4.1.4.3  Xác định

Dùng xyranh (4.1.3.3) bơm dung dịch chuẩn làm việc (4.1.2.5) cho đến khi số đo diện tích của pic chất chuẩn thay đổi không lớn hơn 1 %. Sau đó, bơm lần lượt dung dịch chuẩn làm việc (4.1.2.5) và dung dịch mẫu thử (4.1.4.1), lặp lại 2 lần (số đo diện tích của pic chuẩn thay đổi không lớn hơn 1 % so với giá trị ban đầu).

4.1.4.5  Tính kết quả

Hàm lượng hoạt chất fenitrothion trong mẫu, X, biểu thị bằng phần trăm khối lượng (%) được tính theo công thức 1:

(1)

Trong đó:

S_m là số đo diện tích của pic mẫu thử;

S_c là số đo diện tích của pic chuẩn;

...

...

...

m_m là khối lượng mẫu thử, tính bằng gam (g);

P là độ tinh khiết của chất chuẩn, tính bằng phần trăm (%).

Kết quả thử nghiệm thu được, lấy hai chữ số sau dấu phẩy.

Hàm lượng hoạt chất fenitrothion trong mẫu, X’, biểu thị bằng g/l được tính theo công thức (2) và kết quả thu được, lấy một chữ số sau dấu phẩy:

X' = X × 10 × d

(2)

trong đó:

F_m  là giá trị trung bình của tỉ số số đo diện tích của pic mẫu thử với pic nội chuẩn;

F_c  là giá trị trung bình của tỉ số số đo diện tích của pic chuẩn với pic nội chuẩn;

...

...

...

m_m  là khối lượng mẫu thử, tính bằng gam (g).

P  là độ tinh khiết của chất chuẩn, tính bằng phần trăm (%).

d  là khối lượng riêng của mẫu (g/ml) ở (20 ± 2) °C.

4.2  Xác định hàm lượng hoạt chất fenitrothion bằng phương pháp sắc ký khí

4.2.1  Nguyên tắc

Hòa tan mẫu thử chửa hoạt chất fenitrothion trong dung môi aceton. Sau đó được xác định bằng phương pháp sắc ký khí, với detector ion hoá ngọn lửa (FID). Dùng benzylbenzoat (BB) làm chất nội chuẩn. Kết quả được tính dựa trên sự so sánh giữa tỷ số số đo diện tích, thời gian lưu pic mẫu thử với pic nội chuẩn và tỷ số số đo diện tích, thời gian lưu pic chuẩn với pic nội chuẩn.

4.2.2  Thuốc thử và vật liệu thử

Chỉ sử dụng các thuốc thử tinh khiết phân tích, nước dùng trong quá trình phân tích đạt loại 3 của TCVN 4851 (ISO 3696) hoặc có độ tinh khiết tương đương.

4.2.2.1  Axeton, dùng cho sắc ký khí.

...

...

...

4.2.2.3  Dung dịch nội chuẩn, nồng độ khoảng 10 mg/ml.

Dùng cân phân tích (4.1.3.4) cân khoảng 1 g chất nội chuẩn BB (4.2.2.2) chính xác đến 0,0001 g vào bình định mức 100 ml (4.1.3.1), hoà tan và định mức tới vạch bằng axeton (4.2.2.1). Đặt vào bể siêu âm (4.1.3.6), siêu âm trong 5 min., để nguội đến nhiệt độ phòng.

4.2.2.4  Dung dịch chuẩn làm việc

Dùng cân phân tích (4.1.2.4) cân khoảng 0,01 g chất chuẩn fenitrothion (4.1.2.1) chính xác đến 0,00001 g vào bình định mức 10 ml (4.1.3.1), dùng pipet (4.1.3.2) thêm chính xác 1 ml dung dịch nội chuẩn (4.2.2.3), hoà tan và định mức đến vạch bằng axeton (4.2.2.1). Đặt vào bể siêu âm (4.1.3.6), siêu âm trong 5 min, để nguội đến nhiệt độ phòng. Lọc dung dịch qua màng lọc xyranh PTFE 0,45 μm (4.1.3.5) trước khi bơm vào thiết bị.

CHÚ THÍCH: - Chất chuẩn bảo quản trong tủ mát ở (4 ± 2) °C;

- Nếu sử dụng cân có độ chính xác 0,0001 g thì lượng mẫu và chuẩn tăng lên 10 lần;

- Dung dịch chuẩn nên bảo quản ở (4 ± 2) ⁰C, nên sử dụng trong vòng 1 tháng kể từ ngày pha;

- Dung dịch chuẩn phải kiểm tra chất lượng trước khi sử dụng.

4.2.2.5  Khí nitơ, có độ tinh khiết không nhỏ hơn 99,999 %.

...

...

...

4.2.2.7  Không khí nén, dùng cho máy sắc ký khí.

4.2.3  Thiết bị, dụng cụ

4.2.3.1  Thiết bị sắc ký khí (GC-FID), được trang bị như sau:

- Detector ion hoá ngọn lửa (FID);

- Injector chia dòng và không chia dòng;

- Cột mao quản HP-5MS, có chiều dài 30 m, đường kính trong 0,32 mm, chiều dày pha tĩnh 0,25 μm hoặc loại tương đương;

- Bộ bơm mẫu tự động hoặc bơm mẫu thủ công;

- Bộ xử lý số liệu (tích phân kế hoặc máy vi tính).

4.2.3.2  Xyranh bơm mẫu, dung tích 10 μl, chia vạch đến 1 μl, hoặc bơm mẫu tự động

...

...

...

4.2.4  Cách tiến hành

4.2.4.1  Chuẩn bị dung dịch mẫu thử

Dùng cân phân tích (4.1.3.4) cân lượng cân mẫu thử có chứa khoảng 0,01 g hoạt chất fenitrothion chính xác đến 0,00001 g vào bình định mức 10 ml (4.1.3.1), dùng pipet (4.1.3.2) thêm chính xác 1 ml dung dịch nội chuẩn (4.2.2.3), hoà tan và định mức đến vạch bằng axeton (4.2.2.1). Đặt vào bể siêu âm (4.1.3.6), siêu âm trong 5 min, để nguội đến nhiệt độ phòng. Lọc dung dịch qua màng lọc xyranh PTFE 0,45 μm (4.1.3.5) trước khi bơm vào thiết bị. Mẫu thử thực hiện 2 lần.

4.2.4.2  Điều kiện phân tích

Các điều kiện vận hành sắc ký sau đây được cho là thích hợp:

- Nhiệt độ cột: Nhiệt độ đầu:

220 °C

- Nhiệt độ buồng bơm mẫu :

230 °C

...

...

...

240 °C

- Tốc độ khí mang nitơ :

20 ml/min

- Tốc độ khí hydro :

35 ml/min

- Tốc độ khí nén :

280 ml/min

- Tốc độ khí bổ trợ cho detector:

30 ml/min

...

...

...

1 μl

- Tỷ lệ chia dòng:

50 : 1

4.2.4.3  Xác định

Dùng xyranh bơm mẫu (4.2.3.2) bơm dung dịch chuẩn làm việc (4.2.2.4) cho đến khi tỉ số của số đo diện tích của pic chuẩn và pic nội chuẩn thay đổi không lớn hơn 1 %. Sau đó, bơm lần lượt dung dịch mẫu thử (4.2.4.1), lặp lại 2 lần. Tỷ lệ diện tích pic của mẫu thử so với diện tích pic mẫu chuẩn nằm trong khoảng từ 70 % đến 130, thời gian lưu của pic chuẩn thay đổi không lớn hơn 1 % so với giá trị ban đầu.

4.2.4.4  Tính kết quả

Hàm lượng hoạt chất fenitrothion trong mẫu, X, biểu thị bằng phần trăm khối lượng (%) được tính theo công thức (3):

(3)

...

...

...

Hàm lượng hoạt chất fenitrothion trong mẫu, X’, biểu thị bằng g/l được tính theo công thức (4) và kết quả thu được, lạy một chữ số sau dấu phẩy:

X' = X × 10 × d

(4)

trong đó:

F_m là giá trị trung bình của tỉ số số đo diện tích của pic mẫu thử với pic nội chuẩn;

F_c là giá trị trung bình của tỉ số số đo diện tích của pic chuẩn với pic nội chuẩn;

m_c là khối lượng chất chuẩn, tính bằng gam (g);

m_m là khối lượng mẫu thử, tính bằng gam (g).

P là độ tinh khiết của chất chuẩn, tính bằng phần trăm (%).

...

...

...

5  Báo cáo thử nghiệm

Báo cáo thử nghiệm phải ghi rõ:

a) mọi thông tin cần thiết về việc nhận biết đầy đủ mẫu thử;

b) phương pháp lấy mẫu đã sử dụng;

c) phương pháp thử đã sử dụng và viện dẫn tiêu chuẩn này;

d) mọi thao tác không được quy định trong tiêu chuẩn này, hoặc những điều được coi là tự chọn, và bất kỳ chi tiết nào có ảnh hưởng tới kết quả;

e) kết quả thử nghiệm.

Phụ lục A

...

...

...

Giới thiệu hoạt chất fenitrothion

- Công thức cấu tạo:

- Tên hoạt chất:

fenitrothion

- Tên hoá học (IUPAC):

0,0-dimethyl O-4-nitro-m-tolyl phosphorothioate

- Công thức phân tử:

C₉H₁₂NO₅PS

...

...

...

277,25

- Nhiệt độ sôi:

90 °C

- Độ hòa tan trong:

Nước (mg/l, ở 30 °C)            14

Dung môi hữu cơ (g/l, ở 20 °C);

Isopropanol                           138

Hexan                                     24

Tan dễ dàng trong các alcohol, ester, keton, hydrocarbon thơm, hydrocarbon đã clo hóa

...

...

...

Thư mục tài liệu tham khảo

[1] TCVN 12017: 2017, Thuốc bảo vệ thực vật - Lấy mẫu.

[2] CIPAC/4545/m FENITROTHION (June, 2007)

[3] The Pesticide Manual, Thirteeth Edition, 2003

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13262-6:2021 về Thuốc bảo vệ thực vật - Phần 6: Xác định hàm lượng hoạt chất fenitrothion bằng phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao và sắc ký khí