4  Phương pháp kiểm tra

Phương pháp kiểm tra các yêu cầu kỹ thuật của rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát ven biển được quy định tại Bảng 2 và phụ lục A.

Bảng 2 - Phương pháp xác định các tiêu chí rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát bay

Chỉ tiêu

Phương pháp kiểm tra

Mẫu kiểm tra

1. Hướng đai rừng

Xác định hướng gió hại chính theo số liệu khí tượng tại địa phương. Dùng la bàn để xác định hướng của đai rừng ngoài thực địa.

Xác định tại 03 vị trí trên chiều dài đai rừng. Cụ thể: 01 điểm ở vị trí giữa đai rừng, 02 điểm còn lại ở vị trí cách 3m từ ngoài hai đầu đai rừng.

...

...

...

Đo trực tiếp. Dùng thước dây có khắc vạch độ chính xác đến cm/máy định vị GPS, đo khoảng cách giữa hai hàng cây ngoài cùng của đai rừng.

Xác định tại 03 vị trí trên chiều dài đai rừng. Cụ thể: 01 điểm ở vị trí giữa đai rừng, 02 điểm còn lại ở vị trí cách 3m từ ngoài hai đầu đai rừng.

Bề rộng đai rừng được tính bằng giá trị trung bình cộng của 3 vị trí trên đai rừng nêu trên.

3. Khoảng cách giữa các đai rừng (m)

Đo trực tiếp. Dùng thước dây có khắc vạch độ chính xác đến cm, đo từ hàng cây ngoài cùng của đai rừng này đến hàng cây ngoài cùng của đai rừng kế tiếp.

Xác định tại 03 vị trí trên chiều dài đai rừng. Cụ thể: 01 điểm ở trị trí giữa đai rừng, 02 điểm còn lại ở vị trí cách 3m từ ngoài hai đầu đai rừng.

Bề rộng đai rừng được tính bằng giá trị trung bình cộng của 3 vị trí trên đai rừng nêu trên.

4. Cấu trúc tầng thứ đai rừng

Mô tả trực tiếp ngoài thực địa và vẽ phẫu đồ đai rừng.

...

...

...

5. Mặt cắt ngang của đai rừng

Mô tả trực tiếp ngoài thực địa và vẽ phẫu đồ đai rừng.

Xác định trên dải rừng có kích thước 20m x 10m.

6. Độ đặc đai rừng (Đ, m3)

Xác định các chỉ tiêu cần thiết thông qua các ô tiêu chuẩn (OTC) ngẫu nhiên hình chữ nhật có diện tích 200m2 (20m x 10m), chiều dài ô song song với đai rừng. (Chi tiết tại Phụ lục A).

Số lượng OTC được lập tương ứng với chiều dài của đai rừng chắn gió, chắn cát như sau:

- Chiều dài đai rừng ≤ 500 m: 02 OTC.

- Chiều dài đai rừng từ > 500 đến ≤ 1.000m: 03 OTC.

- Chiều dài đai rừng > 1.000 m: 04 OTC.

...

...

...

Phục lục A

(Quy định)

Xác định độ đặc đai rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát bay

A1  Nội dung điều tra

Nội dung điều tra xác định độ đặc đai rừng (Đ, m³) chắn gió, chắn cát bay bao gồm: chiều cao đai rừng, bề rộng hay chiều sâu đai rừng, độ kín dọc và độ kín ngang của đai rừng.

A2  Phương pháp lập ô tiêu chuẩn

A2.1  Phương pháp lập ô tiêu chuẩn (OTC) là phương pháp ngẫu nhiên hệ thống.

A2.2  Nếu chiều dài đai ≤ 500 m lập 02 OTC; Chiều dài đai từ > 500 đến ≤ 1.000 m lập 03 OTC; Chiều dài đai > 1.000 m lập 04 OTC.

...

...

...

A3  Đo đếm trong ô tiêu chuẩn

A3.1  Điều tra tầng cây cao (Tham khảo phục lục B):

Đo đường kính ngang ngực (D_1.3) bằng thước dây hoặc thước kẹp kính, loại thước khắc vạch có độ chính xác đến cm.

Đo đường kính tán (Dt) bằng thước dây theo 2 hướng Đông-Tây và Nam-Bắc, loại thước khắc vạch có độ chính xác đến cm. Đường kính tán là trị số trung bình của 2 hướng đo.

Đo chiều cao vút ngọn (Hvn) bằng thước đo cao, loại thước khắc vạch có độ chính xác đến dm.

Đo chiều cao dưới cành (Hdc) bằng thước đo cao, loại thước khắc vạch có độ chính xác đến dm.

A3.2  Vẽ phẫu đồ đai rừng (Tham khảo phụ lục C)

Bằng phương pháp vẽ hình học không gian, chuyển những cây trong dải vẽ có kích thước 20m x 10m từ thực địa vào bản vẽ trên giấy ô li theo đúng tỷ lệ 1/100 hoặc 1/200.

A4  Tính toán nội nghiệp

...

...

...

Xác định hệ số lọt gió theo công thức:

K = V’/V

Trong đó:

V’: tốc độ gió trung bình ở các độ cao khác nhau phía sau đai rừng

V: tốc độ gió trung bình ở các độ cao tương ứng phía trước đai rừng

A4.2  Xác định độ đặc đai rừng

Xác định độ đặc đai rừng theo công thức:

Đ = Hđ x Rđ x Kd x Kn x Sđ

Trong đó:

...

...

...

Hđ: Chiều cao đai rừng (m);

Rđ: Bề rộng hay chiều sâu đai rừng (m);

Kd: Độ kín dọc (Tỷ lệ của tổng diện tích phần tán theo mặt cắt dọc/ diện tích của đai rừng theo mặt cắt dọc);

Kn: Độ kín ngang (Tỷ lệ của tổng diện tích phần tán theo mặt cắt ngang/ diện tích của đai rừng theo mặt cắt ngang);

Sđ: Là 1m theo chiều dài đai rừng (m)

Phụ lục B

(Tham khảo)

Mẫu biểu điều tra tầng cây cao

...

...

...

Địa điểm điều tra (thôn, xã, huyện, tỉnh): .................................................................................

.............................................................................................................................................

Chủ rừng:………………………… Tiểu khu:………………………… Khoảnh:..................................

Lô:…………………………………………………… Diện tích lô: ....................................................

Tọa độ ô tiêu chuẩn: ..............................................................................................................

Loài cây trồng:……………………………………………… Năm trồng ...........................................

Phương pháp trồng:………………………………………… Cự ly trồng: .......................................

Ngày điều tra:………………………………………… Người điều tra: ............................................

Thứ tự

...

...

...

Chiều cao dưới cành
(Hdc,m)

Đường kính ngang ngực
(D_1.3,cm)

Đường kính tán
(Dt, m)

Độ cao tán
(Lt = H_VN - Hdc, m)

Ghi chú

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

Phụ lục C

(Tham khảo)

...

...

...

Ghi chú: Sđ, Dr: (tên cây trong điều tra)

Thư mục tài liệu tham khảo

[1] Đăng Văn Thuyết, 2004, Đánh giá khả năng phòng hộ và giá trị kinh tế của các đai rừng phi lao (Casuarina equisetifolia L.) ở ven biển miền Trung nhằm đề xuất một số giải pháp lâm sinh phát huy khả năng phòng hộ và các lợi ích khác của rừng phi lao trong khu vực. Luận án Tiến sĩ. Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam.

[2] Đặng Văn Thuyết, 2005, Nghiên cứu xây dựng rừng phòng hộ trên cát di động ven biển tỉnh Quảng Bình. Báo cáo Tổng kết đề tài Cấp Bộ.

[3] Lâm Công Định, 1997, Trồng rừng Phi lao chống cát di động ven biển. NXB Nông nghiệp Tp. Hồ Chí Minh.

[4] Nguyễn Ngọc Lung và cộng sự, 1995, Nghiên cứu áp dụng các cơ sở khoa học các giải pháp kinh tế kỹ thuật để quy hoạch thiết kế lưu vực phòng hộ xây dựng rừng phòng hộ nguồn nước, rừng chống gió bão ven biển. Báo cáo Tổng kết đề tài Cấp Nhà nước KN 03-09, Hà Nội.

[5] Quyết định số 17/2015/QĐ-TTg ngày 09/6/2015 của Thủ tướng Chính phủ về Quy chế quản lý rừng phòng hộ.

...

...

...

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 12510-1:2018 về Rừng trồng - Rừng phòng hộ ven biển - Phần 1: Rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát bay