Xác định độ hấp thụ của dung dịch mẫu thử bằng GFAAS; Nếu không có sự sai khác nhiều về độ dốc của đường chuẩn trong trường hợp sử dụng phương pháp thêm chuẩn và phương pháp ngoại chuẩn, thì có thể áp dụng phương pháp ngoại chuẩn. Đường chuẩn phải bao gồm ít nhất 3 điểm, kể cả điểm 0.

CHÚ THÍCH 1 Các dữ liệu trong ngày trong bước nguyên tử hóa có thể thu được bằng cách đo chiều cao pic hoặc diện tích pic. Khi sử dụng kỹ thuật platform, thì nên đo diện tích pic.

CHÚ THÍCH 2 Thể tích bơm quá lớn có thể tạo bọt trong khi làm khô dẫn đến độ chụm thu được kém.

6.3.2.2. Phương pháp thêm chuẩn

Xác định dải tuyến tính của đường chuẩn. Điều quan trọng là các phép đo được thực hiện trong dải tuyến tính khi sử dụng phương pháp thêm chuẩn. Đường chuẩn của phương pháp thêm chuẩn phải có ít nhất ba điểm trong đó ít nhất hai điểm thêm chuẩn. Nồng độ của chất chuẩn cao nhất phải cao gấp 3 đến 5 lần nồng độ của dung dịch mẫu. Nồng độ của chất chuẩn thấp hơn phải bằng một nửa nồng độ dung dịch chuẩn cao nhất.

Dựng đồ thị độ hấp thụ thu được bằng cách dựa trên các nồng độ bổ sung và ngoại suy đường thẳng tạo thành cho đến khi cắt trục hoành của đồ thị.

Trong trường hợp dùng thiết bị AAS có hệ thống bơm mẫu tự động, trong đó việc bổ sung được thực hiện trực tiếp trong lò graphit, thì phép xác định có thể được thực hiện ngay mà không cần pha loãng trước và điều này giảm được nguy cơ nhiễm bẩn đáng kể.

6.4. Kiểm soát chất lượng phân tích

...

...

...

7. Tính kết quả

Hàm lượng asen, w, tính theo phần khối lượng của asen, tính bằng miligam trên kilôgam mẫu, sử dụng công thức sau đây:

(1)

Trong đó

a là hàm lượng asen có trong dung dịch thử, tính bằng miligam trên lit (mg/l);

V là thể tích dung dịch phân hủy, tính bằng milit (ml);

F là hệ số pha loãng của dung dịch thử;

m là khối lượng mẫu ban đầu, tính bằng gam (g).

...

...

...

8. Giới hạn định lượng

Giới hạn định lượng theo EN 13804 của dung dịch đo phụ thuộc vào các thông số sau đây:

- kiểu ống graphit,

- chương trình nhiệt độ được sử dụng,

- lượng và kiểu nền mẫu có mặt trong dung dịch phân hủy.

Đối với asen, giới hạn phát hiện và giới hạn định lượng được ước tính theo EN 13804, có tính đến độ lệch chuẩn (SD) tính được trong đánh giá dài hạn.

9. Độ chụm

9.1. Yêu cầu chung

Các chi tiết của phép thử liên phòng thử nghiệm về độ chụm được nêu trong Phụ lục A. Các giá trị thu được từ phép thử liên phòng thử nghiệm này có thể không áp dụng cho các dải nồng độ và các nền mẫu khác với các dải nồng độ và các nền mẫu đã nêu.

...

...

...

Độ lặp lại là chênh lệch tuyệt đối giữa hai kết quả thử nghiệm thử độc lập (hai mẫu mù), riêng rẽ, thu được khi sử dụng cùng một phương pháp thử, tiến hành trên cùng một vật liệu thử, thực hiện trong cùng một phòng thử nghiệm, đo một người phân tích, sử dụng cùng thiết bị, trong một khoảng thời gian ngắn, không được quá 5 % các trường hợp vượt quá giá trị r nêu trong Bảng 2. Độ tái lập là chênh lệch tuyệt đối giữa hai kết quả thử riêng rẽ thu được khi áp dụng cùng một phương pháp, tiến hành trên cùng mẫu thử, thực hiện trong các phòng thử nghiệm khác nhau, do những người khác nhau thực hiện, sử dụng các thiết bị khác nhau, không được quá 5 % các trường hợp vượt quá giá trị R nêu trong Bảng 2.

Bảng 2 - Giá trị trung bình, giới hạn lặp lại và tái lập đối với asen trong hải sản

Mẫu

mg/kg

r

mg/kg

R

mg/kg

...

...

...

2,32

0,94

1,3

Tép biển (Bắc cực)

3,39

0,80

2,2

Trai xanh

8,16

...

...

...

4,0

Cá minh thái

23,6

2,6

2,9

Tôm hùm

19,0

3,6

4,9

...

...

...

23,6

4,3

7,1

Tôm

41,2

8,7

15,7

Dịch chiết từ thịt cá tuyết

79,3

...

...

...

29,6

10. Báo cáo thử nghiệm

a) mọi thông tin cần thiết về nhận biết đầy đủ về mẫu thử;

b) phương pháp thử đã sử dụng, viện dẫn tiêu chuẩn này;

c) kết quả thử nghiệm thu được và các đơn vị đo theo quy định;

d) ngày lấy mẫu và quy trình lấy mẫu (nếu biết);

e) ngày kết thúc phân tích;

f) yêu cầu về giới hạn lặp lại;

g) mọi chi tiết thao tác không quy định trong tiêu chuẩn này, hoặc được coi là tùy chọn, cùng với các tình huống bất thường có thể ảnh hưởng đến kết quả.

...

...

...

PHỤ LỤC A

(Tham khảo)

CÁC KẾT QUẢ CỦA PHÉP THỬ LIÊN PHÒNG THỬ NGHIỆM

Độ chụm của phương pháp được Ủy ban phân tích thực phẩm Bắc Âu (NKML) đánh giá trong phép thử liên phòng thử nghiệm theo tài liệu tham khảo [3]. Các kết quả được nêu trong Bảng A.1. Kết quả của mẫu chuẩn đã được chứng nhận được nêu trong Bảng A.2.

Trong nghiên cứu thực hiện phương pháp liên phòng thử nghiệm (cộng tác) tám phòng thử nghiệm đã tham gia để xác định asen trong thủy sản bằng phổ hấp thụ nguyên tử sau khi phân hủy ướt dùng lò graphit (GFAAS), sử dụng kỹ thuật dùng lò vi sóng được tiến hành năm 1996 [2]. Các mẫu được sử dụng để tham gia nghiên cứu là hai mẫu mù và tiến hành các phép xác định đơn lẻ trên mỗi mẫu.

Bảng A.1 - Các kết quả thống kê của phép thử liên phòng thử nghiệm

Thông số

Mẫu

Trứng cá tuyết

...

...

...

Trai xanh

Cá minh thái

Tôm hùm

Thịt cá tuyết

Tôm

Dịch chiết từ thịt cá tuyết

Số lượng các phòng thử nghiệm tham gia

8

8

...

...

...

8

8

8

8

8

Số lượng các phòng thử nghiệm sau khi trừ ngoại lệ (các kết quả thử nghiệm được chấp nhận)

8

8

8

...

...

...

8

8

8

7

Giá trị trung bình  (mg/kg)

2,3

3,4

8,2

13,6

...

...

...

23,6

41,2

79,3

Độ lệch chuẩn lặp lại s_r (mg/kg)

0,3

0,3

1,4

0,9

1,3

...

...

...

3,1

8,4

RSD - r (%)

14,4

8,5

17,4

6,9

6,8

6,5

...

...

...

10,5

Giới hạn lặp lại r (mg/kg)

0,9

0,8

4,0

2,6

3,6

4,3

8,7

...

...

...

Giá trị Horwitz r

9,1

8,7

7,7

7,2

6,8

6,7

6,0

5,5

...

...

...

1,58

0,98

2,26

0,96

1,0

0,64

1,45

1,93

Độ lệch chuẩn tái lập s_R (mg/kg)

...

...

...

0,8

1,1

1,0

1,7

2,5

5,6

10,5

RSD - R (%)

20

...

...

...

17,4

7,6

9,2

10,7

13,6

13,2

Giới hạn tái lập R (mg/kg)

1,3

2,2

...

...

...

2,9

4,9

7,1

15,7

29,6

Giá trị Horwitz R

13,8

13,2

11,7

...

...

...

10,3

10,1

9,2

8,3

Chỉ số Horrat R

1,45

1,74

1,49

0,70

...

...

...

1,07

1,49

1,59

Bảng A.2 - Các kết quả của mẫu chuẩn đã được chứng nhận trong phép thử liên phòng thử nghiệm

Mẫu

Giá trị trung bình

(n=8)

(mg/kg)

...

...

...

(mg/kg)

Giá trị được chứng nhận

(mg/kg)

Khoảng tin cậy

(95 %)

Thịt hàu; NIST SRM 1566 a

13,8

0,8

14,0

...

...

...

THƯ MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] Julshamn, K., Maage, A. and Larsen, E.H. (1996). Fresenius J. Anal. Chem. 355, 304 - 307.

[2] Nordic Committee on Food Analysis (2000) Arsenic. Determination in Seafood by Electrothermal Atomic Absorption Spectrometry (ET AAS) after Microwave digestion. No 166.

[3] Guidelines for Collaborative study Procedures to Validate Characteristics of a Method of Analysis (1995) J. AOAC Int. 78, 143 A - 160 A.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11046:2015 (EN 14332:2004) về Thực phẩm – Xác định các nguyên tố vết - Xác định asen trong thủy sản bằng đo phổ hấp thụ nguyên tử dung lò graphit (GFAAS) sau khi phân hủy bằng lò vi sóng