Hiện nay, do tình hình dịch bệnh covid-19 diễn ra trên phạm vi toàn quốc, đặc biệt diễn biến phức tạp tại khu vực phía Nam, gây ảnh hưởng đến các công tác triển khai xử lý hàng hóa tồn đọng nói chung và xử lý hàng hóa tồn đọng là phế liệu tại cảng biển nói riêng. Liên quan đến việc xử lý hàng hóa tồn đọng là phế liệu tại cảng biển, Cục Hải quan thành phố Hồ Chí Minh có công văn số 1767/HQTPHCM-GSQL ngày 05/7/2021, Cục Hải quan tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có công văn số 1716/HQBRVT-GSQL ngày 02/7/2021 báo cáo vướng mắc trong quá trình thực hiện xử lý phế liệu tồn đọng. Trên cơ sở ý kiến tham gia tại công văn số 2061/TCMT-QLCT ngày 21/7/2021 của Tổng cục Môi trường - Bộ Tài nguyên & Môi trường, để đảm bảo tiếp tục thực hiện công tác xử lý hàng hóa tồn đọng là phế liệu tại cảng biển, góp phần giải phóng vỏ container, giải phóng mặt bằng kho, bãi, cảng, Tổng cục Hải quan yêu cầu Cục Hải quan thành phố Hồ Chí Minh và Cục Hải quan tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, các văn bản hướng dẫn liên quan và một số nội dung sau:

1. Đối với danh sách các doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia đấu giá mua phế liệu tồn đọng tại cảng biển:

Ngày 09/9/2020, Tổng cục Hải quan đã có công văn số 5918/TCHQ-GSQL yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố tiến hành xử lý theo hình thức bán đấu giá đối với các lô hàng phế liệu tồn đọng đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường, đồng thời thông báo ý kiến của Tổng cục môi trường tại các công văn số 1670/TCMT-QLCT ngày 29/5/2020 và số 113/TCMT-QLCT ngày 13/01/2020 về các tiêu chí lựa chọn kèm danh sách các đơn vị đã được cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất tham gia đấu giá các lô hàng phế liệu tồn đọng.

Ngoài ra, ngày 08/7/2021, Tổng cục Môi trường đã có công văn số 1923/TCMT-QLCT về việc bổ sung danh sách doanh nghiệp tham gia xử lý hàng tồn đọng tại cảng và nêu rõ các cơ sở nhập khẩu phế liệu đã có Giấy xác nhận và đáp ứng tiêu chí tại công văn số 113/TCMT-QLCT ngày 13/01/2020 của Tổng cục Môi trường có quyền tham gia nộp hồ sơ đấu giá các lô hàng phế liệu tồn đọng theo hướng dẫn của Tổng cục Hải quan (công văn đã được sao y gửi Cục Hải quan các tỉnh, thành phố).

Yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố căn cứ quy định của pháp luật và hướng dẫn tại công văn số 5918/TCHQ-GSQL của Tổng cục Hải quan, công văn số 1670/TCMT-QLCT, công văn số 113/TCMT-QLCT của Tổng cục Môi trường dẫn trên và các văn bản có liên quan để thực hiện.

2. Việc tổ chức đấu giá đối với hàng hóa là phế liệu tồn đọng đủ điều kiện nhập khẩu:

Căn cứ khoản 4 Điều 24 Nghị định số 151/2017/NĐ-CP ngày 26/12/2017 của Chính phủ quy định về việc bán tài sản công theo hình thức đấu giá, căn cứ điểm b khoản 3 Điều 12 Thông tư số 57/2018/TT-BTC ngày 05/7/2018 của Bộ Tài chính quy định việc tổ chức xử lý tài sản được xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản theo hình thức bán đấu giá, yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố căn cứ quy định của pháp luật dẫn trên và các văn bản hướng dẫn liên quan, khẩn trương tổ chức bán đấu giá đối với các lô hàng phế liệu tồn đọng đủ điều kiện nhập khẩu theo quy định của pháp luật.

3. Việc xác định chủng loại hàng hóa, khối lượng hàng hóa theo mã số hàng hóa (mã HS) để quản lý hàng hóa khi bán đấu giá đối với phế liệu tồn đọng đủ điều kiện nhập khẩu:

Trên cơ sở các quy định của pháp luật về kiểm tra thực tế hàng hóa, xác định mã số hàng hóa và ý kiến của Tổng cục Môi trường tại công văn số 2061/TCMT-QLCT ngày 21/7/2021, yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố rà soát kết quả giám định, thông tin manifest để thực hiện xác định mã số hàng hóa (mã HS) và khối lượng hàng hóa tương ứng làm cơ sở quản lý hàng hóa trước và sau khi tổ chức bán đấu giá. Đồng thời, thực hiện theo dõi trừ lùi khối lượng phế liệu sau khi bán đấu giá cho doanh nghiệp trúng đấu giá qua phần mềm quản lý phế liệu nhập khẩu theo hướng dẫn tại công văn số 2188/TCHQ-GSQL ngày 16/4/2019 của Tổng cục Hải quan.

4. Đối với việc tiêu hủy hàng hóa tồn đọng là phế liệu không đủ điều kiện nhập khẩu, phế liệu không đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường:

Theo quy định tại khoản 5 Điều 5, khoản 2 Điều 33 Nghị định số 128/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ thì quá thời hạn 30 ngày kể từ ngày hết thời hạn thi hành quyết định xử phạt mà biện pháp khắc phục hậu quả buộc tái xuất hoặc buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam chưa được thực hiện thì người có thẩm quyền phải áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc tiêu hủy hoặc tịch thu. Để đảm bảo việc quản lý, giám sát việc tiêu hủy hàng hóa vi phạm theo đúng quy định của pháp luật, yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc tiêu hủy, trong đó, nêu rõ đối tượng vi phạm phải thuê đơn vị tiêu hủy hàng hóa vi phạm đủ năng lực, đã được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy phép xử lý chất thải nguy hại theo quy định của pháp luật.

5. Về việc xử lý đối với 302 container phế liệu thuộc chuyên án điều tra hoặc đang được kiểm soát, lưu giữ theo yêu cầu của các cơ quan chức năng nêu tại công văn số 1767/HQTPHCM-GSQL của Cục Hải quan thành phố Hồ Chí Minh:

Yêu cầu Cục Hải quan thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục quản lý chặt chẽ, giám sát việc lưu giữ hàng hóa tại kho, bãi, cảng, không thực hiện xử lý hàng hóa khi chưa có ý kiến của các cơ quan chức năng có liên quan. Đối với hàng hóa đang thuộc chuyên án điều tra hoặc được kiểm soát, lưu giữ theo yêu cầu của các cơ quan chức năng thì không thống kê vào danh sách hàng hóa tồn đọng.

6. Về việc xử lý đối với 200 container phế liệu đã đăng ký tờ khai hải quan nhập khẩu nhưng chưa hoàn thành thủ tục hải quan nêu tại công văn số 1767/HQTPHCM-GSQL của Cục Hải quan thành phố Hồ Chí Minh:

Yêu cầu Cục Hải quan thành phố Hồ Chí Minh chịu trách nhiệm rà soát để xác định container thuộc đối tượng áp dụng xử lý theo quy định về xử lý hàng hóa tồn đọng tại địa bàn hoạt động hải quan, đã đưa vào danh sách hàng hóa là phế liệu tồn đọng tại cảng biển báo cáo Tổng cục Hải quan và được hướng dẫn xử lý hay không; rà soát từng lô hàng, hồ sơ vụ việc cụ thể và căn cứ quy định của pháp luật, văn bản hướng dẫn có liên quan để xử lý.

- Trường hợp container không thuộc danh sách hàng hóa tồn đọng là phế liệu tại cảng biển đã đưa vào danh sách báo cáo gửi Tổng cục Hải quan thì thông báo cho doanh nghiệp đứng tên trên tờ khai hải quan nhập khẩu thực hiện thủ tục hải quan theo quy định của pháp luật.

- Trường hợp container nằm trong danh sách hàng hóa tồn đọng là phế liệu tại cảng biển đã báo cáo Tổng cục Hải quan thì yêu cầu Cục Hải quan thành phố Hồ Chí Minh căn cứ quy định của pháp luật và các văn bản hướng dẫn của Tổng cục Hải quan về việc xử lý hàng hóa tồn đọng là phế liệu tại cảng biển để thực hiện.

Tổng cục Hải quan thông báo để Cục Hải quan thành phố Hồ Chí Minh và Cục Hải quan tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu biết, thực hiện./.