Bảng 2 - Các yêu cầu về tính chất cơ học

Tính chất

đơn vị

Lớp tráng phủ cứng

Lớp tráng phủ giãn nhẹ

Lớp tráng phủ giãn

Phương pháp thử

Độ bền kéo

Theo chiều dọc

...

...

...

N

³ 250

³ 150

³ 250

³150

...

...

...

³ 150

ISO 1421:1995, phương pháp 1

Độ giãn dài đứt

Theo chiều dọc

Theo chiều ngang

%

³ 50

³ 100

...

...

...

³ 50

³ 100

³ 50

³ 100

ISO 1421: 1995, phương pháp 1

Độ bền phá nổ

kPa

³ 700

...

...

...

³ 700

ISO 3303: 1990, phương pháp B

Độ giãn dài (tĩnh)

Theo chiều dọc

Theo chiều ngang

%

³ 5

³ 35

...

...

...

³ 12

³ 80

³ 8

³ 70

Phụ lục B

Độ hồi dẻo

Theo chiều dọc

Theo chiều ngang

...

...

...

³ 80

³ 80

³ 80

³ 80

³ 80

³ 80

...

...

...

Độ bền uốn

hoặc

uốn đứt và ma sát

Chu kỳ

Chuyển động

³ 400 000

³ 50 000

...

...

...

³ 50 000

³ 400 000

³ 50 000

ISO 7854: 95, phương pháp B

ISO 5981:97, phương pháp 2

Độ bền mài mòn ^a

Chu kỳ

³ 700

...

...

...

³ 700

Phụ lục D

Độ bám dính của lớp tráng phủ

Theo chiều dọc

Theo chiều ngang

N

³ 30

³ 20

...

...

...

³ 30

³ 20

³ 30

³ 20

ISO 2411

^a  Số chu kỳ không để lớp trung gian dưới lớp da ngoài cùng.

Bảng 3 - Tính  chất bề mặt

Tính chất

...

...

...

Lớp tráng phủ cứng

Lớp tráng phủ giãn nhẹ

Lớp tráng phủ giãn

Độ mài mòn lớp in

Phụ lục C

³ 3

³ 3

³ 3

Độ bền màu với ánh sáng

...

...

...

³ 6

³ 6

³ 6

Độ bền màu với ma sát khô

Phụ lục E

³ (4 đến 5)

³ (4 đến 5)

³ (4 đến 5)

Độ bền màu với ma sát ướt

...

...

...

³ (4 đến 5)

³ (4 đến 5)

³ (4 đến 5)

Độ bền màu với ma sát với nước xà phòng ^a

Phụ lục E

³ (4 đến 5)

³ (4 đến 5)

³ (4 đến 5)

Khả năng chống lại sự kết khối

...

...

...

Tách mà không làm phá hỏng bề mặt

^a  Điều kiện tương tự như ma sát ướt, nhưng thay nước bằng dung dịch nước xà phòng 4 %.

Bảng 4 - Tính chất sau lão hóa

Tính chất

đơn vị

Lớp tráng phủ cứng

Lớp tráng phủ giãn nhẹ

Lớp tráng phủ giãn

Phương pháp thử

...

...

...

Chu kỳ

³ 400 000

³ 400 000

³ 300 000

 ISO 7854:95, phương pháp B

Độ bền với uốn đứt và ma sát

Chuyển động

³ 50 000

³ 50 000

...

...

...

ISO 5981:97, phương pháp 2

6. Ghi nhãn

Mỗi cuộn vải tráng phủ phải được cung cấp một nhãn đính kèm với các nội dung như sau:

a) tên và/hoặc thương hiệu của nhà sản xuất, và tất cả các chi tiết cần thiết để nhận dạng vải tráng phủ;

b) loại vải tráng phủ : lớp tráng phủ cứng, giãn nhẹ, giãn;

c) số cuộn, và số mẽ nếu cần thiết để tìm nguồn gốc của vải tráng phủ;

d) màu sắc;

e) chiều dài của vải tráng phủ trong cuộn;

f) chiệu rộng hiệu dụng;

...

...

...

7. Báo cáo thử nghiệm

Báo cáo thử nghiệm phải bao gồm các thông tin sau:

a) viện dẫn tiêu chuẩn này;

b) tất cả các chi tiết cần thiết để nhận dạng vải tráng phủ đã thử;

c) loại vải tráng phủ (lớp tráng phủ cứng, giãn nhẹ hoặc giãn);

d) tất cả các chi tiết cần thiết để nhận dạng cơ quan thử nghiệm;

e) chỉ ra sự phù hợp hoặc không phù hợp với tiêu chuẩn này, và trong trường hợp không phù hợp phải chỉ ra rõ ràng tính chất hoặc các tính chất dẫn đến sự không phù hợp;

f) chi tiết kết quả nào phụ thuộc đối với các phép thử qui định trong 5.4.1, 5.4.2, 5.4.3 và 5.4.4;

g) bất kỳ quan sát nào thu được từ sự kiểm tra theo qui định trong 5.1 và 5.2;

...

...

...

i) độ dày của vải tráng phủ như qui định trong 5.3.3;

j) các chi tiết về bất kỳ sai lệch nào so với qui định đã qui định, cũng như những kết quả quan sát thêm mà có liên quan đến kết quả;

Phụ lục A

(qui định)

Phương pháp lựa chọn mẫu thử

Mẫu thử phải được lựa chọn từ mẫu phù hợp với sơ đồ minh họa đưa ra trong hình A.1, trong đó chỉ ra các vị trí mà từ đó các mẫu thử của mỗi loại phép thử phải được lấy. Các mẫu thử để kiểm tra sơ bộ và để đánh giá ngoại quan phải được lấy từ vùng bên ngoài các vùng đã được chọn cho các mẫu thử khác, ngoại trừ khi phải kiểm tra bằng mắt sử dụng kính lúp x 6 để phát hiện các lỗ nhỏ (xem 5.1.2) trong khi vực đường chéo như chỉ ra trong hình. Các mẫu thử độ bền màu, nếu có thể, phải bao gồm tất cả các màu có trong mẫu. Nếu không thể thì các mẫu thử phải được lấy theo cách mà mỗi màu phải có trong ít nhất là hai mẫu thử. Vị trí các mẫu thử này không qui định, và nó có thể được lấy từ bất kỳ vị trí nào phù hợp dọc theo chiều rộng hiệu dụng.

Chú giải

...

...

...

2 Khối lượng lớp tráng phủ trên đơn vị diện tích          10 Độ mài mòn lớp in

3 Độ bền kéo và giãn dài đứt                                      11 Độ bền màu với ma sát khô

4 Độ bền nổ và kiểm tra lỗ thủng                                 12 Độ bền màu với ma sát ướt

5 Độ giãn dài dưới lực không đổi và độ hồi dẻo          13 Độ bền màu với ma sát với nước xà                 phòng

6 Độ bền uốn (hoặc uốn đứt và ma sát) trước lão hóa 14 Khả năng chống lại sự kết khối

7 Độ bền uốn (hoặc uốn đứt và ma sát) sau lão hóa    15 Kiểm tra sơ bộ và ngoại quan

8 Độ bền mài mòn                                                      16 Hướng trục dọc (máy)

Hình A.1 - Sơ đồ minh họa cho việc lựa chọn mẫu thử

...

...

...

(qui định)

Xác định độ giãn dài và độ hồi dẻo

B.1 Qui định chung

Khi áp dụng một tải trọng kéo không đổi trong một khoảng thời gian xác định, vải tráng phủ giãn ra. Khi tháo tải trọng thì vải tráng phủ có xu hướng quay trở lại chiều dài ban đầu. Thực tế, đặc tính nhớt - đàn hồi của PVC hóa dẻo dẫn đến sự giãn dài dư, độ lớn của nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như là độ lớn của tải trọng. thời gian áp dụng lực, chiều rộng mà áp lực áp dụng lên, tính đàn hồi của vải tráng phủ, nhiệt độ và độ ẩm của phép thử, và thời gian cho phép để hồi lại sau khi thôi áp dụng lực. Một lớp tráng phủ có tính đàn hồi tốt khi sử dụng có độ giãn dài dư nhỏ.

Độ giãn dài dư, được biểu thị bằng đơn vị tuyệt đối, không đưa đến một phép đo hữu ích về tính đàn hồi của vải tráng phủ. Biểu thị độ giãn dài dư bằng phần trăm của độ giãn dài ban đầu cho phép đo tốt hơn. Tuy nhiên, nên biểu thị nó bằng phần của độ giãn dài ban đầu mà sẽ được thu hồi trong quá trình nới lỏng. Thông số này là sự hồi dẻo.

Mẫu thử dài 200 mm là đủ trong mọi trường hợp để có độ chính xác vừa đủ. Đối với vải tráng phủ có khả năng kéo giãn thấp thì nên sử dụng chiều dài mẫu tăng lên. Nếu vậy, chiều dài mẫu thử phải được nêu trong báo cáo thử nghiệm. Việc tính toán phải được thay đổi cho phù hợp.

B.2 Thiết bị, dụng cụ

B.2.1 Hai kẹp, có khả năng kẹp mẫu thử rộng 10 cm. Một kẹp (kẹp trên) có thể được gắn vào một khung cứng sao cho khi mẫu thử được kẹp ở giữa hai ngàm kẹp thì mẫu được treo thẳng đứng. Kẹp dưới phải được thiết kế sao cho có thể gắn thêm các quả nặng để khối lượng tổng cộng tăng lên đến 10 kg. Chiều cao của khung phải đảm bảo để mẫu thử chịu tải trọng thì có thể kéo dài tự do không bị chạm xuống nền hoặc bàn thí nghiệm.

B.2.2 Thước, có thể đọc chính xác đến 0,5 mm hoặc một dụng cụ tương đương.

...

...

...

Cắt ba mẫu thử có kích thước 400 mm x 100 mm có chiều dài theo chiều hướng dọc và ba mẫu thử khác có chiều dài theo hướng ngang phù hợp với sơ đồ trong phụ lục A. Đánh dấu các mẫu thử cho phù hợp.

B.4 Cách tiến hành

Điều hòa các mẫu thử trong một trong các môi trường định nghĩa trong ISO 2231. Các phép thử phải được tiến hành trong cùng một môi trường.

Kẻ hai đường thẳng theo mỗi mẫu thử vuông góc với chiều dài mẫu, cách mỗi đầu 100 mm và cách nhau 200 mm. Kẻ một đường thứ ba vuông góc với hai đường thẳng kia và cắt ở điểm chính giữa. Thực hiện tất cả các phép đo dọc theo đường thẳng này.

Gắn mẫu thử vào kẹp trên, sao cho đường thẳng ở đầu phía trên cách các ngàm kẹp không nhỏ hơn 50 mm. Gắn đầu còn lại của mẫu thử vào kẹp dưới giống như trên. Gắn kẹp trên vào khung.

Đặt nhẹ nhàng vào kẹp dưới một quả nặng sao cho có khối lượng tổng cộng của kẹp dưới là 10 kg và ghi lại thời gian, đo và ghi lại khoảng cách L₁, giữa hai đường thẳng chính xác đến 0,5 mm.

Tháo tải trọng và tháo mẫu thử ra khỏi kẹp. Đặt mẫu lên một bề mặt phẳng nằm ngang. Sau 10 phút, đo và ghi lại khoảng cách L₂ giữa hai đường thẳng, chính xác đến 0,5 mm.

Lặp lại qui trình này với các mẫu còn lại.

B.5 Biểu thị kết quả

...

...

...

() x 100

trong đó L₁ là khoảng cách giữa hai đường thẳng sau khi kéo bằng tải trọng không đổi, tính bằng mm.

B.5.2 Độ hồi dẻo, tính bằng phần trăm được xác định theo công thức

() x 100

trong đó L₂ là khoảng cách giữa hai đường thẳng sau khi hồi phục, tính bằng mm.

B.5.3 Tính toán độ giãn dài và độ hồi dẻo của mỗi mẫu thử và báo cáo giá trị trung bình của bộ ba mẫu thử theo mỗi hướng chính xác đến 5 %. Báo cáo điều kiện thử nếu nó khác với các điều kiện trong qui trình ở trên (ví dụ chiều dài mẫu thử).

Phụ lục C

(qui định)

...

...

...

C.1 Nguyên tắc

Mẫu thử chịu tác dụng của 500 chu kỳ mài mòn điều hòa đơn giản sử dụng một vải mài mòn đã biết dưới lực nén định trước. Sau đó đánh giá sự khác biệt về màu sắc so với phần không mài bằng cách sử dụng thang màu xám để đánh giá sự thay đổi màu.

C.2 Thiết bị, dụng cụ

Thiết bị dụng cụ phải giống như mô tả trong TCVN 4538 (ISO 105-X12), nhưng có một số thay đổi sau:

a) Lực tác dụng lên đầu mài phải tương đương với khối lượng tổng cộng là 1500 g tác dụng lên mẫu

b) Tần suất hoạt động của thiết bị là 0,25 Hz (nghĩa là 0,5 chuyển động/giây: mỗi chu kỳ bao gồm một chuyển động tiến và một chuyển động lùi).

c) Sử dụng vải mài mòn là vải bông, không hồ, đã nấu tẩy trắng và không có chất tăng trắng quang học, và có độ lưu động không lớn hơn 8, khối lượng trên đơn vị diện tích là 93 g/m² và có cấu trúc sợi 40 sợi dọc/cm, 39 sợi ngang/cm, sợi dọc có độ nhỏ là 11,36 tex và sợi ngang là 9,23 tex, kiểu dệt vân điểm.

d) Thang màu xám để đánh giá sự thay đổi màu (xem TCVN 5466 (ISO 105-A02).

C.3 Mẫu thử

...

...

...

CHÚ THÍCH Ban đầu, có thể cắt bốn miếng vải bông và gắn hai miếng vào đầu mài, như thế chỉ có lớp ngoài cùng tiếp xúc với mẫu thử là cần phải thay mới trong mỗi phép thử.

C.4 Cách tiến hành

Điều hòa mẫu thử và vải bông theo ISO 2231.

Dùng ngàm kẹp gắn chặt mẫu thử vào mặt bàn thử của máy với mặt tráng phủ ở trên cùng và được kéo căng vừa phải để mẫu phẳng. Để làm như vậy với vải tráng phủ có vải nền là vải dệt kim thì cần thiết phải căng mẫu khoảng 9 %.

Lau sạch bề mặt tráng phủ bằng vải khô sạch để loại bỏ bụi trước khi thử.

Buộc vải bông đã điều hòa vào đầu mài sao cho bề mặt láng của vải bông đối diện với mẫu thử khi thử, nghĩa là bề mặt có đường kẻ của vải tiếp xúc với đầu mài. Hạ thấp đầu mài xuống mẫu thử và chạy máy 500 chu kỳ. Lặp lại qui trình với mẫu thử thứ hai và vải bông thứ hai.

Đánh giá mức độ của bề mặt lớp in của mẫu thử, sử dụng thang màu xám như một vật so sánh phù hợp với TCVN 5466 (ISO 105-A02). Nếu một mẫu thử có lớp in tốt hơn mẫu kia thì lấy kết quả xấu hơn làm kết quả thử.

C.5 Biểu thị kết quả

Báo cáo sự thay đổi màu giữa phần mài và không mài của mẫu thử bằng cách so sánh với thang màu xám dùng để đánh giá sự thay đổi màu.

...

...

...

Phụ lục D

(qui định)

Xác định độ bền lớp ngoài của vải tráng phủ

D.1 Phạm vi áp dụng

Phép thử này áp dụng được cho vải tráng phủ chất dẻo có một lớp trung gian xốp. Phép thử cũng áp dụng được cho vải có lớp tráng phủ bằng chất dẻo cứng bao gồm một lớp trung gian mà có thể phân biệt được bằng mắt với lớp ngoài. Phép thử không có ý nghĩa với các vật liệu tráng phủ đồng nhất hoặc gồm các lớp không phân biệt được.

D.2 Thiết bị, dụng cụ

D.2.1 Máy thử. loại Martindale, như mô tả trong tài liệu tham khảo [1] (xem thư mục tài liệu tham khảo), và đáp ứng các yêu cầu sau:

Tần suất quay của mỗi khớp ngoài                              (47,5 ± 2,5) vòng/phút

Tỉ số truyền (khớp ngoài : khớp trong)                        32 : 30

...

...

...

Chuyển động tổng của khớp trong                              60,5 mm

Diện tích làm việc của giá giữ mẫu                              645 mm²

Lực nén lên mẫu thử                                                   9,05 kPa

Giá giữ mẫu và bàn mài phải phẳng và song song trên toàn bộ bề mặt của nó. Sự chuyển động từ mô tơ đến máy thử phải được nối với một máy đếm và một công tắc để chỉ ra được sự chuyển động của khớp ngoài và có thể tắt máy sau khi đã thực hiện được số lần chà sát đã xác định trước.

D.2.2 Vải mài mòn, gồm có giấy silic cacbua loại P 180.

D.2.3 Bàn chải quần áo bằng nylon cứng

D.3 Mẫu thử

Cắt hoặc dập bốn mẫu thử hình tròn, đường kính 38,0 mm từ vải tráng phủ để thử. Các mẫu thử phải được sắp xếp một cách đồng đều toàn bộ vải trừ phần mép.

D.4 Cách tiến hành

...

...

...

Điều hòa mẫu thử theo ISO 2231.

D.4.2 Kiểm tra máy thử

Kiểm tra máy thử làm việc tốt như dưới đây. Nếu một trong bốn đầu mài liên tục đưa ra kết quả khác với các đầu còn lại thì phải kiểm tra và sửa chữa các lỗi đó.

Máy mài phải được gắn lên một bàn chắc chắn và cân bằng. Ba cốc và các viên bi thép phải được rửa sạch và bôi trơn bằng dầu.

Cọc của mỗi giá giữ mẫu thử phải vừa khít, không xộc xệch trong ổ của nó, và phải được bôi trơn để tránh các cọ xát theo một hướng duy nhất.

Điều quan trọng nhất là giá giữ mẫu phải song song với bàn mài mòn phẳng bằng thép. Nếu không như vậy, hầu hết sự mài mòn sẽ xảy ra ở phần viền của mẫu thử. Sự song song phải được kiểm tra sau khi lắp đặt và ở các khoảng cách đều đặn. Một phương pháp kiểm tra như sau: khi không có vải trong giá giữ mẫu hoặc trên bàn và từng giá giữ mẫu ở đúng vị trí trên tấm đồng, không thể đưa vào giữa giá giữ mẫu và bàn một dụng cụ đo khe hở dày 0,025 mm tại bất kỳ điểm nào.

Việc kiểm tra này phải được tiến hành tại mọi vị trí của giá giữ mẫu. Nếu việc kiểm tra chỉ ra máy có lỗi thì có thể vì một trong các lý do sau:

a) trục giá giữ mẫu bị cong;

b) vị trí của ổ trục giá giữ mẫu được kẹp vào đĩa đồng không hoàn chỉnh;

...

...

...

D.4.3 Xác định

Gắn bốn mẫu hình tròn (xem D.3), mỗi mẫu vào một giá giữ mẫu. Các mẫu thử phải được gắn dưới lực kéo căng bằng cách nén xuống tấm kim loại được đặt ở nền của máy thử (D.2.1), và siết chặt bằng vít. Cắt bốn miếng giấy mài mòn mới (D.2.2), mỗi miếng kích thước 125 mm x 125 mm, và gắn mỗi miếng lên mỗi bàn. Giấy mài mòn phải được gắn dưới lực kéo căng vừa phải bằng cách đặt một quả nặng lên bề mặt của miếng vải mài mòn trước khi siết vào khung kim loại. Kẹp giá giữ mẫu hình tròn vào tấm chuyển động dưới một tải trọng qui định và bật thử máy. Thay thế vải mài mòn mới cho mỗi một phép thử.

Cẩn thận khi gắn hoặc kiểm tra mẫu thử sao cho nó không chạm phần kim loại của máy thử. Nếu xảy ra điều này, hủy mẫu thử đó và chuẩn bị một mẫu mới.

Tiếp tục thử với số chu kỳ tối thiểu qui định trong bảng 2, nhưng cứ được 200 chu kỳ thì làm sạch vải mài mòn bằng cách chải bằng bàn chải (D.2.3) và thổi đi. Không được sử dụng vải mài mòn nhiều hơn 1000 chu kỳ.

D.5 Biểu thị kết quả

Sau khi thử được số chu kỳ qui định, đánh giá trạng thái của vùng đã mài mòn bằng cách quan sát mẫu qua một tấm bìa tròn đường kính 50 mm trên đó có đục một lỗ đường kính 15 mm, tấm bìa này được lên trên mẫu thử, ở trung tâm phía trên đầu thử.

Báo cáo bất kỳ sự bộc lộ nào của lớp mạng xốp (hoặc trung gian đặc).

Phụ lục E

...

...

...

Xác định độ bền màu với ma sát

Phương pháp thử phải theo TCVN 4538 (ISO 105-X12) nhưng có một số thay đổi sau:

a) tần suất hoạt động của máy thử là 0,25 Hz (nghĩa là 0,5 chuyển động/s: mỗi một chu kỳ gồm một chuyển động tiến và một chuyển động lùi);

b) số chuyển động phải là 20 (10 tiến và 10 lùi);

c) việc ma sát vải phải tiến hành như qui định trong phụ lục C của tiêu chuẩn này.

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] MARTINDALE, K.Text.Ins., 33 (1942), T 151.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7838-1:2007 (ISO 7617 - 1 : 2001) về Vải tráng phủ chất dẻo dùng làm vải phủ bọc - Phần 1: Vải dệt kim tráng phủ PVC - Yêu cầu kỹ thuật