4.2. Yêu cầu về tính năng

Tính năng của dầu động cơ hai kỳ được chia thành ba cấp độ, như nêu trong Bảng 2, dựa trên sáu chỉ số tính năng thu được từ bốn thử nghiệm động cơ. Các cấp độ đó là EGB, EGC và EGD, từ tính năng thấp hơn đến tính năng cao hơn. Dầu đối chứng tiêu chuẩn, ký hiệu là JATRE-1, được sử dụng trong tất cả các phương pháp thử và tính năng của nó thiết lập nên chỉ số tiêu chuẩn là 100.

Về việc phân loại dầu cần đánh giá, từng chỉ số tính năng của dầu cần đánh giá phải đáp ứng chỉ số tiêu chuẩn được đưa ra trong Bảng 2. Dầu cần đánh giá phải được phân loại theo phẩm cấp thấp nhất trong một trong sáu chỉ số tính năng cần đánh giá.

CHÚ THÍCH: Ví dụ về việc phân định phẩm cấp đối với dầu cần đánh giá được nêu trong Phụ lục A.

Trong trường hợp thực hiện nhiều thử nghiệm động cơ song song để đánh giá tính năng dầu cần đánh giá thì nên sử dụng phương pháp thống kê. Đối với hai thử nghiệm, giá trị trung bình của các chỉ số tính năng xem xét sẽ bằng hoặc vượt chỉ số tiêu chuẩn. Đối với ba thử nghiệm trở lên, sẽ phải loại bỏ một thử nghiệm, và giá trị trung bình của các chỉ số tính năng còn lại phải bằng hoặc vượt chỉ số tiêu chuẩn.

Bảng 2 – Yêu cầu tính năng theo phẩm cấp

Thông số tính năng

Yêu cầu tính năng tối thiểu^a

Quy trình thử nghiệm

...

...

...

EGC

EGD

Tính bôi trơn

95

95

95

JASO M340

Mô men xoắn ban đầu

98

...

...

...

98

JASO M340

Tính tẩy rửa

85

95

-

JASO M341

-

-

...

...

...

JASO M341 hoặc CEC L-079-A-99

Cặn lắng váy piston

85

90

-

JASO M341

-

-

95

...

...

...

Khói xả

45

85

85

JASO M342

Tắc hệ thống xả

45

90

90

...

...

...

^a Mỗi một số đại diện cho một chỉ số, lấy JATRE-1 là 100

PHỤ LỤC A

(Tham khảo)

THÔNG TIN BỔ SUNG VỀ MỤC ĐÍCH VÀ SỬ DỤNG ISO 13738 (TCVN 10509)

A.1. Tổng quát

ISO 13738 được biên soạn năm 1996, quy định việc phân loại tính năng của dầu động cơ xăng hai kỳ trên cơ sở các tính chất hóa lý và các chỉ số tính năng mà những chỉ số này được lấy từ sáu thông số tính năng quan trọng là tính bôi trơn, tính tẩy rửa, cặn lắng váy piston, khói xả và tắc hệ thống xả. Tiêu chuẩn này dựa trên quy trình thử nghiệm và đặc tính kỹ thuật được xây dựng bởi Tổ chức tiêu chuẩn ô tô Nhật Bản (JASO) của Hiệp hội Kỹ sư ô tô Nhật Bản (JSAE). JASO tham gia theo yêu cầu của Hiệp hội thử nghiệm và vật liệu Mỹ (ASTM) và Hội đồng Liên minh Châu Âu (CEC) về phát triển các thử nghiệm tính năng đối với nhiên liệu, chất bôi trơn và các chất lỏng khác. Phương pháp thử nghiệm CEC L-079-A-99 được xây dựng bởi CEC L-058 cùng với sự hỗ trợ của JASO. Sau đó, JASO mở rộng hệ thống phân loại tính năng của mình để bao gồm phẩm cấp mới là JASO FD. Quy trình thử nghiệm của JASO tương tự với quy trình thử nghiệm tính tẩy rửa CEC L-079- A-99 đã được xây dựng. Sự tương đương giữa số liệu thu được khi sử dụng một trong hai quy trình thử nghiệm này đã được thiết lập và mỗi thử nghiệm có thể được áp dụng để xây dựng số liệu dùng trong phẩm cấp ISO –L-EGD hoặc JASO FD. Khi JASO bổ sung phẩm cấp FD thì họ cũng xóa bỏ phẩm cấp FA. Hiện nay, hai hệ thống phân loại tính năng JASO và ISO áp dụng cho dầu động cơ xăng hai kỳ đã được hài hòa.

Chất bôi trơn đáp ứng tiêu chuẩn này có thể được áp dụng với động cơ xăng đánh lửa hai kỳ có hộp cacte thu dầu được sử dụng trong lĩnh vực giao thông, giải trí và tiện ích, chẳng hạn như môtô, xe trượt tuyết, cưa xích. Xem Điều A.4 liên quan đến các ứng dụng đối với động cơ thuyền máy.

A.2. Mục đích

...

...

...

A.3. Ví dụ về phân định phân loại tính năng

Ví dụ về phân loại tính năng đối với hai loại dầu hai kỳ khác nhau (dầu cần đánh giá A và dầu cần đánh giá B) được thể hiện trong Bảng A.1. Dầu cần đánh giá A được phân định phân loại “EGC”, trong khi đó dầu cần đánh giá B được phân loại “EGB”. Lưu ý rằng mặc dù dầu cần đánh giá B đáp ứng các yêu cầu về tính bôi trơn, mô men xoắn ban đầu, tính tẩy rửa, cặn lắng váy piston và tắc hệ thống xả của EGC, dầu này không đáp ứng được yêu cầu về khói xả của EGC và vì vậy được phân loại không cao hơn EGB.

Bảng A.1 – Ví dụ về phân định phân loại tính năng

Hạng mục đánh giá

Giới hạn EGC

Dầu cần đánh giá A

Dầu cần đánh giá B

Chỉ số tính năng

Xếp loại tính năng

...

...

...

Xếp loại tính năng

Tính bôi trơn

95

98

EGC

100

EGC

Mô men xoắn ban đầu

98

...

...

...

EGC

99

EGC

Tính tẩy rửa

95

100

EGC

99

EGC

...

...

...

90

104

EGC

102

EGC

Khói xả

85

105

EGC

...

...

...

EGB

Tắc hệ thống xả

90

95

EGC

100

EGC

Phân loại tính năng của dầu cần đánh giá

-

...

...

...

EGB

A.4. Đặc tính kỹ thuật liên quan khác

Hiệp hội các nhà sản xuất hàng hải quốc gia Hoa kỳ (NMMA) duy trì hệ thống đặc tính kỹ thuật về tính năng áp dụng dầu động cơ hai kỳ được sử dụng trong thuyền máy. Đặc tính kỹ thuật này hiện nay có ký hiệu là NMMA TC-W 3^{® [3] 3)}. NMMA chứng nhận tính năng của dầu động cơ đáp ứng quy định đặc tính kỹ thuật này và cấp bằng cho việc sử dụng nhãn hiệu thương mại. Bằng chứng nhận sử dụng nhãn hiệu thương mại này được gia hạn hàng năm.

*⁾ Hệ thống tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) đã có:

TCVN 3171 (ASTM D 445), Sản phẩm dầu mỏ – Chất lỏng trong suốt và không không suốt – Xác định độ nhớt động học và tính toán độ nhớt động lực.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 10509:2014 (ISO 13738:2011) về Chất bôi trơn, dầu công nghiệp và các sản phẩm liên quan (loại L) - Họ E (Dầu động cơ đốt trong) - Yêu cầu kỹ thuật đối với dầu động cơ xăng hai kỳ (phẩm cấp EGB, EGC và EGD)