b) Ống kim loại và các chi tiết nối ống phải được xử lý chống ăn mòn bằng cách quấn băng chịu ăn mòn hoặc phủ lớp chịu ăn mòn.

c) Đường ống phải được lắp đặt sao cho không bị uốn, lượn, v.v... không cần thiết, gây khó khăn cho việc lắp đặt cáp.

d) Mối nối giữa các ống phải được thực hiện chắc chắn bằng cách sử dụng các phụ kiện chuyên dụng, nếu có, để tránh nước dễ dàng thâm nhập vào đường ống. Ví dụ về các phương pháp nối thích hợp cho các loại ống được cho trong Bảng 2.

Bảng 2 - Ví dụ về phương pháp nối ống

Phân loại

Ví dụ về phương pháp nối

Ống thép

Xoáy ren

Đẩy vào, có đệm chèn bên trong

...

...

...

Nối cầu

Ống bê tông

Đẩy vào, có đệm chèn bên trong

Ống UPVC

Đẩy vào có đệm chèn bên trong

Bơm keo dán

Ống nhựa tổng hợp cứng lượn sóng

Dùng ống nối có vật liệu chèn, sau đó quấn băng

Máng nối nửa, xiết bằng bulông

...

...

...

Bơm keo dán

e) Đường ống phải được lắp đặt sao cho bên trong ống, mối nối hoặc đầu ống không có những chỗ lồi ra có thể làm hư hại lớp phủ cáp.

f) Khe hở tiếp giáp giữa đường ống và hộp cáp ngầm hoặc tòa nhà phải được chèn kín bằng vật liệu chèn, vữa, v.v... có độ bền lâu dài, để nước không thể thâm nhập dễ dàng vào hộp cáp ngầm hoặc tòa nhà.

g) Các đầu đường ống để hở (kể cả đường ống chờ) dẫn vào tòa nhà hoặc hộp cáp ngầm, khi cần, từ trong lòng đất, phải được xử lý chống thấm nước.

h) Khi nhiều đường ống được lắp đặt song song gần nhau, đất và cát lấp giữa các đường ống (đặc biệt là hai bên và đáy ống) phải được đầm kỹ toàn bộ, không để có chỗ hổng.

k) Khi cáp điện đi gần hoặc giao chéo với đường cáp dòng điện yếu hoặc cáp sợi quang đi ngầm trong đất, cáp điện phải được lắp đặt theo các phương pháp dưới đây, nếu như khoảng cách giữa chúng không lớn hơn 30 cm:

- Khi cáp điện được đặt bên trong ống cứng không cháy hoặc chống cháy, ống phải được lắp đặt sao cho không tiếp xúc trực tiếp với đường cáp dòng điện yếu hoặc cáp sợi quang đi ngầm trong đất.

- Khi cáp điện được đặt trong ống dễ cháy, phải bố trí màn chắn chống cháy có độ bền cao giữa ống này và đường cáp dòng điện yếu hoặc cáp sợi quang đi ngầm trong đất.

j) Trong trường hợp cáp có lực kéo căng thấp và cáp có lực kéo căng cao, hoặc cáp có có lực kéo căng thấp hoặc cáp có lực kéo căng cao và cáp có lực kéo căng rất cao được đặt gần nhau hoặc giao chéo nhau ở khoảng cách không quá 30 cm tại nơi không phải là hộp cáp ngầm (15 cm giữa cáp có lực kéo căng thấp và cáp có lực kéo căng cao), các cáp này phải được lắp đặt phù hợp với một trong các yêu cầu dưới đây.

...

...

...

● Cáp có vỏ bọc chống cháy

● Cáp được bố trí trong ống cứng chống cháy

- Một trong hai cáp nói trên phải có lớp vỏ bọc không cháy.

- Một trong hai cáp nói trên phải được bố trí trong ống không cháy, ví dụ như ống thép, ống bê tông.

- Phải bố trí màn chắn chống cháy có độ bền cao giữa các ống.

k) Nói chung, cáp của một mạch điện phải được bố trí trong một đường ống.

I) Phải chọn kích cỡ ống sao cho có thể kéo cáp vào hoặc ra một cách dễ dàng.

CHÚ THÍCH: Đường kính trong của ống nêu dưới đây được sử dụng là giá trị chuẩn. Trong trường hợp đường ống thẳng và lực kéo cáp vào nằm trong phạm vi lực căng cho phép của cáp thì không cần áp dụng các giá trị đó.

- Khi trong ống chỉ lắp đặt một cáp, giá trị chuẩn của đường kính bên trong của ống phải lớn hơn hoặc bằng 1,5 lần đường kính ngoài của cáp.

...

...

...

4.1.3. Hộp cáp ngầm

Hộp cáp ngầm phải được lắp đặt phù hợp với các yêu cầu dưới đây.

a) Hộp cáp ngầm phải được lắp đặt trên tuyến đường ống, tại những vị trí sau:

- Những nơi cần thực hiện nhũng công việc như kéo cáp vào hoặc rút cáp ra.

- Những nơi thực hiện việc rẽ nhánh, nối cáp, v.v.

- Những nơi mà lực kéo cáp vào vượt quá lực căng cho phép của cáp.

CHÚ THÍCH: Lực kéo cáp vào được coi là không vuợt quá lực căng cho phép của cáp trong các trường hợp sau:

- Khi chiều dài đường ống chạy thẳng không lớn hơn 150 m.

- Khi chiều dài của đường ống có một đoạn uốn vuông góc không dài quá 100 m.

...

...

...

b) Kích thước hộp cáp ngầm phải đảm bảo:

- Dễ dàng thực hiện các công việc đưa cáp vào, kéo cáp ra, đấu nối và rẽ nhánh, và công việc bảo trì, kiểm tra cáp.

- Có thể uốn cáp với bán kính không nhỏ hơn bán kính uốn cho phép. Bán kính uốn cho phép là bán kính cong cạnh trong của cáp, giá trị tương ứng cho trong Bảng 3.

Bảng 3 - Bán kính uốn cho phép

Loại cáp

Một ruột

Nhiều ruột

Có lực kéo căng thấp

8D

...

...

...

Có lực kéo căng cao

10D

8D

CHÚ THÍCH: D là đường kính ngoài của cáp.

Cáp xoắn một ruột ví dụ như cáp chập ba được coi như cáp nhiều ruột. Trường hợp này, đường kính ngoài của cáp là đường kính hình tròn ngoại tiếp từng cáp một ruột.

c) Hộp cáp ngầm phải có kết cấu như sau:

- Hộp phải vững chắc và chịu được áp lực của phương tiện giao thông hoặc các vật nặng khác. Tuy nhiên, những hộp được lắp đặt tại những nơi không có xe cộ đi vào, ví dụ như vườn và vành đai xanh thì không phải đáp ứng yêu cầu này.

- Hộp phải có kết cấu như sau để loại trừ hiện tượng đọng nước.

● Có chỗ gom nước bên dưới đáy hộp.

...

...

...

- Phải có lỗ cửa để thực hiện các công tác lắp đặt như đưa cáp vào, kéo cáp ra, đấu nối, rẽ nhánh cáp và công tác bảo trì, kiểm tra cáp.

d) Lỗ cửa của hộp cáp ngầm phải không có chỗ nhô ra gây khó khăn cho người vào hoặc ra hoặc thao tác.

e) Lỗ cửa của hộp cáp ngầm phải có nắp, ngoài người có trách nhiệm ra, không ai có thể mở dễ dàng nắp này. Nếu hộp được lắp đặt tại nơi mà ngoài người có trách nhiệm ra, không ai có thể tiếp cận dễ dàng, thì không buộc đáp ứng yêu cầu này.

f) Nắp của hộp cáp ngầm phải có kết cấu sao cho tránh được nước thâm nhập.

g) Trường hợp hộp cáp ngầm được lắp đặt tại nơi có vật nặng, ví dụ nơi có phương tiện giao thông chạy qua, thì nắp phải được lắp đặt để chịu được sức ép từ các vật nặng này.

h) Trường hợp việc tách cáp được thực hiện trong hộp cáp ngầm, cáp phải được cố định trên thành hoặc đáy hộp để tránh ảnh hưởng tới mối ghép nối.

i) Trong hộp cáp ngầm, khi cần thiết, phải bố trí giá đỡ cáp, bậc thang, móc kéo cáp vào, v.v...

j) Khi lắp đặt hộp cáp ngầm kiểu lắp ghép, mối ghép giữa mỗi khối phải được gắn bằng vữa, keo, đệm chèn, v.v... để ngăn ngừa không để nước dễ dàng thâm nhập vào.

4.1.4. Nối đất

...

...

...

4.1.5. Chỉ thị có đường ống đi ngầm

Việc chỉ thị có đường ống đi ngầm phải thực hiện như dưới đây.

Phải đặt trên mặt đất các biển, cột, v.v... chỉ thị đường ống đi ngầm để nhận diện tuyến đường ống đã lắp đặt.

Đối với đường cáp có lực kéo cao đi ngầm, phải bố trí tấm chỉ thị đường ống, liên tục ở độ sâu trung bình giữa mặt trên ống và mặt đất (bề mặt dưới của vỉa hè nếu đất được lát vỉa hè).

4.1.6. Đường cáp đi lên từ hệ thống đi ngầm trong đất

Cáp, nếu được nâng lên theo công trình xây dựng hoặc kết cấu tương tự, phải được lắp đặt như dưới đây.

Phần cáp đi lên nằm trong đất phải được lắp đặt sao cho tránh được lực nén của xe cộ hoặc các vật nặng khác.

Phần cáp cao hơn mặt đất phải được che bằng vật liệu bảo vệ bền, chịu được thời tiết và không cháy hoặc chống cháy. Độ cao của vật liệu bảo vệ so với mặt đất tối thiểu phải là 2 m (2,5 m nếu cáp được đưa lên ở bên ngoài công trình xây dựng).

Vật liệu bảo vệ phải được cố định chặt chẽ vào công trình xây dựng hoặc kết cấu tương tự.

...

...

...

4.2. Đường cáp đặt trực tiếp trong đất

Khi lắp đặt đường cáp đặt trực tiếp trong đất, ngoài việc tuân thủ các yêu cầu tại 4.1.1, điểm i) và điểm j) của 4.1.2, và từ 4.1.4 đến 4.1.6 còn phải thực hiện như sau:

Khi lắp đặt, cáp phải được bố trí trong kết cấu bảo vệ, ví dụ như máng bằng bêtông cốt thép. Tuy nhiên yêu cầu này là không bắt buộc nếu như sử dụng loại cáp có lớp vỏ kim loại bảo vệ, ví dụ như cáp phủ kim loại bảo vệ, hoặc khi tuyến cáp sẽ không phải chịu lực ép của phương tiện giao thông hoặc vật nặng khác và ngoài ra cáp được phủ bên trên bằng các tấm bền chắc.

Độ sâu khi đặt của các vật liệu bảo vệ, tức là máng, tấm và cáp có vỏ bọc kim loại nêu trên phải ít nhất là 1,2 m ở những nơi cáp có thể phải chịu lực ép của phương tiện giao thông hoặc vật nặng khác, và ít nhất là 0,6 m ở những nơi khác. Tuy nhiên phần cáp đi lên, tính đến mặt đất, không phải đáp ứng yêu cầu này.

Máng bên trong bố trí cáp và các tấm đặt bên trên cáp, v.v... phải được lắp đặt sao cho không có khe hở giữa chúng dọc theo tuyến lắp đặt cáp, và sao cho không có sự chênh lệch về độ cao tại các chỗ nối và các đầu của máng có thể gây hư hại cho vỏ cáp.

Trường hợp cần thiết phải có hộp cáp ngầm, các hộp này phải được lắp đặt phù hợp với 4.1.3.

Phần của công trình có cáp xuyên qua để đi vào bên trong phải được xử lý chống thấm.

PHỤ LỤC A

...

...

...

ỐNG NHỰA TỔNG HỢP CỨNG LƯỢN SÓNG

A.1. Phạm vi áp dụng

Phụ lục này qui định các yêu cầu kỹ thuật đối với ống nhựa tổng hợp cứng lượn sóng sử dụng để bảo vệ cáp điện lực đi ngầm trong đất (sau đây gọi tắt là “ống”).

Thông tin tham chiếu: Ống này cũng được gọi là FEP.

A.2. Tính năng

A.2.1. Độ bền chịu nén

Khi tiến hành thử nghiệm độ bền chịu nén theo A.5.1, độ biến dạng tương đối của đường kính ngoài tính theo công thức dưới đây không được vượt quá 3,5 %, và không được có vết nứt hoặc gẫy trên ống.

trong đó

...

...

...

D₁ là đường kính ngoài trước khi nén (mm)

D₂ là đường kính ngoài sau khi nén (mm)

A.2.2. Khả năng chống cháy

Nếu ống có ghi nhãn “chống cháy” thì phải thử nghiệm ống theo A.5.2 và ngọn lửa phải tự tắt.

A.3. Kết cấu

Kết cấu ống phải như sau:

Tiết diện ống vuông góc với đường trục ống phải là hình tròn.

Bề mặt bên trong và bên ngoài ống phải nhẵn, và không có vết xước, nứt hoặc khuyết tật khác làm hại vỏ cáp.

Ống phải là loại lượn sóng.

...

...

...

Vật liệu phải là nhựa tổng hợp chất lượng tốt. Ví dụ như vật liệu đúc polyethylen, nhựa polyvinyl clorua hoặc vật liệu đúc polypropylen.

A.5. Thử nghiệm

A.5.1. Thử nghiệm độ bền chịu nén

Thử nghiệm độ bền chịu nén phải được tiến hành như sau:

Cắt mẫu dài 250 mm từ sản phẩm.

Chuẩn bị thiết bị thử nghiệm như minh họa trên Hình A.1.

Giữ mẫu và thiết bị thử nghiệm ở nhiệt độ (20 ± 2) °C trong 2 h, sau đó tiến hành thử nghiệm ở nhiệt độ này.

Kẹp mẫu bằng hai tấm thép phẳng, và đặt tải trọng nén nêu dưới đây lên tấm thép bằng cách dịch chuyển tấm thép theo phương vuông góc với trục của ống với tốc độ 20 mm/min.

P = 213 x R

...

...

...

P tải trọng nén, N

R là đường kính trung bình của ống , cm

D đường kính ngoài của ống, cm

d đường kính trong của ống, cm

Hình A.1 - Thử nghiệm độ bền nén

A.5.2. Thử nghiệm khả năng chống cháy

Thử nghiệm khả năng chống cháy phải được tiến hành như sau:

Lấy mẫu là đoạn ống dài 600 mm.

...

...

...

Thời gian đặt ngọn lửa phải như nêu trong Bảng A.1.

Bảng A.1 - Thời gian đặt ngọn lửa

Chiều dày của mẫu, mm

Thời gian đặt ngọn lửa, s

Đến và bằng 0,5

15

Trên 0,5 đến và bằng 1,0

20

Trên 1,0 đến và bằng 1,5

...

...

...

Trên 1,5 đến và bằng 2,0

35

Trên 2,0 đến và bằng 2,5

45

Trên 2,5 đến và bằng 3,0

55

Trên 3,0 đến và bằng 3,5

65

Trên 3,5 đến và bằng 4,0

...

...

...

Trên 4,0 đến và bằng 4,5

85

Trên 4,5 đến và bằng 5,0

130

Trên 5,0 đến và bằng 5,5

200

Trên 5,5 đến và bằng 6,0

300

Trên 6,0 đến và bằng 6,5

...

...

...

Sau thời gian đặt ngọn lửa qui định, rút ngọn lửa ra và quan sát xem ngọn lửa đang cháy trên vật liệu ống có tự tắt trong vòng 30 s hay không.

A.6. Ghi nhãn

A.6.1. Trên ống phải ghi nhãn bao gồm thương hiệu hoặc tên nhận biết nhà chế tạo hoặc đại lý ủy quyền.

Ngoài ra, ống cũng phải được ghi nhãn sao cho có thể nhận biết theo tài liệu của nhà chế tạo hoặc đại lý ủy quyền.

A.6.2. Ống chống cháy phải có màu da cam. Không cho phép tạo màu da cam trên vật liệu bằng cách sơn hoặc bằng phương tiện phủ bề mặt khác.

Ống không chống cháy có thể có màu bất kỳ, trừ màu vàng, màu da cam hoặc đỏ, nếu không thì phải có nhãn rõ ràng ghi trên ống là ống chống cháy.

A.6.3. Phương tiện nối đất phải được chỉ ra bằng ký hiệu nối đất bảo vệ . Ký hiệu này không được đặt trên các bộ phận dễ tháo rời, ví dụ như các vít.

A.6.4. Kiểm tra sự phù hợp với A.6.1 đến A.6.3 bằng cách xem xét.

A.6.5. Nhãn phải bền và dễ đọc

...

...

...

CHÚ THÍCH 1: Xăng nhẹ được qui định là dung môi hécxan mạch hở có thành phần chất thơm tối đa là 0,1 % thể tích, giá trị kauri butanol là 29, điểm sôi ban đầu là 65 °C, điểm khô là 69 °C và khối lượng riêng xấp xỉ 0,68 g/cm³.

CHÚ THÍCH 2: Nhãn có thể áp dụng, ví dụ, bằng cách đúc, ép, khắc, in, dán nhãn hoặc theo phương pháp trượt nước.

CHÚ THÍCH 3: Nhãn làm bằng phương pháp đúc, ép hoặc khắc không phải chịu thử nghiệm này.

Sau thử nghiệm, nội dung nhãn vẫn phải rõ ràng.

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

JIS A 5303, Reinforced spun concrete pipes (Ống bêtông ly tâm cốt thép)

JIS A 5321, Reinforced concrete cable troughs (Máng cáp bêtông cốt thép)

JIS C 8305, Rigid steel conduits (Ống thép cứng)

...

...

...

JIS C 8411, Pliable plastics conduits (Ống chất dẻo uốn được)

JIS C 8430, Unplasticized polyvinyl chloride (UPVC) conduits (Ống polyvinyl clorua không hóa dẻo (UPVC))

JIS G 3452, Carbon steel pipes for ordinary piping (Ống thép cacbon dùng cho đường ống thông thường)

JIS G 3469, Polyethylene coated steel pipes (Ống thép phủ polyethylene)

JIS K 6720, Polyvinyl chloride resins (Nhựa polyvinyl clorua)

JIS K 6741, Unplasticized polyvinyl chloride (PVC) pipes (Ống polyvinyl clorua (PVC) không hóa dẻo)

JIS K 6747, Polypropylene moulding materials (Vật liệu đúc polypropylen)

JIS K 6748, Polyethylene moulding materials (Vật liệu đúc polyethylene)

...

...

...

Lời nói đầu

1. Phạm vi áp dụng

2. Tài liệu viện dẫn

3. Định nghĩa

4. Phương pháp lắp đặt cáp đi ngầm trong đất

4.1. Đường cáp trong hệ thống đường ống

4.2. Đường cáp đặt trực tiếp trong đất

Phụ lục A (qui định) - Ống nhựa tổng hợp cứng lượn sóng

Thư mục tài liệu tham khảo

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7997:2009 về Cáp điện lực đi ngầm trong đất - Phương pháp lắp đặt