4.4 Than và các chất phụ gia để sản xuất than tổ ong phải được nghiền đến cỡ hạt nhỏ hơn 3 mm, bảo đảm tính đồng nhất trong việc pha trộn.

4.5 Với chất lượng viên than quy định như ở điều 4.3, khi kiểm tra việc nhóm viên than trong loại bếp đơn (có chiều cao buông đốt từ 120 - 130 mm) thời gian bén chạy không quá 15 phút.

4.6 Lượng nhiệt hữu ích và thời gian sử dụng viên than được cho theo phụ lục B.

5. Yêu cầu vệ sinh môi trường

5.1 Tiêu chuẩn này chỉ quy định những chất độc hại chủ yếu thường gặp nhất trong quá trình sử dụng viên than tổ ong.

5.2 Nồng độ quy định các chất độc hại khi đốt cháy viên than tổ ong được cho theo bảng 2

Bảng 2

Chất độc hại

Nồng độ các chất (mg/m³)

...

...

...

Sunfua diôxýt SO₂

Nitơ diôxýt NO₂

Cacbon ôxýt CO

Bụi khói than

0,50

0,08

3,00

0,50

5.3 Để đảm bảo vệ sinh môi trường, nếu phôi liệu than có hàm lượng lưu huỳnh chung lớn hơn quy định của điều 4.3, phải có biện pháp xử lý để giảm nồng độ các chất độc hại sinh ra khi than cháy.

...

...

...

- Khi nhóm và sử dụng viên than phải đảm bảo việc thông gió để làm loãng nồng độ các chất độc hại.

- Khi ủ viên than, tuyệt đối không được để trong phòng kín.

6. Phương pháp thử

6.1 Phương pháp lấy mẫu (Xem 3 - 2)

6.2 Kiểm tra kích thước viên than dùng thước mét.

6.3 Kiểm tra khối lượng viên than dùng cân đồng hồ.

6.4 Kiểm tra thời gian bèn cháy, thời gian sử dụng viên than bằng đồng hồ.

6.5 Xác định độ bền nén viên than (Xem phụ lục C).

6.6 Phương pháp lấy mẫu chất độc và phân tích chất độc trong không khí (Xem phụ lục D)

...

...

...

6.8 Xác định nồng độ cacbon oxyt (Xem phụ lục F)

7. Bảo quản - vận chuyển

7.1 Kho chứa than thành phẩm phải có mái che, nền kho bằng phẳng, cao hơn bên ngoài và có rãnh thoát nước xung quanh.

7.2 Viên than sản xuất ra được xếp chồng thành nhiều lớp, đảm bảo than không bị vỡ nát, để bảo quản trong kho chờ tiêu thụ. Trong kho phải sắp xếp các lô than theo thứ tự trước sau, thuận tiện cho xếp dỡ, bảo quản và lẫy mẫu.

7.3 Sản phẩm khi vận chuyển đi xa nên có thùng hoặc khay chứa, có chén lót tránh bị vỡ nát khi vận chuyển

7.4 Mỗi lô than của đơn vị sản xuất phải có giấy chứng nhận chất lượng. Sản phẩm sản xuất ra phải được bao gói bằng giấy (hoặc túi nhựa mỏng) có in nhãn của cơ sở sản xuất.

PHỤ LỤC A

Tương ứng giữa chiều cao và khối lượng viên than

...

...

...

Chiều cao viên than (mm)

Khối lượng viên than (g)

60

70

80

90

100

110

120

...

...

...

850

950

1050

1150

1250

1350

PHỤ LỤC B

Tương ứng giữa khối lượng viên than, số lượng nước đun sôi và thời gian sử dụng viên than theo bảng sau:

...

...

...

Số lượng nước đun sôi (1)

Thời gian sử dụng (phút)

750 - 950

950 - 1150

1150 - 1350

14 - 18

18 - 23

23 - 30

120 - 150

...

...

...

190 - 240

PHỤ LỤC C

Xác định độ bền nén viên than

Độ bền nén viên than còn gọi là cường độ ép giới hạn

- Thiết bị ép: Dùng máy ép thủy lực

- Viên than thử độ bền phải nguyên vẹn không nứt vỡ, có độ ẩm như quy định ở điều 4.3

- Tiến hành thử: Đặt mẫu thử lên trên mặt ép, cho máy chạy từ từ để mẫu thử áp chặt vào mặt ép trên. Tải trọng nén phải tăng đều cho đến khi mẫu thử bị phá hủy hoàn toàn (Kim đồng hồ đo áp lực nén trở về vị trí O)

- Tính cường độ ép giới hạn của viên than.

...

...

...

trong đó:

P: lực ép phá hủy, tính bằng KG

F: Diện tích mặt ép viên than, cm²

d: Cường độ ép giới hạn viên than, tính bằng KG/cm²

Cường độ ép giới hạn là trung bình cộng kết quả của 3 mẫu thử.

PHỤ LỤC D

Phương pháp lấy mẫu và phân tích các chất độc hại trong không khí

1. Phương pháp lấy mẫu độc chất:

...

...

...

+ Phải xác định nơi phát sinh ra chất độc hại, đặt máy hút độc chất trong phạm vi 50 - 60 cm, đảm bảo việc lấy mẫu nằm trong khu vực chất độc hại thoát ra.

+ Quá trình lấy mẫu thử nghiệm được tiến hành trong điều kiện môi trường thông thường có thông gió tự nhiên.

+ Việc xác định các yếu tố vì khí hậu cần thực hiện đồng thời với quá trình lấy mẫu.

- Nguyên tắc lấy mẫu:

+ Bơm không khí có chất độc vào trong một dụng cụ chứa có thể tích nhất định

+ Hút không khí có chất độc qua dụng cụ hấp thụ, phần không khí sạch được đi qua, phần độc được giữ lại.

2. Phương pháp phân tích:

Phương pháp phân tích thường dùng là phương pháp chuẩn độ và phương pháp so mầu (Phương pháp quang phổ hấp thụ).

Nồng độ các chất độc hại trong không khí được tính theo công thức:

...

...

...

trong đó:

C: nồng độ chất độc, mg/l

M: hàm lượng chất độc, mg

V: thể tích không khí đã lấy mẫu, l.

PHỤ LỤC E

Xác định nồng độ nitơ điôxýt (NO₂)

Nguyên tắc phương pháp. Khi nitơ điôxyt được hấp thụ vào dung dịch natri hydroxyt NaOH, sau đó thêm axit axêtic HCH₃COO để tạo ra axit nitơ HNO₂. Axit nitơ tác dụng với thuốc thử Griess Ilesvay (axit sunfanilic và a napthylamin), tạo ra hợp chất azôic màu hồng. Dùng phương pháp so mẫu để xác định.

...

...

...

Xác định nồng độ cacbon ôxýt (CO)

Nguyên tắc phương pháp: Cho khí cacbon ôxýt tác dụng với paladi clorua để tạo thành paladi kim loại. Cho thuốc thử tôlinxiôcantơ tác dụng với paladi thuốc thử sẽ bị khử chuyến màu vàng thành màu xanh. Dựa vào phản ứng trên phân tích khí CO bằng phương pháp so màu hoặc quang phổ hấp thụ.

Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 4600:1994 về Viên than tổ ong - Yêu cầu kỹ thuật và vệ sinh môi trường do Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường ban hành