và 86 % trong số họ đánh giá là nhiều hay ít khó chịu khi phải chịu đựng.

Có thể kết luận rằng điều kiện khí hậu trong môi trường lao động này là không tối ưu cho tiện nghi nhiệt, hình như do không đủ nhiệt.

B.3. Ví dụ B: Đánh giá lại tiện nghi trong điều kiện phòng thí nghiệm

...

...

...

B.3.2. Kết quả

Bảng B.1 đưa ra dữ liệu thống kê chính của các ví dụ liên tục được thu thập. Các đánh giá được ghi theo các con số mã hóa được sử dụng cho mỗi thang, như được đưa ra ở Phụ lục A.

Bảng B.1 – Thiết lập đánh giá tiện nghi nhiệt lặp lại trong phòng thử nghiệm

Thời gian yêu cầu

Số đánh giá

n

08:55

09:40-55

...

...

...

11:40-55

12

24

24

24

1. Thang  đánh giá theo sự cảm nhận

Trung bình

Độ lệch chuẩn

Phép thử ¹⁾                    t

...

...

...

+ 1,1**

0,7

5,58

< 0,01

+ 0,2

0,7

1,12

> 0,05

- 0,1

...

...

...

0,60

> 0,05

0

0,6

0

> 0,05

2. Thang  đánh giá theo hiệu ứng

Trung bình

% không thoải mái

...

...

...

Quần thể theo lý thuyết với PPD =

Số đánh giá không thoải mái x

Xác suất của x đánh giá không thoải mái thu được hoặc hơn

0

25

32%

3

0,792

...

...

...

21*

6%

5*

0,015

0

13

5%

...

...

...

0,116

0

13

5%

3

0,116

3. Thang đánh giá theo sự ưa thích

Trung bình

...

...

...

ấm hơn

không thay đổi

mát hơn

Phép thử ³⁾                    χ2

                                    ρ

0

2

5

...

...

...

1,50

> 0,05

0

5

14

5

6,75

< 0,05

...

...

...

9

13

3

6,25

< 0,05

0

10

...

...

...

0

13,00

< 0,01

4. Mẫu biểu thị khả năng chấp nhận

Mode

% không thoải mái

Chấp nhận

0

Chấp nhận

...

...

...

Chấp nhận

0

Chấp nhận

5. Thang chịu đựng

Trung bình

% phải chịu đựng một cách khó khăn

0

8

...

...

...

0

0

0

0

4

¹⁾ Phép thử t về khác biệt giữa giá trị trung bình quan sát được và số không (bình thường); p: xác suất

²⁾ Xác suất thu được của số quan sát được về đánh giá không thoải mái hoặc hơn trong số mẫu của 12 trong số 24 đánh giá tương ứng

3) Phép thử c² về sự khác biệt giữa các phân phối quan sát được của đánh giá ưa thích hơn (lạnh hơn - không thay đổi – ấm hơn) và xác suất của phân bố tương đương của cùng các đánh giá trong ba loại.

* Có ý nghĩa ở mức 0,05

...

...

...

: Phân bố chủ yếu phép thử c²

Bảng B.2 – Kết quả đại diện theo giới

Thời gian yêu cầu

Số đánh giá

n

08:55

09:40-55

10:40-55

...

...

...

6

12

12

12

1. Đánh giá cảm nhận nhiệt: trung bình

Nam

Nữ

Khác biệt

Phép thử ¹⁾        t

...

...

...

+ 1,3

+ 0,8

+ 0,5

1,34

> 0,05

+ 0,5

- 0,2

+ 0,7*

2,62

...

...

...

0

+ 0,2

+ 0,2

0,63

> 0,05

- 0,1

0

- 0,1

0,31

...

...

...

2. Thang đánh giá theo hiệu ứng: số đánh giá không thoải mái

Nam

Nữ

Phép thử ²⁾        c²

                        p

2

1

0,33

> 0,05

...

...

...

3

0,10

> 0,05

1

2

0,10

> 0,05

0

3

...

...

...

> 0,05

¹⁾ Phép thử t của sự khác biệt giữa hai trung bình (nam và nữ ); p: xác suất

²⁾ Phép thử c² về sự khác biệt giữa hai tần số (số đánh giá thoải mái và không thoải mái)

*  Có ý nghĩa ở mức 0,05

B.3.3. Kết luận

Tính trung bình, mọi người cảm thấy rất gần môi trường nhiệt bình thường và đánh giá là thoải mái; họ không thích thay đổi, và đánh giá vùng phụ cận là có thể chấp nhận và chịu đựng được ngoại trừ một số ít. Ở thời điểm 9 h 40 đến 9 h 55, số đánh giá không thoải mái quan sát được vượt quá PPD (có ý nghĩa thống kê), tương ứng với trung bình của các đánh giá nhiệt đồng thời. Theo thời gian, lúc đầu mọi người cảm thấy “hơi ấm”, nhưng không cảm thấy như vậy sau một giờ. Một ảnh hưởng nữa của thời gian được biểu thị bởi phân bố của các đánh giá ưa thích: xu hướng phân bố khá cân bằng ở 9 h 40 - 9 h 55 tới phân bố không cân bằng (ưa thích ấm hơn) ở cuối của giai đoạn trải qua. Mọi người có khuynh hướng cảm thấy mát hơn khi thời gian trôi qua. Không có sự khác nhau có ý nghĩa giữa hai giới (xem Bảng B.2), ngoại trừ cảm nhận nhiệt trung bình thấp hơn một cách có ý nghĩa của nữ so với nam ở thời điểm 9 h 40 - 9 h 55.

B.4. Stress nhiệt trong hoàn cảnh giao thông công cộng

B.4.1. Ở một giai đoạn nào đó của dòng giao thông trong mùa đông ở một đoạn đường xe điện ngầm, những lời than phiền về căng thẳng nhiệt được bày tỏ bởi những người đi thường xuyên và một cuộc điều tra được thực hiện. Nhiệt độ không khí ở giữa 27 ^oC và 30 ^oC (trung bình: 29,2 ^oC, độ lệch chuẩn: 0,98 ^oC), nhiệt độ bức xạ trung bình cũng trong khoảng đó. Độ ẩm tương đối trong khoảng từ 34 % đến 50 %, và vận tốc gió trung bình là 0,4 m/s, có thể đột ngột lên tới 3,0 m/s. 93 người được phỏng vấn một lần vào tháng 2 trong buổi sáng hoặc buổi chiều. Có 47 nam và 46 nữ từ 15 tuổi đến 78 tuổi (độ tuổi trung bình là 41). Nhiệt độ không khí bên ngoài trong khoảng từ 4 ^oC đến 12 ^oC phụ thuộc vào thời gian trong ngày; do đó mọi người mặc quần áo mùa đông, có nhiệt trở trong khoảng từ 1,0 đến 1,8 clo (trung bình là 1,45 clo). Thang đánh giá tương tự như trong ví dụ A (xem phần B.2) được áp dụng sau khi ở trong tàu điện 30 min, cả đứng và ngồi.

B.4.2. Kết quả được trình bày trong Bảng B.3. Các câu trả lời trong các thang được ghi theo mã số của mỗi thang, được trình bày trong Phụ lục A.

...

...

...

Thang đánh giá chủ quan hoặc theo mẫu in sẵn

Xu hướng tập trung

Phân tán

Chỉ số đặc biệt

1. Cảm nhận nhiệt

trung bình:

± 2,16

Độ lệch chuẩn:

1,22

...

...

...

2. Đánh giá hiệu ứng

trung vị: 1

Phân nửa khoảng biến thiên tứ phân vị: 1/2 khoảng

Phần trăm cảm thấy không  thoải mái: 58

3. Trạng thái ưa thích

trung vị: - 2

Phân nửa khoảng biến thiên tứ phân vị: 1/2 khoảng

Phần trăm muốn thay đổi: 98

4. Khả năng chấp nhận

...

...

...

không chấp nhận

Phần trăm cảm thấy không chấp nhận: 78

5. Khả năng chịu đựng

trung vị:

khá khó khăn khi phải chịu đựng

Phân nửa khoảng biến thiên tứ phân vị: 1/2 khoảng

Phần trăm cảm thấy khó khăn khi phải chịu đựng: 98

B.4.3. Kết luận

...

...

...

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7489:2005 (ISO 10551 : 1995) về Ecgônômi - Ecgônômi môi trường nhiệt - Đánh giá ảnh hưởng của môi trường nhiệt bằng thang đánh giá chủ quan