4.5. Thông tin được ghi lại

Các thông tin sau phải được ghi lại:

a) Nhãn hiệu máy và tên model;

b) Năm sản xuất máy, nếu có;

c) Số seri máy;

d) Ngày tháng năm kiểm;

e) Vị trí của cách bố trí phép đo;

f) Vị trí của các cảm biến nhiệt;

g) Loại cảm biến;

...

...

...

i) Qui trình bù nhiệt;

j) Bất kỳ qui trình kiểm đặc biệt nào;

k) Qui trình chuẩn bị máy trước khi kiểm;

l) Điều khiển ON hoặc OFF;

m) Chiều dương của độ trôi (nếu khác so với hệ tọa độ).

5. Biến dạng nhiệt do chuyển động quay các trục chính

5.1. Yêu cầu

Phải thực hiện một phép kiểm cho từng trục chính.

5.2. Phương pháp kiểm

...

...

...

CHÚ THÍCH: Một chu kỳ phổ tốc độ có thể có nên là phần trăm của tốc độ trục chính lớn nhất đối với một thời gian chỉnh đặt, được kèm theo bởi một khoảng dừng trục chính đối với thời gian cố định khác (ví dụ 70 % tốc độ trục chính lớn nhất đối với 3 min, được kèm theo bởi 1 min dừng). Sau đó chu trình này sẽ được lặp lại cho khoảng thời gian kiểm đầy đủ. Chi tiết chính xác của phổ tốc độ cần được thảo luận giữa người sử dụng và nhà sản xuất/nhà cung cấp.

Phép kiểm phải kéo dài trong 4h cộng với 1h để dừng trục chính.

5.3. Dụng cụ đo

Đối với phép kiểm này, yêu cầu các dụng cụ đo sau:

- Các cảm biến dịch chuyển thẳng;

- Các cảm biến nhiệt độ;

- Trục kiểm;

- Thiết bị thu nhận dữ liệu.

5.4. Trình bày kết quả

...

...

...

Bảng 2 – Mẫu trình bày các kết quả của các tác động nhiệt do quay trục chính C

X1

mm

Y1

mm

Z

mm

A

...

...

...

B

giây

Trong 60 mm đầu

d (EXC)_P,60 = …

d (EYC)_P,60 = …

d (EZC)₆₀ = …

d (EAC)₆₀ = …

d (EBC)₆₀ = …

Sau khi kết thúc chu kỳ t = …

...

...

...

d (EYC)_P1,t = …

d (EZC)_t = …

d (EAC)_t = …

d (EBC)_t = …

Khoảng cách, l = …

5.5. Thông tin được ghi lại

Các thông tin sau phải được ghi lại:

a) Nhãn hiệu máy và tên model;

b) Năm sản xuất máy, nếu có;

...

...

...

d) Ngày tháng năm kiểm;

e) Vị trí của cách bố trí phép đo;

f) Vị trí của các cảm biến nhiệt;

g) Loại cảm biến;

h) Kết cấu và vật liệu của trục kiểm và đồ gá;

i) Qui trình bù nhiệt;

j) Bất kỳ qui trình kiểm đặc biệt nào;

k) Qui trình chuẩn bị máy trước khi kiểm;

l) Chế độ tốc độ trục chính;

...

...

...

n) Vị trí tương đối của trục chính trong quá trình đo.

6. Biến dạng nhiệt do chuyển động tịnh tiến của các bộ phận

6.1. Phương pháp kiểm

Phương pháp kiểm phải phù hợp với 7.2, ISO 230-3:2007. Hình 2 thể hiện một thiết lập kiểm điển hình. Trong thực tế, cần có nhiều lượng chạy dao khác nhau cho các trục chính và các trục phụ.

VÍ DỤ: Thiết lập lượng chạy dao cho các trục chính tại 50 %, và lượng chạy dao cho các trục phụ tại 20 % của giá trị f_max.

Chu trình kiểm phải được thực hiện với hai khoảng thời gian: 4h làm nóng trục và 1h để làm mát nó. Các phép đo phải được tạm dừng khi thay đổi biến dạng được ghi lại trong suốt 60 min cuối cùng nhỏ hơn 15 % biến dạng được ghi trên khoảng 60 min ban đầu của phép kiểm.

Hình 2 – Cách bố trí kiểm điển hình để đo các biến dạng nhiệt do chuyển động tịnh tiến của các bộ phận

6.2. Dụng cụ đo

...

...

...

- Các cảm biến dịch chuyển thẳng;

- Các cảm biến nhiệt độ;

- Trục kiểm chuyên dùng;

- Thiết bị thu nhận dữ liệu.

6.3. Trình bày kết quả

Đối với mỗi trục của máy, cần trình bày các đồ thị theo thời gian sau đây (ví dụ cho thiết lập kiểm ở Hình 2).

- Hai đồ thị vị trí của các vị trí đã cho, một với d(EXX)_P1, d(EYX)_P1, d(EZX)_P1, và một với d(EXX)_P2, d(EYX)_P2, d(EZX)_P2;

- Hai đồ thị lắc bước (lắc dọc) của các vị trí đã cho, một với d(EBX)_P1, và một với d(EBX)_P2;

- Hai đồ thị lắc cuộn (lắc ngang) của các vị trí đã cho, một với d(EAX)_P1, và một với d(EAX)_P2;

...

...

...

6.4. Thông tin được ghi lại

Các thông tin sau phải được ghi lại:

a) Nhãn hiệu máy và tên model;

b) Năm sản xuất máy, nếu có;

c) Số seri máy;

d) Ngày tháng năm kiểm;

e) Vị trí của đường đo;

f) Vị trí của các cảm biến nhiệt;

g) Lượng chạy dao ngang;

...

...

...

i) Các vị trí bắt đầu và kết thúc;

j) Các khả năng và phương tiện bù;

k) Các dụng cụ được sử dụng;

l) Hệ số giãn nở nhiệt được sử dụng;

m) Các qui trình làm nóng;

n) Nhiệt độ của đối tượng được đo tại thời điểm bắt đầu và kết thúc phép kiểm;

o) Chiều dương của trôi vị trí (nếu khác so với hệ tọa độ).

Thư mục tài liệu tham khảo

[1] ISO 1:2002 Geometrical product specifications (GPS) – Standard reference temperature for geometrical product specification and verification (Đặc tính hình học của sản phẩm (GPS) – Nhiệt độ tham chiếu tiêu chuẩn cho đặc tính hình học của sản phẩm và kiểm tra xác nhận).

...

...

...

[3] ISO 230-2:20062) Test code for machine tools – Part 2: Determination of accuracy and repeatability of positioning numerically controlled axes (Qui tắc kiểm máy công cụ - Phần 2: Xác định độ chính xác và khả năng lặp lại định vị của trục điều khiển số);

[4] ISO 2806:1994 Industrial automation systems - Numerical control of machines - Vocabulary (Hệ thống tự động công nghiệp – Máy điều khiển số - Từ vựng).

[5] ISO/TR 16015:2003 Geometrical product specifications (GPS) – Systematic errors and contributions to measurement uncertainty of length measurement due to thermal influences (Đặc tính hình học của sản phẩm (GPS) – Các sai số hệ thống và các thành phần của độ không đảm bảo đo của phép đo chiều dài do các ảnh hưởng nhiệt).

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 10170-10:2014 (ISO 10791-10:2007) về Điều kiện kiểm trung tâm gia công - Phần 10: Đánh giá các biến dạng nhiệt