Hình 16 - Các thuật ngữ về trang bị và thiết bị phụ của máy xúc và đắp đất)

CHÚ DẪN

1  gầu

2  xylanh cho đổ vật liệu ở bên cạnh

3  giá đỡ gầu với cơ cấu vít đai ốc

4  lưỡi cắt tấm vỗ gầu

5  tấm vỗ gầu

6  bộ phận kẹp chặt kiểu hàm kẹp

...

...

...

8  lưỡi cắt của bộ phận kẹp chặt kiểu hàm kẹp.

Hình 17 - Thuật ngữ về thiết bị phụ của máy xúc và đắp đất

5.2  Kích thước (Dimension)

Các hình 18 đến 24 giới thiệu các kích thước của các trang bị và thiết bị phụ khác nhau có thể được lắp trên máy xúc và đắp đất.

Về định nghĩa của các kích thước, xem Phụ lục A.

Hình 18 - Các kích thước của trang bị và gầu được lắp đặt trên máy xúc và đắp đất

Hình 19 - Các kích thước của trang bị và cơ cấu cuốc xẻ rãnh được lắp đặt trên máy xúc và đắp đất

...

...

...

Hình 20 - Các kích thước của trang bị và gầu đổ sang bên cạnh được lắp đặt trên máy xúc và đắp đất

Hình 21 - Các kích thước của trang bị và gầu đa năng được lắp đặt trên máy xúc và đắp đất

Hình 22 - Các kích thước của trang bị và chạc nâng được lắp đặt trên máy xúc và đắp đất

Hình 23 - Các kích thước của trang bị và chạc gỗ (móc chạc gỗ) được lắp đặt trên máy xúc và đắp đất

Hình 24 - Các kích thước của trang bị và tời được lắp đặt trên máy xúc và đắp đất

...

...

...

6.1  Công suất hữu ích (của động cư đốt trong)

Xem ISO 9249 và ISO 14396

6.2 Tải trọng lật ở tầm với lớn nhất

Xem ISO 14397-2

6.3  Khả năng nâng tới chiều cao lớn nhất

Xem ISO 14397-2

6.4  Công suất vận hành danh định

Xem ISO 14397-1

6.5  Lực phá hủy

...

...

...

6.6  Thời gian nâng

Đây là thời gian nhiều nhất được yêu cầu để nâng gầu trống rỗng cùng với tải trọng vận hành đã công bố từ vị trí thấp nhất có thể có và được lăn hoàn toàn về phía sau tới toàn bộ chiều cao.

6.7  Thời gian hạ thấp

Đây là thời gian ít nhất được yêu cầu để hạ thấp gầu trống rỗng từ toàn bộ chiều cao tới vị trí thấp nhất có thể có với đáy gầu nằm trên mặt phẳng tham chiếu của nền đất (GRP)

6.8  Thời gian đổ (vật liệu)

Đây là thời gian ít nhất được yêu cầu để quay gầu từ vị trí quay về phía sau lớn nhất - không vượt quá mặt phẳng đổ nằm ngang - tới vị trí được nâng lên hoàn toàn tới vị trí đổ trong khi đổ vật liệu (tải trọng vận hành).

6.9  Tốc độ di chuyển lớn nhất

Đây là các tốc độ lớn nhất có thể đạt được trên một bề mặt cứng bằng phẳng ở mỗi tỷ số truyền tiến về phía trước và lùi về phía sau với gầu xúc trống rỗng (xem ISO 6014).

6.10  Đặc tính phanh

...

...

...

6.10.2  Đối với các máy xúc và đắp đất bánh xích, xem ISO 10265.

6.11  Bán kính quay vòng

Xem ISO 7457

6.12  Khả năng nâng tới chiều cao lớn nhất

Xem ISO 14397-2

7  Đặc tính kỹ thuật trong tài liệu thương mại

7.1  Qui định chung

Điều này qui định thông tin sẽ được nêu trong tài liệu thương mại

Phải sử dụng hệ thống đơn vị quốc tế SI.

...

...

...

- dung tích của gầu (chất thành đống danh nghĩa);

- chiều cao toàn bộ cho vận hành;

- chiều dài toàn bộ;

- góc đổ (vật liệu);

- chiều cao đổ (vật liệu);

- tầm với, được nâng lên hoàn toàn;

- quay trở lại (chiều cao qui định);

- quay lại lớn nhất ở mặt đất;

- vị trí chuyên chở;

...

...

...

- chiều sâu đào;

- chiều rộng gầu;

- góc sau (phân loại) lớn nhất;

- khối lượng vận hành [1]⁾;

- tải trọng vận hành;

- tải trọng lật ¹⁾;

- tải trọng lật (ở chiều cao qui định) ¹⁾;

- lực phá hủy ¹⁾;

- bán kính khoảng hở của máy [2]⁾

...

...

...

Phải qui định các thông tin sau:

a) kiểu đánh lửa, nghĩa là động cơ diezel hoặc động cơ xăng;

b) dạng hút không khí, nghĩa là hút khí tự nhiên, tăng áp bằng cơ khí hoặc tăng áp tuôcbô;

c) số xylanh;

Cũng có thể qui định các thông tin khác, bao gồm

d) nhà sản xuất và mẫu (model);

e) kiểu chu kỳ, nghĩa là hai kỳ hoặc bốn kỳ;

f) đường kính lỗ xylanh;

g) hành trình;

...

...

...

i) công suất hữu ích của bánh đà ở một tốc độ đã cho của động cơ;

j) momen lớn nhất ở một tốc độ đã cho của động cơ;

k) hệ thống làm mát, nghĩa là làm mát bằng không khí hoặc chất lỏng;

l) loại nhiên liệu;

m) kiểu bộ khởi động (starter), và

n) điện áp của hệ thống điện.

7.3  Hệ truyền động

Phải qui định kiểu hệ truyền động.

Ví dụ Sang số bằng tay với bộ ly hợp có bánh đà, sang số bằng dẫn động với bộ biến đổi momen, truyền động thủy tĩnh, truyền động điện.

...

...

...

- số tốc độ (tiến và lùi) và

- tốc độ di chuyển lớn nhất (tiến, lùi).

7.4  Hệ thống thủy lực

Phải qui định các thông tin sau:

a) lưu lượng của bơm ở một áp suất đã cho, ở một tốc độ đã cho của động cơ;

b) áp suất vận hành bình thường lớn nhất của hệ thống;

Cũng có thể qui định các thông tin khác có liên quan đến hệ thống thủy lực.

7.5  Hệ thống lọc

Có thể qui định kiểu hệ thống lọc

...

...

...

Có thể qui định các thông tin sau:

a) kiểu và hệ thống dẫn động của

1) phanh vận hành

2) phanh đỗ, và

3) phanh thứ cấp (phụ)

b) đặc tính của phanh

7.7  Thông tin bổ sung cho các máy xúc và đắp đất bánh xích

7.7.1  Hệ thống lái

Phải qui định kiểu hệ thống lái

...

...

...

Có thể qui định kiểu truyền động cuối

Ví dụ: Kiểu [giảm tốc đơn (một bậc) hoặc tốc kép (hai bậc), giảm tốc hành tinh), tỷ số truyền, bôi trơn]

7.7.3  Bánh xích

Phải qui định các thông tin sau:

a) kiểu;

b) các kích thước;

Cũng có thể qui định các thông tin sau:

c) diện tích tiếp xúc với nền đất;

d) số lượng các mắt xích (mỗi bên);

...

...

...

f) số lượng các bánh lăn tỳ xích (mỗi bên).

7.8  Thông tin bổ sung cho các máy xúc và đắp đất bánh lốp

7.8.1  Trục dẫn động

Có thể qui định kiểu trục dẫn động

Ví dụ  Cố định đối với lắc, bánh răng côn và trục răng (bánh răng) chù động, truyền động cuối vi sai, hai tốc độ, thủy tĩnh, bánh răng hành tinh.

7.8.2  Hệ thống lái

Phải qui định kiểu hệ thống lái

Có thể qui định các thông tin có liên quan khác bao gồm

- bán kính quay vòng (sang trái và sang phải),

...

...

...

- đường kính khoảng hở của máy.

7.8.3  Lốp

Phải qui định cỡ kích thước và kiểu lốp.

Có thể qui định các thông tin có liên quan khác bao gồm

a) ta lông

b) số lốp bố qui định, và

c) cỡ vành

7.9  Các dung tích chất lỏng trong hệ thống:

a) thùng nhiên liệu;

...

...

...

Có thể qui định các thông tin có liên quan khác bao gồm

c) thùng chứa các hệ thống thủy lực;

d) hệ thống làm mát;

e) hộp trục khuỷu của động cơ;

f) hộp truyền động cuối;

g) dẫn động bơm, và

h) hộp truyền động lắc.

7.10  Khối lượng

Phải qui định khối lượng vận hành và khối lượng chuyên chở.

...

...

...

Phụ lục A

(Qui định)

Trang bị và các thiết bị phụ của máy xúc và đắp đất - Kích thước

Phụ lục này định nghĩa các kích thước của trang bị và các thiết bị phụ của máy xúc và đắp đất và các thuật ngữ và mã của các kích thước này phù hợp với ISO 6746-2.

Mã

Thuật ngữ

Định nghĩa

Hình minh họa

HH1

...

...

...

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa mặt phẳng tham chiếu nền đất (GRP) và đáy lưỡi cắt của gầu ở vị trí thấp nhất với lưỡi cắt của gầu nằm ngang

HH2

Vị trí chuyên chở (chiều cao)

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa mặt phẳng tham chiếu nền đất GRP và đường tâm của chốt khớp nối bản lề của gầu với góc tiếp cận điểm thấp nhất của gầu hoặc cần nâng 15°, lấy vị trí thấp hơn, với gầu ở vị trí quay lại lớn nhất.

HH3

Chiều cao đổ (vật liệu)

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và điểm thấp nhất của lưỡi cắt, với chốt khớp nối bản lề của gầu ở chiều cao lớn nhất và gầu ở vị trí góc đổ 45°. Nếu góc đổ nhỏ hơn 45° cần quy định góc này

...

...

...

HH4

Chiều cao được nâng lên hoàn toàn tới chốt khớp nối bản lề

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và đường tâm của chốt khớp nối bản lề của gầu với gầu được nâng lên hoàn toàn

HH5

Chiều cao toàn bộ cho vận hành với gầu được nâng lên hoàn toàn

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và điểm cao nhất có thể đạt được với gầu được nâng lên hoàn toàn

HH6

...

...

...

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và điểm thấp nhất trên lưỡi cắt của gầu (hàm kẹp được đóng kín), với khớp nối bản lề của gầu ở chiều cao lớn nhất và gầu ở góc đổ lớn nhất.

HH7

Chiều cao đổ lớn nhất với hạm kẹp mở

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và điểm thấp nhất của lưỡi cắt của tấm vỗ gầu (hàm kẹp được mở), với chốt khớp nối bản lề của gầu ở chiều cao lớn nhất và đáy phần tấm vỗ gầu ở vị trí nằm ngang.

HH8

Chiều cao đổ lớn nhất sang bên cạnh

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và điểm thấp nhất của cạnh đổ sang bên cạnh với chốt khớp nối bản lề của gầu ở chiều cao lớn nhất và gầu ở góc đổ sang bên cạnh lớn nhất.

...

...

...

HH9

Chiều cao nâng lớn nhất, tới mức của nhánh chạc nâng

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và bề mặt trên của các nhánh (răng) chạc nâng, với chốt khớp nối bản lề của chạc nâng pallet ở chiều cao lớn nhất và ở mức các nhánh (răng) chạc nâng.

HH10

Chiều cao ở mức các nhánh (răng) chạc nâng được nâng lên hoàn toàn

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và bề mặt dưới của các nhánh (răng) chạc nâng, với chốt khớp nối bàn lề của chạc nâng ở chiều cao lớn nhất và ở mức các nhánh (răng) chạc nâng.

HH11

...

...

...

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và các đỉnh của các nhánh (răng) chạc nâng với chốt khớp nối bản lề của chạc nâng ở chiều cao lớn nhất và ở vị trí đổ (vật liệu)

HH12

Chiều cao nâng lớn nhất của cuốc xẻ rãnh

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và điểm thấp nhất của lưỡi cắt răng xẻ rãnh ở giữa.

HH13

Chiều sâu lớn nhất của cuốc xẻ rãnh

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và các răng cuốc xẻ rãnh ở điểm sâu nhất có thể đạt được theo phương thẳng đứng.

...

...

...

HH14

Chiều cao lớn nhất của tời

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và điểm cao nhất trên tời.

HH15

Chiều cao của điểm tâm của tời

Khoảng cách theo trục tọa độ Z giữa GRP và đường tâm của cơ cấu tời.

WW1

...

...

...

Khoảng cách theo trục tọa độ Y giữa hai mặt phẳng Y đi qua điểm xa nhất trên các mặt bên của thiết bị phụ.

WW2

Tầm với lớn nhất cho đổ sang bên cạnh

Khoảng cách theo trục tọa độ Y giữa hai mặt phẳng Y đi qua điểm xa nhất về phía trước trên máy (bao gồm cả lốp, bánh xích hoặc khung máy xúc và đắp đất) và điểm xa nhất về phía trước trên lưỡi cắt của gầu với chốt bản lề gầu ở chiều cao lớn nhất và gầu có góc đổ lớn nhất sang bên cạnh.

WW3

Chiều rộng của các nhánh (răng) chạc nâng

Khoảng cách theo trục tọa độ Y giữa hai mặt phẳng Y đi qua mặt mút bên ngoài của các nhánh (răng) ngoài.

...

...

...

WW4

Chiều rộng của cơ cấu cuốc xẻ rãnh

Khoảng cách theo trục tọa độ Y giữa hai mặt phẳng Y đi qua điểm xa nhất trên các mặt bên của cơ cấu cuốc xẻ rãnh.

WW5

Chiều rộng của các răng ngoài của cơ cấu cuốc xẻ rãnh

Khoảng cách theo trục tọa độ Y giữa hai mặt phẳng Y đi qua mặt mút ngoài của các răng ngoài trên cơ cấu cuốc xẻ rãnh.

WW6

...

...

...

Khoảng cách theo trục tọa độ Y giữa hai mặt phẳng Y đi qua điểm giữa của các răng liền kề trên cơ cấu cuốc xẻ rãnh.

LL1

Tầm với khi được nâng lên hoàn toàn

Khoảng cách theo trục tọa độ X giữa các mặt phẳng đi qua điểm xa nhất về phía trước trên máy (bao gồm cả các lốp, bánh xích hoặc khung máy xúc và đắp đất) và điểm xa nhất về phía trước trên lưỡi cắt với chốt bản lề gầu ở chiều cao lớn nhất và gầu ở góc đổ 45°. Nếu góc đổ nhỏ hơn 45° thì phải qui định góc đổ.

LL2

Chiều dài toàn bộ (có thiết bị phụ)

Khoảng cách theo trục tọa độ X giữa các mặt phẳng đi qua điểm xa nhất về phía sau trên máy và điểm xa nhất về phía trước của thiết bị phụ với đáy thiết bị phụ ở trên mặt đất.

...

...

...

LL3

Tầm với khi được nâng hoàn toàn

Khoảng cách theo trục tọa độ X giữa lên các mặt phẳng đi qua điểm xa nhất về phía trước trên máy (bao gồm cả các lốp, các bánh xích hoặc khung máy xúc và đắp đất) và điểm xa nhất về phía sau trên đỉnh lưỡi cắt của gầu với chốt bản lề gầu ở chiều cao lớn nhất và gầu ở góc đổ lớn nhất.

LL4

Tầm vươn lớn nhất về phía sau của cơ cấu cuốc xẻ rãnh

Khoảng cách theo trục tọa độ X giữa các mặt phẳng X đi qua điểm xa nhất về phía sau trên máy (bao gồm cả các lốp, các bánh xích hoặc khung máy xúc và đắp đất) và điểm xa nhất về phía sau trên cơ cấu cuốc xẻ rãnh khi răng của cơ cấu cuốc xẻ rãnh ở mức GRP.

LL5

...

...

...

Khoảng cách theo trục tọa độ X giữa các mặt phẳng X đi qua điểm xa nhất về phía sau trên máy (bao gồm cả các lốp, các bánh xích hoặc khung máy xúc và đắp đất) và điểm tâm của cơ cấu tời.

LL6

Khoảng cách tới điểm xa nhất về phía sau trên thiết bị phụ

Khoảng cách theo trục tọa độ X giữa các mặt phẳng X đi qua điểm xa nhất về phía sau trên máy (bao gồm cả các lốp, các bánh xích hoặc khung máy xúc và đắp đất) và điểm xa nhất về phía sau trên thiết bị phụ.

RR1

Bán kính quay vòng nhỏ nhất với gầu ở vị trí chuyên chở

Khoảng cách trên mặt phẳng Z giữa tâm quy và điểm xa nhất trên mặt bên của gầu khi máy đang thực hiện vòng quay nhỏ nhất có thể thực hiện được.

...

...

...

AA1

Góc đổ

Góc lớn nhất mà đoạn phẳng dài nhất của đáy bên trong của gầu sẽ quay được ở bên dưới mặt phẳng nằm ngang với gầu ở vị trí được nâng lên hoàn toàn.

AA2

Góc quay lại lớn nhất khi gầu được nâng lên hoàn toàn

Góc tính từ vị trí nằm ngang của lưỡi cắt của gầu tới vị trí quay lại lớn nhất với cánh tay đòn trạc nâng được nâng lên hoàn toàn.

AA3

...

...

...

Góc quay lại lớn nhất khi không có sự di chuyển của cánh tay đòn chạc nâng xuất phát từ đáy của lưỡi cắt của gầu trên GRP.

AA4

Góc quay lại lớn nhất ở vị trí chuyên chở (vật liệu)

Góc tính từ vị trí nằm ngang của lưỡi cắt của gầu tới vị trí quay lại lớn nhất với cánh tay đòn của chạc nâng ở vị trí chuyên chở (vật liệu) (xem HH2).

AA5

Góc san đất lớn nhất

Góc lớn nhất mà lưỡi cắt của gầu sẽ nhất quay xuống bề mặt nằm ngang với lưỡi cắt của gầu ở trên GRP.

...

...

...

Thư mục tài liệu tham khảo

[1] ISO 5010 Earth-moving machinery - Rubber-tyred machines - steering requirements (Máy làm đất - Máy bánh lốp cao su - Yêu cầu của hệ thống lái).

[2] TCVN 13225 (ISO 8812), Máy làm đất - Máy xúc và đắp đất gầu ngược - Thuật ngữ và đặc tính kỹ thuật trong thương mại.

[1]⁾ Có thể được ưa dùng trong lựa chọn lốp, tải balat của lốp, đối tượng hoặc các phụ tùng.

[2]⁾ Có thể được ưa dùng trong lựa chọn lốp.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13218:2020 (ISO 7131:2009) về Máy làm đất - Máy xúc và đắp đất - Thuật ngữ và đặc tính kỹ thuật trong thương mại