Kính gửi: Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 20/VPCP-KTTH ngày 02/01/2020 của Văn phòng Chính phủ về triển khai thực hiện Nghị quyết số 792/NQ-UBTVQH14 ngày 22/10/2019 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (Giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan, địa phương có liên quan thực hiện rà soát các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan trong quản lý, sử dụng các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách nhà nước để sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định nhằm đảm bảo đồng bộ, thống nhất, phù hợp với thực tế và hệ thống pháp luật), Bộ Tài chính đã có Công văn số 12133/BTC-QLCS ngày 25/10/2021 và Công văn số 15115/BTC-QLCS ngày 31/12/2021 kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép xây dựng Nghị định của Chính phủ quy định về tổ chức và hoạt động của Quỹ phát triển đất. Nay, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 347/TTg-NN ngày 15/4/2022 (Đồng ý Bộ Tài chính xây dựng Nghị định của Chính phủ quy định về tổ chức và hoạt động của Quỹ phát triển đất), Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo Nghị định theo quy định của pháp luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật để trình Chính phủ xem xét, ban hành. Trong thời gian Nghị định của Chính phủ quy định về tổ chức và hoạt động của Quỹ phát triển đất chưa được ban hành và có hiệu lực thi hành, Bộ Tài chính có ý kiến về hoạt động của Quỹ phát triển đất như sau:

1. Căn cứ để ban hành Quyết định số 40/2010/QĐ-TTg ngày 12/5/2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế mẫu về quản lý, sử dụng Quỹ phát triển đất là Luật Tổ chức Chính phủ năm 2001, Luật Ngân sách nhà nước năm 2002, Luật Đất đai năm 2003, Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ quy định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Đến nay, các văn bản làm căn cứ ban hành Quyết định số 40/2010/QĐ-TTg này đã được bãi bỏ, thay thế bởi Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015, Luật Ngân sách nhà nước năm 2015, Luật Đất đai năm 2013, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 06/01/2017 của Chính phủ). Vì vậy, về nguyên tắc những nội dung nào quy định trong Quyết định số 40/2010/QĐ-TTg không còn phù hợp với pháp luật hiện hành thì không còn giá trị thực hiện.

2. Căn cứ ý kiến chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ tại Công văn số 8025/VPCP-NN ngày 01/8/2017 của Văn phòng Chính phủ; căn cứ quy định của pháp luật đất đai, pháp luật ngân sách nhà nước hiện hành và pháp luật khác có liên quan, trong thời gian cấp có thẩm quyền chưa ban hành văn bản thay thế Quyết định số 40/2010/QĐ-TTg, hoạt động của Quỹ phát triển đất phải đảm bảo tuân thủ theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về ngân sách nhà nước hiện hành và pháp luật khác có liên quan; theo đó: (i) Không sử dụng nguồn thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, đấu giá quyền sử dụng đất để trích lập Quỹ; (ii) Không sử dụng nguồn vốn hoạt động của Quỹ để chi hỗ trợ trong lĩnh vực bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; (iii) Không sử dụng nguồn thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, đấu giá quyền sử dụng đất để hoàn trả vốn ứng từ Quỹ (Nội dung (i), (ii), (iii) đã được Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đồng ý với đề xuất của Bộ Tài chính tại Công văn số 7316/BTC-QLCS ngày 02/6/2017); (iv) Nguồn vốn của Quỹ phát triển đất do ngân sách nhà nước cấp, hỗ trợ hoặc thuộc nguồn thu ngân sách nhà nước phải mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước để thực hiện quản lý, kiểm soát theo quy định. Kho bạc nhà nước thực hiện kiểm soát các khoản chi hoạt động bộ máy của Quỹ phát triển đất theo cơ chế tự chủ tài chính được cấp có thẩm quyền phê duyệt đảm bảo theo đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Nghị định số 163/2016/NĐ-CP ngày 21/12/2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Ngân sách nhà nước, Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/6/2021 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập, Nghị định số 11/2020/NĐ-CP ngày 20/01/2020 của Chính phủ quy định thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Kho bạc nhà nước, Thông tư của Bộ Tài chính hướng dẫn kiểm soát thanh toán các khoản chi thường xuyên ngân sách nhà nước từ Kho bạc nhà nước. Kho bạc Nhà nước không chịu trách nhiệm kiểm soát chi đối với các nội dung: Quản lý, sử dụng nguồn vốn của Quỹ; việc hoàn trả vốn ứng và các khoản chi hỗ trợ, việc nhận ủy thác và ủy thác của Quỹ. Hội đồng quản lý Quỹ chịu trách nhiệm về các nội dung nêu trên đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.

3. Từ cơ sở trên, Bộ Tài chính đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương rà soát lại toàn bộ hoạt động của Quỹ phát triển đất (về nguồn vốn hoạt động của Quỹ, nhiệm vụ của Quỹ, việc hoàn trả vốn ứng cho Quỹ...), đảm bảo hoạt động của Quỹ phát triển đất tuân thủ quy định của pháp luật đất đai, pháp luật về ngân sách nhà nước hiện hành và pháp luật khác có liên quan nêu trên; trường hợp có nội dung quy định hoặc thực hiện chưa phù hợp với quy định của pháp luật thì phải điều chỉnh lại cho phù hợp, đồng thời xử lý kịp thời các hành vi vi phạm (nếu có), đảm bảo hoạt động của Quỹ phát triển đất hiệu quả, đúng pháp luật.

Mong nhận được sự quan tâm, phối hợp xử lý của Quý cơ quan./.