Chú thích:

1) Mỗi điểm đo phải đo chiều cao Hi 3 lần. Sai lệch giữa các giá trị không được vượt quá 2mm. Giá trị Hi bằng trung bình cộng của các giá trị đo được và làm tròn đến 1mm.

2) Phải tiến hành đo nhiệt độ chất lỏng ở chuẩn và trong hầm hàng ở từng phép đo riêng biệt tại khoảng giữa lượng chất lỏng chứa trong hầm hàng bằng ống lấy mẫu chuyên dụng.

4.2.3. Xử lý kết quả phép đo

Sai số mỗi điểm đo tính theo công thức:

∆V=V_H-V_i

 d%=  100%

Trong đó:

- V_H- Dung tích danh nghĩa của hầm hàng được xác định theo bảng dung tích ở chiều cao tương ứng với dung tích đúng của hầm hàng đối với mỗi điểm đo.

...

...

...

4.2.4. Giới hạn sai số:

Sai số tương đối của các điểm đo không vượt quá ±0,5%.

Nếu qua kiểm tra có ít nhất một điểm vượt quá giới hạn sai số thì bảng dung tích không đạt yêu cầu đo lường.

5. Xử lý chung

5.1. Nếu xà lan đạt các yêu cầu của tiêu chuẩn này thì được đóng dấu kiểm định và cấp giấy chứng nhận kiểm định.

- Sơn dấu kiểm định cỡ lớn lên cổ các hầm XLXD.

- Ghi giá trị chiều cao kiểm tra (Hmax) rõ ràng lên cổ hầm hàng.

- Đóng dấu kiểm định cỡ nhỏ lên giấy chứng nhận kiểm định và bảng dung tích.

5.2. Nếu XLXD không đạt yêu cầu đo lường thì lập bảng dung tích mới.

...

...

...

Chu kỳ kiểm định: 1 năm.

PHỤ LỤC A

PHƯƠNG PHÁP TÍNH TOÁN SỐ HIỆU CHỈNH DUNG TÍCH VÀ CHIỀU CAO DO HIỆU ỨNG NHIỆT ĐỘ GÂY NÊN

Do hệ số nở nhiệt của kim loại rất nhỏ so với hệ số nở nhiệt của chất lỏng nên ta có thể bỏ qua và vì vậy có thể xem dung tích của hầm hàng là một đại lượng không đổi theo biến thiên nhiệt độ. Để xác định đại lượng này bằng phương pháp dung tích phải thông qua thể tích của lượng chất lỏng đo được đổ vào hầm hàng ở các mức chứa khác. Thể tích này được xác định qua chuẩn. Do nhiệt độ thay đổi nên thể tích lượng chất lỏng đo sẽ thay đổi phụ thuộc vào trạng thái nhiệt của mỗi điểm đo. Vì vậy dung tích của các điểm đã đo sẽ bị thay đổi. Mức độ thay đổi tùy thuộc vào trạng thái nhiệt độ của chất lỏng đo ở thời điểm trước và sau khi tiến hành phép đo. Tính toán số hiệu chỉnh này theo phương pháp sau:

1. Thể tích lượng chất lỏng đổ vào hầm hàng ở điểm đo thứ i được tính theo công thức sau:

V_i  = V_c [1 + b(t_bi-t_ci)]            (1)

Trong đó:

V_i- Thể tích chất lỏng trong hầm hàng;

...

...

...

t_n- Nhiệt độ chất lỏng đo trong hầm hàng;

t_c- Nhiệt độ chất lỏng đo ở chuẩn;

b- Hệ số nở nhiệt của chất lỏng (xăng: 12.10^-4; Diezel: 8.10^-4; Dầu hỏa: 9.10^-4);

i- Chỉ số các điểm đo; i = 1, 2,…

2. Thể tích lượng chất lỏng ở điểm đo thứ i-1 khi ở trạng thái nhiệt độ của điểm đo thứ i sẽ là:

 =  [1 + b(t_i - t_i-1)]            (2)

Trong đó:

: Thể tích chất lỏng ở điểm đo thứ i-1 ứng với trạng thái nhiệt độ ở điểm đo thứ i-1;

: Thể tích chất lỏng ở điểm đo thứ i-1 ứng với trạng thái nhiệt độ ở điểm đo thứ i;

...

...

...

t_i: Nhiệt độ chất lỏng ở điểm đo thứ i.

3. Dung tích ở điểm đo thứ i tính theo công thức:

 = +V_i = (1) + (2)                (3)

4. Ở điểm đo thứ i-1, dung tích hầm hàng bằng thể tích chất lỏng chứa trong đó tương ứng với chiều cao H_i-1. Do thể tích chất lỏng thay đổi theo nhiệt độ nên ở điểm đo thứ i thể tích chất lỏng ứng với dung tích bể ở điểm đo thứ i-1 sẽ bị thay đổi một lượng là:

∆V =  b(t_i - t_i-1)                 (4)

Tương ứng với sự thay đổi chiều cao là:

∆h=                               (5)

Với K =  giá trị thể tích trên một đơn vị chiều cao ở chiều cao chứa tương ứng của hầm hàng (giá trị này lấy theo bảng dung tích hoặc đo tính theo kích thước hình học).

Giá trị ∆V là một phần của công thức (2) tức là đã hiệu chỉnh trực tiếp cho dung tích hầm hàng của điểm đang đo. Giá trị ∆h đã nằm ngay trong chiều cao tương ứng với dung tích của điểm đang đo, nghĩa là:

...

...

...

Trong đó:

H_i-  chiều cao ứng với dung tích ở điểm đo thứ i;

H_i-1- chiều cao ứng với dung tích ở điểm đo thứ i-1;

∆h- chiều cao ứng với sự thay đổi nhiệt độ từ t_i-1 đến t_i của thể tích lượng chất lỏng bằng dung tích V_i-1;

∆H- chiều cao ứng với thể tích lượng chất lỏng đổ thêm vào ở điểm đo thứ i;

Ghi chú:

Mục 4: Nhằm giải thích các số hiệu chỉnh đã được tính toán ngay trong các công thức từ (1) ÷ (3) và cách xác định cụ thể ∆h.

Theo hình vẽ công thức (2) sẽ là

...

...

...

Công thức (3) sẽ là:

 = V_i-1 + ∆V + V_i

Căn cứ kết quả đo và các công thức trên tiến hành tính toán xử lý số liệu theo bảng sau:

V_i

V_i  = + V_i

H_i

V_H

...

...

...

d%

Tính theo barem

...

...

...

Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 4547:1994 về Xà lan xăng dầu - Quy trình kiểm định