Bảng 2 - Sai số cho phép giữa phân tích sản phẩm và giá trị giới hạn nêu tại Bảng 1 đối với phân tích mẫu đúc

Thành phần

Phân tích mẫu đúc
(giới hạn qui định)

% (theo khối lượng)

Sai lệch cho phép ^a)

% (theo khối lượng)

Cacbon

...

...

...

± 0,01

> 0,20

£ 0,42

± 0,02

Silic

£ 1,00

± 0,04

...

...

...

£ 2,00

± 0,07

Mangan

£ 1,00

± 0,04

> 1,00

£ 2,00

± 0,07

...

...

...

£ 7,5

± 0,10

Photpho

£ 0,045

± 0,005

Lưu huỳnh

£ 0,015

...

...

...

> 0,015

£ 0,030

± 0,005

Nitơ

³ 0,03

£ 0,11

± 0,01

> 0,11

...

...

...

± 0,02

Crom

³ 12,0

£ 19,5

± 0,20

Molipđen

£ 1,75

± 0,07

...

...

...

£ 3,00

± 0,10

Niken

£ 5,0

± 0,10

> 5,0

£ 13,0

± 0,20

...

...

...

³ 0,70

£ 1,50

± 0,10

^a ± nghĩa là, trong một mẫu đúc, sai lệch có thể trên giá trị cao nhất hoặc dưới giá trị nhỏ nhất của dãy giá trị qui định trong Bảng 1, nhưng không thể xảy ra đồng thời cả hai.

Bảng 3 - Độ bền kéo trong điều kiện gia công nguội

Ký hiệu

Độ bền kéo ^a,b

MPa ^c

+ C700

...

...

...

+ C850

850 đến 1000

+ C1000

1000 đến 1150

+ C1150

1150 đến 1300

+ C1300

1300 đến 1500

+ C 1500

...

...

...

+ C1700

1700 đến 1900

+ C1900

1900 đến 2200

^a Có thể thỏa thuận giá trị giới hạn bền kéo trung gian. Đồng thời, có thể qui định cho giới hạn chảy hoặc độ cứng 0,2 % nhỏ nhất, nhưng chỉ một thông số được qui định cho một đơn đặt hàng (xem Bảng 5 và 6).

^b Chiều dày tối đa cho mỗi giới hạn bền kéo và cho sự giảm của độ giãn dài cùng với sự tăng của giới hạn bền kéo. Cả hai phụ thuộc vào sự gia công biến cứng của thép và điều kiện gia công nguội. Do đó. có thể yêu cầu thông tin chính xác hơn từ nhà sản xuất.

^c 1 MPa = 1 N/mm².

Bảng 4 - Tính sẵn có của các mác thép trong trong điều kiện gia công nguội

Ký thiệu của thép

...

...

...

Tên

Dòng số trong ISO/TS 15510:2003

+C700

+C850

+C1000

+C1150

+C1300

+C1500

+C1700

...

...

...

X5CrNi18-9

6

X

X

X

X

X

-

...

...

...

-

X10CrNi18-8

11

-

X

X

X

X

X

...

...

...

X

X12CrMnNiN 17-7-5

13

-

X

X

X

X

X

...

...

...

-

X5CrNiMo17-12-2

30

X

X

X

X

X

-

...

...

...

-

X11CrNiMnN 19-8-6

43

-

X

X

X

X

x^c

...

...

...

-

Thép ferit

X6Cr17

67

X

X

-

-

-

...

...

...

-

-

Thép mactenxit

X20Cr13 ^a

84^a

X

X

-

-

...

...

...

-

-

-

X30Cr13 ^a

85^a

X

X

-

-

...

...

...

-

-

-

X39Cr13 ^a

86^a

X

X

-

-

...

...

...

-

-

-

Thép hóa bin bềna iKt pha

X7CrNiAI17-7^b

102^b

-

-

X

...

...

...

X

X

X

-

^a Trong điều kiện ram, với dãy giới hạn bền kéo (R_m) như sau: X20Cr13: 500 MPa đến 700 MPa; X30Cr13: 540 MPa đến 740 MPa: X39Cr13: 560 MPa đến 760 MPa, và điều kiện tôi và ram (xem Hình A.4 đến A.6 và Bảng 6).

^b Trong điều kiện tôi ra dung dịch rắn với dãy giới hạn bền kéo (R_m) từ 800 MPa đến 1 000 MPa.

^c Băng với giới hạn bền kéo đến +C1500 có thể phù hợp tùy thuộc vào chiều dày yêu cầu.

Bảng 5 - Độ cứng Vickers trong điều kiện cán nguội đối với thép austenit và thép ferit (xem A.2 và A.3)

Ký hiệu của thép

...

...

...

Dung sai
giá trị độ cứng HV

Tên

Dòng số

trong ISO/TS 15510:2003

Thép austenlt

X5CrNi18-9

6

220 đến 450

± 25HV

...

...

...

11

250 đến 450

451 đến 600

± 25HV

± 30HV

X12CrMnNiN 17-7-5

13

250 đến 450

451 đến 500

...

...

...

± 30HV

X5CrNiMo17-12-2

30

220 đến 400

± 25HV

X11CrNiMnN19-8-6

43

300 đến 450

451 đến 475

...

...

...

± 30 HV

Thép ferit

X6Cr17

67

200 đến 300

± 20HV

Bảng 6 - Độ cứng Vickers của thép mactenxit

Ký hiệu của thép

Độ cứng Vikers (HV)
trong điều kiện cung cấp (xem A.4)

...

...

...

Dòng số

trong
ISO/TS 15510:2003

Ủ

Cán nguội nhẹ

Tôi và ram ^a

X20Cr13

84

190 đến 240

240 đến 290

...

...

...

X30Cr13

85

190 đến 240

270 đến 320

500 đến 540

X39Cr13

86

200 đến 250

270 đến 320

...

...

...

^a Khoảng độ cứng đặc trưng khi ram ở 300 °C. Xem A.4 và Hình A.4 đến A.6 để có thêm thông tin.

Bảng 7 - Dữ liệu về khả năng uốn của băng

Ký hiệu thép

Điều kiện cung cấp

Khả năng uốn của băng, chiều dày tính bằng milimét

> 0,05 đến 0,25

Trên 0,25 đến 0,50

Trên 0,50 đến 0,75

...

...

...

Theo hướng của trục uốn

Tên

Dòng số trong ISO/TS 15510:2003

Chiều ngang

Chiều dọc ^b

Chiều ngang

Chiều dọc ^b

Chiều ngang

Chiều dọc ^b

...

...

...

Chiều dọc ^b

Thép austenit

X5CrNi18-9

6

+C700

+C850

+C1000

+C1150

+C1300

...

...

...

£ 0,5

£ 1,0

£ 2,0

£ 2,5

£ 1,0

£ 2,0

£ 3,0

£ 5,0

£ 7,0

...

...

...

£ 1,0

£ 1,5

£ 2,5

£ 3,0

£ 2,0

£ 3,0

£ 5,0

£ 7,0

£ 9,0

...

...

...

£ 1,5

£ 2,5

£ 3,0

£ 4,5

£ 3,0

£ 5,0

£ 7,0

£ 9,0

£ 11,0

...

...

...

£ 2,5

£ 3,0

£ 4,5

£ 6,0

£ 5,0

£ 7,0

£ 9,0

£ 11,0

£ 13,0

...

...

...

11

13

+C850

+C1000

+C1150

+C1300

+C1500

+C1700^C

+C1900^C

...

...

...

£ 0,5

£ 0,5

£ 1,5

£ 2,0

£ 2,5

£ 3,0

£ 1,0

£ 2,0

£ 2,5

...

...

...

£ 4,5

£ 9,0

£ 12,0

£ 0,5

£ 0,5

£ 1,0

£ 2,0

£ 2,5

£ 3,0

...

...

...

£ 1,5

£ 2,5

£ 3,0

£ 4,0

£ 5,0

£ 9,5

£ 13,0

£ 0,5

£ 1,0

...

...

...

£ 2,5

£ 3,0

£ 3,5

-

£ 2,5

£ 3,0

£ 4,0

£ 5,0

£ 7,0

...

...

...

-

£ 1,0

£ 2,0

£ 2,5

£ 3,0

£ 3,5

-

-

£ 3,0

...

...

...

£ 5,0

£ 7,0

£ 9,5

-

-

X5CrNiMo17-12-2

30

+C700

+C850

...

...

...

+C1150

+C1300

£ 0,5

£ 1,0

£ 1,5

£ 2,5

£ 3,0

£ 3,0

£ 4,0

...

...

...

£ 8,0

£ 11,0

£ 1,0

£ 1,5

£ 2,0

£ 3,0

£ 3,5

£ 4,0

£ 6,0

...

...

...

£ 11,0

£ 13,0

£ 1,5

£ 2,5

£ 3,0

£ 4,5

-

£ 6,0

£ 8,0

...

...

...

< 14,0

-

£ 2,0

£ 3,0

£ 4,5

-

-

£ 8,0

£ 11,0

...

...

...

-

-

X11CrNiMnN19-8-6

43

+C1150

+C1300

+C1500

£ 0,5

£ 2,0

...

...

...

£ 3,0

£ 5,0

£ 10,0

£ 2,0

£ 3,0

£ 4,0

£ 5,0

£ 9,0

£ 14,0

...

...

...

£ 4,0

£ 6,0

£ 6,5

£ 10,0

£ 16,0

£ 4,0

£ 6,0

£ 9,0

£ 9,0

...

...

...

£ 18,0

Thép hóa bền bằng tiết pha

X7CrNiAI17-7

102

+C1150

+C1300

+C1500

+C1700

£ 0,5

...

...

...

£ 3,0

£ 6,0

£ 3,0

£ 5,0

£ 10,0

£ 18,0

£ 2,0

£ 3,0

£ 4,0

...

...

...

£ 5,0

£ 9,0

£ 14,0

£ 19,0

£ 3,0

£ 4,0

£ 6,0

£ 9,0

£ 6,5

...

...

...

£ 16,0

£ 20,0

£ 4,0

£ 6,0

£ 9,0

£ 11,0

£ 9,0

£ 11,0

£ 18,0

...

...

...

CHÚ THÍCH 1: Khả năng uốn r/t (r = bán kính trục uốn, t = chiều dày băng) tại gốc 90^o

CHÚ THÍCH 2: Hiện không có số liệu cụ thể của thép ferit, thép mactenxit và mác X11CrNiMnN19-8-6 trong điều kiện +C850 và +C1000.

^a Đối với chiều dày băng lớn hơn, chưa có giá trị nào được nêu.

^b Hiện tại, nếu chưa có thỏa thuận nào khác, giá trị này được xem là dữ liệu mang tính chỉ dẫn.

^c Giá trị đối với điều kiện +C1700 và +C1900 có hiệu lực chỉ đối với mác X10CrNi18-8 (dòng 11).

Bảng 8 - Phép thử được thực hiện, đơn vị thử và phạm vi của thử nghiệm trong thử nghiệm cụ thể

Yêu cầu chất lượng ^a

b

...

...

...

Số lượng

Sản phẩm trên mỗi đơn vị thử

Mẫu thử của mỗi sản phẩm

Đoạn thử của mỗi mẫu

Phân tích sản phẩm ^c

o

Mẻ đúc

^d

1

...

...

...

Thử kéo hoặc thử độ cứng ^g không có kiểm tra tính đồng đều của giới hạn bền kéo hoặc độ cứng

m

Mẻ đúc và lô sản xuất ^e

1 sản phẩm cho 10 cuộn hoặc cuộn lõi được cung cấp hoặc một phần của chúng

1

1

Thử kéo hoặc thử độ cứng ^g có kiểm tra tính đồng đều của giới hạn bền kéo hoặc độ cứng

o

Mẻ đúc và lô sản xuất ^e

...

...

...

f

f

Khả năng uốn

o

Mẻ đúc và lô sản xuất ^e

Thỏa thuận tại thời điểm yêu cầu và đặt hàng

Hình dạng dây

o

Mẻ đúc và lò sản xuất ^e

...

...

...

^a Nếu yêu cầu phép thử khác, ví dụ xác định môđun đàn hồi thì phải được thỏa thuận tại thời điểm yêu cầu và đặt hàng.

^b m = phép thử phải được tiến hành trong từng trường hợp;

o = phép thử chỉ được tiến hành khi có sự thỏa thuận tại thời điểm yêu cầu và đặt hàng.

^c Nếu không có yêu cầu phân tích sản phẩm, thành phần hóa học theo phân tích mẫu đúc phải do nhà sản xuất đưa ra cho các nguyên tố liệt kê trong Bảng 1.

^d Nếu không có thỏa thuận nào khác tại thời điểm yêu cầu và đặt hàng, mỗi mẻ đúc phải lấy một mẫu thử.

^e Cùng mẻ đúc, cùng chiều dày danh nghĩa, cùng điều kiện nhiệt luyện cuối cùng (nghĩa là cùng nhiệt luyện và/hoặc cùng mức độ biến dạng nguội).

^f Xem 8.3.1.

^g Tùy thuộc vào khoảng giới hạn bền kéo hoặc khoảng đội cứng có được qui định hay không.

...

...

...

(tham khảo)

Thông tin bổ sung

A.1. Lựa chọn thép chống gỉ dùng cho các ứng dụng của dạng lò xo băng chính xác

Có một số yêu cầu khác nhau cho việc sử dụng thép chống ăn mòn trong dạng băng chính xác dùng cho các sử dụng lò xo. Về mặt lý thuyết, có thể sử dụng một số thép được qui định trong ISO/TS 15510 Tiêu chuẩn này cụ thể các đặc tính của các loại thép thông dụng hơn được sử dụng. Cả điều kiện cung cấp và sử dụng cho từng thành phần phụ thuộc vào môi trường ăn mòn, kích thước băng, cơ tính được yêu cầu, hình dạng chi tiết, số lượng và phương pháp tạo hình, tuổi thọ của chi tiết, yêu cầu về chi phí và một số đặc tính vật lý đặc biệt được qui định.

Đối với việc sử ứng dụng lò xo, thép được sử dụng trong điều kiện “nặng” hoặc giới hạn bền cao. Độ bền cao có được bằng các cách khác nhau cho các tổ chức thép khác nhau, và các đặc tính lò xo thành phẩm phụ thuộc vào lộ trình của quá trình đặc thù và thép được lựa chọn.

Thép có tổ chức stenit và ferit nói chung không được tôi bằng nhiệt luyện. Độ bền cao hơn có được do cán nguội. Tỷ lệ biến cứng nguội phụ thuộc vào thành phần của thép. Sau cùng một tỷ lệ cán nguội, austenit kém ổn định hơn, như X10CrNi18-8 (dòng số 11 trong Bảng 1 của ISO/TS 15510:2003), sẽ có R_m và HV cao hơn, và duy trì giá trị A cao hơn mác thép austenit ổn định hơn như X5CrNi18-9 (dòng 6). Chi tiết hơn xem Bảng 5 và A.2. Thép ferit biến cứng nguội có phạm vi hẹp hơn thép austenit. Bởi vậy, các đặc tính đạt được trong một loại thép cụ thể tại một chiều dày cụ thể phụ thuộc vào mức độ cán nguội và tính chất biến cứng. Tuy nhiên, có thể tăng R_m và E của lò xo đã tạo hình bằng ram (xem A.2 và A.3, Bảng A.3 và A.4 và Hình A.1 đến A.3).

Thép mactenxit có tính chất “đàn hồi” hơn thép austenit và ferit. Thép mactenxit khó uốn và có sự chống ăn mòn thấp hơn, giá vật liệu thấp hơn nhưng chi phí cho nhiệt luyện đắt hơn. Phương pháp sử dụng các loại thép này khác nhau. Các nhà sản xuất thép thường cung cấp thép mactenxit cho các nhà chế tạo lò xo trong điều kiện hoặc đã ủ hoặc cán nguội nhẹ, và ít khi trong điều kiện ram và tôi. Thép ở điều kiện cán nguội mỏng dễ cắt phôi. Thông thường sau khi tạo hình lò xo thép, thép mactenxit được nhiệt luyện bằng ram và tôi để có được sự cân bằng giới hạn bền và độ dẻo mong muốn (Xem chi tiết A.4, Bảng 6. A.3 và A.4 và Hình A.4 đến A.6).

Mác thép hóa bền bằng tiết pha X7CrNiAI17-7 (dòng 102) có thể được sử dụng theo một trong hai cách sau:

a) Được cung cấp trong điều kiện ủ hòa tan. Sau khi thành hình lò xo, lò xo được hóa bền qua hai lần hóa già nhân tạo (xem A.5).

...

...

...

Đối với loại thép này, sự hóa bền đạt được bằng cả hóa bền do cán nguội và tiết các pha khác từ tổ chức cơ bản.

Trong Bảng A.1 có liệt kê một số điểm đặc trưng của việc sử dụng các mác thép khác nhau.

A 2 Chi tiết về thép austenit

Thép này cơ bản được hóa bền bằng gia công. Yêu cầu kỹ thuật có thể được qui định bằng việc lựa chọn R_m và khoảng độ cứng Vickers, xem trong Bảng 5. Khi lựa chọn yêu cầu kỹ thuật này, cần chú ý đến việc duy trì độ dẻo của thép, xem trong Bảng A.2.

Sau khi tạo hình lò xo, giới hạn bền có thể tăng thêm bằng ram như trong Bảng A.3.

Kết quả môđun đàn hồi (E) được nêu trong Bảng A.4. Kết quả của R_m được thể hiện trên Hình A.1 đến A.3. Việc xử lý nhiệt luyện cuối cùng này cũng loại bỏ việc xử lý ứng suất được thực hiện trong quá trình thành hình lò xo và đây cũng là nguyên nhân của sự tăng giới hạn bền.

A.3. Chi tiết về thép ferit X6Cr17 (dòng 67)

Thép này chỉ được hóa bền bằng cán nguội. Với sự lựa chọn một hay hai khả năng trong Bảng 4. giới hạn bền có thể qui định bởi HV như được nêu trong Bảng 5. Môđun đàn hồi (E) có giá trị xấp xỉ là 210 MPa không thể làm tăng bằng nhiệt luyện. Bảng A.2 cho thấy thép này có độ dẻo thấp trong điều kiện gia công nguội, do đó không sử dụng thép này cho những bán kính uốn lớn.

A.4. Chi tiết về thép mactenxit

...

...

...

A.5. Chi tiết về thép hóa bền bằng tiết pha X7CrNiAI17-7 (dòng 102)

Thép được cung cấp trong điều kiện ủ hòa tan (+AT) điển hình là ủ ở nhiệt độ từ 1 030 °C đến 1 050 ^oC và được làm nguội bằng không khí để có R_m là 800 MPa đến 1 000 MPa.

Sau khi tạo hình lò xo, việc xử lý hóa già nhân tạo hai lần được thực hiện bằng một trong hai phương pháp theo Bảng A.3.

Điều kiện cung cấp để sản xuất thép cứng nhất là cán nguội thép đến giới hạn bền +C1300 hoặc cao hơn. Sau khi tạo hình lò xo điển hình là ủ hòa tan một lần theo Bảng A.3. Việc xử lý này làm tăng R_m và E. Kết quả về R_m được thể hiện trong Hình A.1 và kết quả về E được thể hiện trong Bảng A.4.

Khi yêu cầu có khả năng dễ tạo hình lớn hơn, phải xem xét khả năng cấp trong điều kiện ủ hòa tan hoặc điều kiện gia công nguội nhỏ hơn, và nên thảo luận điều này với nhà sản xuất thép.

A.6. Hướng dẫn chung về việc xử lý

A.6.1. Đặc tính vật lý

A.1 đến A.5 và Bảng A.1 và A.4 mô tả sự biến thiên của giá trị E. Chú ý rằng giá trị E giảm khi tăng nhiệt độ. Bảng A.1 mô tả sự biến thiên của đặc tính từ tính cùng với thành phần hóa học và nhiệt luyện.

A.6.2. Xử lý làm sạch và nhiệt luyện

...

...

...

A.6.3. Độ nhám bề mặt trung bình

Điều kiện bề mặt của băng được đặc trưng bởi các giá trị gần đúng sau đối với độ nhám bề mặt trung bình:

- R_a < 0,3 mm cho mức kéo +C1150 và cao hơn;

- R_a < 0,5 mm cho mức kéo từ +C700 đến +C1000.

Bảng A.1 - Một số điểm đặc trưng khi sử dụng các mác thép khác nhau

Ký hiệu thép

Điểm đặc trưng của việc sử dụng các mác thép này

Tên thép

Dòng số
trong ISO/TS 15510:2003

...

...

...

X5CrNi18-9

6

Thép chống gỉ austenit phổ biến nhất

Kết cấu thép austenit khá bền dẫn đến tỷ lệ biến cứng thấp hơn X12CrMnNiN 17-7-5 hoặc X10CrNi18-8.

Nhiệt độ sử dụng lớn nhất từ 120 °C đến 250 °C tùy thuộc vào ứng suất. Một số mức độ về khả năng thẩm thấu từ tính, tùy thuộc vào điều kiện nhưng ít hơn X10CrNi18-8 (dòng 11).

Độ đền chống ăn mòn trung bình trong phạm vi thép austenit.

X10CrNi18-8

11

Thép không gỉ thường được sử dụng nhiều nhất cho việc chế tạo lò xo và có khả năng R_m cao nhất.

...

...

...

R_m cao ở điều kiện ủ hòa tan.

Tốc độ hóa bền do gia công nguội cao nhất dẫn đến R_m cao khi việc duy trì được một số độ dẻo (A %).

Nhiệt độ sử dụng lớn nhất từ 120 °C đến 250 °C tùy thuộc vào ứng suất

Độ từ thẩm, phụ thuộc vào điều kiện.

Độ bền chống ăn mòn nhỏ hơn X5CrNi18-9 chút ít.

X12CrMnNiN17-7-5

13

R_p và R_m cao trong điều kiện ủ hòa tan.

Tốc độ hóa bền > X5CrNi18-9 nhưng < X10CrNi18-8.

...

...

...

Mác này thường được sử dụng tại Mỹ.

X5CrNiMo17-12-2

30

Được sử dụng khi yêu cầu sự chống ăn mòn cao hơn X5CrNi18-9. Nhiệt độ sử dụng lớn nhất từ 120 °C đến 250 °C tùy thuộc vào ứng suất

X11CrNiMnN19-8-6

43

Hoàn toàn không có từ tính trong mọi điều kiện.

R_m cao ở điều kiện ủ hòa tan, và có thể cán nguội cho R_m rất cao.

Nhiệt độ sử dụng lớn nhất từ 120 °C đến 250 °C tùy thuộc vào ứng suất.

...

...

...

Độ bền chống ăn mòn tương tự X10CrNi18-8.

Thép ferit (xem A.3)

X6Cr17

67

Chỉ có thể hóa bền bằng cán nguội và chỉ ở một mức độ vừa phải (xem Bảng 4, 5 và A.2).

Độ bền chống ăn mòn trung bình.

Độ từ thẩm cao trong mọi điều kiện.

Thép mactenxit (xem A.4)

X20Cr13

...

...

...

X39Cr13

84

85

86

Có tính “đàn hồi” hơn thép austenil hoặc ferit.

Độ bền cao có được sau khi tạo hình lò xo bằng tôi và ram.

Tôi và ram cũng làm tăng E.

Độ dẻo và độ bén chống ăn mòn thấp hơn tổ chức thép chống gỉ khác.

Độ bền cuối cùng có thể tăng cùng với hàm lượng cacbon (xem Bảng 6).

...

...

...

Thép hóa bền bằng tiết pha (xem A.5)

X7CrNiAI17-7

Độ bền mỏi cao.

Hóa bền bằng việc nhiệt luyện cho mức giới hạn bền rất cao.

Độ bền cao hơn khi nâng nhiệt độ, nhưng khả năng chống mài mòn thấp hơn thép austenit.

Nhiệt độ sử dụng lớn nhất từ 250 °C đến 300 °C tùy thuộc vào ứng suất. Một số độ từ thẩm tùy thuộc vào điều kiện.

Bảng A.2 - Thông tin về giá trị độ giãn dài tối thiếu (A_80mm) đối với thép austenit và thép ferit cán nguội tại các giới hạn bền kéo khác nhau

Ký thiệu thép

...

...

...

Tên thép

Dòng số trong ISO/TS 15510:2003

+C700

+C850

+C1000

+C1150

+C1300

+C1500

+C1700

...

...

...

Thép austenit

X5CrNi18-9

6

25

12

5

3

1

-

...

...

...

-

X10CrNi18-8

11

35^a

25

20

15

10

5

...

...

...

1

X12CrMnNiN 17-7-5

13

40 ^a

25

13

5

2

5

...

...

...

-

X5CrNiMo17-12-2

30

20

10

4

1

-

-

...

...

...

-

X11CrNiMnN 19-8-6

43

35 ^a

12

9

8

2

1

...

...

...

-

Thép ferit

X6Cr17

67

2

1

-

-

-

...

...

...

-

-

^a Thép trong điều kiện làm mềm: không được dùng làm lò xo

Bảng A.3 - Số liệu hướng dẫn cho việc nhiệt luyện lò xo làm bằng băng

Ký hiệu thép

Nhiệt luyện

Tên thép

Dòng số trong ISO/TS 15510:2003

Điều kiện ban đầu

...

...

...

Làm nguội

Nhiệt độ/ Thời gian giữ

Làm nguội

Tăng giới hạn bền kéo

Thép austenit

X5CrNi18-9

6

cán nguội

Ram:

...

...

...

không khí

-

-

xem Hình A.2

X10CrNi18-8

11

xem Hình A.1

X12CrMnNiN 17-7-5

13

...

...

...

X5CrNiMo17-12-2

30

xem Hình A.3

X11CrNiMnN 19-8-6

43

xem Hình A.1

Thép mactenxit

...

...

...

Tôi: Tối đa 30 min

Ram: Tối đa 1 h

X20Cr13

84

950 ^oC - 1 050 ^oC

...

...

...

200 ^oC - 400 ^oC

xem Hình A.4

X30Cr13

85

ủ

950 ^oC - 1 050 ^oC

dầu/ không khí

200 ^oC - 400 ^oC

...

...

...

xem Hình A.4

X39Cr13

86

1000 ^oC - 1 100 ^oC

dầu/ không khí

200 ^oC - 400 ^oC

xem Hình A.6

...

...

...

X7CrNiAl17-7^b

102

cán nguội

Ram: b

480 ^oC/2h đến 550 ^oC/1 h

không khí

-

-

xem Hình A.1

...

...

...

Hóa già nhân tạo lần đầu:

760 ^oC/40 min đến 820 ^oC/30 min

nước/ không khí < 12 ^oC^c

Hóa già nhân tạo lần hai: 480 ^oC/2h đến 550 ^oC/1 h

không khí

300 MPA - 550 MPa^d

CHÚ THÍCH: Xem sự phân loại dữ liệu của giới hạn bền kéo trong Bảng 3 và 4 và Hình A.1 đến A.3

^a Các điều kiện nhiệt luyện tối ưu có thể thay đổi. Phải chọn các điều kiện nhiệt luyện phù hợp với mục đích đã chọn.

^b Việc ram X7CrNiAl17-7 ở điều kiện cán nguội +C1300 và cao hơn có một số mức độ hóa già nhân tạo.

...

...

...

^d Có thể đạt được giới hạn bền kéo cao hơn là 1450 MPa bằng nhiệt luyện +P1450: ủ trung gian ở nhiệt độ từ 945 ^oC đến 965 ^oC/10 min; làm nguội bằng không khí; xử lý nhiệt độ thấp ở -70 ^oC/8 h và tôi phân tán ở nhiệt độ từ 500 ^oC đến 520 ^oC/1 h. 1 MPa = 1 N/mm².

Bảng A.4 - Số liệu hướng dẫn cho hệ số co giãn

Ký hiệu thép

Môđun đàn hồi ^a trong

Tên thép

Dòng số

trong

ISO/TS 15510:2003

Điều kiện cung cấp +C

...

...

...

Thép austenit

X5CrNi18-9

6

185

195

X10CrNi18-8

11

185

195

...

...

...

13

200

210

X5CrNiMo17-12-2

30

180

190

X11CrNiMnN19-8-6

43

...

...

...

200

Thép ferit

X6Cr17

67

210

-

Thép mactenxit

X20Cr13

84

...

...

...

220 ^b

X30Cr13

85

210

220 ^b

X39Cr13

86

210

220 ^b

...

...

...

X7CrNiAI17-7

102

195

200

^a Số liệu tham khảo về môđun đàn hồi có thể áp dụng cho việc đo các mẫu thử kéo theo chiều dọc đối với giới hạn bền kéo trung bình 1 800 MPa; đối với giới hạn bền kéo trung bình 1 300 MPa thì giá trị thấp hơn 6 GPa. Có thể nội suy các giá trị trung gian.

^b Áp dụng cho điều kiện +QT, xem Bảng 6 và A.3, và Hình A.4 đến A.6.

Chỉ dẫn:

X Độ bền kéo của băng trong giai đoạn đầu (cán nguội) tính bằng MPa *.

...

...

...

1 X7CrNiAI17-7 đã ram ^a.

2 X10CrNi18-8 đã ram, X12CrMnNiN 17-7-5 đã ram ^b, X11CrNiMnN19-8-6 đã ram ^b.

3. Giai đoạn đầu (cán nguội).

CHÚ THÍCH 1: Sự tăng giới hạn bền kéo phụ thuộc vào phân tích hóa học mác thép liên quan.

CHÚ THÍCH 2: Tại phạm vi kéo thấp hơn, sự tăng của giới hạn bền kéo thấp hơn nhiều sự tăng của giới hạn chảy 0,2 %. Do vậy, việc tăng đặc tính đàn hồi của vật liệu hoặc các chi tiết đã được ram cao hơn nhiều các giá trị kéo chỉ thị.

^a Ram X7CrNiAI17-7 trong điều kiện cán nguội +C1300 và cao hơn có một số mức hóa già nhân tạo.

^b Đối với thép X12CrMnNiN 17-7-5 và X11CrNiMnN19-8-6, giới hạn bền kéo lớn nhất trong giai đoạn đầu là 1 700 MPa *.

* 1 MPa = 1 N/mm².

Hình A.1 - Dữ liệu hướng dẫn cho việc tăng giới hạn bền kéo của băng cán nguội được làm bằng thép X10CrNi18-8 (dòng 11), X12CrMnNiN17-7-5 (dòng 13), X11CrNiMnN19-8-6 (dòng 43) và X7CrNiAI17-7 (dòng 102) bằng nhiệt luyện (xem Bảng A.3)

...

...

...

Chỉ dẫn:

X Độ bền kéo của băng trong giai đoạn đầu (cán nguội) tính bằng MPa *.

Y Độ bền kéo sau khi nhiệt luyện tính bằng MPa *.

1 X5CrNiAI18-9 đã ram.

2 Giai đoạn đầu (cán nguội).

CHÚ THÍCH 1: Sự tăng giới hạn bền kéo phụ thuộc vào phân tích hóa học mác thép liên quan.

CHÚ THÍCH 2: Tại phạm vi kéo thấp hơn, sự tăng của giới hạn bền kéo thấp hơn nhiều độ tăng của giới hạn chảy 0,2 %. Do vậy, việc tăng đặc tính đàn hồi của vật liệu hoặc các chi tiết đã được nhiệt luyện cao hơn nhiều các giá trị kéo chỉ thị

* 1 MPa = 1 N/mm².

Hình A.2 - Dữ liệu hướng dẫn cho việc tăng giới hạn bền kéo của băng cán nguội được làm bằng thép X5CrNi18-9 (dòng 6) bằng nhiệt luyện (xem Bảng A.3)

...

...

...

Chỉ dẫn:

X Độ bền kéo của băng trong giai đoạn đầu (cán nguội) tính bằng MPa *.

Y Độ bền kéo sau khi nhiệt luyện tính bằng MPa *.

1 X5CrNiMo17-12-2 đã ram.

2 Giai đoạn đầu (cán nguội).

CHÚ THÍCH 1: Sự tăng giới hạn bền kéo phụ thuộc vào phân tích hóa học mác thép liên quan.

CHÚ THÍCH 2: Tại phạm vi kéo thấp hơn, sự tăng của giới hạn bền kéo thấp hơn nhiều độ tăng của giới hạn chảy 0,2 %. Do vậy, việc tăng đặc tính đàn hồi của vật liệu hoặc các chi tiết đã được nhiệt luyện cao hơn nhiều các giá trị kéo chỉ thị.

* MPa = 1 N/mm².

Hình A.3 - Dữ liệu hướng dẫn cho việc tăng giới hạn bền kéo của băng cán nguội được làm bằng thép X5CrNiMo17-12-2 (dòng 30) bằng nhiệt luyện (xem Bảng A.3)

...

...

...

Chỉ dẫn:

X Nhiệt độ ram ^a tính bằng °C.

Y1 Độ bền tính bằng MPa *.

Y2 Độ giãn dài tính bằng %.

R_m Giới hạn bền kéo

R_p0,2 Giới hạn chảy, độ giãn dài không tỷ lệ (0,2 %)

A Độ giãn dài

a Nếu nhiệt độ ram vượt 400 °C, cả khả năng chống ăn mòn và độ cứng giảm đáng kể.

* 1 MPa = 1 N/mm².

...

...

...

Chỉ dẫn:

X Nhiệt độ ram ^a tính bằng °C.

Y1 Độ bền tính bằng MPa *.

Y2 Độ giãn dài tính bằng %.

R_m Giới hạn bền kéo

R_p0,2 Giới hạn chảy, độ giãn dài không tỷ lệ (0,2 %)

A Độ giãn dài

a Nếu nhiệt độ ram vượt 400 °C, cả khả năng chống ăn mòn và độ cứng giảm đáng kể.

...

...

...

Hình A.5 - Dữ liệu hướng dẫn cho các đặc tính cơ học của thép X30Cr13 (dòng 85) sau khi tôi và ram (xem Bảng A.3)

Chỉ dẫn:

X Nhiệt độ ram ^a tính bằng °C.

Y1 Độ bền tính bằng MPa *.

Y2 Độ giãn dài tính bằng %.

R_m Giới hạn bền kéo

R_p0,2 Giới hạn chảy, độ giãn dài không tỷ lệ (0,2 %)

A Độ giãn dài

...

...

...

* 1 MPa = 1 N/mm².

Hình A.6 - Dữ liệu hướng dẫn cho các đặc tính cơ học của thép X39Cr13 (dòng 86) sau khi tôi và ram (xem Bảng A.3)

Phụ lục B

(tham khảo)

Ký hiệu thép nêu trong Bảng 1 và của các mác so sánh

trong các tiêu chuẩn ASTM-, EN- VÀ JIS

Bảng B.1 - Ký hiệu thép nêu trong Bảng 1 và của các mác so sánh trong các tiêu chuẩn ASTM-, EN- và JIS

Ký hiệu tiếp theo

...

...

...

ASTM/UNS

EN 10151

JIS

Tên thép

Dòng số trong ISO/TS 15510:2003

Tên thép

Số hiệu

...

...

...

X5CrNi18-9

6

S30400

X5CrNi18-10

1.4301

SUS304

X10CrNi18-8

11

S30100

...

...

...

1.4301

X12CrMnNiN 17-7-5

13

S20100

X12CrMnNiN 17-7-5

1.4372

SUS201

X5CrNiMo17-12-2

...

...

...

S31600

X5CrNiMo17-12-2

1.4401

SUS316

X11CrNiMnN19-8-6

43

X11CrNiMnN19-8-6

1.4369

...

...

...

Thép ferit

X6Cr17

67

S43000

X6Cr17

1.4016

SUS430

Thép mactenxit

X20Cr13

...

...

...

S42000

X20Cr13

1.4021

SUS420J

X30Cr13

85

S42000

X30Cr13

1.4028

...

...

...

X39Cr13

86

S42000

X39Cr13

1.4031

Thép hóa bền bằng tiết pha

X7CrNiAI17-7

102

...

...

...

X7CrNiAI17-7

1.4568

SUS631

Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 6367-2:2006 (ISO 6931-2 : 2005) về Thép không gỉ làm lò xo - Phần 2: Băng hẹp do Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành