7. Bảo vệ chống điện giật

Bóng đèn có balát lắp liền phải có kết cấu sao cho khi không có vỏ bọc bổ sung ở dạng đèn điện thì vẫn không chạm tới được bộ phận kim loại bên trong hoặc bộ phận kim loại mang điện nào của đầu đèn khi bóng đèn được lắp đặt trong đui đèn theo TCVN 6639 (IEC 60238).

Nếu cần, kiểm tra sự phù hợp bằng que thử quy định trong Hình 2 với lực bằng 10 N.

Bóng đèn với đầu đèn kiểu xoáy ren Edison phải được thiết kế sao cho chúng phù hợp với các yêu cầu về khả năng không chạm tới được đối với bóng đèn chiếu sáng thông dụng (GLS).

Kiểm tra sự phù hợp bằng dưỡng theo IEC 60061-3, tờ dữ liệu 7006-51A đối với đầu đèn E27 và tờ dữ liệu 7006-55 đối với đầu đèn E14.

CHÚ THÍCH: Các yêu cầu đối với đầu đèn E26 đang được xem xét.

Bóng đèn có đầu đèn B22 hoặc B15 cũng phải tuân thủ các yêu cầu như bóng đèn nung sáng bình thường có đầu đèn như vậy.

Bộ phận kim loại bên ngoài không phải là bộ phận kim loại mang dòng của đầu đèn thì không được mang điện hoặc trở nên mang điện. Để thử nghiệm, tất cả các vật liệu dẫn điện dịch chuyển được đều phải đặt ở vị trí bất lợi nhất mà không dùng dụng cụ.

Kiểm tra sự phù hợp bằng thử nghiệm điện trở cách điện và thử nghiệm độ bền điện (xem Điều 8).

...

...

...

8.1. Quy định chung

Điện trở cách điện và độ bền điện phải đủ giữa các bộ phận kim loại mang dòng của bóng đèn và các bộ phận chạm đến được của bóng đèn.

8.2. Điện trở cách điện

Bóng đèn phải được ổn định trong 48 h trong tủ có chứa không khí với độ ẩm tương đối từ 91 % đến 95 %. Nhiệt độ không khí được duy trì ở giá trị thích hợp trong khoảng từ 20^oC đến 30^oC với dung sai 1^oC.

Điện trở cách điện phải được đo trong tủ ẩm với điện áp một chiều xấp xỉ 500 V, sau khi đặt điện áp được 1 min. Điện trở cách điện giữa các bộ phận kim loại mang dòng điện của đầu đèn và các bộ phận chạm đến được của bóng đèn (bộ phận chạm đến được của vật liệu cách điện được phủ lá kim loại) không được nhỏ hơn 4 MW.

CHÚ THÍCH: Điện trở cách điện giữa vỏ và tiếp điểm của đầu đèn kiểu gài đang được xem xét.

8.3. Độ bền điện

Ngay sau thử nghiệm điện trở cách điện, các bộ phận như quy định ở trên phải chịu thử nghiệm điện áp trong 1 min bằng điện áp xoay chiều như dưới đây:

- Đầu đèn ES: giữa các bộ phận chạm đến được và các bộ phận của đầu đèn kiểu xoáy ren (bộ phận chạm đến được bằng vật liệu cách điện được phủ lá kim loại):

...

...

...

· kiểu BV (100 V đến 120 V): 2 U + 1 000 V

Giá trị U= điện áp danh định.

Trong quá trình thử nghiệm, tai hàn và vỏ của đầu đèn được nối tắt.

Ban đầu, đặt điện áp không quá một nửa giá trị quy định. Sau đó, điện áp được tăng dần đến đủ giá trị.

Trong quá trình thử nghiệm không được có phóng điện bề mặt hoặc phóng điện đánh thủng. Phải thực hiện các phép đo trong tủ ẩm.

CHÚ THÍCH: Khoảng cách giữa lá kim loại và bộ phận mang dòng điện đang được xem xét.

- Đầu đèn kiểu gài: giữa vỏ và tiếp điểm (đang xem xét).

9. Độ bền cơ

Khả năng chịu mômen xoắn: Khi chịu các mức mômen xoắn liệt kê dưới đây, đầu đèn vẫn phải bám chắc chắn với bóng thủy tinh hoặc bộ phận của bóng đèn dùng để lắp hoặc tháo bóng đèn.

...

...

...

B15d...................................... 1,15 Nm

E26 và E27........................... 3 Nm

E14........................................ 1,15 Nm

Thử nghiệm được thực hiện với đui đèn thử nghiệm chỉ ra trong Hình 3 và Hình 4.

Không được đặt đột ngột mômen xoắn mà phải tăng dần từ giá trị "không” đến giá trị quy định.

Trong trường hợp đầu đèn không có chất gắn, cho phép có dịch chuyển tương đối giữa đầu đèn và bóng thủy tinh với điều kiện là dịch chuyển này không quá 10^o.

Sau thử nghiệm độ bền cơ, mẫu thử phải phù hợp với các yêu cầu về khả năng chạm tới được (xem

Điều 7).

10. Độ tăng nhiệt của đầu đèn

...

...

...

B22d...................................... 125^oC

B15d...................................... 120^oC

E27...................................... 120^oC

E14....................................... 120^oC

E26....................................... đang xem xét

Phép đo phải được thực hiện ở điện áp danh định. Nếu bóng đèn được ghi nhãn dải điện áp thì phải đo ở giá trị trung bình của dải, với điều kiện là các giá trị giới hạn của dải điện áp không sai khác quá 2,5 % so với điện áp trung bình. Đối với bóng đèn có dải điện áp rộng hơn, phép đo phải được thực hiện ở giá trị cao nhất của dải.

11. Khả năng chịu nhiệt

Bóng đèn có balát lắp liền phải có đủ khả năng chịu nhiệt. Các phần bên ngoài bằng vật liệu cách điện cung cấp bảo vệ chống điện giật, và các phần bằng vật liệu cách điện giữ bộ phận mang điện ở đúng vị trí phải có đủ khả năng chịu nhiệt.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách cho các bộ phận này chịu thử nghiệm ép viên bi bằng thiết bị như chỉ ra trong Hình 5.

...

...

...

Tải thử nghiệm và phương tiện đỡ được đặt trong tủ nhiệt trong thời gian đủ dài để đảm bảo rằng chúng có nhiệt độ thử nghiệm ổn định trước khi bắt đầu thử nghiệm.

Phần cần thử nghiệm được đặt trong tủ nhiệt, trong thời gian 10 min, trước khi đặt tải.

Nếu bề mặt cần thử nghiệm bị võng xuống thì phải đỡ ở phần mà viên bi ép xuống. Đối với mục đích này, nếu không thể thực hiện được thử nghiệm trên mẫu hoàn chỉnh thì có thể cắt lấy một miếng thích hợp.

Mẫu phải dày ít nhất là 2,5 mm nhưng nếu không sẵn có độ dày này trên mẫu thì có thể đặt hai hoặc nhiều miếng với nhau.

Sau 1 h, lấy viên bi ra khỏi mẫu, sau đó, ngâm mẫu 10 s trong nước lạnh để giảm nhiệt độ xuống xấp xỉ nhiệt độ phòng. Đo đường kính của vết lõm và đường kính này không được lớn hơn 2 mm.

Trong trường hợp bề mặt cong, đo trục ngắn hơn nếu vết lõm là hình elip.

Nếu có nghi ngờ thì đo chiều sâu của vết lõm và đường kính được tính bằng công thức:

, trong đó p là độ sâu của vết lõm.

Thử nghiệm này không thực hiện trên vật liệu gốm.

...

...

...

Các phần bằng vật liệu cách điện giữ bộ phận mang điện đúng vị trí và các phần bên ngoài bằng vật liệu cách điện cung cấp bảo vệ chống điện giật phải chịu thử nghiệm sợi dây nóng đỏ theo TCVN 9900-2-10 (IEC 60695-2-10), TCVN 9900-2-11 (IEC 60695-2-11), TCVN 9900-2-12 (IEC 60695-2-12) và TCVN 9900-2-13 (IEC 60695-2-13) chi tiết như sau:

- Mẫu thử nghiệm là bóng đèn hoàn chỉnh. Có thể phải lấy ra các bộ phận của bóng đèn để thực hiện thử nghiệm nhưng cần cẩn thận để đảm bảo rằng điều kiện thử nghiệm không khác đáng kể so với các điều kiện xuất hiện trong sử dụng bình thường.

- Mẫu thử nghiệm được lắp đặt trên giá chuyển động và được ép lên đầu của sợi dây nóng đỏ với lực bằng 1 N vào giữa bề mặt cần thử nghiệm, ưu tiên cách mép trên của mẫu một khoảng bằng 15 mm hoặc lớn hơn. Phần sợi dây nóng đỏ tiến sâu vào mẫu được hạn chế bằng cơ khí ở mức 7 mm.

Nếu không thể thực hiện thử nghiệm trên mẫu như mô tả ở trên vì mẫu quá nhỏ thì thử nghiệm được thực hiện với mẫu riêng biệt của cùng vật liệu có hình vuông có kích thước mỗi cạnh bằng 30 mm và với chiều dày bằng với chiều dày nhỏ nhất của mẫu.

- Nhiệt độ của đầu sợi dây nóng đỏ là 650^oC. Sau 30 s, rút mẫu ra không cho tiếp xúc với đầu của sợi dây nóng đỏ nữa.

Nhiệt độ của sợi dây nóng đỏ và dòng điện đốt nóng phải không đổi trong 1 min trước khi bắt đầu thử nghiệm. Cần cẩn thận để bức xạ nhiệt không ảnh hưởng đến mẫu trong quá trình thử nghiệm. Đo nhiệt độ đầu sợi dây nóng đỏ bằng nhiệt ngẫu dây mảnh có vỏ bọc, có kết cấu và được hiệu chuẩn như mô tả trong TCVN 9900-2-10 (IEC 60695-2-10).

- Bất kỳ chỗ cháy thành ngọn lửa hay chỗ cháy đỏ nào của mẫu đều phải tự tắt trong vòng 30 s tính từ khi rút sợi dây nóng đỏ ra và các tàn lửa không được gây cháy cho giấy bản trải nằm ngang dưới mẫu và cách mẫu 200 ± 5 mm.

Không thực hiện thử nghiệm này trên các phần là vật liệu gốm.

13. Điều kiện sự cố

...

...

...

Áp dụng lần lượt từng sự cố dưới đây, cũng như các điều kiện sự cố kết hợp khác có thể nảy sinh từ đó theo kết quả lôgic. Tại một thời điểm, chỉ một linh kiện phải chịu một điều kiện sự cố.

a) Trong mạch điện khởi động bằng bộ khởi động, cho ngắn mạch bộ khởi động.

b) Nối tắt các tụ điện.

c) Bóng đèn không khởi động, vì một trong các catốt bị đứt.

d) Bóng đèn không khởi động, mặc dù mạch catốt còn nguyên vẹn (bóng đèn mất kích hoạt).

e) Bóng đèn làm việc, nhưng một trong các catốt mất kích hoạt hoặc bị đứt (hiệu ứng chỉnh lưu).

f) Hở hoặc ngắn mạch các điểm khác trong mạch điện mà sơ đồ mạch điện chỉ ra rằng điều kiện sự cố này có thể gây ảnh hưởng đến an toàn.

Kiểm tra bóng đèn và sơ đồ mạch điện thường chỉ ra các điều kiện sự cố cần áp dụng. Các điều kiện này được áp dụng lần lượt theo thứ tự thuận lợi nhất.

Nhà chế tạo hoặc đại lý được ủy quyền phải cung cấp bóng đèn được chuẩn bị riêng với điều kiện sự cố liên quan, có thể đưa điều kiện sự cố vào bằng cách tác động cơ cấu đóng cắt ở bên ngoài bóng đèn.

...

...

...

Nhà chế tạo hoặc đại lý được ủy quyền phải đưa ra bằng chứng rằng các linh kiện làm việc theo cách không làm giảm an toàn, ví dụ, bằng cách chỉ ra sự phù hợp với quy định liên quan.

Trong trường hợp áp dụng điều kiện sự cố a), b) hoặc f), kiểm tra sự phù hợp bằng cách cho mẫu làm việc ở nhiệt độ phòng mà không đốt nóng và ở điện áp từ 90 % đến 110 % điện áp danh định hoặc điện áp trung bình, trong trường hợp dải điện áp, cho đèn khi đạt đến các điều kiện ổn định, sau đó đưa điều kiện sự cố vào.

Trong trường hợp áp dụng điều kiện sự cố c), d) hoặc e), áp dụng điều kiện làm việc như trên nhưng điều kiện sự cố được đưa vào tại thời điểm bắt đầu thử nghiệm.

Sau đó, mẫu được thử nghiệm thêm 8 h nữa. Trong quá trình thử nghiệm không được có cháy, hoặc sinh ra khí dễ cháy và các bộ phận mang điện không được trở nên tiếp cận được.

Để kiểm tra xem các khí thoát ra từ các phần linh kiện là dễ cháy hay không thì thực hiện thử nghiệm với máy phát tia lửa tần số cao.

Để kiểm tra xem các bộ phận tiếp cận được có trở nên mang điện không thì thực hiện thử nghiệm theo Điều 7. Kiểm tra điện trở cách điện (xem 8.2) bằng điện áp một chiều xấp xỉ 1 000 V.

Kích thước thẳng tính bằng milimét

Dung sai các kích thước khi không quy định dung sai:

...

...

...

Kích thước thẳng:

đến 25 mm:

trên 25 mm: ± 0,2

Vật liệu của que thử: ví dụ, thép nhiệt luyện.

Cả hai khớp nối của que thử có thể gập một góc bằng , nhưng chỉ theo một hướng và cùng hướng.

Việc sử dụng chân và rãnh chỉ là một trong các phương pháp có thể để hạn chế góc uốn đến 90^o. Do đó, không nêu kích thước và dung sai của các chi tiết trong bản vẽ. Thiết kế thực phải đảm bảo góc uốn bằng 90^o với dung sai từ 0 đến +10^o.

Hình 2 - Que thử tiêu chuẩn

...

...

...

E14

E26

E27

Dung sai

C

20,0

32,0

32,0

Nhỏ nhất

...

...

...

11,5

11,0

11,0

± 0,3

O

12,0

23,0

23,0

± 0,1

...

...

...

7,0

12,0

12,0

Nhỏ nhất

Bản vẽ chỉ nhằm minh họa các kích thước thiết yếu của đui đèn

Ren cần phù hợp với các ren của đui đèn trong IEC 60061.

Hình 3 - Đui đèn dùng cho thử nghiệm mômen xoắn với đầu đèn kiểu xoáy ren

...

...

...

B15

mm

B22

mm

Dung sai

mm

A

15,27

22,27

...

...

...

B

19,0

19,0

Nhỏ nhất

C

21,0

28,0

Nhỏ nhất

D

...

...

...

9,5

Nhỏ nhất

E

3,0

3,0

+ 0,17

G

18,3

24,6

...

...

...

H

9,0

12,15

Nhỏ nhất

K

12,7

12,7

± 0,3

R

...

...

...

1,5

Xấp xỉ

CHÚ THÍCH: Bản vẽ minh họa các kích thước thiết yếu của đui đèn và chỉ cần kiểm tra nếu có nghi ngờ từ việc áp dụng thử nghiệm.

Các rãnh này phải đối xứng qua đường tâm.

Hình 4 - Đui đèn dùng cho thử nghiệm mômen xoắn có đầu đèn kiểu gài

Hình 5 - Thiết bị thử nghiệm ép viên bi

...

...

...

Công suất bức xạ UV hiệu quả riêng do bóng đèn phát ra không được lớn hơn giá trị 2 mW/klm. Đối với các bóng đèn phản xạ, công suất này không được lớn hơn 2 mW/(m²×klx).

CHÚ THÍCH: Trong IEC 62471, các giới hạn phơi nhiễm được cho là các giá trị độ chiếu xạ hiệu quả (đơn vị W/m²) và đối với phân loại nhóm rủi ro, các giá trị dùng cho bóng đèn chiếu sáng thông dụng được ghi lại ở mức độ rọi là 500 lx. Đường biên của nhóm rủi ro là 0,001 W/m² tại mức độ rọi là 500 lx. Điều này có nghĩa là giá trị riêng, liên quan đến độ rọi, bằng 0,001 chia cho 500 W/(m²×lx), bằng 2 mW/(m²×klx). Vì lx = lm/m² nên công suất UV riêng bằng 2 mW/klm.

Kiểm tra sự phù hợp bằng cách đo phổ bức xạ, trong các điều kiện giống như với đặc tính điện và quang của bóng đèn cho trong TCVN 7863 (IEC 60901).

Thư mục tài liệu tham khảo

[1] IEC 62471, Photobiological safety of lamps and lamp systems (An toàn về quang sinh học của bóng đèn và hệ thống các bóng đèn)

[2] IEC/TR 62471-2, Photobiological safety of lamps and lamp systems - Part 2: Guidance on manufacturing requirements relating to non-laser optical radiation safety (An toàn về quang sinh học của bóng đèn và hệ thống các bóng đèn - Phần 2: Hướng dẫn về các yêu cầu chế tạo liên quan đến an toàn bức xạ quang không phải laze)

MỤC LỤC

Lời nói đầu

...

...

...

2. Tài liệu viện dẫn

3. Thuật ngữ và định nghĩa

4. Yêu cầu chung và các yêu cầu thử nghiệm chung

5. Ghi nhãn

6. Khả năng lắp lẫn

7. Bảo vệ chống điện giật

8. Điện trở cách điện và độ bền điện sau xử lý ẩm

9. Độ bền cơ

10. Độ tăng nhiệt của đầu đèn

...

...

...

12. Khả năng chịu cháy và chịu mồi cháy

13. Điều kiện sự cố

Thư mục tài liệu tham khảo

1) Đang xem xét.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7672:2014 (IEC 60968:2012) về Bóng đèn có balát lắp liền dùng cho chiếu sáng thông dụng - Yêu cầu về an toàn