Trong đó:

m₀  là khối lượng của phần mẫu thử (9.2.1), tính bằng gam (g);

m₁  là khối lượng của chất chiết sau khi sấy khô (xem 9.4.4), tính bằng gam (g).

Biểu thị kết quả đến một chữ số thập phân.

10.2  Khi cần, hàm lượng dầu có thể tính bằng phần trăm khối lượng chất khô, w_D, theo Công thức (2):

(2)

Trong đó:

w  là phần trăm khối lượng của dầu trong sản phẩm (tính được theo 10.1);

...

...

...

11  Độ chụm

11.1  Phép thử liên phòng thử nghiệm

Chi tiết của phép thử liên phòng thử nghiệm về độ chụm của phương pháp được nêu trong Phụ lục A. Các giá trị thu được từ phép thử liên phòng thử nghiệm này có thể không áp dụng cho các dải nồng độ và nền mẫu khác với các dải nồng độ và nền mẫu đã nêu.

11.2  Độ lặp lại

Chênh lệch tuyệt đối giữa hai kết quả thử độc lập, riêng rẽ, thu được khi sử dụng cùng phương pháp, tiến hành trên vật liệu thử giống hệt nhau, trong cùng một phòng thử nghiệm, do một người thực hiện, sử dụng cùng thiết bị, trong một khoảng thời gian ngắn, không được quá 5 % các trường hợp lớn hơn giới hạn lặp lại, r, được nêu trong Bảng 1.

11.3  Độ tái lập

Chênh lệch tuyệt đối giữa hai kết quả thử riêng rẽ, thu được khi sử dụng cùng phương pháp, tiến hành thử trên vật liệu thử giống hệt nhau, trong các phòng thử nghiệm khác nhau, do những người khác nhau thực hiện, sử dụng thiết bị khác nhau, không được quá 5 % các trường hợp lớn hơn giới hạn tái lập, R, được nêu trong Bảng 1.

Bảng 1 - Giới hạn lặp lại và giới hạn tái lập

Mẫu

...

...

...

% (khối lượng)

r

% (khối lượng)

R

% (khối lượng)

Khô dầu hạt cải

từ 0 đến 5

0,3

1,1

...

...

...

từ 0 đến 5

0,2

0,7

12  Báo cáo thử nghiệm

Báo cáo kết quả thử nghiệm phải ghi rõ:

a)  mọi thông tin cần thiết cho việc nhận biết đầy đủ về mẫu thử;

b)  phương pháp lấy mẫu đã sử dụng, nếu biết;

c)  phương pháp thử đã sử dụng, viện dẫn đến tiêu chuẩn này;

d)  mọi thao tác không quy định trong tiêu chuẩn này hoặc được xem là tùy chọn, cùng với mọi tình huống bất thường có thể ảnh hưởng đến kết quả;

...

...

...

f)  nếu kiểm tra độ lặp lại thì nêu kết quả cuối cùng thu được.

Phụ lục A

(Tham khảo)

Kết quả phép thử liên phòng thử nghiệm

Một phép thử cộng tác quốc tế do Viện nghiên cứu Hóa-Lý chất béo (BAGKF, Đức) tổ chức vào năm 1994, gồm có 13 phòng thử nghiệm tham gia, mỗi phòng thử nghiệm thực hiện phép phân tích lặp lại hai lần trên từng mẫu.

Phép thử được tiến hành trên ba mẫu:

-  khô dầu hạt cải;

-  khô dầu đậu tương;

...

...

...

Các kết quả thu được đã được phân tích thống kê phù hợp với TCVN 6910-1 (ISO 5725-1) và TCVN 6910-2 (ISO 5725-2) cho dữ liệu về độ chụm như trong Bảng A.1.

Bảng A1 - Các kết quả của phép thử liên phòng thử nghiệm

Thông số

Mẫu

Khô dầu hạt cải

Khô dầu đậu tương

Khô dầu hướng dương

...

...

...

13

13

13

Số lượng các phòng thử nghiệm còn lại sau khi loại trừ ngoại lệ

12

12

13

Số kết quả thử của tất cả các phòng thử nghiệm

24

...

...

...

26

Hàm lượng dầu trung bình [% (khối lượng)]

3,84

1,30

3,04

Độ lệch chuẩn lặp lại, s_r

0,09

0,06

0,05

...

...

...

2,4

4,6

1,7

Giới hạn lặp lại, r (= 2,8 s_r)

0,26

0,17

0,15

Độ lệch chuẩn tái lập, s_R

0,38

...

...

...

0,24

Hệ số biến thiên tái lập (%)

10,0

15,1

7,8

Giới hạn tái lập, R (= 2,8 s_R)

1,07

0,55

0,66

...

...

...

Thư mục tài liệu tham khảo

[1]  TCVN 8948 (ISO 659), Hạt có dầu - Xác định hàm lượng dầu (Phương pháp chuẩn).

[2]  TCVN 9609 (ISO 5500), Khô dầu - Lấy mẫu.

[3]  TCVN 6910-1 (ISO 5725-1), Độ chính xác (độ đúng và độ chụm) của phương pháp đo và kết quả đo - Phần 1: Nguyên tắc chung và định nghĩa

[4]  TCVN 6910-2 (ISO 5725-2), Độ chính xác (độ đúng và độ chụm) của phương pháp đo và kết quả đo - Phần 2: Phương pháp cơ bản xác định độ lặp lại và độ tái lập của phương pháp đo tiêu chuẩn.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8951:2018 (ISO 734:2015) về Khô dầu - Xác định hàm lượng dầu - Phương pháp chiết bằng hexan (hoặc dầu nhẹ)