Hình 1 - Định nghĩa chiều rộng của bề mặt đứa gãy

4  Nguyên lý

Tác động liên tục một tải trọng kéo tăng dần vào một mẫu thử được lấy từ một liên kết hàn tới khi xảy ra sự phá hủy.

Trừ khi có quy định khác, phải tiến hành phép thử ở nhiệt độ 23 °C ± 5 °C.

Trừ khi có quy định khác, áp dụng các nguyên lý chung của TCVN 197-1 (ISO 6892-1).

5  Các phôi mẫu thử và mẫu thử

5.1  Phôi mẫu thử

...

...

...

5.2  Mẫu thử

5.2.1  Kích thước

Các kích thước của mẫu thử phải phù hợp với các Hình 3 và 5. Đường trục của mối hàn phải giữ vuông góc với chiều dọc của mẫu thử.

5.2.2  Mã hóa mẫu

Mỗi mẫu thử phải được mã hóa để nhận biết vị trí chính xác của nó trong phôi mẫu thử. Nếu có yêu cầu của tiêu chuẩn áp dụng có liên quan, phải đánh dấu hướng gia công (ví dụ, đối với cán hoặc ép đùn).

5.3  Xử lý nhiệt và/hoặc hóa già

Không áp dụng xử lý nhiệt cho liên kết hàn hoặc cho mẫu thử trừ khi có quy trình hoặc cho phép của tiêu chuẩn áp dụng có liên quan về xử lý liên kết hàn được thử. Phải ghi lại bất cứ sự xử lý nhiệt nào trong báo cáo thử; xem Phụ lục A về một ví dụ của báo cáo thử. Nếu thực hiện việc hóa già tự nhiên cho các hợp kim nhôm thì phải ghi lại khoảng thời gian giữa hàn và thử nghiệm.

5.4  Cắt mẫu thử

5.4.1  Quy định chung

...

...

...

5.4.2  Thép

Phải sử dụng phương pháp cưa hoặc phay.

Nếu sử dụng phương pháp cắt bằng nhiệt hoặc các phương pháp cắt khác có thể ảnh hưởng tới bề mặt cắt để cắt mẫu thử từ phôi mẫu thử, các mặt cắt phải cách bề mặt cạnh của mẫu thử ít nhất là 8 mm.

5.4.3  Chuẩn bị bề mặt

Các nguyên công cuối cùng của việc chuẩn bị bề mặt phải là gia công cắt gọt hoặc mài và phải có sự đề phòng thích hợp để tránh sự hóa cứng do ứng suất bề mặt hoặc sự nung nóng vật liệu quá mức. Các bề mặt không được có các vết xước hoặc các rãnh cắt ngang qua mẫu thử trên chiều dài tự do được thử ngoại trừ cháy cạnh không được loại bỏ trừ khi có yêu cầu của tiêu chuẩn áp dụng có liên quan.

a  Các phần ở đầu mút được loại bỏ

Hình 2 - Vị trí của mẫu thử trong liên kết hàn dạng chữ thập

...

...

...

t  Thử trong sản xuất: chiều dày của sản phẩm

d ≥ 150

Thử theo quy trình: t₁ = t₂ = t₃

30 ≤ b ≤ 50; 3t ≤ b ≤ 50

a  Thử theo quy trình:

c ≥ 2b

theo yêu cầu của tiêu chuẩn áp dụng

L_t = 2 x d + t₂

hoặc, nếu không được cho:

...

...

...

α ≈ 0,5 x t₁

a₁ ≈ a₂ ≈ a₃ ≈ a₄

Thử trong sản xuất: theo sản phẩm được cung cấp

Hình 3 - Mẫu thử dạng chữ thập

a  Các phần ở đầu mút được loại bỏ

Hình 4 - Vị trí của mẫu thử lấy từ liên kết hàn chồng

...

...

...

CHÚ DẪN:

t  Thử trong sản xuất: chiều dày của sản phẩm

d ≥ 150

Thử theo quy trình: t₁ = t₂

30 ≤ b ≤ 50; 3t ≤ b ≤ 50

a  Thử theo quy trình:

c ≥ 2b

theo yêu cầu của tiêu chuẩn áp dụng

L_t = 2 x d + f

...

...

...

α ≈ 0,5 x t₁

a₁ ≈ a₂ ≈ a₃ ≈ a₄

Thử trong sản xuất: theo sản phẩm được cung cấp

Hình 5 - Mẫu thử dạng ghép chồng

6  Phương pháp thử

Trước khi thử, phải đo và ghi lại các kích thước của phôi mẫu thử.

...

...

...

Sau khi thử phải đo và/hoặc ghi lại kết quả/thông tin sau (xem Điều 7):

- Nhiệt độ thử, T;

- Các bề mặt đứt gãy phải được xem xét kiểm tra và phải ghi lại sự hiện diện của bất cứ các khuyết tật nào, bao gồm cả kiểu, cỡ kích thước và số lượng các khuyết tật. Nếu có các mắt cá thì phải ghi lại vị trí của chúng chỉ có các vùng trung tâm của các mắt cá mới phải được xem là các khuyết tật;

- Phải xác định chiều rộng trung bình của bề mặt đứt gãy W_f (xem Hình 1) bằng cách đo tại một vài điểm ngang qua mặt đứt gãy ở các khoảng cách 3 x a và chia cho tổng số các lần đo;

- Tính toán giới hạn bền kéo, R_m là tỷ số giữa tải trọng lớn nhất, F_m mà mẫu thử phải chịu trong quá trình thử và diện tích đứt gãy A_f được tính bằng MPa.

Nếu tấm kim loại bị phân lớp, phép thử nên được xem là không có hiệu lực.

7  Báo cáo thử

Báo cáo thử phải bao gồm các thông tin sau:

a) Viện dẫn tiêu chuẩn này, nghĩa là TCVN 11752 (ISO 9018);

...

...

...

c) Các chi tiết về người kiểm tra hoặc tổ chức thử nghiệm;

d) Các kích thước của mẫu thử trước khi đứt gãy (a₁, a₂, a₃, a₄, t₁, t₂, t₃, b);

e) Độ không thẳng hàng và độ biến dạng góc;

f) Vị trí của mặt đứt gãy;

g) Vị trí, kiểu, cỡ kích thước và số lượng của bất cứ khuyết tật nào (xem Điều 6 về các mắt cá);

h) Chiều rộng trung bình của bề mặt đứt gãy, W_f;

i) Giới hạn bền kéo, R_m;

j) Tải trọng trên một đơn vị chiều dài, F_m/b;

k) Nhiệt độ thử, nếu nhiệt độ này vượt ra ngoài phạm vi nhiệt độ 23 °C ± 5 °C;

...

...

...

Phụ lục A giới thiệu một ví dụ về báo cáo thử điển hình.

8  Đánh giá kết quả

Các kết quả thử nghiệm phải được đánh giá phù hợp với tiêu chuẩn áp dụng thích hợp.

Phụ lục A

(Tham khảo)

Ví dụ về một báo cáo thử

Số/No…………………………

Ngày: …………………………..

...

...

...

Theo Kết quả thử "thử kéo"

Kết quả thử "………………………………"

Nhà sản xuất: …………………………….

Mục đích của kiểm tra: ………………….

Tấm kim loại: …………………………….

Vật liệu cơ bản: ……………………….

Kim loại điền đầy: ………………………

Quá trình hàn: …………………………..

Bảng A.1 - Thử kéo phù hợp với TCVN 11752 (ISO 9018)

...

...

...

Kích thước

mm

Chiều rộng mặt đứt gãy

mm

w_f

Diện tích mặt đứt gãy

mm²

A_f

F_m

...

...

...

R_m

MPa

Vị trí mặt đứt gãy

Nhận xét

a₁

a₂

a₃

a₄

b

...

...

...

d

t₁

t₂

t₃

...

...

...

...

...

...

Người kiểm tra hoặc tổ chức thử nghiệm

Tên: ……………………………… Ngày: ………………………… Chữ ký: …………………………..

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11752:2016 (ISO 17663:2015) về Thử phá hủy mối hàn kim loại - Thử kéo các liên kết hàn chữ thập và hàn chồng