Chú thích: Phụ lục A đưa ra các Hướng dẫn kỹ thuật nhân giống vối thuốc bằng hạt

4  Phương pháp kiểm tra

4.1  Thời điểm kiểm tra

Khi xuất vườn.

4.2  Phương pháp kiểm tra các chỉ tiêu chất lượng của cây giống

Phương pháp kiểm tra các chỉ tiêu chất lượng của cây giống được quy định trong bảng 2.

Bảng 2 - Phương pháp kiểm tra và lấy mẫu kiểm tra cây giống vối thuốc

Tên tiêu chí

Phương pháp kiểm tra

...

...

...

Nguồn giống

Đánh giá dựa vào hồ sơ nguồn gốc vật liệu nhân giống

Toàn bộ lô cây giống

Tuồi cây

Kiểm tra nhật ký/hồ sơ của cơ sở sản xuất cây giống liên quan đến thời gian gieo ươm của từng lô cây giống

Toàn bộ lô cây giống

Đường kính cổ rễ

Sử dụng thước kẹp có độ chính xác đến mm; đo tại vị trí sát mặt bầu

Lấy mẫu ngẫu nhiên 0,1 % số cây nhưng không ít hơn 30 cây và không quá 50 cây

...

...

...

Sử dụng thước kẻ vạch đến cm, đo từ mặt bầu tới đỉnh sinh trưởng của cây

Lấy mẫu ngẫu nhiên 0,1 % số cây nhưng không ít hơn 30 cây và không quá 50 cây

Hình thái chung

Quan sát bằng mắt thường

Toàn bộ lô cây giống

Bầu cây

Kích thước bầu: Sử dụng thước kẻ vạch đến cm đo đường kính và chiều cao bầu cây

Lấy mẫu ngẫu nhiên 0,1 % số cây nhưng không ít hơn 30 cây và không quá 50 cây

Hình thái bầu: Quan sát bằng mắt thường

...

...

...

Tình trạng sâu bệnh hại

Quan sát bằng mắt thường

Toàn bộ lô cây giống

4.3.  Kết luận kiểm tra

Lô giống đạt yêu cầu kỹ thuật, khi 100 % mẫu kiểm tra phù hợp với quy định tại Bảng 1.

5.  Tài liệu kèm theo cây giống

Tài liệu kèm theo cây giống gồm các thông tin sau:

- Tên và địa chỉ cơ sở sản xuất;

- Tên giống, tuổi, các chỉ tiêu kích thước và chất lượng chính;

...

...

...

- Mã hiệu lô giống;

- Số lượng cây;

- Ngày xuất vườn và thời gian sử dụng;

6.  Yêu cầu vận chuyển

Cây giống trong khi vận chuyển phải đảm bào thoáng mát, không bị dập, gãy, không bị vỡ bầu;

Phụ lục A

(Tham khảo)

Hướng dẫn kỹ thuật nhân giống vối thuốc bằng hạt

A.1  Nguồn giống

...

...

...

Hạt giống thu từ nguồn giống được công nhận hoặc từ cây mẹ được chọn lọc từ các lâm phần có địa chỉ rõ ràng.

- Yêu cầu đối với cây mẹ lấy giống

Cây sinh trưởng tốt, thân thẳng, tán cân đối, không bị sâu bệnh, có hai vụ quả trở lên (tối thiểu 15 năm tuổi)

A.2  Kỹ thuật xử lý hạt giống

- Ngâm hạt đã loại bỏ hết tạp chất, hạt lép trong dung dịch thuốc tím (KMnO₄) nồng độ từ 0,5 % đến 1 % trong 30 phút, vớt hạt ra rửa sạch rồi tiếp tục ngâm hạt trong nước ấm 40 °C, để nguội dần sau 12 giờ.

- Vớt hạt ra cho vào túi vải, mỗi túi không quá 2 kg hạt để nơi khô ráo.

- Hàng ngày rửa chua bằng nước ấm 30 °C để ráo ủ lại khoảng 5 ngày đến 7 ngày, khi 1/3 số hạt nứt nanh thì đem gieo. Trong suốt thời gian ủ hạt cần giữ nhiệt độ từ 30 °C đến 40 °C.

A.3  Kỹ thuật gieo hạt

- Chuần bị luống xếp bầu

...

...

...

+ Đất trên mặt luống phải được loại bỏ cỏ, các tạp vật và san cho phẳng.

- Kỹ thuật tạo bầu

+ Hỗn hợp thành phần ruột bầu gồm đất mật 89 % phân chuồng hoai 10 % hoặc 10 % phân hữu cơ vi sinh và 1 % supe lần được đóng vào túi bầu P.E, kích thước bầu: đường kính bầu tối thiểu là 10 cm, chiều cao bầu tối thiểu là 16 cm. Bầu có đáy, đục lỗ xung quanh, bảo đảm độ bền để khi đóng bầu, trong quá trình chăm sóc cây trong vườn cũng như khi vận chuyển cây không bị hư hỏng.

+ Bầu được xếp thành hàng sát nhau trên luống. Mép luống phải đắp bờ cao ít nhất 2/3 thân bầu xung quanh luống để giữ bầu không bị nghiêng ngả.

- Kỹ thuật gieo hạt giống

+ Trước khi gieo hạt, bầu đất phải được tưới nước ẩm và cần xử lý chống nấm bằng thuốc VinbenC nồng độ 0,03 % hoặc thuốc tím (KMnO₄) nồng độ 0,05 %.

+ Tạo một lỗ ở giữa bầu, sâu từ 1 cm đến 1,5 cm cây con được đặt vào giữa bầu và lấp đất lại, bên trên làm dàn che bằng lưới đen hoặc vật liệu khác che nắng sao cho dàn che phải tạo nên độ che khoảng 75 % ánh sáng trực xạ.

A.4  Kỹ thuật chăm sóc cây con

- Tưới nước đủ ẩm cho cây vào buổi sáng sớm và chiều mát. Số lần tưới, lượng nước tưới tùy thuộc vào điều kiện thời tiết và tình hình sinh trưởng của cây con về nguyên tắc phải luôn luôn giữ độ ẩm của đất trong bầu, tạo điều kiện cho cây sinh trưởng bình thường. Bình quân lượng nước cho mỗi lần tưới từ 3 l/m² đến 5 l/m².

...

...

...

- Ngay sau khi cấy cây phải che bóng. Tháng thứ nhất che bóng cho cây 75 %, tháng thứ hai che bóng 50 %, Tháng thứ ba che bóng từ 10 % đến 20 %, các tháng cuối dỡ bỏ dàn che hoàn toàn.

- Định kỳ 20 ngày/1 lần làm cỏ phá váng và phun thuốc phòng trừ nấm bệnh, côn trùng.

- Đảo bầu lần cuối trước khi trồng từ 2 tuần đến 3 tuần. Khi cành, lá cây con đan vào nhau thì phải giãn bầu kết hợp với lần đảo bầu.

Thư mục tài liệu tham khảo

1. Đặng Thịnh Triều, 2016. Nghiên cứu phát triển cây vối thuốc (Schima wallichii Choisy và Schima superba Gardn. et Champ). Báo cáo tổng kết đề tài. Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam.

2. Võ Đại Hài, 2010. Nghiên cứu phát triển cây vối thuốc (Schima wallichii Choisy và Schima superba Gardn. et Champ). Báo cáo tổng kết đề tài. Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 12714-3:2019 về Giống cây lâm nghiệp - Cây giống các loài cây bản địa - Phần 3: Vối thuốc