Bảng 2 - Giới hạn của các nguyên tố hóa học bổ sung ^a

Hàm lượng tính bằng phần trăm theo khối lượng

Nguyên tố

Phân tích mẻ nấu

max

Phân tích sản phẩm

max

Cu^b

Ni^b

...

...

...

0,20

0,23

0,23

Cr^b,c

0,15

0,19

Mo^b,c

0,06

0,07

...

...

...

V^d

Ti^d

0,008

0,008

0,008

0,018

0,018

0,018

^a Từng nguyên tố trong bảng này phải được đưa vào báo cáo phân tích mẻ nấu. Khi hàm lượng đồng, niken crom hoặc môlipđen xuất hiện nhỏ hơn 0,02 % thì bảng phân tích có thể được báo cáo là < 0,02 %.

...

...

...

^c Tổng của hàm lượng crom hoặc môlipđen Không được vượt quá 0,16 % đối với phân tích mẻ nấu. Khi qui định hàm lượng của một hoặc nhiều trong các nguyên tố này thì không áp dụng tổng; trong trường hợp này sẽ chỉ áp dụng các giới hạn riêng biệt cho các nguyên tố còn lại.

^d Có thể cung cấp các hàm lượng lớn hơn 0,008 % khi phân tích mẻ nấu theo sự thỏa thuận giữa nhà sản xuất và khách hàng.

4.6. Cơ tính

Tại thời điểm giao hàng, cơ tính của thép phải phù hợp với Bảng 3 khi được xác định trên các mẫu theo các yêu cầu của Điều 7.

CHÚ THÍCH Có thể quy định R_eH hoặc R_eL nhưng không quy định cả hai.

4.7. Tình trạng bề mặt

Màng oxit hoặc vẩy cán trên bề mặt thép tấm cán nóng được phân biệt tùy thuộc vào sự khác nhau chiều dầy độ bám dính và màu sắc của chúng. Làm sạch màng oxit hoặc vẩy cán bằng tẩy rửa hoặc phun hạt có thể làm lộ ra các khuyết tật bề mặt không nhìn thấy trước nguyên công này.

4.8. Bôi dầu

Để ngăn ngừa gỉ, thường bôi một lớp dầu lên bề mặt của thép tấm cán nóng đã được làm sạch, nhưng có thể không bôi dầu nếu có yêu cầu. Dầu không được sử dụng như để tạo ra lớp bôi trơn và phải được tẩy sạch dễ dàng bằng các hóa chất tẩy dầu mỡ. Khi được yêu cầu, nhà sản xuất phải hỏi ý kiến khách hàng về loại dầu được sử dụng.

...

...

...

Mác^a

R_e, min^b

MPa

R_m min (chỉ để tham khảo) MPa

A min, %^c

e < 3

3 £ e £ 6

R_eH

R_eL

...

...

...

L_o = 80 mm

L_o = 5,65

L_o = 50 mm

HR235

235

215

330

20

18

...

...

...

22

HR275

275

255

370

17

15

20

18

...

...

...

355

335

450

15

13

19

16

R_e = giới hạn chảy

R_eH = giới hạn chảy trên

...

...

...

R_m = giới hạn bền kéo

A = độ giãn dài tương đối sau khi đứt

L_o = chiều dài đo trên mẫu thử

S_o = diện tích mặt cắt ngang ban đầu của chiều dài cữ

e = chiều dầy của thép tấm, tính bằng milimét

1 MPa = 1 N/mm²

^a Trước đây được ký hiệu là loại Fe37, Fe44 và Fe52.

^b Phải quy định R_eH hoặc R_eL và giá trị đo được phải đáp ứng yêu cầu tối thiểu. Có thể đo các giá trị của giới hạn chảy bằng ứng suất thử độ giãn dài 0,5 % (ứng suất thử chịu tải) hoặc bằng độ giãn dài 0,2 % khi không xuất hiện hiện tượng chảy xác định.

^c Đối với chiều dầy nhỏ hơn 3mm, sử dụng L_o = 50 mm hoặc L_o = 80 mm. Đối với chiều dầy từ 3 mm đến 6 mm sử dụng L_o = 5,65 hoặc L_o = 50 mm. Trong trường hợp có sự tranh chấp thì chỉ có các kết quả thu được trên mẫu thử tỷ lệ là có giá trị đối với vật liệu có chiều dầy từ 3 mm trở lên.

...

...

...

5.1. Dung sai kích thước áp dụng cho thép tấm kết cấu cán nóng phải phù hợp với các Bảng 4 đến Bảng 12.

5.2. Dung sai chiều dầy hạn chế được cho trong Bảng 5.

Bảng 4 - Dung sai chiều dầy danh nghĩa đối với thép tấm cán nóng (bao gồm cả thép tấm đã được làm sạch) dạng cuộn và tấm cắt

Giá trị tính bằng milimét

Chiều rộng quy định

Dung sai chiều dầy ^a

đối với các chiều dầy quy định ^b

1,6

£ 2,0

...

...

...

£ 2,5

>2,5

£ 3,0

>3,0

£ 4,0

>4,0

£ 5,0

> 5,0

£ 6,0

...

...

...

± 0,17

± 0,18

± 0,20

± 0,22

± 0,24

± 0,2…

> 1200 đến £ 1500

± 0,19

± 0,21

...

...

...

± 0,24

± 0,26

± 0,2…

> 1500 đến £ 1800

± 0,21

± 0,23

± 0,24

± 0,26

± 0,28

...

...

...

> 1800

-

± 0,25

± 0,26

± 0,27

± 0,29

± 0,3…

Các giá trị quy định không áp dụng cho các đầu mút không được cắt (xén) trên chiều dài “l” của cuộn thép mép ở trạng thái cán.

Tổng chiều dài “l” được tính toán theo công thức:

...

...

...

với điều kiện là kết quả không lớn hơn 20 m

^a Đối với loại thép HR355, tăng dung sai chiều dầy lên 10 % khi áp dụng các phương pháp làm tròn thông thường.

^b Chiều dầy được đo tại điểm bất kỳ trên thép tấm cách mép cắt không nhỏ hơn 25 mm và cách mép cán không nhỏ hơn 40 mm, các điểm đo gần hơn so với các điểm nêu trên phải theo sự thỏa thuận

6. Lấy mẫu

Từ mỗi lô thép tấm được giao hàng lấy một mẫu đại diện để thử kéo theo yêu cầu trong Bảng 3. Một lô gồm tối đa 50 tấn thép tấm thuộc cùng một mác và cùng một cấp được cán tới cùng một chiều dầy điều kiện cán.

7. Thử cơ tính

Thử kéo phải tiến hành phù hợp với TCVN 197. Các mẫu thử ngang qua tấm thép phải được lấy ở phía giữa tâm và cạnh (mép) của thép tấm.

Bảng 5 - Dung sai chiều dầy nghiêm ngặt đối với thép tấm cán nóng (bao gồm cả thép tấm đã được làm sạch) dạng cuộn và tấm cắt

Giá trị tính bằng milimét

...

...

...

Dung sai chiều dầy ^a

đối với các chiều dầy quy định ^b

Chiều rộng quy định

1,6

> 2,0

> 2,5

> 3,0

> 4,0

> 5,0

...

...

...

£ 2,5

£ 3,0

£ 4,0

£ 5,0

£ 6,0

600 đến £ 1200

± 0,13

± 0,14

± 0,15

...

...

...

± 0,19

± 0,21

> 1200 đến £ 1500

± 0,14

± 0,15

± 0,17

± 0,18

± 0,21

± 0,22

...

...

...

± 0,14

± 0,17

± 0,19

± 0,21

± 0,22

± 0,23

> 1800

-

± 0,20

...

...

...

± 0,22

± 0,23

± 0,25

Các giá trị quy định không áp dụng cho các đầu mút không được cắt (xén) trên chiều dài “l” của cuộn thép mép ở trạng thái cán.

Tổng chiều dài “l” được tính toán theo công thức:

Tổng chiều dài “l” tính bằng mét =

với điều kiện là kết quả không lớn hơn 20 m.

^a Đối với loại thép HR355, tăng dung sai chiều dầy lên 10 % khi áp dụng các phương pháp làm tròn thông thường.

^b Chiều dầy được đo tại điểm bất kỳ trên thép tấm cách mép cắt không nhỏ hơn 25 mm và cách mép cán không nhỏ hơn 40 mm.

...

...

...

Bảng 6 - Dung sai chiều rộng đối với thép tấm cán nóng dạng cuộn và tấm cắt (bao gồm cả thép tấm đã được làm sạch)

Giá trị tính bằng milimét

Chiều rộng quy định

Dung sai

£ 1500

+20

0

...

...

...

+25

0

Các giá trị quy định không áp dụng cho các đầu mút không được cắt (xén) trên chiều dài “l” của cuộn thép có mép cán.

Tổng chiều dài “l” được tính toán theo công thức:

Tổng chiều dài “l” tính bằng mét =

với điều kiện là kết quả không lớn hơn 20 m.

Bảng 7 - Dung sai chiều rộng đối với thép tấm cán nóng dạng cuộn và tấm cắt (bao gồm cả thép tấm đã được làm sạch) có mép được cắt và chưa được sửa vuông lại

Giá trị tính bằng milimét

...

...

...

Dung sai

£  1200

+3

0

> 1200 đến £ 1500

+5

0

> 1500

+6

...

...

...

CHÚ THÍCH Đối với thép tấm được sửa vuông lại thì dung sai hạn chế hơn của chiều rộng phải theo sự thỏa thuận.

Bảng 8 - Dung sai chiều dài đối với thép tấm cán nóng dạng tấm cắt cả thép tấm đã được làm sạch) và chưa được sửa vuông lại

Giá trị tính bằng milimét

Chiều rộng quy định

Dung sai

£ 2000

+10

0

> 2000 đến £ 8000

...

...

...

0

> 8000

+ 40

0

CHÚ THÍCH Đối với thép tấm được sửa vuông lại thì dung sai hạn chế hơn của chiều dài phải theo sự thỏa thuận.

Bảng 9 - Dung sai độ cong vênh mép đối với cuộn và tấm thép tấm  (bao gồm cả thép tấm đã được làm sạch) chưa được sửa vuông lại

Dạng

Dung sai độ cong vênh của thép

Cuộn

...

...

...

Tấm cắt

0,5 % x chiều dài

CHÚ THÍCH: Đối với thép tấm được sửa vuông lại thì dung sai hạn chế lớn hơn của độ cong vênh phải theo sự thỏa thuận. Các giá trị quy định không áp dụng cho các đầu mép không được xén của cuộn thép có mép cán với tổng chiều dài 7m. Độ cong vênh là sai lệch lớn nhất của mép (cạnh) bên so với đường thẳng, phép đo độ cong vênh của mép bằng thước thẳng được giới thiệu trên Hình 1.

CHÚ DẪN

1. Độ cong vênh của mép

2. Mép bên (cạnh lõm)

3. Thước thẳng

Hình 1 - Đo độ cong vênh mép

...

...

...

Kích thước

Dung sai độ vuông góc

Mọi chiều dầy và mọi kích thước

1 % x chiều rộng

CHÚ THÍCH Dung sai độ vuông góc là sai lệch lớn nhất của một cạnh so với một đường thẳng vuông góc với một cạnh và tiếp xúc với một góc, phép đo được chỉ dẫn trên Hình 2. Có thể đo độ vuông góc là một nửa của hiệu số giữa các đường chéo của tấm thép. Đối với các tấm thép được sửa vuông lại thì dung sai hạn chế lớn hơn phải theo sự thỏa thuận.

CHÚ DẪN

1. Độ vuông góc

2. Thước thẳng

...

...

...

Hình 2 - Đo độ vuông góc

Bảng 11 - Dung sai độ vuông góc đối với thép tấm (bao gồm cả thép tấm đã được làm sạch) được sửa vuông lại

Giá trị tính bằng milimét

Chiều dài quy định

Chiều rộng quy định

Dung sai độ vuông góc đối với chiều dầy £ 6

£ 3000

£ 1200

+2
0

...

...

...

+3
0

> 3000

Mọi chiều rộng

+3
0

CHÚ THÍCH Dung sai độ vuông góc là sai lệch lớn nhất của một cạnh so với một đường thẳng vuông góc với một cạnh và tiếp xúc với một góc, phép đo được chỉ dẫn trên Hình 2. Có thể đo độ vuông góc là một nửa hiệu số giữa các đường chéo của tấm thép. Khi đo dung sai hạn chế cho sửa vuông lại cần quan tâm đến các thay đổi giới hạn của nhiệt độ.

Bảng 12 - Dung sai độ phẳng tiêu chuẩn đối với thép dạng tấm cắt (bao gồm cả thép tấm đã được làm sạch)

Giá trị tính bằng milimét

Chiều dầy quy định

Chiều rộng quy định

...

...

...

HR 235 và HR 275

HR 355

£ 2

£ 1200

26

32

> 1200 đến £ 1500

31

38

...

...

...

38

45

> 2

£ 1200

22

27

> 1200 đến £ 1500

29

34

...

...

...

35

42

CHÚ THÍCH Sai lệch lớn nhất so với một bề mặt phẳng nằm ngang: với tấm thép được đặt nằm trên bề mặt phẳng thì khoảng cách lớn nhất giữa bề mặt bên dưới của tấm thép và bề mặt phẳng nằm ngang là sai lệch lớn nhất về độ phẳng như đã chỉ dẫn trên Hình 3.

^a Các dung sai này chỉ áp dụng cho tấm thép có chiều dài £ 5000 mm. Dung sai đối với các tấm thép có chiều dài vượt quá 5000 mm phải theo sự thỏa thuận. Bảng này cũng áp dụng cho các tấm thép do khách hàng … ra từ cuộn khi thực hiện các phương pháp làm phẳng thích hợp.

CHÚ DẪN

1. Sai lệch lớn nhất về độ phẳng

Hình 3 - Đo độ phẳng

8. Thử lại

...

...

...

Nếu một thử nghiệm không đạt được kết quả quy định thì phải tiến hành hai thử nghiệm nữa đối với các mẫu thử được lấy ngẫu nhiên từ cùng một lô. Cả hai thử nghiệm phải phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn này nếu không lô sẽ bị loại bỏ.

8.2. Gia công mẫu và khuyết tật

Nếu bất kỳ mẫu thử nào có khuyết tật trong gia công hoặc có vết nứt phát triển thì phải được loại bỏ thay thế bằng mẫu thử khác.

8.3. Độ giãn dài

Nếu độ giãn dài tương đối của bất kỳ mẫu thử nào nhỏ hơn giá trị quy định trong Bảng 3 và nếu một phần nào đó của vết đứt gãy nằm ngoài nửa giữa của chiều dài đo của mẫu như đã được đánh dấu trước khi thử thì phép thử phải bị loại bỏ và tiến hành thử lại.

9. Chấp nhận lại

9.1. Nhà sản xuất có thể xin chấp nhận lại các sản phẩm đã bị loại bỏ trong lần kiểm tra trước không đạt chất lượng yêu cầu, sau khi đã được xử lý thích hợp (lựa chọn lại, nhiệt luyện) và phải thông báo cho khách hàng nếu có yêu cầu. Trong trường hợp này các phép thử phải được tiến hành như đối với một lô mới.

9.2. Nhà sản xuất có quyền đưa các sản phẩm đã bị loại bỏ đi kiểm tra tiếp để xác định khả năng phù hợp với các yêu cầu của loại thép hoặc cấp thép khác.

10. Chất lượng bề mặt

...

...

...

Thép tấm cắt theo chiều dài không được có sự tách lớp, vết nứt bề mặt và các khuyết tật khác có … cho sản phẩm cuối cùng hoặc quá trình gia công tiếp theo.

Trong quá trình giao hàng ở dạng cuộn, nhà sản xuất không có điều kiện phát hiện hoặc loại bỏ các phần có khuyết tật thì chúng có thể được loại bỏ khi cắt sản phẩm theo chiều dài.

11. Kiểm tra và chấp nhận

11.1. Thường thì không yêu cầu đối với các sản phẩm được nêu trong tiêu chuẩn này, nhưng khi khách hàng quy định việc kiểm tra và thử nghiệm để chấp nhận phải được tiến hành trước khi xuất xưởng để bốc xếp lên tàu thì nhà sản xuất phải cung cấp cho nhân viên kiểm tra của khách hàng tất cả các phương tiện cần thiết để xác định rằng thép được cung cấp phù hợp với tiêu chuẩn này.

11.2. Thép được thông báo là có khuyết tật sau khi đến xưởng của người sử dụng phải được để riêng cho dễ nhận dạng một cách chính xác và được bảo quản thích hợp. Nhà cung cấp phải được thông báo để có thể thẩm tra lại.

12. Kích thước cuộn

Khi thép tấm cán nóng được đặt hàng ở dạng cuộn thì phải quy định đường kính trong nhỏ nhất hoặc phạm vi đường kính trong chấp nhận được (I.D.). Ngoài ra phải quy định đường kính ngoài lớn nhất (O.D.) và khối lượng nhất có thể chấp nhận được của cuộn.

13. Ghi nhãn

Nếu không có quy định khác, các thông tin tối thiểu sau đây để nhận dạng thép phải được ghi rõ ràng dễ đọc trên đỉnh của mỗi bó hoặc trên tấm nhãn gắn vào mỗi cuộn hoặc mỗi khối hàng bốc xếp lên …

...

...

...

b) số hiệu của tiêu chuẩn này, TCVN 6522: 2008;

c) ký hiệu mác và cấp thép;

d) số của đơn hàng;

e) kích thước sản phẩm;

f) số của lô hàng

g) khối lượng.

14. Thông tin do khách hàng cung cấp

Để quy định đầy đủ các yêu cầu theo tiêu chuẩn này thì các yêu cầu của khách hàng và đơn hàng phải bao gồm các thông tin sau:

a) số hiệu của tiêu chuẩn này, TCVN 6522: 2008;

...

...

...

c) kích thước sản phẩm và số lượng yêu cầu;

d) ứng dụng (tên của bộ phận), nếu có thể (xem 4.5);

e) có yêu cầu tẩy rửa hoặc làm sạch bề mặt bằng phun hạt hoặc phun bi (xem 3.3) hay không; vật liệu theo quy định sẽ được bôi dầu trừ khi được đặt hàng không bôi dầu (xem 4.8);

f) loại mép của vật liệu (xem 3.4 và 3.5);

g) có yêu cầu xén các đầu mút hay không;

h) báo cáo về cơ tính và / hoặc phân tích mẻ nấu, nếu yêu cầu (xem 4.3.1 và 4.6);

i) giới hạn về khối lượng và kích thước của từng cuộn và bó tùy theo ứng dụng (Điều 12);

j) kiểm tra và thử để chấp nhận trước khi xuất xưởng và bốc xếp hàng lên tàu nếu được yêu cầu (xem 11.1);

k) quy định R_eH hoặc R_eL (xem chú thích cho 4.6).

...

...

...

TCVN 6522, thép tấm kết cấu cán nóng, loại HR 235, cấp D, 3 x 1200 x 2440 mm, 40000 kg, để cấu tạo chi tiết số 2345, vì chống mái, mép cán, kèm theo báo cáo về cơ tính, khối lượng tối đa một bó 4000 kg.

Thư mục tài liệu tham khảo

[1] ISO 3573 Hot- rolled carbon steel of cammercial and drawing qualities (Thép các bon cán nóng chất lượng thương mại và chất lượng dập vuốt).

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 6522:2008 về Thép tấm kết cấu cán nóng