Ghi chú:

1) Theo công thức Vebb: nhiệt độ hiệu quả tương đ­ơng:

  t_hq = 0,5 (t_k + t_­) -1,94 Öv

2) Chỉ số åH theo V.Zoilen và V.E Koren CoV ( chỉ số điều kiện để đánh giá trạng thái nhiệt của vi khí hậu)

åH= 0,24 (t_k + t_R ) + 0,1d - 0,09(37,8- t_k) Öv

trong đó: t_k- nhiệt độ không khí  trong phòng     (⁰C)

               t_R- nhiệt độ mặt trong kết cấu lấy trung bình (⁰C)                g. hơi nước

                d- độ ẩm tuyệt đối (dung ẩm) của không khí trong phòng (-----------------)

                                                                                                                         kg không khí khô

...

...

...

4) Ngoài ra có thể tham khảo thêm phụ lục E- Đánh giá vi khí hậu theo thang cảm giác nhiệt SN

6. Các yêu cầu về kiểm tra và phương pháp đo vi khí hậu

6.1. Nguyên tắc chung khi lựa chọn các điểm đo và lấy số liệu phải đủ đại diện cho không gian phục vụ.

- Trong trường hợp không gian này có tính tuần hoàn, lặp lại thì người ta chỉ cần đo đạc, lấy số liệu cho các không gian đơn nguyên điển hình.

- Các số liệu thường được lấy đồng thời hoặc lấy trong khoảng thời gian một ốp đo không quá 10s.

6.2. Việc đo các chỉ tiêu vi khí hậu trong thời kỳ lạnh của năm, được tiến hành khi nhiệt độ không khí bên ngoài không lớn hơn 19,8^oC. Không được phép đo khi trời không có mây về ban ngày.

6.3. Đối với thời kỳ nóng trong năm, việc đo các chỉ tiêu vi khí hậu được tiến hành khi nhiệt độ không khí bên ngoài không nhỏ hơn 25,5^oC. Không được phép đo khi trời không có mây về ban ngày.

6.4. Việc đo nhiệt độ, độ ẩm và tốc độ chuyển động không khí được tiến hành trên những khu vực rộng bằng nhau:

- 0,1m; 0,4m và 1,7m tính từ mặt sàn của các phòng nhà trẻ, mẫu giáo.

...

...

...

+ 0,1m; 1,1m và 1,7m tính  từ mặt sàn, khi người trong phòng chủ yếu là đứng hay đi lại.

+ Vị trí đo giữa các vùng phục vụ và trên khoảng cách 0,5m kể từ các bề mặt bên trong của các tường ngoài và thiết bị cấp nhiệt cố định trong các phòng, được quy định trong bảng 2.

BẢNG 2. CHỈ DẪN VỊ TRÍ ĐO

Vị trí đo

Nhà một căn hộ

Không dưới 2 phòng, mỗi phòng có diện tích lớn hơn 5m². Diện tích cửa sổ phải lớn hơn 30% diện tích tường ngoài.

ở giữa các mặt phẳng cách các bề mặt bên trong của các tường ngoài và thiết bị cấp nhiệt là 0,5m và ở giữa phòng (điểm cắt nhau của các đường chéo của phòng) trên cao độ như quy định ở điều 6.4

Nhà nhiều căn hộ

Không dưới 2 phòng, mỗi phòng có diện tích lớn hơn 5m². Trong các căn hộ tầng đầu và tầng cuối

...

...

...

Khách sạn, bệnh viện, nhà trẻ, trường học

Trong 1 phòng, ở góc của các tầng đầu và tầng cuối

-nt-

Các công trình công cộng  và hành chính khác

Trong mỗi phòng đại diện

Tương tự như trên, trong các phòng diện tích ³ 100m². Đo trên các vị trí, với các kích thước như quy định ở điều 6.4

Trong các phòng có diện tích lớn hơn 100m²  việc đo nhiệt độ, độ ẩm và tốc độ chuyển động không khí, được tiến hành trên những vị trí cùng cao độ, với diện tích không vượt quá 100m².

7. Điều kiện cho phép của vi khí hậu

7.1. Điều kiện cho phép của vi khí hậu, quy định trong bảng 3 và bảng 4.   

...

...

...

Đối với các tường ngoài có cửa chiếu sáng và các thiết bị cấp nhiệt thì nhiệt độ trên các bề mặt bên trong được đo ở giữa các bộ phận, khoảng giữa của cửa lấy ánh sáng, cũng như ở giữa các thiết bị cấp nhiệt và bề mặt của kính.

7.3. Nhiệt độ tổng hợp trong phòng được tính theo công thức, chỉ dẫn ở phụ lục A. Đo nhiệt độ không khí ở giữa phòng với chiều cao 0,6m kể từ mặt sàn cho các phòng mà người hoạt động ở tư thế ngồi;  với chiều cao 1,1m với các phòng mà người hoạt động ở tư thế đứng hoặc theo nhiệt độ bề mặt bên ngoài của kết cấu ngăn che (xem phụ lục A), hoặc theo số liệu đo của nhiệt cầu kế (phụ lục B).

7.4. Tính bất đối xứng cục bộ  tính cho các điểm đo như quy định ở điều 7.3 được tính theo công thức :

t^lim_th = t_cđ1 - t_cđ2                            (1)

            Trong đó :

            t_cđ1 và t_cđ2- là nhiệt độ (^oC) đo bằng nhiệt kế cầu đen theo 2 hướng ngược nhau (phụ lục B).

            t^lim_th - giới hạn chênh lệch nhiệt độ tổng hợp trong phòng (⁰C)

7.5. Độ ẩm tương đối trong phòng được đo giữa phòng trên cao độ 1,1m tính từ mặt sàn nhà.

...

...

...

Đo nhiệt độ tổng hợp bắt đầu sau 20 phút kể từ lúc đặt nhiệt kế cầu đen vào vị trí đo.

7.7. Các chỉ tiêu vi khí hậu trong phòng được đo bằng thiết bị đo đã được đăng ký và cấp giấy chứng nhận theo quy định hiện hành của cơ quan có thẩm quyền.

Miền đo và sai số cho phép của các thiết bị đo được quy định trong bảng 5.

Miền đo

Sai số cho phép

Nhiệt độ không khí trong phòng ( ⁰C)

Từ 5 đến 40

0,1

Nhiệt độ các mặt trong của kết cấu ngăn che

...

...

...

Từ 0 đến 50

0,1

Nhiệt độ các bề mặt của thiết bị cấp nhiệt ( ⁰C)

Từ 5 đến 90

0,1

Nhiệt độ tổng hợp trong phòng ( ⁰C)

Từ 5 đến 40

0,1

Độ ẩm tương đối của không khí   (%)

...

...

...

5,0

Tốc độ  chuyển động của không khí  (m/s)

Từ 0,05 đến 0,6

0,05

PHỤ LỤC A (BẮT BUỘC ÁP DỤNG)

A.1.Tính toán nhiệt độ tổng hợp trong phòng.

            - Nhiệt độ tổng hợp trong phòng t_th, khi tốc độ chuyển động không khí lớn hơn 0,2 m/s được xác định theo công thức :

t ^k_tr+ tư _bx

t_th                      = ------------                     (A.1)

...

...

...

            Trong đó :          t ^k_tr - nhiệt độ không khí trong phòng, ^oC

t _bx - nhiệt độ bức xạ của phòng, ^oC

            - Nhiệt độ tổng hợp trong phòng được áp dụng khi tốc độ chuyển động không khí tới 0,2m/s đo bằng nhiệt độ của nhiệt kế cầu đen khi đường kính quả cầu là 150mm.

A.2. Tính toán nhiệt độ bức xạ  trong phòng

            - Nhiệt độ bức xạ T_r được tính theo nhiệt độ của nhiệt kế cầu đen theo công thức :

                      t_bx = tư _cđ + mÖ v ( t_cđ - tư ^k_tr )                                  (A.3)

Trong đó : t_cđ. Nhiệt độ đo bằng nhiệt kế cầu đen, ^oC.

            m- hằng số, bằng 2,2 khi đường kính quả cầu kế là 150mm hoặc xác định theo phụ lục B;

            v- tốc độ chuyển động không khí m/s.

...

...

...

            - Tính nhiệt độ các bề mặt bên trong của các kết cấu ngăn che và các thiết bị cấp nhiệt:

t_mbx = å (A_tr t_tr)/ å A_tr                                            (A.4)

            Trong đó : A_tr - diện tích các bề mặt bên trong của kết cấu ngăn che và các thiết bị cấp nhiệt, m²;

            t_tr-  nhiệt độ các bề mặt bên trong của kết cấu ngăn che và thiết bị cấp nhiệt, ^oC.

PHỤ LỤC B       (KHUYẾN KHÍCH ÁP DỤNG)

Nhiệt kế cầu đen để xác định nhiệt độ cầu đen là một quả cầu rỗng có bề mặt trong hoàn toàn đen^* (độ đen các bề mặt không nhỏ hơn 0,95) được chế tạo bằng vật liệu đồng hay vật liệu dẫn nhiệt khác. Bên trong chia các ngăn hoặc đặt nhiệt kế thuỷ tinh, hoặc thiết bị biến đổi nhiệt.

Nhiệt kế cầu đen dùng để xác định tính đối xứng cục bộ của nhiệt độ hiệu quả là một quả cầu rỗng, trong đó có một bán cầu có bề mặt là gương cầu (độ đen của bề mặt không quá 0,05), các mặt còn lại phải đạt độ đen tuyệt đối (độ đen của bề mặt không nhỏ hơn 0,95).

Việc đo nhiệt độ bằng quả cầu của nhiệt kế cầu đen là xác định chênh lệch nhiệt độ do sự trao đổi nhiệt bằng bức xạ và đối lưu giữa môi trường trong quả cầu và môi trường bên ngoài.

...

...

...

m = 2,2 (0,15/d)0,4

            Trong đó : d - đường kính quả cầu rỗng (m)

Ghi chú: * “Hoàn toàn đen“ có nghĩa là đạt “độ đen tuyệt đối“- tức là độ đen các bề mặt không nhỏ hơn 0,95 (theo lý thuyết thì “độ đen tuyệt đối“ bằng 1).

PHỤ LỤC C

(Tham khảo)

C.1. Vùng tiện nghi vi khí hậu :

- Vùng tiện nghi của các cá thể trong tập hợp mẫu trắc nghiệm là khác nhau do các yếu tố tâm sinh lý, xã hội của cá thể.

- Mức độ cảm giác dễ chịu của các cá thể trong tập hợp mẫu trắc nghiệm, nằm trong miền nhiệt độ trung hòa .

Vậy: t_{trung hoà} : là nhiệt độ trung bình của các cá thể trắc nghiệm trong tập mẫu; cho cảm giác không nóng, không lạnh.

...

...

...

Việt Nam: .19,8⁰C £ t_{trung hoà} < 25,5°C (Theo bảng 1)

- Chiều rộng vùng tiện nghi : là tập hợp các điều kiện mà phần lớn các cá thể trong tập hợp mẫu trắc nghiệm có cảm giác dễ chịu là lớn hơn 80%

C.2. Điều kiện tính toán theo tiện nghi tổng thể (nhiệt độ phòng cho phép)(*)

- Giả thiết con người đứng giữa phòng chịu tác động của 4 yếu tố vi khí hậu

- Làm cơ sở để thiết kế và kiểm tra các giải pháp kết cấu, kiến trúc toàn phòng

t_f £ 29,5°C (giới hạn trên của phạm vi dễ chịu-xem bảng.1)

                                 K_v

t^chp _bm  £ 29,5 ⁰C + ------ (29.5- t_k)

                                                     1- K_v                       

...

...

...

 t_k            - Nhiệt độ không khí trong phòng

K_v- Hệ số kể đến ảnh hưởng của tốc độ chuyển động không khí trong phòng có thể lấy theo bảng C.2.

BẢNG C.2.   HỆ SỐ K_V

Tốc độ chuyển động của không khí v(m/s)

0 ¸ 0,05

0,1

0.2

0,3

0,6

...

...

...

1,2

1,5

1,8

2,1

Hệ số K_v

0,5

0,59

0,67

0,73

...

...

...

0,82

0,84

0,86

0,87

0,88

C.3. Điều kiện tiện nghi cục bộ :

- Thường xét trong điều kiện con người sống và làm việc ở cạnh bề mặt kết cấu, bề mặt thiết bị có nhiệt độ nóng hay lạnh:

                            4

t_bm^chp £ 29  + ------------            ; °C  (đối với bề mặt nóng)

...

...

...

                               8

t_bm^chp £ 27 +   --------------          ; °C  (đối với bề mặt lạnh)

                          y người - x

Trong đó:  y người-x: hệ số góc bức xạ giữa vi phân diện tích bề mặt cơ thể con người và bề mặt kết cấu “x”:

                                  x

y người -x » 1- 0,8-------       

                                  l

x- khoảng cách giữa vi phân diện tích bề mặt cơ thể con người và bề mặt kết cấu cần xét (m)

l- kích thước đặc trưng của bề mặt kết cấu, l =ÖF ;    (m)

...

...

...

PHỤ LỤC D

GIỚI HẠN CẢM GIÁC DỄ CHỊU (THEO CHỈ TIÊU KORENKOV) VÀ NHIỆT ĐỘ (t_hq)

Các giới hạn cảm giác dễ chịu (mức độ tiện nghi)

Chỉ số SH của Korenkov

Nhiệt độ t_hq

Nhiệt độ không khí(°C) khí độ ẩm 80% và gió

v= 0,3¸0,5m/s

Thời kỳ lạnh

...

...

...

Thời kỳ lạnh

Thời kỳ nóng

Thời kỳ lạnh

Thời kỳ nóng

Giới hạn trên

Dễ chịu hòan tòan (tiện nghi)

Giới hạn dưới

14,9

...

...

...

11,1

16,3

13,8

26,5

23,3

20,0

27,0

24,4

...

...

...

24,5

21,5

29,5

25,5

Chú thích: Đây là kết quả thông kê trên 1100 lượt người đo của ngành xây dựng với các giới hạn vùng tiện nghi ở đồng bằng phía Bắc nứơc ta theo phương pháp đánh giá bằng chỉ tiêu Korenkov và nhiệt độ t_hq

PHỤ LỤC E (THAM KHẢO)

BẢNG E1- ĐÁNH GIÁ VI KHÍ HẬU THEO THANG CẢM GIÁC NHIỆT NÓNG SN

Thang SN

...

...

...

£1,4

£2,0

£2,6

£3,2

£3,8

£4,4

cảm giác

nóng không chịu nổi

rất nóng bức

...

...

...

tương đối nóng

hơi nóng

bình thường

tiện nghi

Nhiệt độ không khí xung quanh, ⁰C

>40

40-37

37-35

35-31

...

...

...

29-25

25-23

Ghi chú :

1)                     Khi SN > 4,4 - bắt đầu có cảm giác nhiệt lạnh

2)                      Khi t⁰_k > 35⁰C - gây ra hiện t­ượng gia tăng tuần hoàn máu và tăng nhịp tim

3)                      Với các điều kiện :

j = 70%, 75%,80%

t_k = 20-40⁰C    t_r = t_k + 2⁰C      v = const = 0,5m/s

SN- Chỉ số đánh giá vi khí hậu theo phương pháp NILP-99

...

...

...

Trong đó : K_hc = 7,965- hằng số hiệu chỉnh tính toán cho mùa nóng bằng hằng số Vite nhân với tỷ lệ chiều cao trung bình ngư­ời Việt Nam và chiều cao trung bình ng­ười châu Âu (163/177)

t_k- nhiệt độ không khí vùng làm việc của người lao động, ⁰C

t_r – nhiệt độ trung bình bề mặt bên trong kết cấu bao che và thiết bị cấp nhiệt

n= 0,92- hệ số mũ hiệu chỉnh bằng tỷ lệ chiều cao trung bình ngư­ời Việt Nam và người châu Âu (163/177)

P_hm - áp suất riêng phần của hơi nước trong không khí tại vùng làm việc,   mmHg

a= 0,1-  hệ số hiệu chỉnh có kể tới tác động của nhiệt độ không khí và bề mặt xung quanh

b= 0,003- hệ số hiệu chỉnh bằng 0,0362 nhân với tỷ lệ chiều cao trung bình người Việt Nam và người châu Âu (163/177)

37,8- nhiệt độ trung bình mặt da tối đa cho phép khi cơ thể bị chịu nóng     , ⁰C

...

...

...

c= 0,04 – hệ số 0,0362 hiệu chỉnh theo điều kiện thoáng hở của trang phục: thêm 10% thói quen mặc quần áo của người Việt Nam trong mùa nóng

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1-Nhà ở và công trình công cộng- Thông số vi khí hậu trong phòng-

GOCT 30494-96

2-Nhiệt và khí hậu kiến trúc-2001

TSKH-Phạm Ngọc Đăng

Th,s-Phạm Hải Hà

3-Thermal design of building

...

...

...

The Royal Australian Institute of Architects

4-Glosary of terms for thermal insulation  of  buildings

Australian Standard AS 2352.1980

5-Vệ sinh môi trường dịch tễ -Tập1

Bộ môn vệ sinh-môi trường-dịch tễ

Đại học y khoa Hà Nội-2001

GS.TS. Đào Ngọc Phong

TS.Phùng Văn Hoàn

6- Đề tài nghiên cứu khoa học công nghệ KHCN 11-07-2000- Viện Khoa học Bảo hộ lao động- Bộ lao động  thư­ơng binh và xã hội.

Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam TCXDVN 306:2004 về nhà ở và công trình công cộng - các thông số vi khí hậu trong phòng do Bộ Xây dựng ban hành