Bảng 2 - Các phương pháp đang được xây dựng

Các chỉ tiêu

Phương pháp thử ^a

Loại mục đích sử dụng

(xem TCVN 11935-1 (EN 927-1))

Ổn định

Bán ổn định

Không ổn định

Độ bám dính ướt (cắt chéo song song)

...

...

...

Tùy chọn

Tùy chọn

Tùy chọn

Độ bám dính ướt (giật - Pull-off)

-

Tùy chọn

Tùy chọn

Tùy chọn

Độ truyền UV và độ trong suốt

...

...

...

Tùy chọn

Tùy chọn

Tùy chọn

Bịt kín các đầu thớ

-

Tùy chọn

Tùy chọn

Tùy chọn

^a Hiện đang được xây dựng.

...

...

...

5.1  Độ bền thời tiết tự nhiên

5.1.1  Quy định chung

Đánh giá vật liệu phủ theo tiêu chuẩn này cần thực hiện thử nghiệm thời tiết tự nhiên theo TCVN 11935-3 (EN 927-3), dùng tấm gỗ thông phẳng có một bề mặt được bào nhẵn. Nhà sản xuất tạo ra hệ phủ đáp ứng được một hoặc nhiều chỉ tiêu chất lượng được mô tả trong 5.1.2 có thể sử dụng thông tin này như một phần của công bố sự phù hợp, như được mô tả trong Điều 7.

Độ bền thời tiết tự nhiên của hệ phủ được đánh giá bởi một số chỉ tiêu chất lượng. Các giá trị chỉ dẫn cho phép đánh giá sự phù hợp của hệ phủ đối với mục đích sử dụng. Các thử nghiệm so sánh cho thấy sự phù hợp với các chỉ tiêu được nêu trong 5.1.2 thiết lập độ lặp lại và độ tái lập tính năng tiêu chuẩn.

5.1.2  Chỉ tiêu chất lượng

Điểm số cho các chỉ tiêu đánh giá độ phồng rộp, độ rạn nứt, độ bong tróc và độ bám dính theo TCVN 11935-3 (EN 927-3), được hiểu là đáp ứng hoặc không đáp ứng yêu cầu chất lượng của tiêu chuẩn, liên quan tới loại mục đích sử dụng, theo các chỉ tiêu được đưa ra trong Bảng 3. Bảng sắp xếp này liên quan đến các vị trí thử phơi mẫu và không cần chú ý đến sự chuyển dịch các kết quả tới vùng địa lý khác theo cách không phù hợp.

Giải thích các chỉ tiêu:

1) Bốn giá trị đầu tiên trong mỗi cột đại diện cho mức lớn nhất cho phép theo trung bình cộng (làm tròn đến một chữ số thập phân) của 3 lần thử thời tiết tự nhiên lặp lại [TCVN 11935-3 (EN 927-3)].

2) Giá trị tổng tối đa là giới hạn không được vượt quá tổng của 12 (4 x 3) kết quả riêng lẻ.

...

...

...

4) Nếu hệ phủ vượt quá giá trị tổng tối đa hoặc có sự khác biệt lớn nhất cho bất kỳ loại mục đích sử dụng nào, nhà sản xuất không thể yêu cầu chứng nhận hợp chuẩn cho loại mục đích sử dụng đó.

Bảng 3 - Giá trị tới hạn cho các chỉ tiêu chất lượng - Độ bền thời tiết tự nhiên

Chỉ tiêu

Ổn định

Bán ổn định

Không ổn định

Độ phồng rộp

0,3

0,7

...

...

...

Độ rạn nứt

0,7

1,7

3

Độ bong tróc

0,3

0,7

1,3

Độ bám dính

...

...

...

1

1

Giá trị tổng tối đa

7

12

19

Giá trị chênh lệch tối đa để phép thử hợp lệ

2

3

...

...

...

CHÚ THÍCH: Độ chụm của phép thử: Đánh giá độ lệch tiêu chuẩn của phép thử thời tiết được các thành viên của CEN tiến hành với số phòng thí nghiệm tương đối lớn. Các kết quả này được kết hợp trong ma trận các chỉ tiêu để giá trị mục tiêu nhỏ nhất nằm trong sai lệch cho phép đối với sự khác nhau về yêu cầu chất lượng của tấm thử lặp lại. Sự tập trung cũng dự tính khoảng phân bố các kết quả đạt được. Ví dụ giá trị trung bình tính toán chỉ tiêu “độ rạn nứt” là 1,3 có thể đạt được từ tập hợp các số liệu (1, 1, 2), (0, 1, 3) hoặc (0, 0, 4). Giá trị chênh lệch tối đa của các chỉ tiêu được xem xét là có khả năng xảy ra, và phải loại bỏ những kết quả ngoài khoảng phân bố dự tính.

5.1.3  Điều kiện phơi mẫu

Điều kiện phơi mẫu trong quá trình thử phải được ghi lại theo Điều 7. Khu vực phơi mẫu phải được ghi lại và nên phản ánh được tốt nhất các điều kiện ở nơi dự kiến sử dụng lớp phủ (xem TCVN 11935-3:2018 (EN 927-3:2012), Phụ lục F).

5.1.4  Phép thử thời tiết tự nhiên - Nền thay thế

Phép thử thời tiết có thể được thực hiện trên nền thay thế bổ sung như các loài gỗ khác, gỗ lõi, gỗ đã qua xử lý ... và đánh giá chất lượng vẫn theo cách giống nhau.

CHÚ THÍCH: Khi tiến hành các phép thử tùy chọn, ghi kết quả theo cách tiến hành của phép thử bắt buộc (xem Điều 4); tuy nhiên, không có chỉ tiêu chất lượng nào được yêu cầu chứng nhận phù hợp.

5.1.5  Phép thử thời tiết tự nhiên - Tấm thử thay thế

Như được mô tả trong TCVN 11935-3:2018 (EN 927-3:2012), Phụ lục E, có thể tiến hành phép thử thời tiết ở điều kiện khắc nghiệt hơn bằng cách bổ sung thêm điều kiện thử như dùng thêm bẫy nước. Đánh giá chất lượng vẫn theo cách giống nhau.

5.2  Phương pháp thử hiện có

...

...

...

Độ thấm nước được đánh giá theo TCVN 11935-5 (EN 927-5) và được biểu thị bằng giá trị độ hút nước. Giá trị độ hút nước là mức tối đa cho phép đối với trung bình cộng của năm lần thử lặp được xác định theo cách tiến hành mô tả trong TCVN 11935-5 (EN 927-5).

Mức yêu cầu cho mỗi loại mục đích sử dụng được đưa ra trong Bảng 4.

Bảng 4 - Chỉ tiêu độ hút nước cho mỗi loại mục đích sử dụng

Ổn định

Bán ổn định

Không ổn định

TCVN 11935-5 (EN 927-5), giá trị độ hút nước, g/m²

30 ÷ 175

...

...

...

> 30

CHÚ THÍCH: Giá trị độ hút nước tối thiểu phải được công bố bởi vì một hệ phủ chống thấm vẫn có thể dẫn đến hấp thụ độ ẩm có hại trong các công trình gỗ và vì độ chính xác của phép thử có giá trị độ hút nước thấp hơn 30 g/m² là không chính xác.

5.2.2  Phép thử thời tiết nhân tạo

Lớp phủ được phơi mẫu dưới tia UV và nước theo cách tiến hành mô tả trong TCVN 11935-6 (EN 927-6). Sau khi phơi mẫu, tấm thử được đánh giá về độ bong tróc, độ rạn nứt, độ phồng rộp, độ phấn hóa, độ bám dính, sự thay đổi màu sắc, độ bóng và ngoại quan. Sau đó báo cáo kết quả.

5.2.3  Sự biến màu mắt gỗ

Độ bền màu của hệ phủ do tác động của các chất chiết ra trong mắt gỗ được đánh giá theo CEN/TS 16359. Sự khác biệt màu sắc nhận thấy sau khi thử nghiệm chỉ ra tính hiệu quả của hệ phủ chống lại sự biến màu.

5.2.4  Sự biến màu tannin

Xác định độ bền của lớp phủ do tác động của các chất chiết ra từ vật liệu gỗ (không giống như biến màu mắt gỗ) được thực hiện theo CEN/TS 16498. Ghi chép kết quả sau khi ổn định (giai đoạn 1) và sau một khoảng thời gian phơi mẫu ở độ ẩm cao (giai đoạn 2). Nếu xuất hiện gỉ nhựa, kết quả được ghi lại là một giá trị ΔE.

5.2.5  Vi bọt

...

...

...

CHÚ THÍCH: Trong trạng thái hiện tại của không khí, tạp khí là rất khó tránh khi lớp phủ được thi công phun trên gỗ.

5.2.6  Độ giãn của lớp phủ

Hệ phủ có độ giãn phù hợp là một yêu cầu cụ thể cho lớp phủ gỗ ngoại thất. Để kiểm tra đầy đủ các tính chất cơ học của lớp phủ là khá phức tạp. CEN/TS 16306 cung cấp một phương pháp tương đối đơn giản là dùng các hình côn có kích thước khác nhau ép chặt lên bề mặt lớp phủ và xem hình côn nào gây ra vết rạn nứt thì ghi lại.

Kết quả được biểu thị bằng chữ cái ký hiệu của côn (theo chiều cao lớn nhất của côn) gần kề với côn gây ra vết rạn nứt (côn chưa gây ra vết rạn nứt) khi ẩn lên bề mặt lớp phủ.

5.2.7  Sự kết khối

Phương pháp thử theo CEN/TS 16499, dưới điều kiện tiêu chuẩn, dù là hệ phủ sơn và vecni đơn lớp hay đa lớp trên gỗ đều phải có thời gian quy định để lớp phủ khô hoàn toàn, nhằm bảo đảm tránh tổn hại khi hai bề mặt sơn hoặc một bề mặt sơn với một bề mặt khác được đặt tiếp xúc với nhau dưới áp lực.

Sau khi hoàn thành phép thử, hệ phủ được xếp hạng theo lực yêu cầu để có thể phân tách được và mức độ tổn hại.

5.2.8  Phép thử va đập

Bề mặt gỗ đã phủ sơn thường tiếp xúc với các nguồn va đập khác nhau trong quá trình sử dụng, đặc biệt là mưa đá. Theo CEN/TS 16700 sự va đập này được xác định thông qua thử va đập viên bi thép.

...

...

...

5.2.9  Sự phát triển của nấm và tảo

Nấm mốc và tảo được thử theo TCVN 11935-3 (EN 927-3) và được đánh giá theo EN 16492.

5.3  Phương pháp thử đang được xây dựng

5.3.1  Độ bám dính ướt (cắt chéo song song)

Tính chất của lớp phủ dưới điều kiện ướt được đánh giá theo tiêu chuẩn CEN/TS (Xác định độ bám dính ướt trên gỗ bằng cách cắt chéo song song). Sau khi thử nghiệm, kết quả được báo cáo theo ISO 4628-1.

Phép thử cũng có thể thực hiện dưới điều kiện khô.

5.3.2  Độ bám dính ướt (phép thử kéo giật - Pull-off)

Tính chất của lớp phủ dưới điều kiện ướt được đánh giá theo tiêu chuẩn CEN/TS (Xác định cường độ kéo sau khi tiếp xúc với nước). Kết quả là cường độ kéo (MPa) và các dạng phá hủy (phá hủy ở nền, ở lớp phủ, ở cả nền và cả ở lớp phủ).

Phép thử cũng có thể thực hiện dưới điều kiện khô.

...

...

...

Bức xạ quang phổ có tác hại ảnh hưởng lên cả gỗ và lớp phủ gỗ, đặc biệt là dải tia UV. Độ kháng bức xạ UV có thể được rút ra từ các phép thử thời tiết tự nhiên và nhân tạo.

5.3.4  Bịt kín các đầu thớ

Các đầu thớ gỗ đặc biệt dễ bị tổn hại do sự hấp thụ nước, để ổn định trong sử dụng các đầu thớ này phải luôn được bịt kín. Chất bịt kín cũng có thể thuận lợi cho mục đích sử dụng bán ổn định và thậm chí cả không ổn định.

6  Tóm tắt các phương pháp thử và quy ước báo cáo

Bảng 5 tóm tắt các phương pháp thử.

Bảng 5 - Tóm tắt phương pháp thử

Chỉ tiêu

Phương pháp thử

Quy ước báo cáo để chứng nhận hợp chuẩn

...

...

...

TCVN 11935-1

(EN 927-1)

Cấu trúc, độ che phủ và độ bóng

Độ bền thời tiết tự nhiên

TCVN 11935-3

(EN 927-3)

Tính giá trị trung bình, giá trị tổng tối đa, giá trị chênh lệch tối đa

Độ bền thời tiết nhân tạo

TCVN 11935-6

...

...

...

Kết quả thử nghiệm

Độ hút nước

TCVN 11935-5

(EN 927-5)

Giá trị độ hút nước trung bình, g/m²

Biến mầu mắt gỗ

CEN/TS 16359

Kết quả thử nghiệm (sự khác biệt màu sắc)

Độ bám dính ướt (băng dính)

...

...

...

Mức độ tổn hại

Độ bám dính ướt (kéo)

-

Lực kéo, các dạng phá hủy

Biến màu tannin

CEN/TS 16498

Kết quả thử nghiệm (sự khác biệt màu sắc)

Vi bọt

CEN/TS 16358

...

...

...

Độ giãn của lớp phủ

CEN/TS 16360

Kết quả thử nghiệm - Kích thước hình côn

Độ kết khối

CEN/TS 16499

Sự kết dính và đánh giá tổn hại

Độ bền va đập

CEN/TS 16700

Đánh giá tổn hại

...

...

...

-

% truyền tích hợp ở các bước sóng được quy định

Bịt kín các đầu thớ

-

Hấp thụ độ ẩm

Biến dạng do sự phát triển của nấm và tảo (bao gồm mục xanh sinh vật)

EN 16492

Đánh giá độ che phủ

7  Biểu thị kết quả và yêu cầu công bố sự phù hợp - Phạm vi áp dụng và quy ước báo cáo

...

...

...

Để công bố sự phù hợp, nhà sản xuất cần phải:

- Xác định lớp phủ hoặc hệ phủ để công bố sự phù hợp (một bảng dữ liệu theo định dạng của TCVN 11935-1:2018 (EN 927-1:2013), Phụ lục C, phải sẵn có theo yêu cầu;

- Xác định loại mục đích sử dụng hoặc các loại để công bố sự phù hợp;

- Thiết lập các yêu cầu tối thiểu trong các phép thử bắt buộc để đáp ứng sự phù hợp cho từng loại mục đích sử dụng hoặc các loại được công bố;

- Cung cấp thông tin bổ sung từ việc sử dụng các phép thử tùy chọn bằng cách sử dụng báo cáo quy ước.

Bảng 6 - Định dạng để công bố sự phù hợp với TCVN 11935-2 (EN 927-2)

Nhà sản xuất

Sản phẩm hoặc hệ sản phẩm

Phân loại theo TCVN 11935-1 (EN 927-1)

...

...

...

Ổn định:

Bán ổn định:

Không ổn định:

Tổ chức thử nghiệm ^a

Phép thử bắt buộc ^b

Phép thử viện dẫn

...

...

...

Độ bền thời tiết tự nhiên

TCVN 11935-3 (EN 927-3)

Giá trị tối đa

Giá trị chênh lệch tối đa

Vị trí phơi mẫu

Độ hút nước

TCVN 11935-5 (EN 927-5)

Phép thử tùy chọn ^c

...

...

...

Kết quả thử nghiệm

^a Thử nghiệm có thể thực hiện bởi nhà cung cấp hoặc phòng thí nghiệm độc lập.

^b Phép thử độ bền thời tiết tự nhiên và độ hút nước là bắt buộc cho tất cả các loại mục đích sử dụng. Các phép thử bắt buộc khác xem Bảng 1.

...

...

...

Thư mục tài liệu tham khảo

[1] CEN/TS (Wl 00139511)1), Paints and varnishes - Determination of the wet adhesion on wood by means of a parallel cross-cut test;

[2] CEN/TS (Wl 00139510)¹⁾, Paints and varnishes - Coating materials and coating systems for exterior wood - Determination of pull-off strength after water exposure.

MỤC LỤC

Lời nói đầu

Lời giới thiệu

1  Phạm vi áp dụng

...

...

...

3  Thuật ngữ và định nghĩa

4  Phép thử kiểm tra chất lượng - Mô tả phép thử

5  Tổng quan về phép thử

6  Tóm tắt các phương pháp thử và quy ước báo cáo

7  Biểu thị kết quả và yêu cầu công bố sự phù hợp - Phạm vi áp dụng và quy ước báo cáo

Thư mục tài liệu tham khảo

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11935-2:2018 (EN 927-2:2014) về Sơn và vecni - Vật liệu phủ và hệ phủ cho gỗ ngoại thất - Phần 2: Yêu cầu chất lượng