Bảng 1 - Kiểu và kích thước cơ bản của gạch chuẩn

Ký hiệu

Kiểu gạch

Kích thước, mm

a

b

c

c₁

...

...

...

H1

230

114 (113)

20

...

...

...

H2

230

114 (113)

30

-

H3

230

...

...

...

40

-

H4

230

114 (113)

65

-

...

...

...

H5

230

114 (113)

65

...

...

...

H6

230

114 (113)

65

55

H7

230

...

...

...

75

55

H8

230

114 (113)

75

65

...

...

...

H9

114 (113)

230

65

...

...

...

H10

114 (113)

230

65

50

H11

114 (113)

...

...

...

65

55

H12

114 (113)

230

75

35

H13

...

...

...

114 (113)

230

75

65

Chú thích - Kích thước trong ngoặc là kích thước không ưu tiên.

3.2. Gạch chịu lửa samốt có hình dạng và kích thước khác quy định của bảng 1 được coi là gạch dị hình.

4. Yêu cầu kỹ thuật

4.1. Theo mức chất lượng ở bảng 2, gạch chịu lửa samốt được phân làm 3 loại:

- gạch samốt A: ký hiệu SA;

...

...

...

- gạch samốt C: ký hiệu SC.

4.2. Các chỉ tiêu chất lượng của gạch chịu lửa samốt được quy định ở bảng 2.

Bảng 2 - Những chỉ tiêu kỹ thuật

Tên chỉ tiêu

Loại gạch chịu lửa samốt

SA

SB

SC

1. Hàm lượng Al₂O₃ tính bằng %, không nhỏ hơn

...

...

...

30

28

2. Độ chịu lửa tính bằng °C, không nhỏ hơn

1 730

1 650

1 580

3. Độ co phụ trong hai giờ,

...

...

...

tính bằng %, không lớn hơn

0,6

0,6

0,6

ở nhiệt độ nung, °C

1 400

1 300

1 200

4. Nhiệt độ bắt đầu biến dạng dưới tải trọng 0,2 MPa, tính bằng °C, không nhỏ hơn

...

...

...

1 300

1 200

5. Giới hạn bền nén, tính bằng MPa, không nhỏ hơn

25

20

15

6. Độ xốp biểu kiến, tính bằng %, không lớn hơn

22

23

...

...

...

7. Khối lượng thể tích tính bằng g/cm³, không nhỏ hơn

2,0

1,95

1,90

4.2. Sai lệch cho phép về kích thước và khuyết tật bên ngoài của gạch chịu lửa samốt theo yêu cầu trong bảng 3.

Bảng 3 - Sai lệch về kích thước và khuyết tật

Sai số về kích thước và khuyết tật

Loại gạch chịu lửa samốt

SA

...

...

...

SC

1. Kích thước

+ Gạch chuẩn:

- kích tnước 230 mm, tính bằng mm, không lớn hơn

± 3,0

...

...

...

- kích thước 114 mm, tính bằng mm, không lớn hơn

± 2,0

± 3,0

- kích thước C₁ và C, tính bằng mm, không lớn hơn

± 1,0

± 2,0

+ Gạch dị hình:

...

...

...

± 1,5

± 2,0

- kích thước từ 100 mm đến 400 mm, tính bằng %, không lớn hơn

1,5

2,0

2. Khuyết tật

Độ cong vênh tính bằng mm, không lớn hơn

...

...

...

- kích thước nhỏ hơn 250 mm

2,0

2,0

- kích thước từ 250 mm đến 400 mm

2,0

3,0

Độ sứt góc và cạnh sâu tính bằng mm, không lớn hơn

...

...

...

- trên bề mặt làm việc

3,0

4,0

- trên bề mặt không làm việc

4,0

5,0

Những vết chảy riêng rẽ có đường kính tính theo mm, không lớn hơn

3,0

5,0

...

...

...

- chiều rộng vết nứt từ 0,25 mm đến 0,5 mm

20

30

- chiều rộng vết nứt từ lớn hơn 0,5 mm đến 1,0 mm

không cho phép

10

5. Phương pháp thử

...

...

...

5.1.1. Việc lấy mẫu thử gạch chịu lửa samốt được tiến hành theo lô. Lô gạch chịu lửa samôt là những sản phẩm cùng một loại, cùng một đợt sản xuất và cùng một phương pháp sản xuất.

Khi không có quy định đặc biệt thì tùy theo hình dạng của gạch chịu lửa khối lượng một lô quy định theo bảng 4.

Bảng 4 - Khối lượng lô sản phẩm

Loại gạch chịu lửa

Khối lượng của một lô (t), không lớn hơn

Gạch chuẩn

150

Gạch dị hình

100

...

...

...

Bảng 5 - Số lượng viên mẫu lấy theo lô

Khối lượng lô lấy mẫu (T)

Số lượng mẫu, viên

Nhỏ hơn 50

10

Từ 50 đến 100

15

Từ lớn hơn 100 đến 150

20

...

...

...

5.1.4. Số lượng viên mẫu dùng để thử nghiệm theo bảng 6.

Bảng 6 - Số lượng viên mẫu thử nghiệm

Các chỉ tiêu

Số viên mẫu thử nghiệm theo lô, viên

< 50 (T)

50 - 100 (T)

>100- 150 (T)

1. Kích thước và khuyết tật

10

...

...

...

20

2. Giới hạn bền nén

5

5

5

3. Độ co phụ

4. Độ xốp biểu kiến

Chung cho cả 3 loại lô

...

...

...

3

6. Nhiệt độ bắt đầu biến dạng dưới tải trọng

7. Thành phần hóa học

8. Độ chịu lửa

Lấy mẫu trung bình từ các mẫu dùng thử nghiệm giới hạn bền nén

5.2. Xác định hàm lượng nhôm oxyt (AI₂O₃) theo TCVN 4348 - 86.

5.3. Xác định độ chịu lửa theo TCVN 179 - 96.

5.4. Xác định độ co phụ theo TCVN 201 - 86.

...

...

...

5.6. Xác định độ xốp biểu kiến, khối lượng thể tích theo TCVN 176 - 86.

5.7. Xác định giới hạn bền nén theo TCVN 178 - 86.

5.8. Kích thước viên gạch chịu lửa samốt được đo bằng thước kim loại, chính xác tới 1 mm.

Đối với viên gạch chịu lửa hình hộp chữ nhật thì đo các chiều dài, rộng và dày theo các đường trục nối giữa các cạnh đối diện. Đo theo hai phía, mặt phải và mặt ngược lại. Kết quả là số đo trung bình cộng của hai mặt.

Đối với viên gạch chịu lửa vát dọc, vát ngang thì mặt chữ nhật đo như đối với viên hình hộp chữ nhật, còn mặt hình thang phải đo thêm cạnh đáy lớn và đáy bé của hình thang.

Đối với viên gạch chịu lửa dị hình thì phải đo kích thước của các cạnh viên gạch.

5.9. Đo độ cong vênh của mặt và cạnh viên gạch bằng thước kim loại, chính xác tới 1 mm. Đo theo khe hở lớn nhất giữa mặt đáy hay mặt bên của viên gạch với cạnh của thước kim loại.

5.10. Đo độ sứt góc và sứt cạnh của viên gạch, xác định chính xác tới 1 mm theo chiều sâu lớn nhất của vết sứt.

5.11. Đường kính của vết chảy được đo ở chỗ có chiều rộng vết chảy lớn nhất bằng thước kim loại, chính xác tới 1 mm.

...

...

...

5.13. Bất kỳ một chỉ tiêu nào không thỏa mãn bảng 2 phải kiểm nghiệm lại với số lượng mẫu gấp đôi lấy đúng ở lô đó. Kết quả kiểm nghiệm lại là kết quả cuối cùng được nghiệm thu.

5.14. Cần phải lưu mẫu kiểm nghiệm trong phòng thí nghiệm, trong thời gian 45 ngày kể từ ngày thực hiện kiểm nghiệm.

6. Ghi nhãn, bảo quản và vận chuyển

6.1. Gạch chịu lửa samốt sản xuất ra phải có nhãn hiệu đăng ký. Nhãn hiệu ghi ở mặt không làm việc của gạch chịu lửa và sâu vào trong sản phẩm tới 2 mm, hoặc dùng chất màu đóng dấu vào nơi đã quy định, những chất màu này phải khác với màu của viên gạch chịu lửa và không được mất đi do ẩm, ma sát và tác động của nhiệt.

6.2. Khi xuất gạch chịu lửa, cơ sở sản xuất phải bảo đảm có giấy chứng nhận, trong đó ghi rõ:

- tên và địa chỉ cơ sở sản xuất;

- loại gạch (SA, SB hay SC) và dạng gạch;

- phiếu kiểm nghiệm chất lượng.

6.3. Gạch chịu lửa samốt được bảo quản trong kho theo từng lô và bảo đảm không bị ẩm ướt, bị lẫn các vật liệu khác.

...

...

...

Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 4710:1998 về Vật liệu chịu lửa - Gạch samốt do Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường ban hành