Trong quá trình giải quyết thủ tục nhập khẩu cho xe ôtô dưới 16 chỗ ngồi đã qua sử dụng, Tổng cục Hải quan gặp vướng mắc cần xin ý kiến tham gia của Cục Cảnh sát giao thông đường bộ, đường sắt như sau:

Công ty TNHH cơ khí Phú Cường khai báo nhập khẩu xe 01 ôtô Mercedes-Benz E350, xuất xứ Đức, sản xuất 2005 theo tờ khai số 1492/NKD-KV1 ngày 26/01/2008 tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực 1. Kết quả kiểm tra thực tế hàng hóa, kiểm hóa viên xác nhận xe nhập khẩu đúng khai báo. Căn cứ kết luận của kiểm hóa viên, Công ty đã nộp đủ các loại thuế chiếc xe theo loại động cơ thiết kế ban đầu của nhà sản xuất (nộp thuế theo loại xe có dung tích xi lanh 3.498cc). Tuy nhiên, kết quả kiểm tra của Cục Đăng kiểm Việt Nam xác nhận chiếc xe trên có dung tích xi lanh 2.996cc (kiểu động cơ 272 940) và kết luận: xe đạt yêu cầu theo “quy định về kiểm tra chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường các loại xe cơ giới nhập khẩu vào Việt Nam”, đồng thời có ghi chú: “Theo thiết kế ban đầu của nhà sản xuất, chiếc xe này được lắp loại động cơ: 272 927; thể tích làm việc 3498 cc". Như vậy, chiếc xe trên có loại động cơ không đúng với loại động cơ theo thiết kế ban đầu của nhà sản xuất.

- Điểm 6, phụ lục số 1 Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu ban hành kèm theo Nghị định số 12/2006/NĐ-CP ngày 23/01/2006 của Chính phủ quy định cấm nhập khẩu “ôtô các loại: đã thay đổi kết cấu chuyền đổi công năng so với thiết kế ban đầu; …”.

- Điểm 5, mục 2 Thông tư liên tịch số 03/2006/TTLT-BTM-BGTVT-BTC-BCA ngày 31/3/2006 của liên Bộ Thương mại, Giao thông vận tải, Bộ Tài chính và Bộ Công an hướng dẫn “cấm nhập khẩu ôtô các loại đã thay đổi kết cấu, chuyển đổi công năng so với thiết kế ban đầu, kể cả ô tô có công năng không phù hợp với số nhận dạng của ôtô hoặc số khung của nhà sản xuất đã công bố; …”.

Hai văn bản nêu trên đều đề cập đến một nội dung nhưng lại có hai cách hiểu khác nhau với lý do có hoặc không có dấu “phẩy” giữa hai cụm từ thay đổi kết cấu và chuyển đổi công năng, cụ thể: Nếu theo Nghị định số 12/2006/NĐ-CP, xe ôtô đã thay đổi kết cấu nhưng không làm chuyển đổi công năng so với thiết kế ban đầu của xe thì không cấm nhập khẩu. Nếu theo Thông tư liên tịch số 03/2006/TTLT-BTM-BGTVT-BTC-BCA thì có thể hiểu: ôtô đã thay đổi kết cấu so với thiết kế ban đầu là mặt hàng cấm nhập khẩu, bất kể việc thay đổi kết cấu đó có làm chuyển đổi công năng so với thiết kế ban đầu của xe hay không.

Về vấn đề này, Bộ Công Thương có công văn số 4787/BCT-XNK ngày 28/7/2008 đề nghị Tổng cục Hải quan căn cứ hướng dẫn tại Thông tư liên tịch số 03/2006/TTLT-BTM-BGTVT-BTC-BCA và tham khảo ý kiến của Bộ Giao thông vận tải để giải quyết. Cục Đăng kiểm Việt Nam (thừa ủy quyền của Bộ Giao thông vận tải) có công văn số 811/ĐK ngày 28/7/2008 kết luận (1) “chiếc xe này đã có sự thay đổi về kết cấu, cụ thể là thay đổi loại động cơ. Tuy nhiên, sự thay đổi này không làm thay đổi công năng của xe so với thiết kế ban đầu là ôtô con” (2) “Về chất lượng thì chiếc ôtô nói trên đã được kiểm tra và thỏa mãn các yêu cầu về chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường …” và (3) đề nghị Tổng cục Hải quan căn cứ Nghị định số 12/2006/NĐ-CP và Thông tư liên tịch số 03/2006/TTLT-BTM-BGTVT-BTC-BCA để giải quyết.

Căn cứ Luật ban hành văn bản; điểm 6, phụ lục số 1 Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu ban hành kèm theo Nghị định số 12/2006/NĐ-CP ngày 23/01/2006 của Chính phủ; ý kiến của Bộ Công Thương tại công văn số 4787/BCT-XNK ngày 28/7/2008; ý kiến của Cục Đăng kiểm Việt Nam tại công văn số 811/ĐK ngày 28/7/2008 và Khoản 5.c, Điều 8 Quyết định số 35/2005/QĐ-BGTVT ngày 21/7/2005 của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải; điểm 3.3.2.2.2 phần I Thông tư số 01/2007/TT-BCA-C11 ngày 02/01/2007 của Bộ Công an;

Tổng cục Hải quan cho rằng chiếc xe ôtô nhập khẩu của Công ty cơ khí TNHH Phú Cường không thuộc danh mục hàng cấm nhập khẩu theo quy định tại Nghị định số 12/2006/NĐ-CP. Tuy nhiên, vấn đề này có liên quan đến hướng dẫn tại Thông tư liên tịch số 03/2006/TTLT-BTM-BGTVT-BTC-BCA của liên Bộ và liên quan đến thủ tục đăng ký lưu hành xe sau này. Vì vậy, Tổng cục Hải quan đề nghị quý Cục có ý kiến tham gia về vấn đề này để cơ quan Hải quan có cơ sở hoàn tất thủ tục nhập khẩu cho chiếc xe, tránh thiệt hại cho doanh nghiệp (doanh nghiệp đã nộp đủ các loại thuế chiếc xe theo thiết kế ban đầu của nhà sản xuất với dung tích xi lanh 3.498 cc).

Tổng cục Hải quan trân trọng sự hợp tác của quý Cục.