Kính gửi: Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai

Bộ Y tế nhận được Công văn số 942/BDN ngày 06/11/2024 của Ban Dân nguyện - Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc đề nghị trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới trước kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, trong đó có một số kiến nghị của cử tri tỉnh Đồng Nai.

Bộ Y tế xin trả lời đối với kiến nghị liên quan đến lĩnh vực quản lý của ngành Y tế, cụ thể như sau:

1. Cử tri phản ánh hiện nay tình trạng sử dụng hóa chất trong bảo quản thực phẩm ăn uống chưa được các cơ quan quản lý chặt chẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân. Cử tri kiến nghị tăng cường kiểm tra các đơn vị quản lý để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ sức khoẻ cho nhân dân.

Việc quản lý và sử dụng phụ gia thực phẩm là chất bảo quản đã được quy định tại Luật An toàn thực phẩm, Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 02/02/2018 của Chính phủ hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm, Thông tư số 24/2019/TT-BYT ngày 30/8/2019 của Bộ Y tế quy định về quản lý và sử dụng phụ gia thực phẩm và Điều 1, Thông tư số 17/2023/TT-BYT ngày 25/9/2023 của Bộ Y tế sửa đổi, bổ sung và bãi bỏ một số văn bản quy phạm pháp luật về an toàn thực phẩm do Bộ Y tế ban hành. Theo đó, các phụ gia thực phẩm được sử dụng với chức năng làm chất bảo quản thực phẩm phải đảm bảo không vượt quá mức sử dụng tối đa cho phép, đúng đối tượng thực phẩm, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu quản lý và yêu cầu kỹ thuật đối với phụ gia thực phẩm.

Theo quy định tại Nghị định số 15/2018/NĐ-CP, phụ gia thực phẩm phải thực hiện tự công bố sản phẩm tại địa phương (đối với phụ gia thực phẩm thuộc danh mục, không có công dụng mới và sử dụng đúng đối tượng do Bộ Y tế quy định) hoặc thực hiện đăng ký bản công bố sản phẩm tại Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế (đối với phụ gia thực phẩm có công dụng mới, không thuộc trong danh mục phụ gia được phép sử dụng trong thực phẩm hoặc không đúng đối tượng sử dụng do Bộ Y tế quy định).

Đối với các sản phẩm phụ gia thực phẩm thực hiện đăng ký bản công bố sản phẩm, hàng năm Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế đều triển khai công tác hậu kiểm đối với các cơ sở đăng ký bản công bố sản phẩm. Đối với các sản phẩm phụ gia thực phẩm thực hiện tự công bố sản phẩm, theo quy định tại Điều 65, Luật An toàn thực phẩm, Điều 40, Nghị định số 15/2018/NĐ-CP, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm quản lý an toàn thực phẩm trên địa bàn; chủ động tổ chức lực lượng thanh tra, kiểm tra, giám sát bảo đảm an toàn thực phẩm trên địa bàn. Như vậy, các cơ quan quản lý tại địa phương phải tăng cường kiểm tra, thanh tra; nếu có vi phạm xử lý theo quy định của pháp luật.

Thời gian tới Bộ Y tế tiếp tục chỉ đạo tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra về An toàn thực phẩm; tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh triển khai hiệu quả quản lý nhà nước về An toàn thực phẩm theo quy định tại Nghị định số 15/2018/NĐ-CP.

2. Thực hiện Nghị định số 73/2024/NĐ-CP ngày 30/6/2024 quy định mức lương cơ sở và chế độ tiền thưởng đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang, từ ngày 01/7/2024, mức lương cơ sở là 2,34 triệu đồng/tháng thay cho mức 1,8 triệu đồng/tháng như hiện tại. Theo đó, khi người dân tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện mức đóng cũng tăng theo trong khi thu nhập người dân còn khó khăn (cụ thể đối với các đối tượng từ trên 60 tuổi đến dưới 79 tuổi không có nguồn thu nhập ổn định). Cử tri kiến nghị cần nghiên cứu và có chính sách hỗ trợ phù hợp đối với đối tượng tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện để bảo đảm chính sách an sinh xã hội.

3. Cử tri phản ánh hiện nay thực hiện Nghị định số 73/2024/NĐ-CP ngày 30/6/2024 quy định mức lương cơ sở và chế độ tiền thưởng đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang, từ ngày 01/7/2024, mức lương cơ sở là 2,34 triệu đồng/tháng thay cho mức 1,8 triệu đồng/tháng như hiện tại. Theo đó, khi người dân tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện và BHXH mức đóng cũng tăng theo trong khi thu nhập người dân còn khó khăn do không có nguồn thu nhập ổn định. Vì vậy, cử tri kiến nghị cần nghiên cứu và có chính sách hỗ trợ phù hợp đối với đối tượng tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện và mức đóng BHXH đối với người lao động tự do để bảo đảm chính sách an sinh xã hội và giảm áp lực cho các đối tượng này.

Trên cơ sở quy định của pháp luật, Quốc hội và Chính phủ đã quy định mức đóng bảo hiểm y tế là 4,5% mức tiền lương hoặc lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, trợ cấp thất nghiệp hoặc mức lương cơ sở dựa trên điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và khả năng đóng góp của nhà nước, doanh nghiệp, người lao động và người dân.

Để khuyến khích và hỗ trợ người dân tham gia Bảo hiểm y tế, Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 17/10/2018 và Nghị định số 75/2023/NĐ-CP ngày 19/10/2023 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 17/10/2018 quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế và Luật số 51/2024/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế đã quy định các mức đóng và hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho người nghèo, người cận nghèo, người dân tộc thiểu số, người sinh sống tại các vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn, hộ nông, lâm, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình[1].

Tại điểm e, khoản 1, Điều 7, Nghị định số 146/2018/NĐ-CP và khoản 11, Điều 1, Luật số 51/2024/QH15 sửa đổi, bổ sung Điều 13 của Luật Bảo hiểm y tế cũng đã quy định mức đóng bảo hiểm y tế đối với nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình như sau: (1) Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; (2) Người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; (3) Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

Ngoài ra, tại điểm b, khoản 3, Nghị định số 75/2023/NĐ-CP đã quy định: Căn cứ khả năng ngân sách của địa phương và các nguồn kinh phí hợp pháp khác, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trình Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố quyết định mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho các đối tượng cao hơn mức hỗ trợ tối thiểu và mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho các đối tượng không được hưởng mức hỗ trợ theo quy định hiện hành[2].

Với phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế được hưởng tương đối đầy đủ, mức đóng bảo hiểm y tế hiện tại được đánh giá là tương đối thấp so với các nước có điều kiện phát triển kinh tế - xã hội tương đồng. Vì vậy, Bộ Y tế mong cử tri thấu hiểu và ủng hộ chính sách bảo hiểm y tế của Đảng và Nhà nước, tích cực tham gia bảo hiểm y tế để đảm bảo tài chính khi ốm đau, bệnh tật.

4. Cử tri đề nghị Bộ Y tế xem xét có mô hình bệnh viện đặc thù để chăm sóc sức khỏe người dân vào cả thứ bảy và chủ nhật, nhất là sức khỏe của đối tượng là công nhân và người lao động trong các khu công nghiệp.

Theo quy định tại khoản 10, Điều 27, Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 18/10/2018 được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định số 75/2023/NĐ-CP ngày 19/10/2023 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành Luật bảo hiểm y tế:

“10. Thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có tổ chức khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế vào ngày nghỉ, ngày lễ:

a) Người có thẻ bảo hiểm y tế đến khám bệnh, chữa bệnh được quỹ bảo hiểm y tế thanh toán trong phạm vi được hưởng và mức hưởng bảo hiểm y tế;

b) Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm bảo đảm về nhân lực, điều kiện chuyên môn, công khai những khoản chi phí mà người bệnh phải chi trả ngoài phạm vi được hưởng và mức hưởng bảo hiểm y tế và phải thông báo trước cho người bệnh; thông báo bằng văn bản cho cơ quan bảo hiểm xã hội để bổ sung vào hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh trước khi thực hiện hoạt động khám bệnh, chữa bệnh vào ngày lễ, ngày nghỉ để làm cơ sở thanh toán. ”

Để tổ chức triển khai khám bệnh chữa bệnh ngày nghỉ, ngày lễ, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh căn cứ vào các quy định của Pháp luật về Bảo hiểm y tế và Luật Lao động tổ chức thực hiện theo đúng quy định, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm y tế.

5. Cử tri phản ánh hiện nay bệnh nhân đi khám, chữa bệnh tuyến trên phải làm thủ tục chuyển tuyến gây ra khó khăn cho bệnh nhân, bệnh nhân phải lấy giấy chuyển viện từ trung tâm y tế huyện lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh, làm giấy chuyển tuyến lên bệnh viện trung ương, việc xin thủ tục chuyển tuyến còn phức tạp và mất nhiều thời gian. Vì vậy cử tri kiến nghị cần xem xét bỏ quy định về chuyển tuyến khi tham gia khám, chữa bệnh bằng Bảo hiểm y tế để đảm bảo người dân được lựa chọn tuyến bệnh viện phù hợp với nhu cầu.

Hiện nay, người tham gia bảo hiểm y tế đã được thông tuyến huyện và tuyến tỉnh trên toàn quốc, việc kiến nghị được mở rộng thông tuyến bảo hiểm y tế đối với tuyến Trung ương (được chi trả 100% chi phí khám chữa bệnh khi đi khám chữa bệnh trái tuyến) để mở rộng thành thông tuyến trên cả nước cần được nghiên cứu, xem xét cẩn trọng để tránh quá tải cho tuyến Trung ương (hiện tại chỉ có chưa đến 100 bệnh viện tuyến Trung ương trong tổng số gần 14.000 cơ sở khám chữa bệnh trên toàn quốc). Các cơ sở y tế tuyến Trung ương chủ yếu tập trung vào điều trị các trường hợp bệnh nặng và phát triển các kỹ thuật chuyên sâu, đào tạo thực hành các kỹ thuật cao. Do đó, cần tăng cường khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ở tuyến cơ sở (theo đúng chỉ đạo tại Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017, Nghị quyết 42-NQ/TW ngày 23/11/2023 và Chỉ thị 25- CT/TW ngày 25/10/2023 là đến năm 2030 trên 95% người dân sử dụng dịch vụ chăm sóc ban đầu tại y tế cơ sở được bảo hiểm y tế chi trả), góp phần bảo đảm và cân đối Quỹ Bảo hiểm y tế.

Ngày 01/01/2025, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 01/2025/TT-BYT quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế, trong đó có (1) danh mục 62 bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo không cần giấy chuyển viện, người bệnh vẫn được hưởng 100% mức hưởng bảo hiểm y tế; (2) quy định đăng ký khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu, quy định chuyển người bệnh về cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu.

Trên đây là nội dung trả lời đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Đồng Nai liên quan đến lĩnh vực Y tế, Bộ Y tế trân trọng kính gửi Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai để biết, thông tin tới cử tri.

Xin trân trọng cảm ơn./.