Bảng 2 - Phân tích sản phẩm - Sai lệch cho phép so với phân tích mẻ nấu quy định

(xem Bảng 1)

Nguyên tố

Phân tích mẻ nấu

(các giới hạn quy định)

% (m/m)

Sai lệch cho phép ^1,2 so với thành phẩm quy định

% (m/m)

C

...

...

...

< 0,20

± 0,01

≥ 0,20

< 0,60

± 0,02

≥ 0,60

≤ 0,90

± 0,03

Si

...

...

...

≤ 1,0

±0,05

> 1,0

≤ 3,3

± 0,10

Mn

< 1,0

± 0,03

...

...

...

≤ 2,0

± 0,04

> 2,0

≤ 10,0

± 0,06

P

≤ 0,040

+ 0,005

...

...

...

≤ 0,050

+ 0,010

S

≤ 0,030

+ 0,005

N

≤ 0,60

...

...

...

Cr

≥ 7,5

≤ 10,0

± 0,10

> 10,0

≤ 15,0

± 0,15

> 15,0

≤ 20,0

...

...

...

> 20,0

≤ 24,0

± 0,25

Mo

< 1,75

± 0,05

≥ 1,75

≤ 2,5

...

...

...

Ni

< 5,0

± 0,07

≥ 5,0

≤ 9,0

± 0,10

Nb (+ Ta)

≥ 1,8

...

...

...

± 0,05

V

≥ 0,30

≤ 0,60

± 0,03

W

≤ 1,50

± 0,05

...

...

...

²⁾ "±" có nghĩa là trong một mẻ nấu và trong nhiều hơn một lần phân tích sản phẩm sai lệch có thể xảy ra trên giá trị giới hạn trên hoặc dưới giá trị giới hạn dưới của phạm vi quy định trong Bảng 1, nhưng không xảy ra cả hai cùng một lúc.

Bảng 3 - Cơ tính ở nhiệt độ phòng trong điều kiện nhiệt luyện khi cung cấp

Mác thép

Điều kiện nhiệt luyện khi cung cấp

Độ cứng ¹⁾

HB

Giới hạn bền kéo ¹⁾

N/mm^{2 2)}

Thép mactenxit

...

...

...

Ủ mềm (TA)

lớn nhất 300

-

Tôi và ram (TQ+T)

Xem bảng A1

X45CrSi93

Ủ mềm (TA)

lớn nhất 300

-

...

...

...

Xem bảng A1

X85CeMoV182

Ủ mềm (TA)

lớn nhất 300

-

Vật liệu austenit

X55CrMnNiN208

Làm nguội có kiểm soát ³⁾

xấp xỉ 385

...

...

...

Tôi ở 1000°C đến 1100° ⁴⁾

lớn nhất 385

lớn nhất 1300

X53CrMnNiN219

Làm nguội có kiểm soát ³⁾

xấp xỉ 385

xấp xỉ 1300

Tôi ở 1000°C đến 1100° ⁴⁾

lớn nhất 385

...

...

...

X50CrMnNiNbN219

Làm nguội có kiểm soát ³⁾

xấp xỉ 385

xấp xỉ 1300

Tôi ở 1000°C đến 1100° ⁴⁾

lớn nhất 385

lớn nhất 1300

X53CrMnNiNbN219

Làm nguội có kiểm soát ³⁾

...

...

...

xấp xỉ 1300

Tôi ở 1000°C đến 1100° ⁴⁾

lớn nhất 385

lớn nhất 1300

X33CrNiMnN238

Làm nguội có kiểm soát ³⁾

xấp xỉ 360

xấp xỉ 1250

Tôi ở 1000°C đến 1100° ⁴⁾

...

...

...

lớn nhất 1200

NiCr15Fe7TiAl

Tôi ở 930°C đến 1030° ⁴⁾

lớn nhất 325

lớn nhất 1100

NiFeCr20NbTi

Tôi ở 930°C đến 1030° ⁴⁾

lớn nhất 295

lớn nhất 1000

...

...

...

Tôi ở 930^oC đến 1030^{o 4)}

lớn nhất 325

lớn nhất 1100

¹⁾ Trong trường hợp các vật liệu austenit, các giá trị giới hạn bền kéo là các giá trị quyết định trong các trường hợp có tranh chấp.

²⁾ 1 N/mm² = 1 MPa.

³⁾ Điều kiện nhiệt luyện này thích hợp cho quá trình gia công bằng ép đùn nóng.

⁴⁾ Điều kiện nhiệt luyện này thích hợp cho quá trình gia công bằng chồn có nung nóng bằng điện trở.

Phụ lục A

...

...

...

Yêu cầu kỹ thuật bổ sung

A.1  Quy định chung

Các giá trị của đặc tính kỹ thuật trong phần chính của tiêu chuẩn này là các yêu cầu cho cung cấp. Các giá trị của đặc tính kỹ thuật trong phần phụ lục này không phải là các yêu cầu cho cung cấp (ngoại trừ chú thích cuối trang 3, của Bảng A1). Vì đây là kết quả của quá trình gia công, xử lý sau cung cấp. Các dữ liệu trong phần phụ lục này chỉ được sử dụng như tài liệu hướng dẫn về đặc tính tương đối của các vật liệu khác nhau đã đề cập trong tiêu chuẩn này.

Không sử dụng các dữ liệu đã cho trong phụ lục này trong mua sắm, thiết kế, phát triển, chế tạo hoặc sử dụng bất cứ vật liệu nào. Khách hàng phải tự bảo đảm lấy các tính chất thu được trong thực tế của các loại vật liệu.

A.2  Cơ tính

A.2.1  Đối với điều kiện nhiệt luyện tham khảo (xem Bảng 5), các giá trị tham khảo về cơ tính ở nhiệt độ không được cho trong Bảng A.1.

A.2.2  Đối với điều kiện nhiệt luyện tham khảo (xem Bảng 5), các giá trị tham khảo về giới hạn bền kéo và ứng suất thử 0,2% ở các nhiệt độ nâng cao được cho trong các Bảng A.2 và A.3.

A.2.3  Các giá trị tham khảo đối với độ bền chống rão sau 1000h được cho trong Bảng A.4.

CHÚ THÍCH: Một tiêu chuẩn về thử phá hủy do ráo của các vật liệu kim loại đang được soạn thảo và nên được áp dụng ngay khi được công bố bởi vì các kết quả của thử nghiệm ráo rất phụ thuộc vào các sự khác nhau trong các điều kiện thử.

...

...

...

A.3  Tính chất vật lý

Bảng A.6 cho các giá trị tham khảo có liên quan đến các tính chất vật lý của các vật liệu tuân theo tiêu chuẩn này.

A.4  Quá trình gia công tiếp sau và nhiệt luyện

A.4.1  Tạo hình và nhiệt luyện

Tất cả các loại vật liệu liệt kê trong tiêu chuẩn này đều thích hợp cho tạo hình nóng. Thông thường, sự tạo hình nóng sẽ trở nên khó khăn hơn khi hàm lượng của hợp kim tăng lên do khả năng chảy của kim loại giảm đi. Do đó nên tránh sự giảm đột ngột của mặt cắt ngang trong bất cứ một hành trình rèn nào.

Khi thiết lập các thông số cho nung nóng trước khi rèn, nên nhớ rằng các hợp kim austenit có tính dẫn nhiệt thấp. Bất cứ građien nhiệt độ nào trong các thép hợp kim làm van cũng có thể gây ra các nội ứng suất rất lớn trong quá trình rèn và gia công dẫn đến sự phá hủy bên trong và các vết nứt bề mặt.

Hướng dẫn về nhiệt độ cho tạo hình nóng và nhiệt luyện được cho trong Bảng 5.

A.4.2. Gia công trên máy

Trong trường hợp các vật liệu austenit, việc gia công trên máy có thể thực hiện được nhưng khó khăn do độ bền, độ dai cao và các đặc tính biến cứng khi gia công nguội. Để ngăn ngừa sự xuất hiện các vết nứt trong các nguyên công mài, nên lựa chọn các chế độ mài thích hợp.

...

...

...

Mác thép

Điều kiện nhiệt luyện tham khảo¹⁾

Độ cứng

Ứng suất thử ²⁾ 0,2%

N/mm^{2 3)}

Giới hạn bền kéo N/mm^{2 3)}

Độ giãn dài sau đứt (Lo=5Do) ²⁾

%

Độ giảm diện tích sau đứt ²⁾

...

...

...

HB

HRC²⁾

Thép mactenxit

X 50 CrSi 8 2

TQ + T⁴⁾

266 đến 325

685

900 đến 1100

...

...

...

40

X 45 CrSi 9 3

TQ + T⁴⁾

266 đến 325

700

900 đến 1100

14

40

...

...

...

TQ + T

266 đến 325

800

1000 đến 1200

7

12

Vật liệu austenit

X 55 CrMnNiN 20 8

...

...

...

-

28 ⁵⁾

550

900 đến 1150

8

10

X 53 CrMnNiN 21 9

ST + P

-

...

...

...

580

950 đến 1200

8

10

X 50 CrMnNiNbN 21 9

ST + P

-

30 ⁵⁾

580

...

...

...

12

15

X 53 CrMnNiNbN 219

ST + P

-

30 ⁵⁾

580

950 đến 1150

8

...

...

...

X33 CrNiMnN 23 8

ST + P

-

25 ⁵⁾

550

850 đến 1100

20

30

NiCr 15 Fe 7 TiAl

...

...

...

-

32

750

1100 đến 1300

12

20

NiFe 25 Cr 20 NbTi

ST + P

-

...

...

...

500

900 đến 1100

25

30

NiCr 20 TiAI

ST + P

-

32

725

...

...

...

15

25

¹⁾ TQ = tôi; T = ram; ST = nhiệt luyện trong dung dịch rắn; P = sự biến cứng phân tán.

²⁾ Các giá trị đã cho ở đây có vị trí gần với giới hạn dưới của phạm vi (dải) phân tán.

³⁾ 1 N/mm² = 1 MPa.

⁴⁾ Cũng có thể như điều kiện khi cung cấp, trong trường hợp này các giá trị phải được áp dụng như các yêu cầu thực.

⁵⁾ Các loại austenit X55CrMnNiN208 đến X33CrNiMnN238 có thể biểu thị các giá trị độ cứng không thể chuyển đổi thành các giá trị giới hạn bền kéo theo các bảng tiêu chuẩn thường được sử dụng trong các phòng thử nghiệm. Vì vậy, trong các trường hợp có tranh chấp, chỉ có giá trị giới hạn bền kéo mới được xem là có hiệu lực.

Bảng A.2 - Các giá trị tham khảo về giới hạn bền kéo ở nhiệt độ nâng cao

Mác thép

...

...

...

Giới hạn bền kéo ²⁾ ở

500^oC

550^oC

600^oC

650^oC

700^oC

750^oC

800^oC

Thép mactenxit

...

...

...

TQ + T

500

360

230

160

105

X 45 CrSi 9 3

...

...

...

500

360

250

170

110

X 85 CrMoV 18 2

TQ + T

...

...

...

400

300

230

180

140

Vật liệu austenit

X 55 CrMnNiN 20 8

ST + P

...

...

...

590

540

490

440

360

290

X 53 CrMnNiN 21 9

ST + P

650

...

...

...

550

500

450

370

300

X 50 CrMnNiNbN 21 9

ST + P

680

650

...

...

...

550

480

410

340

X 53 CrMnNiNbN 219

ST + P

680

650

600

...

...

...

450

380

320

X33 CrNiMnN 23 8

ST + P

600

570

530

470

...

...

...

340

280

NiCr 15 Fe 7 TiAl

ST + P

1000

980

930

850

770

...

...

...

510

NiFe 25 Cr 20 NbTi

ST + P

800

800

790

740

640

500

...

...

...

NiCr 20 TiAl

ST + P

1050

1030

1000

930

820

680

500

...

...

...

²⁾ Các giá trị đã cho ở đây có vị trí gần với giới hạn dưới của phạm vi (dải) phân tán.

³⁾ 1 N/mm² = 1 MPa.

Bảng A.3 - Các giá trị tham khảo cho ứng suất thử 0,2% ở các nhiệt độ nâng cao

Mác thép

Điều kiện nhiệt luyện tham khảo¹⁾

Ứng suất thử ²⁾ 0,2% ở

500^oC

550^oC

600^oC

...

...

...

700^oC

750^oC

800^oC

Thép mactenxit

X 50 CrSi 8 2

TQ + T

400

300

220

...

...

...

75

X 45 CrSi 9 3

TQ + T

400

300

240

120

...

...

...

X 85 CrMoV 18 2

TQ + T

500

370

280

170

120

...

...

...

Vật liệu austenit

X 55 CrMnNiN 20 8

ST + P

300

280

250

230

220

...

...

...

170

X 53 CrMnNiN 21 9

ST+ P

350

330

300

270

250

230

...

...

...

X 50 CrMnNiNbN 21 9

ST + P

350

330

310

285

260

240

220

...

...

...

ST + P

340

320

310

280

260

235

220

X33 CrNiMnN 23 8

...

...

...

270

250

220

210

190

280

170

NiCr 15 Fe 7 TiAl

ST + P

...

...

...

710

690

660

650

560

425

NiFe 25 Cr 20 NbTi

ST + P

450

...

...

...

450

450

430

380

250

NiCr 20 TiAl

ST + P

700

650

...

...

...

600

600

500

450

¹⁾ TQ = tôi; T = ram; ST = nhiệt luyện trong dung dịch rắn; P = sự biến cứng phân tán.

²⁾ Các giá trị đã cho ở đây có vị trí gần với giới hạn dưới của phạm vi (dải) phân tán.

³⁾ 1 N/mm² = 1 MPa.

Bảng 4 - Các giá trị tham khảo cho độ bền chống rão sau 1000h (áp dụng cho điều kiện tham khảo phù hợp với Bảng A.5)

Mác thép

...

...

...

500^oC

550^oC

725^oC

800^oC

N/mm^{2 2)}

Thép mactenxit

X 50 CrSi 8 2

190

-

...

...

...

-

X 45 CrSi 9 3

190

40

-

-

X 85 CrMoV 18 2

260

52

...

...

...

-

Vật liệu austenit

X 55 CrMnNiN 20 8

-

160

85

45

X 53 CrMnNiN 21 9

-

...

...

...

110

50

X 50 CrMnNiNbN 21 9

-

220

120

55

X 53 CrMnNiNbN 219

-

...

...

...

115

50

X33 CrNiMnN 23 8

-

235

130

60

NiCr 15 Fe 7 TiAl

-

...

...

...

260

125

NiFe 25 Cr 20 NbTi

-

400

180

60

NiCr 20 TiAl

-

...

...

...

290

150

¹⁾ Các giá trị trung bình của phạm vi (dải) phân tán vẫn được xác định tới hiện nay.

²⁾ 1 N/mm² = 1 MPa.

Bảng A5 - Dữ liệu tham khảo cho tạo hình nóng và nhiệt luyện

Mác thép

Tạo hình nóng

^oC

Ủ mềm

...

...

...

Tôi hoặc nhiệt luyện dung dịch rắn

^oC

Chất làm nguội

Ram hoặc hóa già nhân tạo

^oC

Thép mactenxit

X 50 CrSi 8 2

1100 đến 900

780 đến 820/ Không khí hoặc nước

...

...

...

dầu

780 đến 820/ Không khí hoặc nước

X 45 CrSi 9 3

1100 đến 900

780 đến 820/ Không khí hoặc nước

1000 đến 1050

dầu

780 đến 820/ Không khí hoặc nước

X 85 CrMoV 18 2

...

...

...

820 đến 860/ Làm nguội chậm

1050 đến 1080

dầu

720 đến 820/ Không khí

Vật liệu austenit

X 55 CrMnNiN 20 8

1100 đến 950

-

1140 đến 1180

...

...

...

760 đến 815/ 4h đến 8h không khí

X 53 CrMnNiN 21 9

1150 đến 950

-

1140 đến 1180

Nước

760 đến 815/ 4h đến 8h không khí

X 50 CrMnNiNbN 21 9

1150 đến 950

...

...

...

1160 đến 1200

Nước

760 đến 815/ 4h đến 8h không khí

X 53 CrMnNiNbN 219

1150 đến 980

-

1160 đến 1200

Nước

760 đến 850/ 6h không khí

...

...

...

1150 đến 980

-

1150 đến 1170

Nước

800 đến 830/ 8h không khí

NiCr 15 Fe 7 TiAl

1150 đến 940

-

1100 đến 1150

...

...

...

840/24h + 700/2h Không khí

NiFe 25 Cr 20 NbTi

1150 đến 1050

-

1000 đến 1080

Không khí hoặc nước

690 đến 710/16h không khí

NiCr 20 TiAl

1150 đến 1050

...

...

...

1000 đến 1080

Không khí hoặc nước

690 đến 710/16h không khí

Bảng A.6 - Dữ liệu tham khảo có liên quan đến các tính chất vật lý (áp dụng cho điều kiện tham khảo phù hợp với Bảng A5)

Mác thép

Khối lượng riêng ở 20^oC

Kg/dm³

Môđun đàn hồi ở 20 ^oC

kN/mm²

...

...

...

Hệ số giãn nở nhiệt giữa 20^oC và

Độ dẫn nhiệt ở 20^oC

W/(m.k)

Nhiệt dung riêng ở 20 ^oC

J.kg.K

Khả năng nhiễm từ

100^oC

300^oC

500^oC

...

...

...

10^-6 K

Thép mactenxit

X 50 CrSi 8 2

7,7

210

10,9

11,2

11,5

11,8

...

...

...

500

Tồn tại

X 45 CrSi 9 3

7,7

210

10,9

11,2

11,5

11,8

...

...

...

500

Tồn tại

X 85 CrMoV 18 2

7,7

210

10,9

11,2

11,5

11,8

...

...

...

500

Tồn tại

Vật liệu austenit

X 55 CrMnNiN 20 8

7,8

205

15,5

17,5

18,5

...

...

...

14,5

500

Không tồn tại ²⁾

X 53 CrMnNiN 21 9

7,8

205

15,5

17,5

18,5

...

...

...

14,5

500

Không tồn tại ²⁾

X 50 CrMnNiNbN 21 9

7,8

205

15,5

17,5

18,5

...

...

...

14,5

500

Không tồn tại ²⁾

X 53 CrMnNiNbN 219

7,8

205

15,5

17,5

18,5

...

...

...

14,5

500

Không tồn tại ²⁾

X33 CrNiMnN 23 8

7,8

205

15,5

17,5

18,5

...

...

...

14,5

500

Không tồn tại ²⁾

NiCr 15 Fe 7 TiAl

8,3

215

13,0

14,0

14,5

...

...

...

13

460

Không tồn tại

NiFe 25 Cr 20 NbTi

8,1

215

14,1

15,5

15,9

...

...

...

13

460

Không tồn tại

NiCr 20 TiAl

8,3

215

11,9

13,1

13,7

...

...

...

13

460

Không tồn tại

¹⁾ 1 N/mm² = 1 MPa.

²⁾ Các loại thép austenit có khả năng bị nhiễm từ nhẹ ở điều kiện hóa già. Khả năng nhiễm từ của chúng tăng lên với quá trình tạo hình nguội mở rộng.

1) ISO 14284:1996 thay thế ISO 377-2:1989.

2) Đã được thay thế bằng ISO 6892-2:2011.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 12142-15:2017 (ISO 683-15:1992) về Thép nhiệt luyện, thép hợp kim và thép dễ cắt - Phần 15: Thép làm van dùng cho động cơ đốt trong