Kính gửi: Tổng cục Hải quan

Bộ Xây dựng nhận được văn bản số 3572/TCHQ-GSQL ngày 15/7/2021 của Tổng cục Hải quan về việc thực hiện Thông tư số 19/2019/TT-BXD ngày 31/12/2019, sau khi nghiên cứu, Bộ Xây dựng có ý kiến như sau:

l. Về trình tự kiểm tra nhà nước về chất lượng sản phẩm hàng hóa là vật liệu xây dựng nhập khẩu

Ngày 29/9/2017, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư số 10/2017/TT-BXD về Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng và hướng dẫn chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy. Theo đó, đã cắt giảm sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng phải kiểm tra từ 64 còn 31 sản phẩm (giảm 51%) và chuyển việc kiểm tra chuyên ngành đối với sản phẩm hàng hóa vật liệu xây dựng từ hình thức tiền kiểm sang hậu kiểm1. Tuy nhiên, để được thông quan mà không cần cung cấp kết quả kiểm tra chất lượng sản phẩm hàng hóa vật liệu xây dựng, tổ chức, cá nhân nhập khẩu vẫn phải cung cấp bản đăng ký chứng nhận hợp quy có xác nhận của đơn vị chứng nhận hợp quy.

Để tạo thuận lợi thương mại hơn nữa, đồng thời cắt giảm các thủ tục hành chính không cần thiết, tại Quyết định số 1254/QĐ-TTg ngày 26/9/2018 về việc Phê duyệt kế hoạch hành động thúc đẩy cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN, cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và tạo thuận lợi thương mại giai đoạn 2018 - 2020, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Xây dựng sửa đổi nội dung nêu trên của Thông tư 10/2017/TT-BXD theo hướng không yêu cầu các tổ chức, cá nhân tham gia nhập khẩu phải cung cấp cho cơ quan hải quan bản đăng ký chứng nhận hợp quy2.

Thực hiện Quyết định số 1254/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ngày 31/12/2019, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư số 19/2019/TT-BXD về ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng. Theo đó, Thông tư này đã không còn yêu cầu các tổ chức, cá nhân tham gia nhập khẩu phải cung cấp cho cơ quan hải quan bản đăng ký chứng nhận hợp quy. Thông tư số 19/2019/TT-BXD cũng không quy định sản phẩm hàng hóa vật liệu xây dựng phải chứng nhận hợp quy trước khi thông quan (tiền kiểm) mà chỉ quy định chứng nhận hợp quy khi lưu thông hàng hóa 3 (mục 1.4.3 QCVN 16 : 2019/BXD).

Triển khai thực hiện Nghị định số 85/2019/NĐ-CP ngày 14/11/2019 của Chính phủ quy định thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa ASEAN và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, tại điểm b, Khoản 1, Điều 26 giao các bộ quản lý ngành, lĩnh vực triển khai việc “Ban hành danh mục hàng hóa nhập khẩu phải kiểm tra chuyên ngành sau thông quan”. Theo đó, ngày 13/02/2020, Bộ Xây dựng đã có văn bản số 504/BXD-VLXD gửi Bộ Tài chính về việc “Ban hành danh mục hàng hóa vật liệu xây dựng nhập khẩu phải kiểm tra chuyên ngành sau thông quan”.

Như vậy, về mặt chủng loại, tất cả các sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng thuộc hàng hóa nhóm II (theo Thông tư số 19/2019/TT-BXD) đều có thể kiểm tra chuyên ngành sau thông quan và không có sự không thống nhất giữa văn bản số 504/BXD-VLXD ngày 13/2/2020 của Bộ Xây dựng gửi Bộ Tài chính với Thông tư số 19/2019/TT-BXD ngày 31/12/2019 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng.

Tuy nhiên hiện nay, trình tự Đăng ký kiểm tra nhà nước và ra Thông báo kiểm tra nhà nước về chất lượng sản phẩm, hàng hóa nhập khẩu hiện đang được quy định tại khoản 3 Điều 1 Nghị định 74/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ (sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 132/2008/NĐ-CP ngày 31/12/2008 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều Luật chất lượng sản phẩm, hàng hóa), theo đó:

+ Đối với hàng hóa nhóm 2 nhập khẩu, tại quy chuẩn quốc gia công bố hợp quy theo kết quả tự đánh giá sự phù hợp của tổ chức cá nhân hay kết quả chứng nhận của tổ chức chứng nhận đã đăng ký hoặc được thừa nhận theo quy định của pháp luật thì ngoài việc cung cấp các tài liệu khác theo quy định, người nhập khẩu chỉ nộp bản đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa nhập khẩu có xác nhận của cơ quan kiểm tra cho cơ quan hải quan để được phép thông quan hàng hóa (hình thức hậu kiểm) như hướng dẫn tại Khoản 2a và 2b Điều 7 Nghị định 132/2008/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Khoản 3 Điều 1 Nghị định 74/2018/NĐ-CP).

+ Đối với hàng hóa nhóm 2 nhập khẩu, tại quy chuẩn quốc gia công bố hợp quy theo kết quả chứng nhận của tổ chức chứng nhận được chỉ định theo quy định của pháp luật thì ngoài việc cung cấp các tài liệu theo quy định và đăng ký kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa nhập khẩu, người nhập khẩu phải nộp bản Thông báo kết quả kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa nhập khẩu để được phép thông quan hàng hóa (hình thức tiền kiểm) như hướng dẫn tại Khoản 2c Điều 7 Nghị định 132/2008/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Khoản 3 Điều 1 Nghị định 74/2018/NĐ-CP).

2. Về cơ quan kiểm tra nhà nước về chất lượng

Hiện nay việc kiểm tra nhà nước về chất lượng sản phẩm hàng hóa vật liệu xây dựng của các Sở xây dựng chưa được thực hiện thống nhất, Bộ Xây dựng đã có văn bản số 1482/BXD-KHCN ngày 05/5/2021 gửi Sở Xây dựng TP. Hà Nội về các vướng mắc trong việc thực hiện QCVN 16:2019/BXD và văn bản số 3138/BXD-VLXD ngày 06/8/2021 gửi Sở Xây dựng các địa phương về việc thực hiện Thông tư số 19/2019/TT-BXD ngày 31/12/2019 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng. Các văn bản đã nêu rõ cơ quan kiểm tra nhà nước về chất lượng và tiếp nhận công bố hợp quy đối với sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng nhập khẩu thuộc Sở Xây dựng nơi doanh nghiệp đăng ký kinh doanh.

Đối với các trường hợp Sở Xây dựng địa phương chưa thực hiện việc kiểm tra, doanh nghiệp nhập khẩu chưa có Giấy đăng ký kiểm tra có xác nhận của Sở xây dựng để thực hiện thủ tục hải quan đưa hàng về bảo quản, cơ quan hải quan căn cứ vào tình hình thực tế và quy định pháp luật để xem xét giải quyết cho hàng hóa vật liệu xây dựng nhập khẩu được đưa về bảo quản trong khi chờ kết quả kiểm tra nhà nước về chất lượng do cơ quan kiểm tra nhà nước về chất lượng cấp.

Trên đây là ý kiến của Bộ Xây dựng về việc thực hiện Thông tư số 19/2019/TT-BXD ngày 31/12/2019 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng và kiểm tra nhà nước đối với hàng hóa nhập khẩu là vật liệu xây dựng, đề nghị Tổng cục Hải quan và Sở Xây dựng các địa phương nghiên cứu, thực hiện./.